Ο ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ ΣΤΗ ΒΙΘΥΝΙΑ ΤΗΣ ΜΙΚΡΑΣ ΑΣΙΑΣ

Ρεπορτάζ - φωτογραφίες: Νικόλαος Μαγγίνας

Επίσκεψη – Προσκύνημα στην περιοχή της Βιθυνίας της Μικράς Ασίας, που διαβρέχεται από τα ευλογημένα νερά της θάλασσας του Μαρμαρά, πραγματοποίησε την περασμένη Δευτέρα, ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος συνοδευόμενος από κληρικούς της Πατριαρχικής Αυλής, στους οποίους συμμετείχε και ο νέος Μητροπολίτης Προύσης Ελπιδοφόρος.

Στο μονοήμερο αυτό προσκύνημα, το οποίο έχει πραγματοποιηθεί και άλλες φορές κατά το παρελθόν στις ιστορικές και αγιασμένες περιοχές της Βιθυνίας, σύμμαχος είναι τα ταχύπλοα πλοία που διασχίζουν το Μαρμαρά και ξεκινώντας από την περιοχή όπου βρέθηκε το παλαιό βυζαντινό (4^ος αι. μ.Χ.) λιμάνι του Θεοδοσίου μπορεί να φτάσει κανείς μέσα σε μία ώρα και κάτι στο επίνειο της Προύσης , στα Μουδανιά.

Πρώτος σταθμός στο προσκύνημα ήταν ο Ναός του Αγίου Γεωργίου των Μουδανιών ο οποίος σήμερα λειτουργεί ως πολιτιστικό κέντρο του Δήμου, ενώ μέχρι πριν λίγα χρόνια χρησιμοποιούνταν ως κινηματογράφος. Στη συνέχεια στη Μυσέπολη προσκυνήσαμε στον εγκαταλελειμμένο και ερειπωμένο Ναό του Τιμίου Προδρόμου (φωτό).

Κατόπιν μεταβήκαμε στον Ναό της Παναγίας και της Αγίας Παρασκευής στο Ντερέκιοϊ στον οποίο δεν μπορέσαμε να εισέλθουμε καθώς ήταν περιφραγμένος « λόγω», όπως πληροφορούσε επιγραφή, «επικινδυνότητος». Στο ίδιο χωριό επισκεφθήκαμε τον χώρο όπου παλιότερα βρισκόταν το ρωμέϊκο Κοιμητήριο. Εκεί ο Πατριάρχης με συγκίνηση είπε το «αιωνία η μνήμη» και ευχήθηκε για την ανάπαυση των ψυχών των ανθρώπων που έζησαν και έδρασαν στον τόπο εκείνο. Μετά από το Ντερέκιοϊ σειρά είχε η ιστορική Απολλωνιάδα με τη γνωστή από την αρχαιότητα ακόμη λίμνη της. Εκεί μας ανέμενε μία ευχάριστη έκπληξη. Ο Ναός του Αγίου Παντελεήμονος, που μέχρι πριν λίγα χρόνια χρησιμοποιούνταν ως ποιμνιοστάσιο και ήταν σε κακή κατάσταση, ανακαινίστηκε με εξαιρετικά αποτελέσματα μέσω ενός προγράμματος συνεργασίας τοπικών δήμων, Πανεπιστημίων και των τουρκικών αρχών με τη στήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Υπεύθυνος από την πλευρά του Δήμου της περιοχής ενημέρωσε τον Πατριάρχη για την πορεία των έργων.

Απολλωνιάδα, Ναός Αγίου Παντελεήμονος

«Αναστήσονται οι νεκροί και εγερθήσονται οι εν τοις μνημείοις».
Σπαράγματα της βιβλικής αυτής φράσης εναπέμειναν στο εξωτερικό μέρος του τοίχου που περικλείει το κάποτε Κοιμητήριο που βρίσκεται λίγο πριν την είσοδο της παραθαλάσσιας Τρίγλιας. Τη φράση ολοκληρωμένη μας την ανέγνωσε ο Πατριάρχης υποδεικνύοντας την σειρά των γραμμάτων τα οποία αποτελούνταν από κόκκινα τούβλα έτσι όπως διασώζονται μέχρι σήμερα. Να σημειωθεί ότι ο χώρος αυτός του Κοιμητηρίου, όταν τον είχε επισκεφθεί ο Πατριάρχης προ δεκαπενταετίας, είχε μπροστά στην πόρτα που τώρα είναι κλειστή, μια πινακίδα που έγραφε ότι πωλείται ως χωράφι. Έκτοτε όμως τα πράγματα δείχνουν ότι δεν έχει πωληθεί. Απέναντι ακριβώς από το Κοιμητήριο βρίσκεται η αγιοτόκος Ιερά Μονή Μηδικίου ή αλλιώς Μονή των Πατέρων. Η ίδρυση του πνευματικού αυτού μελισσώνα καταγράφεται στα 780 μ. Χ. και υπήρξε καταφύγιο ορθοδόξων εικονοφίλων Πατέρων στα χρόνια της Εικονομαχίας. Αρκετές σπουδαίες φυσιογνωμίες του Αγιολογίου ασκήθηκαν στον ευλογημένο αυτό τόπο όπως οι Όσιοι Νικηφόρος, Νικήτας, Θεοστήρικτος και Αθανάσιος. Μετά την αναχώρηση του χριστιανικού πληθυσμού από τα μέρη της Ανατολής η Μονή χρησιμοποιείται ως ορνιθοτροφείο. Στο κέντρο της Τρίγλιας έγινε επίσκεψη στη Μονή του Αγίου Στεφάνου Χηνολάκκου, η οποία είναι στις μέρες μας τέμενος.

Στη συνέχεια σειρά είχε η Μονή της Παντοβασιλίσσης στην οποία διασώζονται κάπως διάφορες τοιχογραφίες παλαιολογείου εποχής. Να σημειωθεί πως εδώ χοροστάτησε ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος σε Θεία Λειτουργία που τελέστηκε, το 2004. Ο Ναός του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου, που σήμερα χρησιμοποιείται ως κατοικία τριών οικογενειών, αποτέλεσε τον επόμενο σταθμό με τελευταίο τον Ναό του Αγίου Βασιλείου ή αλλιώς της Αγίας Επίσκεψης, αφού εδώ υπήρχε η θαυματουργή Εικόνα της Παναγίας της Επίσκεψης που σήμερα βρίσκεται στη Ραφήνα της Αττικής. Στον Ναό αυτό επίσης χοροστάτησε σε Θεία Λειτουργία ο Πατριάρχης μόλις πριν από δύο χρόνια. Εν τω μεταξύ θαυμάσαμε το κτιριακό συγκρότημα των Ζαριφείων Εκπαιδευτηρίων της Τριγλίας.

Η Παντοβασίλισσα της Τρίγλιας

Αφήνοντας πίσω μας την πανέμορφη Τρίγλια αναχωρήσαμε για τη γειτονική Σιγή. Στην όμορφη αυτή κώμη, κοντά στόν Κιανό κόλπο, δεσπόζει ο Βυζαντινού ρυθμού Ναός των Παμμεγίστων Ταξιαρχών, του οποίου η ιστορία συνδέεται με το όνομα του αυτοκράτορα Κωνσταντίνου του Στ΄ του Πορφυρογέννητου και είναι χτισμένος στα 780 μ. Χ. Τί σύμπτωση! Από τη Σιγή έλκει την καταγωγή του ο απελαθείς το 1925 Πατριάρχης Κωνσταντίνος ο Στ', τα λείψανα του οποίου μόλις πριν από δύο μήνες επέστρεψαν στην Πόλη από την Αθήνα ύστερα από ενέργειες του σημερινού διαδόχου του Πατριάρχου Βαρθολομαίου. Το βλέμμα ακούσια στρέφεται στην μαρμάρινη επιγραφή που βρίσκεται πάνω από την είσοδο και η οποία γράφει «ΕΙΠΕΝ Ο ΚΥΡΙΟΣ: ΕΝ ΤΟΥΤΩ ΓΝΩΣΟΝΤΑΙ ΠΑΝΤΕΣ ΟΤΙ ΕΜΟΙ ΜΑΘΗΤΑΙ ΕΣΤΕ ΕΑΝ ΑΓΑΠΗΝ ΕΧΗΤΕ ΕΙΣ ΑΛΛΗΛΟΥΣ». Ο Ναός αυτός πωλείται σήμερα από επιχειρηματία ο οποίος τον έχει στην κυριότητά του.

Σιγή, Ναός των Ταξιαρχών

Μετά τη Σιγή προορισμός οι Ελιγμοί ή Ελεγμοί ένα χωριό το οποίο απέχει περίπου 30 χλμ από τα Μουδανιά και έχει σήμερα την ονομασία Κουρσουνλού. Εκεί πραγματοποιήθηκε επίσκεψη πρώτα στο Ναό των Ταξιαρχών που χρησιμοποιείται από τους γείτονές του ως αποθήκη σε άσχημη κατάσταση και στον οποίον υπάρχει απευθείας πρόσβαση στον γυναικωνίτη. Τελευταίος προορισμός το Καθολικό της Μονής του Αγίου Αβερκίου, κτίσμα Κομνήνειας εποχής, 9^ου αιώνος. μ. Χ. που στέκεται μοναχικό δίπλα στα νερά του Μαρμαρά αφουγκραζόμενο τους παφλασμούς των κυμάτων αλλά και τις προσευχές των ανθρώπων που πια δεν εκκλησιάζονται κάτω από τους θόλους του. Εδώ να αναφέρουμε πως και στη Μονή αυτή όπως και σε όλα τα προηγούμενα προσκυνήματα ο Πατριάρχης και η συνοδία του έψαλαν το Απολυτίκιο του Αγίου του κάθε σεβάσματος και φυσικά το Χριστός Ανέστη θέλοντας να αναγγελθεί στους μεν κεκοιμημένους η λήξη του Θανάτου και της φθοράς, στους δε ζώντες η απαρχή ζωής με νέες προοπτικές.

Σε όλους τους προορισμούς, όπου κι αν βρέθηκαν ο Πατριάρχης και η συνοδεία του έτυχαν των φιλόξενης υποδοχής από μέρους των ανθρώπων της περιοχής και αντιμετωπίστηκαν με σεβασμό και ευγένεια. Ο τοπικός Τύπος, επίσης, έγραψε θετικά για την Πατριαρχική επίσκεψη.

Το προσκύνημα περατώθηκε με την επιστροφή στη Βασιλίδα των Πόλεων με νωπές τις έντονες μνήμες από την αγιασμένη γη της Μικρασίας.

Καθολικό Μονής Αγίου Αβερκίου