Των Νίκου Μαγγίνα και Νίκου Παπαχρήστου
φωτογραφίες: Νίκος Μαγγίνας
Μέσα από τα χαλάσματα της ιστορικής και αρχαίας Μονής Αγίου Ιωάννη Βαζελώνα, στον Πόντο, ακούγεται και πάλι το «Χριστός Ανέστη»! Η σιωπή δεκαετιών σπάει. Η στιγμή ιστορική. Το «θανάτω θάνατον πατήσας» προκαλεί ρίγη. Οι φωνές τρέμουν, τα μάτια δακρύζουν. Η προσδοκία της αναστάσεως, στην πνευματική και θρησκευτική διάσταση της, προκαλεί δέος και γεμίζει ελπίδα κάθε Χριστιανό. Για πρώτη φορά από ιδρύσεως της Μονής Βαζελώνα, Οικουμενικός Πατριάρχης ψάλλει στον ιστορικό αυτό χώρο που διακόνησαν χιλιάδες μοναχοί και βρήκαν καταφύγιο προσευχής αμέτρητοι πιστοί.
Ο Προκαθήμενος της Ορθοδοξίας ψάλλει δυνατά το «Χριστός Ανέστη» και η φωνή του αντηχεί σε κάθε σημείο του όρους του Αγίου Ιωάννη, από την κορφή μέχρι τους πρόποδες και κατά μήκος της κοιλάδας που διατρέχουν ορμητικοί χείμαρροι και υψώνονται μαύρα έλατα, οξιές, φουντουκιές και καστανιές.
Την Τρίτη ο Οικουμενικός Πατριάρχης αφιέρωσε τη δεύτερη ημέρα της επισκέψεως του στον Πόντο στην εκπλήρωση ενός ιερού χρέους. Συνοδευόμενος από τον Αρχιεπίσκοπο Αμερικής Δημήτριο, τους Μητροπολίτες Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως Βαρνάβα και Δράμας Παύλο, τον επίσκοπο Φασιανής Αντώνιο, κληρικούς και λαϊκούς, επισκέφθηκαν τόπους ιερούς, συνδεδεμένους με την ζωή της Εκκλησίας και την πορεία του ποιμνίου της.
φωτογραφίες: Νίκος Μαγγίνας
Μέσα από τα χαλάσματα της ιστορικής και αρχαίας Μονής Αγίου Ιωάννη Βαζελώνα, στον Πόντο, ακούγεται και πάλι το «Χριστός Ανέστη»! Η σιωπή δεκαετιών σπάει. Η στιγμή ιστορική. Το «θανάτω θάνατον πατήσας» προκαλεί ρίγη. Οι φωνές τρέμουν, τα μάτια δακρύζουν. Η προσδοκία της αναστάσεως, στην πνευματική και θρησκευτική διάσταση της, προκαλεί δέος και γεμίζει ελπίδα κάθε Χριστιανό. Για πρώτη φορά από ιδρύσεως της Μονής Βαζελώνα, Οικουμενικός Πατριάρχης ψάλλει στον ιστορικό αυτό χώρο που διακόνησαν χιλιάδες μοναχοί και βρήκαν καταφύγιο προσευχής αμέτρητοι πιστοί.
Ο Προκαθήμενος της Ορθοδοξίας ψάλλει δυνατά το «Χριστός Ανέστη» και η φωνή του αντηχεί σε κάθε σημείο του όρους του Αγίου Ιωάννη, από την κορφή μέχρι τους πρόποδες και κατά μήκος της κοιλάδας που διατρέχουν ορμητικοί χείμαρροι και υψώνονται μαύρα έλατα, οξιές, φουντουκιές και καστανιές.
Την Τρίτη ο Οικουμενικός Πατριάρχης αφιέρωσε τη δεύτερη ημέρα της επισκέψεως του στον Πόντο στην εκπλήρωση ενός ιερού χρέους. Συνοδευόμενος από τον Αρχιεπίσκοπο Αμερικής Δημήτριο, τους Μητροπολίτες Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως Βαρνάβα και Δράμας Παύλο, τον επίσκοπο Φασιανής Αντώνιο, κληρικούς και λαϊκούς, επισκέφθηκαν τόπους ιερούς, συνδεδεμένους με την ζωή της Εκκλησίας και την πορεία του ποιμνίου της.
Στη Μονή Αγίου Ιωάννη Βαζελώνα
Το προσκύνημα ξεκίνησε από την Μονή Αγίου Ιωάννη Βαζελώνα που βρίσκεται σκαρφαλωμένη σε μια απόκρημνη πλαγιά του ομώνυμου όρους. Είναι η αρχαιότερη από τα τρία περίφημα Μοναστήρια της περιοχής. Οι Πόντιοι έλεγαν πως ο Άγιος Ιωάννης του Βαζελώνα είναι το αρχαιότερο, ο Άγιος Γεώργιος του Περιστερεώτα το ομορφότερο και το μοναστήρι της Παναγίας Σουμελά το σεβασμιότερο.
Σε απόσταση 48 χιλιόμετρων από την Τραπεζούντα, σχεδόν στην κορυφή ενός βουνού που σκεπάζεται από οργιώδη βλάστηση, ο προσκυνητής θα πρέπει να διανύσει πεζός περίπου ένα χιλιόμετρο δύσβατου και απότομα ανηφορικού μονοπατιού.
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης, μαθημένος από την Αρασιά της Ίμβρου, με γοργό βήμα έφτασε μπροστά από τον μισοκατεστραμμένο πύργο του Μοναστηριού.
Ο Δράμας Παύλος, ποντιακής καταγωγής, εξιστορούσε τη διαδρομή της Μονής στον χρόνο. Ιδρυμένη το έτος 270 προσέφερε σημαντική βοήθεια στους μοναχούς Βαρνάβα και Σωφρόνιο όταν εγκαταστάθηκαν το όρος Μελά και ξεκίνησαν την ανέγερση του Μοναστηριού της Παναγίας.
Η είσοδος στον περίβολο της Μονής είναι ένα μικρό άνοιγμα ανάμεσα στον βράχο και τον εξωτερικό πετρόχτιστο τοίχο. Στο παρεκκλήσιο του Προφήτη Ηλία, όπου διασώζονται ελάχιστες τροιχογραφίες – η πιο καλοδιατηρημένη είναι αυτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου – ο Οικουμενικός Πατριάρχης έψαλε με στεντόρεια την φωνή. Τον ακολούθησαν οι Ιεράρχες, οι κληρικοί και οι λαϊκοί.
Η ατμόσφαιρα φορτισμένη συναισθηματικά. Στα ξεθωριασμένα και χαραγμένα πρόσωπα των Αγίων οι προσκυνητές αντίκριζαν τα πρόσωπα των αναχωρητών του Πόντου, των μοναχών του Βαζελώνα και των ταπεινών προσκυνητών του. Αντίκρισαν την εικόνα του Γένους και στις βιαίως χαραγμένες αγιογραφίες άγγιξαν την μαρτυρική πορεία του.
Μέσα από τα χαλάσματα ο Πατριάρχης ανέβηκε στο Καθολικό της Μονής. Οι προσκυνητές άναψαν κεράκια στη μνήμη όσων διάλεξαν να αφιερώσουν τη ζωή τους στο Θεό και να τον υπηρετήσουν στον ιερό αυτό χώρο.
Για λίγα λεπτά και καθώς το «Χριστός Ανέστη» ακουγόταν παντού, το Μοναστήρι του Βαζελώνα φάνηκε να ζει ξανά στιγμές προσευχής, όπως τότε, και να πανηγυρίζει αθόρυβα την πρώτη επίσκεψη Οικουμενικού Πατριάρχου στα χώματά του.
Στο δρόμο για τον Περιστερεώτα…
Από το όρος του Αγίου Ιωάννη ο Οικουμενικός Πατριάρχης και η συνοδεία του κατευθύνθηκαν στο όρος Πυργί στην περιοχή Γαλλίαινα της Ματσούκας. Προορισμός τους η ιστορική Μονή του Αγίου Γεωργίου Περιστερεώτα που ανοικοδομήθηκε στα μέσα του 8ου αιώνα στην κορυφή ενός βράχου, περίπου στα 1500 μέτρα υψόμετρο.
Από το όρος του Αγίου Ιωάννη ο Οικουμενικός Πατριάρχης και η συνοδεία του κατευθύνθηκαν στο όρος Πυργί στην περιοχή Γαλλίαινα της Ματσούκας. Προορισμός τους η ιστορική Μονή του Αγίου Γεωργίου Περιστερεώτα που ανοικοδομήθηκε στα μέσα του 8ου αιώνα στην κορυφή ενός βράχου, περίπου στα 1500 μέτρα υψόμετρο.
Η πυκνή ομίχλη αποτέλεσε την αιτία να διασπαστούν οι προσκυνητές αφού ακολούθησαν διαφορετικούς δρόμους. Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος και ο Μητροπολίτης Δράμας Παύλος προσέγγισαν το Μοναστήρι από υψηλότερο σημείο αλλά η χαμηλή ορατότητα τους εμπόδισε να πλησιάσουν. Για λίγα λεπτά μόνο, ως εκ θαύματος, η ομίχλη αραίωσε και ο Πατριάρχης είδε από κοντινή απόσταση την Μονή που κάποτε ήταν περίλαμπρη, με περικαλλή Ναό, 392 πολυτελή δωμάτια φιλοξενίας και βιβλιοθήκη με 7500 τόμους βιβλίων. Σήμερα στέκουν σιωπηλά τα εξωτερικά τείχη της Μονής που λειτούργησε για 11 αιώνες και εγκαταλείφθηκε αναγκαστικά στις 17 Ιανουαρίου 1923. Λίγο πριν φτάσουν στον Περιστερεώτα το αυτοκίνητο στο οποίο επέβαινε ο Πατριάρχης έπαθε λάστιχο με αποτέλεσμα να αναγκασθεί να επιβιβαστεί σε άλλο όχημα της συνοδείας του και να συνεχίσει κανονικά την περιήγησή του.
Φιλοξενία στους εμπερίστατους προσκυνητές
Ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Δημήτριος, ο Μητροπολίτης Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως Βαρνάβας, κληρικοί και λαϊκοί ακολούθησαν άλλη διαδρομή και σταμάτησαν λόγω της ομίχλης σε έναν ορεινό οικισμό, μερικές εκατοντάδες μέτρα χαμηλότερα από το Μοναστήρι.
Μέχρι να ανοίξει ο καιρός και να ενωθούν και πάλι σε μια ομάδα οι προσκυνητές, προσκλήθηκαν από μια οικογένεια χωρικών για ένα κέρασμα, χαρακτηριστικό δείγμα της φιλοξενίας του Πόντου.
Λίγη ώρα αργότερα κατέβηκαν λίγο πιο χαμηλά, στη ρίζα του βράχου του Περιστερεώτα, όπου μια άλλη οικογένεια χωρικών υποδέχθηκε τους κληρικούς και τους λαϊκούς έως ότου έρθει και ο Οικουμενικός Πατριάρχης με τον Μητροπολίτη Δράμας.
Η φιλόξενη οικογένεια προσέφερε στους επισκέπτες το παραδοσιακό ντεμλίδικο τσάι, φρέσκα φρούτα και φουντούκια από το αγρόκτημά τους. Ο Μητροπολίτης Νεαπόλεως είχε φροντίσει να προμηθευτεί, πριν την αναχώρηση της ομάδας, φρέσκο ζυμωτό καλαμποκένιο χωριάτικο ψωμί και τοπικό παραδοσιακό τυρί.
Ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Δημήτριος, ο Μητροπολίτης Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως Βαρνάβας, κληρικοί και λαϊκοί ακολούθησαν άλλη διαδρομή και σταμάτησαν λόγω της ομίχλης σε έναν ορεινό οικισμό, μερικές εκατοντάδες μέτρα χαμηλότερα από το Μοναστήρι.
Μέχρι να ανοίξει ο καιρός και να ενωθούν και πάλι σε μια ομάδα οι προσκυνητές, προσκλήθηκαν από μια οικογένεια χωρικών για ένα κέρασμα, χαρακτηριστικό δείγμα της φιλοξενίας του Πόντου.
Λίγη ώρα αργότερα κατέβηκαν λίγο πιο χαμηλά, στη ρίζα του βράχου του Περιστερεώτα, όπου μια άλλη οικογένεια χωρικών υποδέχθηκε τους κληρικούς και τους λαϊκούς έως ότου έρθει και ο Οικουμενικός Πατριάρχης με τον Μητροπολίτη Δράμας.
Η φιλόξενη οικογένεια προσέφερε στους επισκέπτες το παραδοσιακό ντεμλίδικο τσάι, φρέσκα φρούτα και φουντούκια από το αγρόκτημά τους. Ο Μητροπολίτης Νεαπόλεως είχε φροντίσει να προμηθευτεί, πριν την αναχώρηση της ομάδας, φρέσκο ζυμωτό καλαμποκένιο χωριάτικο ψωμί και τοπικό παραδοσιακό τυρί.
Όλοι μαζί, οι απρόσμενοι επισκέπτες και η φιλόξενη οικογένεια έκατσαν γύρω από το ίδιο τραπέζι και μοιράστηκαν ό,τι είχαν. Με απλότητα και ζεστασιά σε ένα ξέφωτο στα ορεινά του Πόντου. Και τον ενθουσιασμό της συναντήσεως συνόδευε ο ήχος από τον κοντινό χείμαρρο και η μουσική του κεμεντζέ, της ποντιακής λίρας.
Ο Επίσκοπος Φασιανής Αντώνιος, ο Αρχιδιάκονος Παντελεήμων, του Αρχιεπισκόπου Αμερικής, και ο Αρχιμ. Χριστόδουλος εκ της Ι. Μητροπόλεως Δράμας, όλοι ποντιακής καταγωγής, άρχισαν να χορεύουν παραδοσιακούς χορούς, συγκινημένοι από την «επιστροφή» στις ρίζες τους.
Η μικρή Αϊσέ έφερε από το σπίτι μια παλαιά φωτογραφία της Μονής του Αγίου Γεωργίου, από την εποχή που ακόμα λειτουργούσε, λίγο πριν οι μοναχοί της την εγκαταλείψουν ακολουθώντας την μοίρα του υπόλοιπου ελληνισμού.
Ο Ιεράρχης που ξεπερνάει τα εμπόδια
Στο δρόμο για τα Λίβερα, έδρα της πάλαι ποτέ διαλαμψάσης Μητροπόλεως Ροδουπόλεως, ένα απρόσμενο γεγονός σταμάτησε τους προσκυνητές. Ξυλοκόποι είχαν κόψει ένα δένδρο και έκλεινε το δρόμο.
Αμέσως ο Μητροπολίτης Νεαπόλεως Βαρνάβας έτρεξε και τους βοήθησε να κόψουν τον κορμό και να τον απομακρύνουν προκειμένου να επιτραπεί η διέλευση των οχημάτων.
Οι χωρικοί και οι οικογένειες τους άρχισαν να χειροκροτούν τον δυναμικό δεσπότη, ευχαριστώντας τον για την βοήθεια που τους προσέφερε.
Στο δρόμο για τα Λίβερα, έδρα της πάλαι ποτέ διαλαμψάσης Μητροπόλεως Ροδουπόλεως, ένα απρόσμενο γεγονός σταμάτησε τους προσκυνητές. Ξυλοκόποι είχαν κόψει ένα δένδρο και έκλεινε το δρόμο.
Αμέσως ο Μητροπολίτης Νεαπόλεως Βαρνάβας έτρεξε και τους βοήθησε να κόψουν τον κορμό και να τον απομακρύνουν προκειμένου να επιτραπεί η διέλευση των οχημάτων.
Οι χωρικοί και οι οικογένειες τους άρχισαν να χειροκροτούν τον δυναμικό δεσπότη, ευχαριστώντας τον για την βοήθεια που τους προσέφερε.
Στα Λιβερά
Αργά το απόγευμα ο Οικουμενικός Πατριάρχης έφτασε στα Λιβερά όπου βρίσκεται ο Μητροπολιτικός Ναός του Αγίου Γεωργίου που πλέον έχει μετατραπεί σε μουσουλμανικό Τέμενος.
Αξίζει να σημειωθεί ότι διασώζονται οι ξυλόγλυπτες πόρτες από την εποχή που λειτουργούσε ως Ορθόδοξος Ναός.
Οι προσκυνητές κοντοστάθηκαν λίγο μπροστά στον παλαιό ορθόδοξο Ναό, τοπικό κέντρο της λατρευτικής και εκκλησιαστικής ζωής ενός ευλογημένου τόπου όπου κάποτε χιλιάδες ρωμιών ορθοδόξων χριστιανών ζούσαν ειρηνικά και δημιουργούσαν λαμπρύνοντας την γη του Πόντου.
Αργά το απόγευμα ο Οικουμενικός Πατριάρχης έφτασε στα Λιβερά όπου βρίσκεται ο Μητροπολιτικός Ναός του Αγίου Γεωργίου που πλέον έχει μετατραπεί σε μουσουλμανικό Τέμενος.
Αξίζει να σημειωθεί ότι διασώζονται οι ξυλόγλυπτες πόρτες από την εποχή που λειτουργούσε ως Ορθόδοξος Ναός.
Οι προσκυνητές κοντοστάθηκαν λίγο μπροστά στον παλαιό ορθόδοξο Ναό, τοπικό κέντρο της λατρευτικής και εκκλησιαστικής ζωής ενός ευλογημένου τόπου όπου κάποτε χιλιάδες ρωμιών ορθοδόξων χριστιανών ζούσαν ειρηνικά και δημιουργούσαν λαμπρύνοντας την γη του Πόντου.
Προσκύνημα στους Ναούς της Τραπεζούντας
Ανήμερα του Δεκαπενταύγουστου ο Οικουμενικός Πατριάρχης επισκέφθηκε Ορθόδοξους Ναούς στην Τραπεζούντα που σήμερα δεν λειτουργούν πλέον.
Ο Ναός της Αγίας Σοφίας
Πρώτος σταθμός ήταν ο Ναός της Αγίας Σοφίας που σήμερα είναι μουσείο. Βρίσκεται σε ένα ακρωτήριο στη δυτική πλευρά της πόλης με θέα τη Μαύρη Θάλασσα. Ο ναός, είναι σταυροειδής εγγεγραμμένος με τρούλο, νάρθηκα και τρία εντυπωσιακά πρόπυλα και αποτελεί το κέντρο ενός ευρύτερου οχυρωμένου οικοδομικού συγκροτήματος. Πλαισιώνεται από έναν πύργο με παρεκκλήσι, καθώς και από κατάλοιπα μιας μικρότερης εκκλησίας, αλλά και άλλων κτισμάτων, κατά πάσα πιθανότητα μοναστηριακών.
Η Αγία Σοφία μετατράπηκε σε τζαμί το 1557 και εγκαταλείφθηκε τον 19ο αιώνα. Στα μέσα της δεκαετίας του ’50 άρχισαν από Βρετανούς αρχαιολόγους εργασίες αποκατάστασης του ναού, που διήρκεσαν περίπου δέκα χρόνια. Αποκαλύφθηκαν εξαιρετικές τοιχογραφίες, του 13ου αιώνα , που είχαν καλυφθεί με ασβέστη, έργα της βυζαντινής τέχνης της πρώιμης Παλαιολόγειας αναγέννησης, τις οποίες θαύμασε ο Οικουμενικός Πατριάρχης.
Ανήμερα του Δεκαπενταύγουστου ο Οικουμενικός Πατριάρχης επισκέφθηκε Ορθόδοξους Ναούς στην Τραπεζούντα που σήμερα δεν λειτουργούν πλέον.
Ο Ναός της Αγίας Σοφίας
Πρώτος σταθμός ήταν ο Ναός της Αγίας Σοφίας που σήμερα είναι μουσείο. Βρίσκεται σε ένα ακρωτήριο στη δυτική πλευρά της πόλης με θέα τη Μαύρη Θάλασσα. Ο ναός, είναι σταυροειδής εγγεγραμμένος με τρούλο, νάρθηκα και τρία εντυπωσιακά πρόπυλα και αποτελεί το κέντρο ενός ευρύτερου οχυρωμένου οικοδομικού συγκροτήματος. Πλαισιώνεται από έναν πύργο με παρεκκλήσι, καθώς και από κατάλοιπα μιας μικρότερης εκκλησίας, αλλά και άλλων κτισμάτων, κατά πάσα πιθανότητα μοναστηριακών.
Η Αγία Σοφία μετατράπηκε σε τζαμί το 1557 και εγκαταλείφθηκε τον 19ο αιώνα. Στα μέσα της δεκαετίας του ’50 άρχισαν από Βρετανούς αρχαιολόγους εργασίες αποκατάστασης του ναού, που διήρκεσαν περίπου δέκα χρόνια. Αποκαλύφθηκαν εξαιρετικές τοιχογραφίες, του 13ου αιώνα , που είχαν καλυφθεί με ασβέστη, έργα της βυζαντινής τέχνης της πρώιμης Παλαιολόγειας αναγέννησης, τις οποίες θαύμασε ο Οικουμενικός Πατριάρχης.
Η Παναγία Χρυσοκέφαλος
Επόμενος σταθμός της προσκυνηματικής επίσκεψης του Προκαθημένου της Ορθοδοξίας ήταν η Παναγία Χρυσοκέφαλος, του 10ου αιώνα, η οποία μετατράπηκε το 1461 σε τέμενος του Πορθητή.
Η παράδοση αποδίδει την επωνυμία «Χρυσοκέφαλος» είτε στη χάλκινη κάλυψη των πλακών του τρούλου του ναού, που από μακριά φάνταζε χρυσός, είτε - το πιθανότερο - στην ύπαρξη σε αυτόν εικόνας της Θεοτόκου με ανάλογη χρυσή επένδυση.
Κατά τη διάρκεια της Αυτοκρατορίας των Μεγάλων Κομνηνών ο ναός αυτός υπήρξε μητρόπολη της Τραπεζούντας, χώρος πραγματοποίησης επίσημων τελετών και στέψεων, σπουδαίο ταφικό καθίδρυμα αλλά και καταφύγιο στις δύσκολες στιγμές.
Στη Χρυσοκέφαλο έχουν ταφεί και δύο μητροπολίτες του 14ου αιώνα, ο Βαρνάβας (1333) και ο Βασίλειος (1364) και μέλη της δυναστείας των Μεγάλων Κομνηνών.
Ο Άγιος Ευγένιος
Ακολούθως ο Πατριάρχης επισκέφθηκε μια ακόμα σημαντική βυζαντινή εκκλησία, αυτή του Αγίου Ευγενίου η οποία έχει μετατραπεί σε τέμενος με την ονομασία «Γενί Τζουμά Τζαμί». Χτισμένη μόλις 190 μέτρα ανατολικά της ακρόπολης της Τραπεζούντας και με θέα προς το φαράγγι που την περιβάλλει, διακρινόταν για την οχυρή θέση της. Πρόκειται για μια βασιλική που μετασκευάστηκε σε τρουλαίο ναό. Δεν είναι γνωστό πότε ακριβώς κατασκευάστηκε ο ναός, πάντως στις αρχές του 11ου αιώνα υπήρχε ήδη, οπότε ο αυτοκράτορας Βασίλειος Β΄ Βουλγαροκτόνος χορήγησε τη διακόσμησή του. Δυστυχώς οι τοιχογραφίες του 14ου αιώνα στο εσωτερικό του είναι σήμερα ασβεστωμένες.
Η Παναγία Θεοσκέπαστος
Το προσκύνημα στα χριστιανικά μνημεία της Τραπεζούντας ολοκληρώθηκε με την επίσκεψη στο λαξευτό ναό της Παναγίας Θεοσκεπάστου, ένα καθίδρυμα που συνδέθηκε στενά με την οικογένεια του Αλεξίου Γ΄ Μεγάλου Κομνηνού (1349-1390). Ο ναός ανήκει σε ένα ευρύτερο μοναστηριακό συγκρότημα, που εντοπίζεται στις πλαγιές του όρους Μίνθριον.
Το 1843, στο πλαίσιο μιας ανακαίνισης του ναού έγιναν εκτεταμένες επεμβάσεις, που αλλοίωσαν το μνημείο. Σήμερα η Μονή παρουσιάζει εικόνα εγκατάλειψης με την υγρασία να καταστρέφει τις εναπομείνασες αγιογραφίες εντός του σπηλαίου ενώ τα υπόλοιπα κτηριακά απομεινάρια της είναι εκτεθειμένα στις καιρικές συνθήκες.
Συγκίνηση από το προσκύνημα στον Πόντο
Το διήμερο προσκύνημα του Οικουμενικού Πατριάρχη στον Πόντο προκάλεσε έντονα συναισθήματα συγκίνησης. Το θυμίαμα από την λειτουργία στην Παναγία Σουμελά ανακατεύτηκε με το άρωμα των αγριολούλουδων και ευωδίασε την γη που φιλοξενεί τα λείψανα χιλιάδων ρωμιών ορθοδόξων χριστιανών. Έστω και για λίγο η λειτουργική αναγέννηση της ιστορικής Μονής δημιούργησε μια νοητή γέφυρα με την λαμπρή πνευματική και εκκλησιαστική ζωή του παρελθόντος. Και όλα αυτά έγιναν δυνατά χάρη στις επίμονες, πολύχρονες και ουσιαστικές προσπάθειες του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου αλλά και όλων εκείνων, που από τη θέση τους και με τις όποιες δυνατότητές τους, ο κάθε ένας ξεχωριστά, πίστεψαν στο όραμα του Προκαθημένου της Ορθοδοξίας. Και τώρα όλοι περιμένουν τον επόμενο Δεκαπενταύγουστο. Που θα είναι πιο λαμπρός και θα αποτελέσει ακόμη μία «επιστροφή», ένα ακόμα ιστορικό προσκύνημα, μαζί με την Παναγιά τη Σουμελά, στον Πόντο...
Η Παναγία Θεοσκέπαστος
Το προσκύνημα στα χριστιανικά μνημεία της Τραπεζούντας ολοκληρώθηκε με την επίσκεψη στο λαξευτό ναό της Παναγίας Θεοσκεπάστου, ένα καθίδρυμα που συνδέθηκε στενά με την οικογένεια του Αλεξίου Γ΄ Μεγάλου Κομνηνού (1349-1390). Ο ναός ανήκει σε ένα ευρύτερο μοναστηριακό συγκρότημα, που εντοπίζεται στις πλαγιές του όρους Μίνθριον.
Το 1843, στο πλαίσιο μιας ανακαίνισης του ναού έγιναν εκτεταμένες επεμβάσεις, που αλλοίωσαν το μνημείο. Σήμερα η Μονή παρουσιάζει εικόνα εγκατάλειψης με την υγρασία να καταστρέφει τις εναπομείνασες αγιογραφίες εντός του σπηλαίου ενώ τα υπόλοιπα κτηριακά απομεινάρια της είναι εκτεθειμένα στις καιρικές συνθήκες.
Συγκίνηση από το προσκύνημα στον Πόντο
Το διήμερο προσκύνημα του Οικουμενικού Πατριάρχη στον Πόντο προκάλεσε έντονα συναισθήματα συγκίνησης. Το θυμίαμα από την λειτουργία στην Παναγία Σουμελά ανακατεύτηκε με το άρωμα των αγριολούλουδων και ευωδίασε την γη που φιλοξενεί τα λείψανα χιλιάδων ρωμιών ορθοδόξων χριστιανών. Έστω και για λίγο η λειτουργική αναγέννηση της ιστορικής Μονής δημιούργησε μια νοητή γέφυρα με την λαμπρή πνευματική και εκκλησιαστική ζωή του παρελθόντος. Και όλα αυτά έγιναν δυνατά χάρη στις επίμονες, πολύχρονες και ουσιαστικές προσπάθειες του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου αλλά και όλων εκείνων, που από τη θέση τους και με τις όποιες δυνατότητές τους, ο κάθε ένας ξεχωριστά, πίστεψαν στο όραμα του Προκαθημένου της Ορθοδοξίας. Και τώρα όλοι περιμένουν τον επόμενο Δεκαπενταύγουστο. Που θα είναι πιο λαμπρός και θα αποτελέσει ακόμη μία «επιστροφή», ένα ακόμα ιστορικό προσκύνημα, μαζί με την Παναγιά τη Σουμελά, στον Πόντο...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου