1/31/2012

Η ΕΟΡΤΗ ΤΩΝ ΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΣΤΟ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟ


Επιμέλεια-φωτογραφίες: Νικόλαος Μαγγίνας
Ἐν μέσῳ ἱκανοῦ ἐκκλησιάσματος καί τῶν ἐλλογίμων ἐκπροσώπων τοῦ ὁμογενοῦς ἐκπαιδευτικοῦ κόσμου, ἑωρτάσθη ἐν τοῖς Πατριαρχείοις ἡ ἐκ παλαιοῦ καθιερωμένη ἑορτή τῶν Γραμμάτων, ἐπί τῇ ἱερᾷ μνήμῃ τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν Βασιλείου τοῦ Μεγάλου, Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου καί Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου.
Ἡ Α. Θ. Παναγιότης, ὁ Πατριάρχης, ἐχοροστάτησεν ἐν τῷ Π.  Πατριαρχικῷ Ναῷ, κατά τήν Θείαν Λειτουργίαν τῆς ἑορτῆς, τήν Δευτέραν, 30ήν Ἰανουαρίου, ἐν συγχοροστασίᾳ μετά τῶν Σεβ. Μητροπολιτῶν Γέροντος Νικαίας κ. Κωνσταντίνου, Γέροντος Δέρκων κ. Ἀποστόλου, Θεοδωρουπόλεως κ. Γερμανοῦ, Σεβαστείας κ. Δημητρίου, Μύρων κ. Χρυσοστόμου, Σασίμων κ. Γενναδίου, Καλλιουπόλεως καί Μαδύτου κ. Στεφάνου καί Προύσης κ. Ἐλπιδοφόρου. 

Τόν Θεῖον Λόγον ἐκήρυξεν ὁ Πανοσιολ. Ἀρχιμανδρίτης κ. Ναθαναήλ, Ἡγούμενος τῆς ἐν Ἁγίῳ Ὄρει Ἱ. Μονῆς Ἰβήρων. 


Παρέστησαν συμπροσευχόμενοι οἱ Ἐντιμ. κ. κ. Νικόλαος Ματθιουδάκης, Γενικός Πρόξενος τῆς Ἑλλάδος ἐν τῇ Πόλει, καί Κωνσταντῖνος Ζῆκος, Πρόεδρος τοῦ Ἐθνικοῦ Ὀργανισμοῦ Τουρισμοῦ τῆς Ἑλλάδος, μετά τῆς μητρός αὐτοῦ Εὐγεν. κ. Ἄννης, Ἄρχοντες Ὀφφικιάλοι τῆς Ἁγίας τοῦ Χριστοῦ Μ. Ἐκκλησίας, ἡ Ἐφορεία μετά τῆς Λυκειάρχου, Καθηγητῶν καί μαθητῶν τῆς Πατριαρχικῆς Μεγάλης τοῦ Γένους Σχολῆς, αἱ Ἐφορεῖαι τῶν λοιπῶν Λυκείων, μετά Λυκειαρχῶν, Καθηγητῶν καί μαθητῶν αὐτῶν, Διευθυνταί μετά Διδασκάλων καί μαθητῶν τῶν Σχολῶν τῆς Πρωτοβαθμίου ἐκπαιδεύσεως τῆς Ὁμογενείας ἡμῶν, ὡς καί προσκυνηταί ἐκ τοῦ ἐξωτερικοῦ. 
Μετά τό πέρας τῆς Θείας Λειτουργίας, ὁ Πατριάρχης ἐτέλεσε τό εἰθισμένον Τρισάγιον ὑπέρ ἀναπαύσεως τῶν ψυχῶν τῶν μακαρίων καί ἀειμνήστων Ἱδρυτῶν, Εὐεργετῶν, Ἐφόρων, Σχολαρχῶν, Καθηγητῶν, Διδασκάλων, Ἐπιμελητῶν καί μαθητῶν τῆς Π. Μεγάλης τοῦ Γένους Σχολῆς, εἰς τό τέλος τοῦ ὁποίου Οὗτος ηὐλόγησε τά ὑπό μαθητῶν τῆς Σχολῆς προσαχθέντα κόλλυβα.
Ἐπηκολούθησεν ἡ ἐπίσημος δεξίωσις ἐν τῇ Αἰθούσῃ τοῦ Θρόνου τῶν Πατριαρχείων, καθ’ἥν ὡμίλησαν ὁ Ἐντιμολ. κ. Στέφανος Μπαϊράμογλου, Ἄρχων Καστρίνσιος τῆς Ἁγίας τοῦ Χριστοῦ Μ. Ἐκκλησίας καί Πρόεδρος τῆς Ἐφορείας τῆς Π. Μεγάλης τοῦ Γένους Σχολῆς, καί ὁ Πατριάρχης.


ΟΜΙΛΙΑ
ΤΗΣ Α.Θ.ΠΑΝΑΓΙΟΤΗΤΟΣ
ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ
κ.κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΥ
ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΟΡΤΗΝ ΤΩΝ ΤΡΙΩΝ ΙΕΡΑΡΧΩΝ
(30 Ἰανουαρίου 2012)

"Πᾶσα ἐπιστήμη χωριζομένη δικαιοσύνης καί τῆς ἄλλης ἀρετῆς, πανουργία οὐ σοφία φαίνεται". (Πλάτων)

Ἱερώτατοι ἅγιοι ἀδελφοί,
Ἐντιμότατε κύριε Γενικέ Πρόξενε,
Ἐντιμολογιώτατοι Ἄρχοντες,
Ἐλλογιμώτατοι ἐκπαιδευτικοί,
Τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά,

Ἡ σημερινή ἑορτή τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν δίδει εἰς ἡμᾶς τήν εὐκαιρίαν καί τήν χαράν νά συγκεντρωθῶμεν, διά νά τιμήσωμεν τήν ἱεράν αὐτῶν μνήμην καί τήν ἀνεκτίμητον συμβολήν των εἰς τήν παιδείαν καί τόν πολιτισμόν μας, ταὐτοχρόνως δέ νά συλλάβωμεν τά πολλαπλᾶ μηνύματα τά ὁποῖα οὗτοι ἀποστέλλουν εἰς τόν ἄνθρωπον ἑκάστης ἐποχῆς, ἰδίως εἰς τήν ἐκπαιδευτικήν κοινότητα, πρός τούς διδάσκοντας καί τούς διδασκομένους.
Ἡ ἑορτή αὕτη εἶναι ἑορτή τῶν γραμμάτων καί τῆς παιδείας. Ἑορτή πασῶν τῶν βαθμίδων ἐκπαιδεύσεως. Συγχρόνως ὅμως εἶναι καί μία ἰδιαιτέρα ἡμέρα διά τήν Πόλιν μας, διότι οἱ δύο ἐκ τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν, ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος καί ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος, τμῆμα τῶν ἱερῶν λειψάνων τῶν ὁποίων θησαυρίζεται εἰς τόν Πάνσεπτον Πατριαρχικόν Ναόν, ὑπῆρξαν Ἀρχιεπίσκοποί της καί ἐποίμαναν τόν λαόν αὐτῆς.
Οἱ Τρεῖς Ἱεράρχαι εἶναι οἱ αἰώνιοι καί ἀθάνατοι οἰκουμενικοί διδάσκαλοι τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ. Ἐδίδαξαν μέ τόν ἅγιον βίον των, μέ τό ἀνυπέρβλητον παράδειγμά των, μέ τά σοφά των συγγράμματα.

Τό μέγα μήνυμα, τό ὁποῖον ἀποστέλλουν οἱ Τρεῖς Ἱεράρχαι σήμερον εἶναι ἡ ἐπιστροφή εἰς μίαν παιδείαν καί ἐκπαίδευσιν χριστοκεντρικήν. Δυστυχῶς, εἰς τάς ἡμέρας μας βλέπομεν τήν ἀνθρωπότητα νά προοδεύῃ ὅσον ποτέ εἰς τάς γνώσεις καί εἰς τήν ἐπιστήμην, νά ἀντιμετωπίζῃ ὅμως ὄχι μόνον τά αὐτά προβλήματα πρός ἐκεῖνα τά ὁποῖα ἀντιμετώπιζεν εἰς τό παρελθόν, ἴσως καί εἰς μείζονα βαθμόν, ἀλλά νά ἔχῃ προκαλέσει καί νέα σοβαρώτερα. Μάλιστα, ἡ ἐπιστήμη ἔχει σήμερον ἀπελευθερώσει δυνάμεις τῆς φύσεως αἱ ὁποῖαι ἠμποροῦν νά φέρουν τήν ὁλοκληρωτικήν καταστροφήν τῆς γῆς. Τοῦτο, δυστυχῶς, συμβαίνει διότι ἡ παιδεία μας δέν εἶναι χριστοκεντρική, ὅπως ἦτο ἡ παιδεία τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν, ἀλλά ἀνθρωποκεντρική. Ὅταν ὅμως φεύγῃ ὁ Χριστός καί εἰς τήν θέσιν Του εἰσέρχεται ὁ ἄνθρωπος, ὁ πεπτωκώς ἄνθρωπος, ὁ ἄνθρωπος ζῇ τήν κόλασιν τοῦ ἑαυτοῦ του. Ὅπως γράφει ὁ μέγας Ρῶσσος λογοτέχνης Φιοντόρ Ντοστογιέβσκι εἰς τό βαθυστόχαστον διήγημά του «Τό ὄνειρον ἑνός ἀστείου ἀνθρώπου», «ὅταν οἱ ἄνθρωποι ἔγιναν κακοί, ἤρχισαν νά ὁμιλοῦν διά τήν ἀδελφοσύνην καί τόν οὑμανισμόν, καί κατέλαβον τάς ἰδέας αὐτάς. Ὅταν ἤρχισαν νά πράττουν ἐγκλήματα, τότε ἐφεῦρον τήν δικαιοσύνην». Στόχος τῆς παιδείαςδέν θά πρέπει λοιπόν νά εἶναι ἡ δημιουργία θεωρητικοῦ ὑποβάθρου ἐπί τοῦ ὁποίου θά στηριχθοῦν αἱ κοινωνικαί συμβάσεις καὶ θά δομηθοῦν μηχανισμοὶ ἀμβλύνσεως τοῦ ἐνδιαθέτου εἰς τόν ἄνθρωπον αὐτοελέγχου καί τῆς ὅποιας συνειδήσεως καἰ αὐτοσυνειδησίας του. Κύριος σκοπός τῆς παιδείας θά πρέπει νά εἶναι ἡ ἀπόκτησις γνώσεως ἡ ὁποία θά ἀποσκοπῇ εἰς τήν κοινωνικήν εὐποιΐαν, εἰς τήν ἀνάπτυξιν σταθερῶν ἀρχῶν κοινωνικῆς συμβιώσεως καί προόδου, εἰς τήν καλλιέργειαν τοῦ ἀγαθοῦ, εἰς τήν συναντίληψιν τοῦ συνανθρώπου, ἰδίᾳ τοῦ ἀσθενοῦς καί τοῦ πάσχοντος. Ἡ ἀληθής παιδεία θά πρέπει νά μετατρέπῃ τήν διδασκομένην θεωρίαν εἰς πρᾶξιν, πρᾶξιν ἀγαθήν, ὡς ἦτο ἡ περίπτωσις τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν, οἱ ὁποῖοι ἐχρησιμοποίησαν τήν ἐπιστήμην καί τήν γνῶσιν διά τήν καλλιέργειαν τῆς ἀρετῆς. Ἡ ἀληθής παιδεία θά πρέπει νά καλλιεργῇ τήν διάκρισιν, νά συντελῇ εἰς τήν ὁμοίωσιν τοῦ ἀνθρώπου πρός τόν Θεόν, εἰς τήν συνάντησιν μέ τόν Χριστόν.
Δυστυχῶς ἡ παιδεία μας σήμερον δέν ἀσχολεῖται μέ τήν καλλιέργειαν τῆς ψυχῆς τοῦ παιδίου, ἡ ὁποία ἦτο τό πρῶτον μέλημα τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν, ἀλλά ἔχει στραφῆ, κυρίως, εἰς τήν στεῖραν ἐγκεφαλικήν γνῶσιν. Ὅπως εὐστόχως ἔχει λεχθῆ, οὐδέποτε ὑπῆρχον εἰς τόν κόσμον τόσοι ἐγγράμματοι ἄνθρωποι μέ τόσας πολλάς γνώσεις εἰς πᾶν πεδίον τοῦ ἐπιστητοῦ καί συγχρόνως τοιαύτη πνευματική πενία. Οἱ νέοι σήμερον κατέχουν πλεῖστα πτυχία καί διπλώματα, ἀλλά μετά δυσκολίας δυνάμεθα νά εὕρωμεν γνησίους πνευματικούς ἀνθρώπους. Ἡ παιδεία μας ἐσφαλμένως ἐπιζητεῖ πρωτίστως νά θεραπεύσῃ τάς ἀνάγκας τοῦ κράτους, τῆς οἰκονομίας, τῶν ἐπιχειρήσεων, καί ὄχι τάς ἀνάγκας τῆς ἀνησύχου νεανικῆς ψυχῆς. Ἡ πραγματική ὅμως παιδεία προσφέρει κατ' οὐσίαν πνευματικήν καί ὄχι μόνον τεχνικήν μόρφωσιν. Κάθε κοινωνία ἡ ὁποία θέλει νά προκόψῃ ἀληθῶς, ἔχει πρωτίστως ἀνάγκην ἀρετῆς καί κατόπιν ἐπιστημονικῶν γνώσεων. Οἱ Τρεῖς Ἱεράρχαι δέν εἶχον μόνον κοσμικήν σοφίαν, ἀλλά κυρίως χάριν Θεοῦ. Οὕτως ἀνεδείχθησαν σοφοί διδάσκαλοι καί πνευματικοί ὁδηγοί ἀναριθμήτων ἀνθρώπων, ἀπό τῆς ἐποχῆς των μέχρι σήμερον.

Διό καί ὁ λόγος τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν ὁμοιάζει πρός τήν ἀθόρυβον ποτιστικήν βροχήν, ἡ ὁποία ἀναζωογονεῖ, γονιμοποιεῖ, μεταβάλλει τήν διψασμένην καί ξηράν γῆν εἰς φιλόστοργον – καρποφόρον μητέρα. Ἔχει τήν χάριν νά μαλακώνῃ καί τάς πλέον σκληράς καρδίας. Πολλούς ὁδηγεῖ εἰς ἀληθινήν μετάνοιαν καί εἰς τήν ἀρετήν. «Ἡ παιδεία», λέγει ὁ Ἱερός Χρυσόστομος, «εἶναι μέγιστον ἀγαθόν διά τόν ἄνθρωπον, εἶναι μετάληψις ἁγιότητος». Ὁ ἴδιος ἅγιος ἀπηύθυνε πρό 1600 περίπου ἐτῶν τάς ἑξῆς παραινέσεις πρός τούς γονεῖς ἐν σχέσει πρός τήν παιδείαν τῶν τέκνων των: «Ἄσκησον τήν ψυχήν τοῦ παιδίου πρῶτον, καί κατόπιν θά ἀκολουθήσουν καί τά ὑπόλοιπα. Ὅταν ἡ ψυχή τοῦ παιδίου δέν εἶναι ἐνάρετος, οὐδόλως ὠφελοῦν αὐτό τά χρήματα. Καί ὅταν εἶναι, οὐδόλως βλάπτει αὐτό ἡ πτωχεία. Θέλεις νά ἀφήσῃς αὐτό πλούσιον; Δίδασκε εἰς αὐτό νά εἶναι καλός ἄνθρωπος ... Διότι πλούσιος δέν εἶναι αὐτός ὁ ὁποῖος ἔχει ἀνάγκην πολλῶν χρημάτων καί ὁ ὁποῖος περιβάλλεται ὑπό πολλῶν ἀγαθῶν, ἀλλά ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος οὐδενός ἔχει ἀνάγκην». Πόσον, πράγματι, ἐπίκαιροι οἱ λόγοι τοῦ Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου σήμερον, εἰς τήν ἐποχήν τοῦ ὑλικοῦ εὐδαιμονισμοῦ, τοῦ ὑπερκαταναλωτισμοῦ, τῆς ἀνίσου κατανομῆς τῶν ἀγαθῶν εἰς ἐπίπεδον τοπικῶν κοινωνιῶν ἀλλά καί τῆς παγκοσμίου κοινότητος, εἰς τήν ἐποχήν κατά τήν ὁποίαν περιτράνως διαπιστοῦται ὅτι ἡ ὑλική ἐπάρκεια μεγενθύνει τό ψυχικόν κενόν τῶν ἀνθρώπων, ἡ δέ πενία, ἡ ὁποία ἀπειλητικῶς κρούει τήν θύραν ἑκατομμυρίων ἀνθρώπων τοῦ "πολιτισμένου" κόσμου, ὁδηγεῖ αὐτούς εἰς τήν ἀπογοήτευσιν καί τήν ἀπόγνωσιν, διότι δέν ἐθεμελίωσαν τήν ζωήν των εἰς ἀληθεῖς ἀρχάς ἀλλά εἰς προσδοκίας φρούδας, διότι δέν ἀνεζήτησαν τούς οὐρανίους θησαυρούς ἀλλά τούς ἐπιγείους, τούς ὁποίους σής καί βρῶσις ἀφανίζει. Καί, διά νά εἴμεθα περισσότερον ἐπίκαιροι, διότι ἐλησμόνησαν τούς λόγους τῆς Σοφίας Σειράχ: "Μνήσθητι καιρόν λιμοῦ ἐν καιρῷ πλησμονῆς, πτωχείαν καί ἔνδειαν ἐν ἡμέραις πλούτου".

Δέν πρέπει ὅμως νά λησμονῶμεν ὅτι εἰς τά πρόσωπα τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν συνεζεύχθη ἁρμονικῶς ἡ παιδεία, ἡ μόρφωσις καί ἡ ἑλληνική φιλοσοφική κατάρτισις, μέ τήν χριστιανικήν ἀλήθειαν. Ἦσαν σοφοί κατά κόσμον καί σοφοί κατά Θεόν. Διά τοῦτο καί ἡ ἑορτή των κατέληξεν ἑορτή τῆς ἑλληνοχριστιανικῆς παιδείας, τήν ὁποίαν οἱ Τρεῖς Οἰκουμενικοί αὐτοί Διδάσκαλοι ἔθεσαν εἰς τάς ὀρθάς αὐτῆς βάσεις. Ὁ Μ. Βασίλειος θεωρεῖ τήν κλασσικήν παιδείαν χρήσιμον διά τήν εἴσοδον εἰς τήν ἀληθινήν σοφίαν τοῦ εὐαγγελίου μέ τόν γνωστόν περίφημον λόγον αὐτοῦ πρός τούς νέους. Αὐτήν τήν παιδείαν καί τήν γλῶσσαν θά πρέπει νά ἀγωνισθοῦν οἱ σημερινοί νέοι μας νά κατακτήσουν κατά τό διάστημα τῶν σπουδῶν των, ὥστε νά διατηρήσουν τήν πνευματικήν των ταυτότητα καί τήν πολύτιμον κληρονομίαν τοῦ γένους μας. Ἡ ὅσον τόν δυνατόν τελειοτέρα ἐκμάθησις τῆς ἑλληνικῆς γλώσσης καί ἡ σπουδή τῶν ἑλληνικῶν κειμένων θά εἶναι δι' αὐτούς ἕνα ὄργανον ὄχι ἁπλῶς χρησιμώτατον, ἀλλά ἀπαραίτητον, μέ τό ὁποῖον θά ὁδηγηθοῦν εἰς τήν ἀληθινήν γνῶσιν καί σοφίαν, ὅπως ὡδηγήθησαν οἱ Τρεῖς Ἱεράρχαι.
Διά τοῦτο οἱ προπάτορες ἡμῶν ἵδρυσαν καί συνετήρουν μέ πλείστας θυσίας καί κόπους τά περίφημα ἐκπαιδευτήρια τῆς Κωνσταντινουπόλεως, τό ἐπίπεδον τῶν ὁποίων ἦτο τόσον ὑψηλόν καί ἀσυναγώνιστον, ὥστε νά μή εἶναι δυνατόν νά ξεπερασθῇ ἀκόμη καί σήμερον: Πατριαρχική Μεγάλη τοῦ Γένους Σχολή, Ἰωακείμειον Παρθεναγωγεῖον, Ζάππειον Παρθεναγωγεῖον, Κεντρικόν Παρθεναγωγεῖον, Ζωγράφειον, Ἱερά Θεολογική Σχολή Χάλκης. Αὐτά καί πολλά ἄλλα ἐκπαιδευτήρια διετήρησαν ἐπί μακράν σειράν ἐτῶν τό Οἰκουμενικόν μας Πατριαρχεῖον καί ἡ περί αὐτό Ὁμογένεια, ὑποβαλλόμενα εἰς μυρίους ἀγῶνας καί μερίμνας, προκειμένου ἡ λαμπάς τήν ὁποίαν ἤναψαν οἱ Τρεῖς Ἱεράρχαι πρό τοσούτων αἰώνων νά μένῃ ἄσβεστος καί νά φωτίζῃ τήν οἰκουμένην. Τούς κόπους αὐτούς συνεχίζει καί σήμερον νά καταβάλλῃ τό Οἰκουμενικόν Πατριαρχεῖον διά τήν παιδείαν καί τήν ἀγωγήν τῶν νέων τέκνων αὐτοῦ ἁπανταχοῦ τῆς γῆς, διά τῆς ἐπιδείξεως μερίμνης διά τήν ἵδρυσιν καί λειτουργίαν μορφωτικῶν καθιδρυμάτων πάσης ἐκπαιδευτικῆς βαθμίδος, ἀπό τῆς στοιχειώδους μέχρι τῆς πανεπιστημιακῆς, εἰς ὅλην τήν ἔκτασιν τῆς δικαιοδοσίας αὐτοῦ.
Ἡ ἐφετεινή ἑορτή τῶν Γραμμάτων ἑορτάζεται ἐν τῷ Ἱερῷ ἡμῶν Κέντρῳ ὑπό ἐλπιδοφόρους καί εὐοιώνους ἀκτῖνας φωτός διά τό μέλλον τῆς περί αὐτό Ὁμογενείας, καθώς ἀξιούμεθα νά ζήσωμεν τό γεγονός τῆς ἐπαναλειτουργίας, μετά ἥμισυ σχεδόν αἰῶνος, Ρωμαίηκου σχολείου ἐν τῇ ἰδιαιτέρᾳ ἡμῶν πατρίδι, ἐν Ἴμβρῳ, τό ὁποῖον θά ἀποτελέσῃ φάρον παιδείας διά τούς Ἰμβρίους νεοσσούς καί πόλον ἕλξεως διά τούς γονεῖς αὐτῶν, οἱ ὁποῖοι θά θελήσουν νά ἐπανακάμψουν εἰς τήν πατρίδα των καί νά ἀναθρέψουν τά τέκνα των εἰς τάς πατρογονικάς των ἑστίας, εἰς τάς ἁλικτύπους φρυγανώδεις ἀκρωρείας ὑπό τόν λαμπερόν αὐτῆς οὐρανόν, τόν ἀποπνέοντα τήν αἰγαιοπελαγίτικην εὐωδίαν.

Ἐν κατακλεῖδι, ἐπιθυμοῦμεν νά στρέψωμεν τόν λόγον καί εἰς τούς ἐλλογίμους καί ἀγαπητούς ἐκπαιδευτικούς καί νά ἀναφέρωμεν ὅτι σήμερον, περισσότερον ἀπό ποτέ ἄλλοτε, ἔχομεν ἀνάγκην ἀπό πρότυπα ὡς οἱ ἑορταζόμενοι Τρεῖς Ἱεράρχαι. Διότι τό ἔμπρακτον παράδειγμα ἀξίζει ὅσον χίλιοι λόγοι. Ὅταν ὑπάρχουν αὐτά τά πρότυπα, ἕτοιμα νά δείξουν τόν Χριστόν καί τήν ἀληθῆ ἀρετήν εἰς τά παιδία, ὡς οἱ Τρεῖς Ἱεράρχαι ἔπραττον μέ τήν ζωήν των, τότε ἡ παιδεία ἡμῶν οὐδέν πλέον χρειάζεται. Εἶναι χαρακτηριστικόν τό παράδειγμα τῶν μαθητῶν τῆς ἐν Ἀθήναις Ριζαρείου Σχολῆς, οἱ ὁποῖοι εἶχον πρό ἑκατόν περίπουἐτῶν ἐνώπιόν των ἕν ἀληθές ὑπόδειγμα διδασκάλου, τόν γνωστόν εἰς πάντας ἡμᾶςἍγιον Νεκτάριον. Ἕνας μαθητής περιέγραφεν αὐτόν διά τῶν ἑξῆς λόγων, τούς ὁποίους καί παραθέτομεν διά νά κατανοήσωμε τί ἦσαν καί οἱ Τρεῖς Ἱεράρχαι διά τό ποίμνιόν των καί πῶς πρέπει νά εἶναι ὁ πραγματικός διδάσκαλος: «Τό πρόσωπόν του μέ ἑλκύει ὡς ὁ μαγνήτης. Ἀδύνατον πλέον νά τόν ἀποχωρισθῶ. Τό αὐτό ὁμολογοῦν πολυάριθμοι συμμαθηταί μου. Τί τό ἰδιάζον, τί τό ἀκτινοβολοῦν ἆραγε κρύβει εἰς τήν ἁπλῆν καί πλήρη ταπεινώσεως ἐμφάνισίν του; Τόν βλέπεις νά ζῇ ἐντός τοῦ κόσμου, νά ὑπάρχῃ, νά συνδιαλέγεται μέ τόν κόσμον καί ὅμως αἰσθάνεσαι ὅτι δέν εἶναι ἄνθρωπος τοῦ κόσμου, ὅτι δέν ἔχει οὐδεμίαν ἐπαφήν καί σχέσιν μέ τάς ἐπιδιώξεις, τάς προσδοκίας καί τά ὄνειρα τῶν συνήθων ἀτόμων ἅτινα μᾶς περιβάλλουν... Τό παράδειγμα οὐδέποτε ἐκπίπτει, οὐδέποτε ἀστοχεῖ...».

Ἔστω καί ἐάν ἔχουν περάσει ἐπάνω ἀπό χίλια ἑξακόσια χρόνια ἀπό τήν κοίμησίν των οἱ Τρεῖς Ἱεράρχαι εἶναι πάντοτε ζωντανοί καί παρόντες. Αὐτήν τήν ἀμεσότητα τῆς παρουσίας των ἀνάμεσά μας περιγράφει ὁ ἀείμνηστος Καθηγητής τῆς Λειτουργικῆς Ἰωάννης Φουντούλης διά τῶν ἑξῆς: «Μπορεῖτε νά ἰδῆτε στούς βυζαντινούς μας ναούς νά εἰκονίζωνται οἱ τρεῖς ἱεράρχαι στήν κόγχη τοῦ ἁγίου βήματος, μέ τά εἱλητάρια τῆς Θείας Λειτουργίας στά χέρια, νά περιβάλλουν τό θυσιαστήριο σάν νά λειτουργοῦν ἀδιαλείπτως, ὄχι μόνο στό ὑπερουράνιο, ἀλλά καί στό ἐπίγειο θυσιαστήριο τοῦ Θεοῦ, μαζί μέ τούς ἱερεῖς πού τελοῦν τά μυστήρια σήμερα. Σάν νά παρακάθηνται μαζί μέ ἡμᾶς στήν ἰδία κοινή ἱερά τράπεζα καί νά μετέχουν τῆς ἰδίας πνευματικῆς τροφῆς.»
Ἄς ἔχωμεν, λοιπόν, τάς προσευχάς των καί ἄς ἀγωνισθῶμεν μέ ὅλην μας τήν καρδίαν νά μή διαψεύσωμεν τάς προσδοκίας, τάς ὁποίας ἔχουν αὐτοί ἀπό ἡμᾶς, τούς ἐκκλησιαστικούς ποιμένας, καί ἀπό σᾶς, τούς διδασκάλους καί τούς μαθητάς, ὥστε νά ἀξιωθῶμεν νά συναντήσωμεν αὐτούς καί εἰς τήν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν μέ ὅλους τούς ἁγίους, "σύν πᾶσι τοῖς ἁγίοις", οἱ ὁποῖοι εὐηρέστησαν τόν Θεόν. Ἀμήν.

ΝΕΟ ΑΡΧΟΝΤΑ ΧΕΙΡΟΘΕΤΗΣΕ Ο ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ

Ρεπορτάζ-φωτογραφίες: Νικόλαος Μαγγίνας
Ένα νέο Άρχοντα χειροθέτησε την παραμονή της εορτής των Τριών Ιεραρχών στον Πατριαρχικό Ναό, μετά τον Eσπερινό, ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος. Πρόκειται για τον Αντώνιο Τάκη, ομογενή αδελφό που ζει στην Κεντρική Αμερική και συγκεκριμένα στον Παναμά. Ο νέος Άρχων Πρωτονοτάριος, που διετέλεσε Πρέσβης του Παναμά στην Αθήνα, διαβεβαίωσε τον Πατριάρχη ότι θα διακονήσει με τον ίδιο ζήλο την Μεγάλη του Χριστού Εκκλησία.

ΠΡΟΣΦΩΝΗΣΙΣ
ΤΗΣ Α. Θ. ΠΑΝΑΓΙΟΤΗΤΟΣ
ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ
κ.κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΥ
ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΧΕΙΡΟΘΕΣΙΑΝ ΤΟΥ κ. ΑΝΤΩΝΙΟΥ ΤΑΚΗ
ΕΙΣ ΑΡΧΟΝΤΑ ΠΡΩΤΟΝΟΤΑΡΙΟΝ
(Π. Πατριαρχικὸς Ναός, 29 Ἰανουαρίου 2012)


Ἐντιμολογιώτατε καὶ λίαν ἀγαπητὲ Ἄρχων κύριε Ἀντώνιε Τάκη,
Ἡ Μήτηρ Ἁγία τοῦ Χριστοῦ Μεγάλη Ἐκκλησία, παρακολουθοῦσα μετὰ μεγίστου ἐνδιαφέροντος τὴν πρόοδον τῶν ἀνὰ τὴν οἰκουμένην τέκνων αὐτῆς καὶ χαίρουσα ἐπ᾿ αὐτῇ, ἐπιβραβεύει σήμερον τὴν ἰδικήν σας τιμίαν προσφοράν, τόσον πρὸς τὴν τοπικὴν ὑμῶν, ἐν Παναμᾶ, Ἐκκλησίαν ὅσον καὶ πρὸς τὸ Ἱερὸν ἡμῶν Κέντρον, ἀπονέμουσα εἰς ὑμᾶς, ἰδίαις ἡμῶν Πατριαρχικαῖς χερσί, τὸ ὀφφίκιον τοῦ Ἄρχοντος Πρωτονοταρίου. Ὅθεν, συγκαταλέγεσθε, ὡς ἓν ἐπὶ πλέον ἐπίλεκτον μέλος τῆς ἐκλεκτῆς Ὁμογενείας τῆς Kεντρικῆς Ἀμερικῆς, εἰς τὴν χορείαν τῶν ὀφφικιάλων τοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου, τῶν μελῶν δηλονότι τῆς Ἐκκλησίας τὰ ὁποῖα «προΐστανται καλῶν ἔργων» (πρβλ. Τίτ. γ΄ 8).
Ἡ πρᾶξις αὕτη ἡ ὁποία ἀποτελεῖ ἐκδήλωσιν τιμῆς δι᾿ ὑμᾶς προσωπικῶς, συνιστᾷ ἐν γένει στάσιν τῆς Μητρὸς Ἐκκλησίας ἔναντι τῶν παντοιοτρόπως ἐνισχυόντων αὐτὴν κατὰ τὴν ἐκπλήρωσιν τῆς ἄνωθεν ἀποστολῆς της, τόσον εἰς τὰς κατὰ τόπους Μητροπόλεις ὅσον καὶ εὐρύτερον. Διότι ἡ Ἐκκλησία Κωνσταντινουπόλεως, ἐμπεπιστευμένη κανονικῶς «τὴν μέριμναν πασῶν τῶν Ἐκκλησιῶν», (πρβλ. Β΄ Κορ. ια΄ 28), ἰδιαιτέρως μάλιστα τῶν κατὰ τόπους Ἐπαρχιῶν αἱ ὁποῖαι εὑρίσκονται ὑπὸ τὴν ἄμεσον δικαιοδοσίαν αὐτῆς, προστατεύει αὐτὰς ὡς «ὄρνις τὰ νοσσία ἑαυτῆς ὑπὸ τὰς πτέρυγάς» της (Ματθ. κγ΄ 37), διὸ καὶ χρῄζει πολυτρόπου συμπαραστάσεως εἰς τὸ ἔργον αὐτῆς, ἄνευ τῆς ὁποίας δὲν δύναται νὰ ἀνταποκριθῇ ἐπαξίως εἰς τὰ ὑψηλά της καθήκοντα, δεδομένης μάλιστα τῆς σπάνεως τῶν ἰδίων πόρων, ἕνεκα τῆς ὁποίας ἐπωνομάσθη «Ἐκκλησία τῶν τοῦ Χριστοῦ πενήτων».
Οὕτως ἡ συνδρομὴ τῶν ἁπανταχοῦ τῆς γῆς τέκνων αὐτῆς, ὡς ἀπευθυνομένη εἰς Αὐτὸν τὸν Κύριον καὶ ἐξασφαλίζουσα τὴν διὰ τῶν διακόνων Αὐτοῦ ἐξυπηρέτησιν τῶν ἀναγκῶν τοῦ λαοῦ τοῦ Θεοῦ, μεγάλως ἐκτιμᾶται ὑπὸ πάντων, ἰδιαιτέρως δὲ ὑπὸ τῆς ἡμετέρας Μετριότητος, τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου, οἱ ὁποῖοι ἀνελάβομεν, ἐλέῳ Θεοῦ, τὸν συντονισμὸν τῶν ἀνὰ τὴν οἰκουμένην ἐκκλησιαστικῶν πραγμάτων.
Μάλιστα, ἐφ' ὅσον ἡ Ἐκκλησία «σῶμα ἓν ἐστι καὶ μέλη ἔχει πολλά...» (Α΄ Κορ. ιβ΄ 12), καὶ ἐν τῷ Σώματι τούτῳ τοῦ Χριστοῦ «διαιρέσεις διακονιῶν εἰσιν» (Α΄ Κορ. ιβ΄ 5), ὁ καθεὶς ἀπὸ ἡμᾶς κατὰ τὸ ἴδιον χάρισμα καὶ τὰς προσωπικὰς δυνατότητας καλεῖται νὰ προσφέρῃ ὑπηρεσίας εἰς τὸ «γεώργιον τοῦ Θεοῦ», ἔνθα κληρικοὶ καὶ λαϊκοὶ ἀγωνιζόμεθα ἀπὸ κοινοῦ τὸν καλὸν ἀγῶνα, κατὰ τὸν ὁποῖον τὸ λαϊκὸν στοιχεῖον, ἀνὰ τοὺς αἰῶνας, ὄχι μόνον οὐδόλως ὑστέρησεν, ἀλλὰ καὶ ἀνεδείχθη κινητήριος μοχλὸς διὰ τὴν πραγματοποίησιν πάσης φύσεως ἐκκλησιαστικῶν δραστηριοτήτων καὶ τὴν ἵδρυσιν καὶ λειτουργίαν κοινωφελῶν ἱδρυμάτων.
Εἰς ἀναγνώρισιν δὲ τῆς σπουδαιότητος τῆς τοιαύτης ἀρωγῆς, ἀπονέμονται εἰς τοὺς λαϊκοὺς οἱ ὁποῖοι διαπρέπουν εἰς τὸν τομέα τοῦτον, τὰ διάφορα ὀφφίκια, δηλαδὴ τίτλοι λειτουργημάτων, οἱ ὁποῖοι πάλαι ποτὲ ἀνταπεκρίνοντο εἰς συγκεκριμένας δικαιοδοσίας καὶ ἁρμοδιότητας, σήμερον δὲ ἀποτελοῦν ἔκφανσιν εὐαρεσκείας τῆς Μητρὸς Ἐκκλησίας πρὸς τοὺς ποικίλους εὐεργέτας αὐτῆς, οἱ ὁποῖοι καθίστανται δι᾿ αὐτῆς «Θεοῦ συνεργοί» (πρβλ. Α΄ Κορ. γ΄ 9).
Τοιοῦτος συνεργός, συναντιλήπτωρ καί συμπαραστάτης τῆς ἐν Κεντρικῇ Ἀμερικῇ Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας ἀνεδείχθητε καὶ ὑμεῖς, κύριε Τάκη, διὸ καὶ ἀπονέμομεν εἰς ὑμᾶς τὴν τιμὴν ταύτην τοῦ Ἄρχοντος ὀφφικιάλου εἰς ἀναγνώρισιν τῆς διακονίας ὑμῶν, ἀλλὰ καὶ εἰς ἐνθάρρυνσιν πρὸς συνέχισιν αὐτῆς. Τοῦτο πράττομεν καὶ δι᾿ ἕνα ἄλλον λόγον: διότι ὡς Πρέσβυς τοῦ Παναμᾶ ἐν Ἑλλάδι ἐτιμήσατε τὸ Γένος ἡμῶν καὶ τὴν θρησκείαν αὐτοῦ καὶ ἀπεδείξατε ὁπόσον ὑψηλὸν κῦρος καὶ ἐκτίμησιν ἀπολαμβάνει ἡ ὁμογένεια εἰς τὴν εὐγενῆ Χώραν σας, ἀλλὰ καὶ εἰς πολλὰς ἄλλας χώρας, ὡς καλῶς γνωρίζομεν - καὶ καυχώμεθα δι᾿ αὐτὸ πατρικῶς ἐν Κυρίῳ.
Ἐκφράζοντες, λοιπόν, ἅπαξ ἔτι, κατὰ τὴν εὔσημον ταύτην ἡμέραν τὴν εὐχαριστίαν τῆς Κωνσταντινουπολίτιδος Ἐκκλησίας καὶ τὸν δίκαιον ἔπαινον πρὸς πάντας τοὺς Κυρηναίους αὐτῆς, συγχαίρομεν ἐσᾶς καὶ ὅλους τοὺς οἰκογενεῖς σας, ἐπὶ τῇ προσγενομένῃ ὑμῖν τιμῇ καὶ εὐχόμεθα ὅπως τὸ παράδειγμά σας, λάμπον ὡς «φῶς ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων» (Ματθ. ε΄ 16), εὑρίσκῃ καὶ ἄλλους μιμητάς, συνεχίζοντας τὰς παραδόσεις τοῦ εὐσεβοῦς ἡμῶν Γένους, τὸ ὁποῖον ἀείποτε εὑρίσκετο εἰς ἀγάπης καὶ προσφορᾶς ἀντίδοσιν μετὰ τῆς Ἐκκλησίας, καὶ δὴ τοῦ Οἰκουμενικοῦ ἡμῶν Πατριαρχείου.


Ο νέος Άρχων, απευθύνομενος στον Οικουμενικό Πατριάρχη, τον ευχαρίστησε για την τιμή που το έγινε αναφέροντας ότι δεν μπορούσε να φανταστεί ότι θα ήταν στο Οικουμενικό Πατριαρχείο, ενώπιoν του Πατριάρχου, στον Πατριαρχικό Ναό, ενθυμούμενος τα παιδικά του χρόνια όπου ήταν ιερόπαις. Στη συνέχεια τόνισε:
«Παναγιώτατε, όπως είπατε χθες αυτή τη στιγμή παγκόσμια ζούμε δύσκολες στιγμές που πρέπει να είμαστε όλοι ενωμένοι, να είμαστε πιο κοντά στην Εκκλησία και στη θρησκεία μας. Ήμουν για μερικά χρόνια Πρέσβης του Παναμά στην Αθήνα, τώρα θα είμαι Πρέσβης για όλη μου τη ζωή της Εκκλησίας μας εδώ στην Πόλη, του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Θέλω να σας πω ότι κρατάω αυτό το κερί που θα φωτίζει το δρόμο μου όπου και να πάω, στον Παναμά, στην Ελλάδα... Αλλά με αυτό το κερί θα δώσουμε ελπίδα στον κόσμο εκ μέρους σας και εκ μέρους της Εκκλησίας μας στην Κωνσταντινούπολη».

1/29/2012

Ο ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΣΤΟ ΧΙΟΝΙΣΜΕΝΟ ΒΟΣΠΟΡΟ


Ρεπορτάζ-φωτογραφίες: Νικόλαος Μαγγίνας

Η ισχυρή χιονόπτωση που έντυσε στα λευκά πολλά σημεία της Πόλης, έδωσε την ευκαιρία στον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο, για μια μικρή ανάπαυλα. Έτσι ο Πατριάρχης θέλοντας να χαρεί τη χιονισμένη φύση, που τόσο λατρεύει, μετέβη την Παρασκευή το απόγευμα με κληρικούς της Πατριαρχικής Αυλής στο κατάλευκο Άλσος του Εμιργκιάν στο Βόσπορο, το οποίο την άνοιξη στολίζουν χιλιάδες ποικιλόχρωμες τουλίπες (λαλέδες). Ο Πατριάρχης και η συνοδεία του έκαναν πεζοπορία επί μία ώρα στο χιονισμένο τοπίο. Επισφράγισμα της χειμωνιάτικης αυτής απόλαυσης ήταν ένα ζεστό ρόφημα σ’ ένα από τα κιόσκια-εστιατόρια στο χώρο αυτό, παλαιά περίπτερα της οθωμανικής εποχής.


Στις σχολικές εκθέσεις του μαθητού Δημητρίου Αρχοντώνη, σημερινού Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου, διαπιστώνει κανείς ότι από τα μαθητικά χρόνια ακόμη φαίνεται η αγάπη του αυτή πρός τη χιονισμένη φύση.
Παραθέτουμε ένα σχετικό απόσπασμα από μία έκθεση του Πατριάρχου Βαρθολομαίου, ως μαθητού της Ε’ Γυμνασίου στη Σχολή της Χάλκης.
«Μα μήπως μόνον η φύση είναι στις χαρές της; Όχι. Και τα παιδιά βρίσκουν το χιόνι πολύ απολαυστικό και θαυμάσιο μέσο για την εξωτερίκευση της τάσης που έχουν προς το παιχνίδι. Γι’ αυτό, όταν χιονίση βλέπουμε τα παιδιά να ξεχύνωνται στους κήπους, στ’ ανοιχτά μέρη, ακόμη και στους δρόμους και ν’ αρχίζουν το χιονοπόλεμο... Όταν οι νιφάδες του χιονιού πέφτουν μ’ ένα γρήγορο ρυθμό, χοροπηδώντας στον αέρα, τα λιγοστά πουλιά που έμειναν πετούν στις στέγες και στα παράθυρα γυρεύοντας λίγα ψίχουλα ή λίγους σπόρους. Όλα είναι όμορφα, ελκυστικά και γραφικά, όταν η φύσι είναι χιονισμένη. Οι νιφάδες του χιονιού πέφτουν απαλά απαλά, η μια πάνω στην άλλη και στρώνουν ένα κάτασπρο χαλί για να περάση ο Γερο-Χειμώνας».


1/27/2012

ΣΤΟ ΧΙΟΝΙΣΜΕΝΟ ΦΑΝΑΡΙ ΓΙΟΡΤΑΣΤΗΚΕ Η ΜΝΗΜΗ ΤΟΥ ΙΕΡΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ


Ρεπορτάζ-φωτογραφίες: Νικόλαος Μαγγίνας
Στο χιονοσκέπαστο Φανάρι τελέστηκε σήμερα η γιορτή της Ανακομιδής του Λειψάνου του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου, Αρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως.
Κατά την Θ. Λειτουργία χοροστάτησε από το παραθρόνιο ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, λειτουργούντος του Μ. Εκκλησιάρχου Βενιαμίν μετά του Τριτεύοντος των Διακόνων Θεοδώρου.


Στον σολέα του Πατριαρχικού Ναού ετέθησαν προς προσκύνησιν υπό των πιστών τα λείψανα του μεγάλου ιεράρχου της Κωνσταντινουπόλεως, τα οποία, μαζί με τα λείψανα του Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου, επέστρεψαν στην Πόλη από τη Ρώμη στις 27 Νοεμβρίου 2004, χάρις στις ενέργειες του διαδόχου των αγίων ιεραρχών σημερινού Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου.


Σύμφωνα με το τυπικό της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας τόσο κατά την εορτή της μνήμης του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου (13 Νοεμβρίου), όσο και κατά την εορτή της Ανακομιδής των ιερών του Λειψάνων (27 Ιανουαρίου) ο Πατριάρχης χοροστατεί από του παραθρονίου. Στον θρόνο του Πατριαρχικού Ναού τίθεται τιμητικώς η εικόνα του ιερού Χρυσοστόμου, ενώ ο Μ. Εκκλησιάρχης τοποθετεί δίπλα στην εικόνα και την ποιμαντορική ράβδο του αγίου. Οι ιερείς και οι διάκονοι που πρόκειται να λειτουργήσουν “λαμβάνουν καιρό” όχι από τον Οικουμενικό Πατριάρχη, αλλά από την ιερά εικόνα του αγίου, ο οποίος παραμένει πάντοτε ζωντανός στη μνήμη της Εκκλησίας της Κωνσταντινουπόλεως.


1/26/2012

Ο ΕΥΡΩΠΑΙΟΣ ΣΥΝΗΓΟΡΟΣ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΔΙΑΜΑΝΤΟΥΡΟΣ ΣΤΟΝ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗ


Ρεπορτάζ-φωτό: Νικόλαος Μαγγίνας

Τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο επισκέφθηκε σήμερα  Πέμπτη, 26 Ιανουαρίου 2012, ο ευρωπαίος Συνήγορος του Πολίτη Νικηφόρος Διαμαντούρος στο Φανάρι. Ο κ. Διαμαντούρος εξήρε το έργο, τις πρωτοβουλίες και την προσφορά του Προκαθημένου της Ορθοδοξίας στο ευρωπαϊκό αλλά και το παγκόσμιο γίγνεσθαι.
Ο ευρωπαίος Συνήγορος του Πολίτη βρίσκεται στη Κωνσταντινούπολη ύστερα από πρόσκληση του Υπουργείου Δικαιοσύνης της Τουρκίας για να συμμετάσχει σε συνέδριο που θα μελετήσει την καθιέρωση και στην Τουρκία του θεσμού του "Tούρκου Συνηγόρου του Πολίτη".
Οι προσπάθειες για την υιοθέτηση του συγκεκριμένου θεσμού στην Τουρκία έχουν ξεκινήσει από το 1997 και όλα δείχνουν πως θα καρποφορήσουν με την ευκαιρία της αναθεώρησης του Συντάγματος.
Ο κ. Διαμαντούρος επισκέφθηκε για πέμπτη φορά με την ιδιότητα του Ευρωπαίου Συνηγόρου του Πολίτη την Τουρκία με σκοπό να συμβάλει στην καθιέρωση του θεσμού στη χώρα. Στην Ελλάδα ο θεσμός αυτός ξεκίνησε από το 1998.

1/25/2012

Η ΜΝΗΜΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΤΟΥ ΘΕΟΛΟΓΟΥ ΣΤΟ ΦΑΝΑΡΙ ΧΟΡΟΣΤΑΤΟΥΝΤΟΣ ΤΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ


Ρεπορτάζ-φωτογραφίες: Νικόλαος Μαγγίνας

Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος σήμερα το πρωί χοροστάτησε στη Θ. Λειτουργία που τελέστηκε στον Πατριαρχικό Ναό του Αγίου Γεωργίου στο Φανάρι, επί τη μνήμη του Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου Αρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως.
Λειτούργησε ο Μ. Ιεροκήρυξ Αρχιμανδρίτης Βησσαρίων με τον Πατριαρχικό Διάκονο Νήφωνα. 
Οι πιστοί προσκύνησαν τα λείψανα του Αγίου Γρηγορίου, τα οποία είχαν τεθεί στο μέσον του Πατριαρχικού Ναού, κατά την καθιερωμένη τάξη.
Μεταξύ των πιστών που κοινώνησαν των Αχράντων Μυστηρίων και ο μικρός Γρηγόρης από την Αλεξανδρούπολη, ο οποίος δέχθηκε την πατρική στοργή και τις ευχές του Πατριάρχου για την γιορτή του, όπως μαρτυρούν οι σχετικές φωτογραφίες που δημοσιεύουμε. 


1/24/2012

Ο ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΣΤΟΝ ΕΣΠΕΡΙΝΟ ΤΗΣ ΕΟΡΤΗΣ ΤΟΥ ΑΓ. ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΤΟΥ ΘΕΟΛΟΓΟΥ


Ρεπορτάζ-φωτογραφίες: Νικόλαος Μαγγίνας
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος χοροστάτησε απόψε στον Εσπερινό της εορτής του Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου Αρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως, στον Πατριαρχικό Ναό στο Φανάρι.
Στον σολέα του Πατριαρχικού Ναού ετέθησαν προς προσκύνησιν από τους πιστούς τα λείψανα του Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου, τα οποία, μαζί με τα λείψανα του επίσης Αρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου, επεστράφησαν στην Εκκλησία της Κωνσταντινουπόλεως από την Ρώμη στις 27 Νοεμβρίου 2004. Ήταν μια απόφαση του αειμνήστου Πάπα Ιωάννη - Παύλου Β', μετά από σχετικό αίτημα του Οικουμενικού Πατριαρχείου, και τα ιερά λείψανα εκόμισε από τη Ρώμη στη Νέα Ρώμη ο διάδοχος των δύο Αγίων Ιεραρχών, ο σημερινός Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος.


1/23/2012

Ο ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΣΤΗΝ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΧΑΛΚΗΔΟΝΟΣ ΓΙΑ ΝΑ ΕΥΧΗΘΕΙ ΣΤΟΝ ΠΟΙΜΕΝΑΡΧΗ


Ρεπορτάζ-φωτογραφίες: Νικόλαος Μαγγίνας
Τον Σεβ. Μητροπολίτη Γέροντα Χαλκηδόνος Αθανάσιο επισκέφθηκε σήμερα στην Μητρόπολη Χαλκηδόνος ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, προκειμένου να του ευχηθεί μεθεορτίως για τα ονομαστήριά του (18 Ιανουαρίου), αφού την ημέρα εκείνη ο Πατριάρχης απουσίαζε στην Ίμβρο.
Ο Πατριάρχης προσέφερε στον Γέροντα Χαλκηδόνος ένα επιγονάτιο με την Αγία Τριάδα, μιας και ο Καθεδρικός Ναός της Μητροπόλεως τιμάται στο όνομα της Αγίας Τριάδος. 
Ο Μητροπολίτης Χαλκηδόνος παρέθεσε γεύμα προς τιμήν του Πατριάρχου, στο οποίο παρακάθισαν, επίσης, άλλοι ιεράρχες του Θρόνου και ο Γενικός Πρόξενος της Ελλάδος στην Πόλη Νικόλαος Ματθιουδάκης.


1/22/2012

Ο ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΕΥΧΗΘΗΚΕ ΣΤΟΝ ΜΕΓΑ ΑΡΧΙΔΙΑΚΟΝΟ ΜΑΞΙΜΟ


φωτογραφίες: Νικόλαος Μαγγίνας

Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος επεσκέφθη στο γραφείο του τον Μέγα Αρχιδιάκονο της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας Πανοσιολ. κ. Μάξιμο, και του ευχήθηκε επί τοις ονομαστηρίοις του (21 Ιανουαρίου - μνήμη Αγίου Μαξίμου του Ομολογητού). 

Ο ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΡΟΚΑΤΟΧΟ ΤΟΥ ΝΕΟΦΥΤΟ Η'


Ρεπορτάζ-φωτογραφίες: Νικόλαος Μαγγίνας
Τρισάγιο στη μνήμη του Πατριάρχου Νεοφύτου Η' τέλεσε χθες Σάββατο 21 Ιανουαρίου, επί τη μνήμη του Αγίου Νεοφύτου, ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος στον τάφο του στο Κοιμητήριο της Αγίας Τριάδος δίπλα στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης. Στo τρισάγιο παρέστησαν συγγενείς του αοιδίμου Πατριάρχου και ομοπάτριοί του προσκυνητές από τις Σέρρες, ανάμεσά τους και ο Πρώην Υπουργός Γεώργιος Καλαντζής, οφφικιάλος της Μ.τ.Χ.Ε. 
Οι προσκυνητές, μετά το τρισάγιο ξεναγήθηκαν στη Σχολή και παρεκάθησαν σε γεύμα μαζί με τον Πατριάρχη στην Θεολογική Σχολή της Χάλκης. Στο τέλος της δεήσεως ο Πατριάρχης αναφέρθηκε στον Πατριάρχη Νεόφυτο τονίζοντας τα εξής: 
“Nα έχουμε όλοι την ευχή του μακαριστού Πατριάρχου και εσείς οι συμπολίται του και συγγενείς του έστω και μακρινοί, εγώ ως διάδοχός του και όλοι εμείς που διακονούμε στο Φανάρι. Ήταν ένας μεγάλος Πατριάρχης, ο οποίος, δυστυχώς, λόγω και των τότε περιστάσεων, είχε, όπως βλέπετε, βραχείαν πατριαρχείαν μόλις τριών ετών. Όμως υπηρέτησε πιστώς και ευόρκως την Εκκλησία στις προηγούμενες επαρχίες, μητροπόλεις του Οικουμενικού Θρόνου, τις οποίες εποίμανε. Τότε ήταν σύνηθες το φαινόμενον των μεταθέσεων από Μητροπόλεως εις Μητρόπολιν και έτσι ο μακαριστός προκάτοχός μου Νεόφυτος υπηρέτησε σε πολλές επαρχίες του Θρόνου με τελευταίαν την Μητρόπολιν Νικοπόλεως και Πρεβέζης, από την οποίαν και εξελέγη και ανήλθε εις τον Οικουμενικόν Θρόνον. Εδώ τα ερατεινά Πριγκηπόννησα ιδιαιτέρως τον ενθυμούνται και η Αντιγόνη στην οποία έζησε τα τελευταία χρόνια της ζωής του και εδώ η Χάλκη εις την οποία ετελέσθη η εξόδιος ακολουθία του και ενεταφιάσθη. Οσάκις έρχομαι στη Θεολογική μας Σχολή για να αναπαυθώ, να διαβάσω, προς περισυλλογήν και προσευχήν δεν παραλείπω να έρχομαι και εις το κοιμητήριο αυτό εδώ της Μονής της Αγίας Τριάδος και να επισκέπτομαι τον τάφο του μακαριστού Προκατόχου μου, να ζητώ την ευχή του για την ικάνωσή μου από Θεού εις την εκτέλεσιν των Πατριαρχικών μου καθηκόντων, προσευχόμενος και για τους άλλους που αναπαύονται εδώ ιεράρχας και καθηγητάς της Θεολογικής μας Σχολής. 
Πολλές φορές περιπατώντας είτε στον κήπο της Θεολογικής Σχολής, είτε στους κενούς, δυστυχώς, ακόμη διαδρόμους, ενθυμούμαι όσα έχω διαβάσει για όλες αυτές τις μεγάλες μορφές της Εκκλησίας και του Γένους που υπηρέτησαν με σθένος, με πίστη, με αφοσίωση, με αυτοθυσία εκείνα τα πιό δύσκολα από τα σημερινά χρόνια, υπηρέτησαν λέγω, την Εκκλησία και το Γένος και τα θεολογικά γράμματα εδώ στη Θεολογική Σχολή και απήλθον του κόσμου τούτου με αναπαυμένη τη συνείδησή τους ότι εξετέλεσαν το χρέος τους και έχοντας αφήσει ανεξίτηλον την σφραγίδα τους στη ζωή της Μητέρας Εκκλησίας, στην ιστορία της και στην μαρτυρία της προς τον κόσμον, προς τους εγγύς και τους μακράν. 
Με αυτά τα αισθήματα και με αυτές τις απλές και ταπεινές σκέψεις σας υποδέχομαι ως διάδοχος του μακαριστού Πατριάρχου Νεοφύτου όλους εσάς που ήλθατε λίαν αξιεπαίνως από τα δικά του μέρη για να τιμήσετε την μνήμη του σήμερα που εόρταζε, του Αγίου Νεοφύτου, και σας ευλογώ από μέρους της Μητρός Εκκλησίας και εύχομαι αισίαν επάνοδον εις τα ίδια και ευλογημένη από Θεού χρονιά, με τις προσευχές του Πατριάρχου Νεοφύτου. Ο Θεός μαζί μας. Είμαι βέβαιος ότι η ψυχή του αγάλλεται σήμερα και μας ευλογεί από το υπερπέραν.”
Από την πλευρά τους οι συγγενείς του Πατριάρχου Νεοφύτου εξέφρασαν στον Πατριάρχη Βαρθολομαίο την ευγνωμοσύνη τους για την παρουσία του και την μέριμνά του χώρου του τάφου του.
Ο Πατριάρχης δεν παρέλειψε να πει στους συγγενείς και προσκυνητές που ήρθαν από την Ελλάδα ότι οσάκις έρχονται στο Πατριαρχείο, στην Πόλη και στη Χάλκη να αισθάνονται ότι βρίσκονται στα ίδια. Διότι όπως είπε “είστε παιδιά του Οικουμενικού Πατριαρχείου και το Πατριαρχείο είναι κοινός Πατρικός Οίκος όλων μας.”
Βιογραφικό του Πατριάρχου Νεοφύτου Η'
Γεννήθηκε στην Πρώτη Σερρών (τότε Κιούπκιοϊ) το 1832. Σπούδασε στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης και κατά τη διάρκεια των σπουδών του χειροτονήθηκε διάκονος και μετονομάστηκε σε Νεόφυτος. Έπειτα πήγε στη Γερμανία, όπου έμαθε γερμανικά και σπούδασε Θεολογία στο Μόναχο. Μετά την επιστροφή του έγινε αρχιδιάκονος του Μητροπολίτη Αμασείας Σωφρονίου, από τον οποίο και χειροτονήθηκε πρεσβύτερος και χειροθετήθηκε αρχιμανδρίτης.
Στις 25 Νοεμβρίου 1867 εξελέγη επίσκοπος Ελευθερουπόλεως. Στις 19 Ιανουαρίου 1872 μετατέθηκε στη Μητρόπολη Φιλιππουπόλεως. Το 1880 μετατέθηκε στη Μητρόπολη Αδριανουπόλεως. Το 1886 παραιτήθηκε λόγω υπερκόπωσης και πήγε στη Μονή Βατοπεδίου στο Άγιο Όρος. Το 1887 όμως εξελέγη Μητροπολίτης Πελαγονίας και το 1891 Μητροπολίτης Νικοπόλεως και Πρεβέζης.
Μετά το θάνατο του Οικουμενικού Πατριάρχη Διονυσίου Ε΄, εξελέγη νέος Πατριάρχης στις 27 Οκτωβρίου 1891, όχι όμως χωρίς αντιπαραθέσεις και επεισόδια, καθώς εκείνη την εποχή υπήρχε διχασμός μεταξύ «ιωακειμικών» και «αντιιωακειμικών». 
Κατά τη διάρκεια της Πατριαρχίας του αντιμετωπίστηκε το λεγόμενο «σχολικό ζήτημα», δηλαδή το ζήτημα αναγνώρισης των σχολείων της ομογένειας, καθώς επίσης διευθετήθηκε το θέμα της εισαγωγής σε αυτά της διδασκαλίας της τουρκικής γλώσσας. Επί των ημερών του ξεκίνησε επίσης η δημιουργία κτηματολογίου των μονών.
Στις 25 Οκτωβρίου του 1894 εξαναγκάστηκε σε παραίτηση και απεσύρθη στη νήσο Αντιγόνη, όπου και πέθανε στις 5 Ιουλίου 1909. Ετάφη στον περίβολο της Θεολογικής Σχολής Χάλκης.
Αναλυτικό βιογραφικό διαβάστε εδώ.

1/21/2012

"ΕΙΣ ΜΑΡΤΥΡΙΟΝ ΤΟΙΣ ΕΘΝΕΣΙ" (Βιβλιοπαρουσίαση)


Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
Θεολογική Σχολή,
“Εἰς μαρτύριον τοῖς ἒθνεσι. Τόμος Χαριστήριος εικοσαετηρικός εις τον Οικουμενικόν Πατριάρχην κ.κ. Βαρθολομαίον”, Θεσσαλονίκη 2011

(Βιβλιοπαρουσίαση)

Στυλιανός Δ. Χαραλαμπίδης
Θεολόγος (MTh) – Νομικός
Υπ. Δρ. Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ.

Το έτος 2011 υπήρξε, αναμφισβήτητα, έτος – σταθμός στη ζωή και τη διακονία του από Χαλκηδόνος Οικουμενικού Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίου, καθώς συμπληρώθηκαν 50 χρόνια από την αποφοίτησή του εκ της κατά Χάλκην Ιεράς Θεολογικής Σχολής και από την είσοδό του στον ιερό κλήρο. Ταυτόχρονα, είναι γνωστό ότι τους τελευταίους μήνες του 2011 συμπληρώθηκε μία ολόκληρη 20ετία από την εκλογή (22 Οκτωβρίου) και την ανάρρησή (2 Νοεμβρίου) του στον πάνσεπτο Οικουμενικό Θρόνο. Τα 20 αυτά χρόνια είναι γεμάτα από όμορφες και δύσκολες στιγμές, σημεία μιας σταυρικής και ανηφορικής πορείας του Πατριάρχη του Γένους, ο οποίος εν μέσω πολλών αντιξοοτήτων διακονεί την ενότητα και τη συνοδικότητα της Εκκλησίας, την παγκοσμιότητα του χριστιανικού μηνύματος και το διάλογο των θρησκειών και των πολιτισμών. Το Ιωβηλαίο αυτό, όπως και κάθε Ιωβηλαίο, αποτελεί μία ευκαιρία αποτίμησης αλλά και μία αφορμή περισυλλογής και οραματισμού για το μέλλον. Ταυτόχρονα, όμως, η επέτειος αυτή κρίθηκε επιβεβλημένο να τιμηθεί από τον εκκλησιαστικό χώρο, από εκπαιδευτικά ιδρύματα, από πολιτιστικούς και άλλους φορείς. Ο ίδιος ο Πατριάρχης επαναλαμβάνει συνεχώς ότι τις τιμές που κατά καιρούς του απονέμονται, τις εκλαμβάνει ως τιμή και σεβασμό προς τον αιωνόβιο θεσμό του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Αυτό είναι σωστό, αλλά θα πρέπει πάντοτε να έχουμε κατά νου ότι οι θεσμοί σαρκώνονται πάντα μέσα στην ιστορία από συγκεκριμένα πρόσωπα που τους διακονούν με αίσθηση ευθύνης και χρέους. Στη χορεία τέτοιων εκκλησιαστικών ανδρών θα κατατάσσαμε και τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο.
φωτογραφία: Νικόλαος Μαγγίνας

Μέσα σ’ αυτό το εόρτιο κλίμα πρέπει να ενταχθεί και η έκδοση ενός νέου τόμου προς τιμήν του Οικουμενικού Πατριάρχη με τον εύγλωττο και δηλωτικό της φύσης της πατριαρχικής διακονίας τίτλο: “Εις μαρτύριον τοις έθνεσι (Τόμος χαριστήριος εικοσαετηρικός εις τον Οικουμενικόν Πατριάρχην κ.κ. Βαρθολομαίον)”, Θεσσαλονίκη 2011. Ο καλαίσθητος τόμος εκδόθηκε με πρωτοβουλία της Θεολογικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και τη στήριξη του ίδιου του Πανεπιστημίου και άλλων φορέων. Με τον τρόπο αυτό επιβεβαιώθηκε για μία ακόμη φορά η αδιάρρηκτη σχέση της Μητρός Εκκλησίας Κωνσταντινουπόλεως με τη Θεολογική Σχολή της συμπρωτεύουσας, η οποία πάντοτε ερχόταν αρωγός προς το Οικουμενικό Πατριαρχείο, ιδίως στις δύσκολες στιγμές, όπως ήταν εκείνη της αναστολής λειτουργίας της κατά Χάλκην Ιεράς Θεολογικής Σχολής, όταν αρκετοί από τους τότε σπουδαστές ή τους μαθητές του γυμνασιακού τμήματος βρήκαν φιλόξενο καταφύγιο στην αγκαλιά της Θεολογικής Σχολής Θεσσαλονίκης και σήμερα διακονούν τον Οικουμενικό Θρόνο είτε ως Αρχιερείς είτε ως πρεσβύτεροι είτε και ως λαϊκοί. Εξάλλου, η Θεολογική Σχολή του Α.Π.Θ. είχε και έχει την ξεχωριστή τιμή να περιλαμβάνει στο διδακτικό προσωπικό της διαπρεπείς Ιεράρχες του Οικουμενικού Πατριαρχείου, όπως οι Σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες Τυρολόης & Σερεντίου κ. Παντελεήμων (διατελέσας και πρύτανης του ιδρύματος) και Περγάμου κ. Ιωάννης (διατελέσας και Πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών) παλαιότερα και οι Σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες Αρκαλοχωρίου, Καστελλίου και Βιάννου κ. Ανδρέας (εκ της Εκκλησίας της Κρήτης) και Προύσης κ. Ελπιδοφόρος (ο και ηγούμενος της Ι. Μ. Αγίας Τριάδος Χάλκης) σήμερα.
Την τιμητική επιτροπή του τόμου αποτέλεσαν οι πρυτανικές αρχές του Α.Π.Θ. (ο πρύτανης καθηγητής κ. Ιω. Μυλόπουλος και οι αντιπρυτάνεις καθηγητής κ. Ιω. Παντής και καθηγήτριες κυρίες Δ. Λιάλιου και Σ. Κουΐδου – Ανδρέου), την επιστημονική επιτροπή ο Κοσμήτορας της Σχολής καθηγητής κ. Μ. Τρίτος, οι πρόεδροι των Τμημάτων Θεολογίας καθηγητής κ. Χρ. Σταμούλης και Ποιμαντικής & Κοινωνικής Θεολογίας καθηγητής κ. Αθ. Καραθανάσης, καθώς και ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Προύσης κ. Ελπιδοφόρος, καθηγητής της Σχολής. Η επιτροπή επιμέλειας του τόμου συγκροτήθηκε από μέλη Δ.Ε.Π. των δύο Τμημάτων της Σχολής.
Των μελετών που απαρτίζουν τον τιμητικό τόμο προτάσσονται χαιρετισμοί τόσο των πρυτανικών αρχών του Α.Π.Θ. όσο και του Κοσμήτορα της Θεολογικής Σχολής. Ο τόμος καταλαμβάνει 1.000 σελίδες, ενώ ο αριθμός των δημοσιευόμενων εργασιών αγγίζει τις 51 και καλύπτουν όλο το φάσμα της θεολογικής επιστήμης: από τις βιβλικές σπουδές, την εκκλησιαστική ιστορία και τη δογματική έως την πατερική θεολογία, τη λειτουργική και το κανονικό δίκαιο και από την αγιολογία, τη χριστιανική ηθική και την οικουμενική κίνηση έως την ομιλητική, την κοινωνιολογία, τη θρησκειολογία και τη φιλοσοφία. Οι μελέτες είναι στην πλειοψηφία τους γραμμένες στα ελληνικά, ενώ δεν λείπουν και οι ξενόγλωσσες (αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά, ιταλικά).
Ο τόμος επιδόθηκε στον τιμώμενο Προκαθήμενο της Ορθοδοξίας από τον Πρύτανη του Α.Π.Θ. και τον Κοσμήτορα της Θεολογικής Σχολής κατά τη διάρκεια ειδικής τελετής που έλαβε χώρα στην Κωνσταντινούπολη στις 18 Δεκεμβρίου 2011. Ζούμε σε ένα κόσμο που δοκιμάζεται καθημερινά από ποικίλες διαιρέσεις, βλέπουμε γύρω μας μία πολύπλευρη κοινωνική κρίση σε πλήρη εξέλιξη. Η εμπιστοσύνη των πολιτών προς την πολιτική και τις διαδικασίες αντιπροσώπευσης δοκιμάζεται, η δυσπιστία προς τους θεσμούς εντείνεται, η δημόσια σφαίρα αμαυρώνεται και η ελπίδα των ανθρώπων καθημερινά συρρικνώνεται υπό το βάρος της διογκούμενης οικονομικής κρίσης. Ο θεολογικός λόγος, τον οποίο με συνέπεια και τόλμη αρθρώνει “πολυμερῶς και πολυτρόπως” (Εβρ. 1, 1) ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος, είναι ένας επίκαιρος λόγος “περί τῆς ἐν ἡμῖν ἐλπίδος” (Α΄ Πετρ. 3, 15), όχι μιας ελπίδας μισθαποδοσίας, αλλά μιας εμπράγματης ελπίδας ότι ο Θεός είναι αυτός που έχει τον τελευταίο λόγο μέσα στον κόσμο και την ιστορία. Έχουμε ανάγκη από τη δροσιά αυτού του λόγου και γι’ αυτό θα θέλαμε και από αυτή τη θέση να ευχηθούμε εκ μέσης καρδίας υγεία και δύναμη στον Πρώτο της ανατολικής ορθόδοξης Εκκλησίας, ώστε να συνεχίσει επί πολλά ακόμα έτη να ορθοτομεί το λόγο της αληθείας, να διακονεί κενωτικά το μυστήριο της Εκκλησίας και να εκφράζει αυθεντικά την καθολικότητα της χριστιανικής πρότασης.

Διαβάστε τις σχετικές αναρτήσεις στο ιστολόγιό μας:
- Χαριστήριος τόμος στον Πατριάρχη από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
- Ομιλία του Κοσμήτορος της Θεολογικής Σχολής του Α.Π.Θ. κατά την επίδοση του Τόμου