ΧΕΙΡΟΤΟΝΙΑ ΔΙΑΚΟΝΟΥ ΣΤΗΝ ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΗ ΜΟΝΗ ΤΗΣ ΧΑΛΚΗΣ

Επιμέλεια-φωτογραφίες: Νικόλαος Μαγγίνας

Τελέσθηκε χθές στὴν Ἱ. Πατριαρχικὴ καὶ Σταυροπηγιακὴ Μονὴ τῆς Χάλκης ἡ εἰς Διάκονον χειροτονία του θεολόγου Νικολάου Ἐφφέ, μετονομασθέντος εἰς Σαμουήλ.

Τὴν χειροτονία ἐτέλεσε ὁ Σεβ. Μητροπολίτης Προύσης κ. Ἐλπιδοφόρος, Ἡγούμενος τῆς Σχολῆς, ἐνῷ συμπροσευχόμενοι στὸ Ἱερὸ Βῆμα ἦταν ἡ Α. Θ. Παναγιότης ὁ Οἰκουμενικὸς Πατριάρχης κ. κ. Βαρθολομαῖος, ὁ ὁποῖος ἐπέλεξε τὸ νέο ὄνομα τοῦ νεοχειροτονηθέντος, καὶ οἱ Σεβ. Μητροπολίτες Γέρων Δέρκων κ. Ἀπόστολος, Πρόεδρος τῆς Ἐφορείας τῆς Μονῆς, καὶ Πριγκηποννήσων Ἰάκωβος, Ἐφοροταμίας αὐτῆς. Συλλειτούργησαν οἱ Πανοσιολ. Ἀρχιμανδρίτες Ἐπιφάνιος Παντοκρατορινός, πνευματικὸς πατὴρ τοῦ νέου Διακόνου, καὶ Γρηγόριος Νανακούδης, ὡς καὶ οἱ Πρεσβύτεροι Κωνσταντῖνος Τσιβελέκος καὶ Ἐμμανουὴλ Lemelson.

Τὴν παραμονὴν τῆς χειροτονίας, Παρασκευήν, 18ην Νοεμβρίου, πρὸ τοῦ ἑσπερινοῦ, ἔγινεν ἡ ἀκολουθία εἰς ἀρχάριον ρασοφοροῦντα, χοροστατοῦντος τοῦ Ἡγουμένου.

Ὁ Σεβ. κ. Ἐλπιδοφόρος, κατὰ τὴν προσφώνησίν του ἐν τῷ Καθολικῷ τῆς Μονῆς ἐπεσήμανε τὴν ἱερότητα τοῦ μυστηρίου τῆς ἱερωσύνης καὶ τὸ φοβερὸν τῆς διακονίας τῶν ἀχράντων μυστηρίων. Ἐν συνεχείᾳ, ἐπέστησε τὴν προσοχὴν εἰς τὴν ἰδιαιτέραν σημασίαν τοῦ νὰ εἶναι κάποιος κληρικὸς τῆς Μεγάλης τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίας, ὑπογραμμίσας τὰς ἀπαιτήσεις καὶ τὰς προϋποθέσεις διὰ τὴν ἀποδοχὴν νέου τινός εἰς τὰς τάξεις τοῦ ἱεροῦ αὐτῆς κλήρου. Τέλος, ὑπενθύμισεν εἰς τὸν νέον Διάκονον τὴν σημασίαν τῆς Ἱ. Μονῆς Ἁγίας Τριάδος Χάλκης καὶ τῆς ἐν αὐτῇ Θεολογικῆς Σχολῆς, καὶ τὸ βάρος τῆς κληρονομίας καὶ τῆς ἱστορίας, τὸ ὁποῖον καλεῖται νὰ ἐπωμισθεῖ.

Ἐξῆρε τὰ προσόντα τοῦ Διακόνου Σαμουήλ, ἀλλὰ καὶ τοῦ εἶπεν ὅτι «... ὅσα προσόντα καὶ ἐὰν ἔχῃ ὁ κληρικὸς εἰς οὐδὲν ἰσχύουν καὶ οὐδὲν ὠφελοῦν ἐὰν λείπῃ τὸ οὐσιῶδες... ἡ διὰ βίου πίστις καὶ ἡ ἀπροϋπόθετος ἀφοσίωσις εἰς τὴν Μητέρα Ἐκκλησίαν», καταλήξας διὰ τῆς προτροπῆς: «Γίνου Αὐτῷ (τῷ Πατριάρχῃ) τε καὶ τῇ Μητρὶ Ἐκκλησίᾳ πιστὸς ἄχρι θανάτου καὶ εἴσελθε εἰς τὴν χαρὰν τοῦ Κυρίου σου».

Εἰς τὴν ἐπίσημον Αἴθουσαν Τελετῶν τῆς Μονῆς παρετέθη δεξίωσις, κατὰ τὴν ὁποίαν ὡμίλησαν κατὰ σειρὰν οἱ Σεβ. Μητροπολίτης Προύσης, παρουσιάσας τὸν Διάκονον Σαμουήλ, ὁ νεοχειροτονηθείς, ὁ πνευματικὸς αὐτοῦ πατὴρ Ἀρχιμ. Ἐπιφάνιος Παντοκρατορινὸς καὶ ἡ Α. Θ. Παναγιότης.

Ὁ Παναγιώτατος εἰς τὴν ὁμιλίαν του ἐξήγησεν ὅτι «σὲ ὠνομάσαμεν Σαμουὴλ εἰς τιμὴν καὶ μνήμην ἑνὸς ἡγουμένου τῆς Ἱερᾶς ταύτης Μονῆς τοῦ 18ου αἰῶνος...». Ἀναφερθείς, ἐν συνεχείᾳ, εἰς τὸν ἀπὸ Δέρκων προκάτοχον αὐτοῦ Πατριάρχην Σαμουὴλ τὸν ἐπιλεγόμενον Χαντζερῆν, προέτρεψε τὸν νέον ἀδελφὸν τῆς Μονῆς: «Νὰ ἔχῃς καὶ τοῦτον τὸν Πατριάρχην ὡς πρότυπόν σου...». 

Μετὰ ταῦτα, ἡ Α. Θ. Παναγιότης ἐξῆρε τὸν διακονικὸν βαθμὸν τῆς ἱερωσύνης εἰπών: «ὡς διάκονος θὰ εἶσαι ὑπηρέτης τῶν μυστηρίων Χριστοῦ, ἀλλὰ ἐν ταπεινοφροσύνῃ, σεμνότητι καὶ ἀγάπῃ πρὸς πάντας νὰ εἶσαι καὶ ὑπηρέτης ἀνθρώπων, νὰ ἐμφορῆσαι ἀπὸ πνεῦμα διακονίας καὶ προσφορᾶς, εἰς οἱονδήποτε βαθμὸν τῆς ἱερωσύνης καὶ ἂν ἀξιωθῇς νὰ ἀνέλθῃς... Δὲν ὑπάρχει ὡραιότερον συναίσθημα καὶ μεγαλυτέρα ἱκανοποίησις ἀπὸ τὸ νὰ διακονῇς, νὰ προσφέρῃς, νὰ ἀνακουφίζῃς, νὰ ἐκδαπανᾶσαι ὑπὲρ τῶν ἄλλων, νὰ θυσιάζεσαι ὑπὲρ τῶν ἄλλων, καὶ νὰ ἐνθυμῆσαι πάντοτε ὅτι ὁ Κύριος ἡμῶν οὐκ ἦλθε διακονηθῆναι ἀλλὰ διακονῆσαι». Τέλος, ἀναφερθεὶς μετὰ συγκινήσεως εἰς τὸ ζήτημα τῆς ἐπαναλειτουργίας τῆς Ἱερᾶς Θεολογικῆς Σχολῆς, κατέληξεν: «Εἴθε ἡ χειροτονία σου νὰ εἶναι προάγγελος καὶ προανάκρουσμα πολλῶν καὶ πάλιν χειροτονιῶν μαθητῶν τῆς Σχολῆς, μὲ τὸν κώδωνά της νὰ ἠχῇ καὶ νὰ καλῇ αὐτοὺς ἐν ἑσπέρᾳ καὶ πρωΐ εἰς δοξολογίαν τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ καὶ ἀργότερον νὰ προπέμπῃ αὐτοὺς εἰς τὰ πέρατα τῆς οἰκουμένης, ὅπου ὁ θερισμὸς πολύς».

Προσφώνησις

τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου Προύσης κ. Ἐλπιδοφόρου

κατὰ τὴν εἰς διάκονον χειροτονίαν του κ. Νικολάου Ἐφφέ

(Χάλκη, Μονὴ Ἁγίας Τριάδος, 19 Νοεμβρίου 2011)

Εὐλαβέστατε Ὑποδιάκονε,

φίλτατε Νικόλαε,

Ἕστηκας πρὸ τῶν θυρῶν τῆς Ὡραίας Πύλης τῆς ἀγούσης εἰς τὰ ἅγια τῶν ἁγίων, τῆς ἀγούσης εἰς τὴν πηγὴν τῆς ζωῆς, τῆς ὁδηγούσης εἰς τὴν διακονίαν τῶν φρικτῶν μυστηρίων.

Ὁ χῶρος εἰς τὸν ὁποῖον ζητεῖς νὰ εἰσέλθῃς εἶναι φοβερὸς καὶ αὐταῖς ταῖς ἐπουρανίαις δυνάμεσιν. Εἶναι ὁ χῶρος τῆς διαρκοῦς παρουσίας τοῦ Παναγίου Πνεύματος, τοῦ Πνεύματος, τὸ ὁποῖον μᾶς καθιστᾶ κοινωνοὺς τοῦ τιμίου Σώματος καὶ τοῦ ζωοποιοῦ Αἵματος τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ. Εἶναι τὸ ἱερὸν θυσιαστήριον, ὅπου μεταβάλλονται τὰ τίμια δῶρα, ὁ ἄρτος καὶ ὁ οἶνος, εἰς Σῶμα καὶ Αἷμα Χριστοῦ. Εἶναι τὰ κράσπεδα τοῦ ἐπουρανίου Θρόνου τοῦ Θεοῦ, ὅπου πετόμενα τὰ Χερουβεὶμ καὶ τὰ Σεραφεὶμ τὴν ἀΐδιον δοξολογίαν προσάγουν τῷ Πατρὶ καὶ τῷ Υἱῷ καὶ τῷ Ἁγίῳ Πνεύματι ψάλλοντα Ἅγιος Ἅγιος Ἅγιος Κύριος Σαββαώθ.

Ἐζήτησες νὰ γίνῃς κληρικός, καὶ μάλιστα κληρικὸς τῆς Μεγάλης τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίας, κληρικὸς τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, τῆς πρωτοθρόνου Ἐκκλησίας Κωνσταντινουπόλεως. Μιᾶς Ἐκκλησίας, ἡ ὁποία ἀπετέλεσε καὶ ἀποτελεῖ στῦλον καὶ ἑδραίωμα τῆς ὀρθοδόξου πίστεως, συνεκάλεσε τὰς ἁγίας Οἰκουμενικὰς Συνόδους, ἐξεχριστιάνισε λαούς, ἐδημιούρησε πολιτισμόν, ἐστήριξεν ἔθνη, ἐφώτισε λαούς, ἐκήρυξε Χριστόν, Χριστὸν ἐσταυρωμένον, Χριστὸν ἀναστάντα. Ἐκκλησίας, ἡ ὁποία φέρει ἐπὶ τοῦ ἡγιασμένου σώματος αὐτῆς τὰ στίγματα τοῦ μαρτυρίου της, τοὺς τύπους τῶν ἥλων τῶν σταυρωτῶν της, τὸ κέντημα τῆς πλευρᾶς παρὰ τῆς ἐξουσίας, τὸν ἀκάνθινον τῆς δόξης στέφανον, τὴν περιπαικτικὴν κάλαμον τῆς πτωχείας της, περιβεβλημένης τὴν αἱμάσσουσαν πορφύραν τῆς ἀκεραιότητός της καὶ γευομένης τὸ πικρὸν ὄξος τῶν ὑπ’ αὐτῆς εὐεργετηθέντων.

Ἡ Πατριαρχικὴ καὶ Σταυροπηγιακὴ αὕτη Μονή, εἰς τὴν ὁποίαν προσῆλθες, ἀποτελεῖ κατὰ πάντα προέκτασιν τοῦ Φαναρίου, ὑπὸ τοὺς εὐσκιοφύλλους κλάδους τοῦ ὁποίου εὑρίσκει ἀνάπαυσιν, στήριγμα καὶ προστασίαν. Πατράρχης ἦτο ὁ ἱδρυτὴς αὐτῆς, καὶ δὴ Πατριάρχης τῆς περιωπῆς, τῆς ἁγιότητος καὶ τοῦ βεληνεκοῦς τοῦ Μεγάλου Φωτίου, ἀνδρὸς ἐπηρεάσαντος τὴν πορείαν τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας ὅσον ὀλίγοι εἰς τὴν ἱστορίαν τῆς καθ’ ἡμᾶς Ἀνατολῆς.

Οἱ χῶροι, εἰς τοὺς ὁποίους καλεῖσαι νὰ μονάσῃς ἐφιλοξένησαν ἐπὶ πλέον τοῦ ἑνὸς αἰῶνος τὴν περίπυστον Ἱερὰν κατὰ Χάλκην Θεολογικὴν Σχολήν, τὸ ἱερατικὸν τοῦτο φυτώριον οὐχὶ μόνον τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, ἀλλὰ πασῶν τῶν κατὰ τόπους Ὀρθοδόξων Αὐτοκεφάλων καὶ Αὐτονόμων Ἐκκλησιῶν.

Πόσοι ἱεροσπουδασταὶ ἐδέχθησαν εἰς τὸν χῶρον αὐτὸν τὴν θείαν ἐκείνην κλῆσιν, ἡ ὁποία καίει σήμερον ὡς φλόγα θερμαίνουσα τὴν ψυχήν σου! Πόσοι ἐστάθησαν ἐκεῖ, ἔνθα ἵστασαι ἐσὺ σήμερον, κλίνοντες εὐλαβῶς τὸν αὐχένα τῆς νεανικῆς των ψυχῆς μὲ πόθον ἱερὸν νὰ ὑπηρετήσουν τὴν Μητέρα μας Ἐκκλησίαν! Πόσοι Ἱεράρχαι, πόσοι Πατριάρχαι ἐγονάτισαν ἐνώπιον τῆς Ἁγίας ταύτης Τραπέζης τοῦ μικροῦ καὶ ταπεινοῦ αὐτοῦ Καθολικοῦ διὰ νὰ λάβουν τὴν χάριν τοῦ Παναγίου Πνεύματος!

Μεγάλη ἡ τιμή, Ὑποδιάκονε Νικόλαε, ἀλλὰ καὶ μεγάλο τὸ τόλμημα.

Ἐτόλμησας νὰ ὑποβάλῃς αἴτησιν, ὥστε νὰ γίνῃς δεκτὸς ὡς κληρικὸς εἰς μίαν τοιαύτην Μονήν, εἰς μίαν τοιαύτην Ἐκκλησίαν.

Ἡ Ἐκκλησία σὲ ἐδοκίμασεν. Διέκρινεν ἐν τῷ προσώπῳ σου τὰ πολλὰ κοσμοῦντά σε χαρίσματα: τὴν μόρφωσίν σου, τὴν οἰκογενειακήν σου ἀγωγήν, τὸ φιλακόλουθον καὶ εὐπροσήγορον τοῦ χαρακτῆρος σου, τὴν ἀγάπην σου διὰ τὴν πατρῷαν ἐκκλησιαστικὴν μουσικήν, διεπίστωσε τὰς διοικητικάς σου ἱκανότητας, τὴν ἐργατικότητα καὶ τὴν ὑπακοήν σου. Εἶδεν ἡ Ἐκκλησία πάντα τὰ τάλαντα ταῦτα, ὅσα σοῦ ἐχάρισεν ὁ Θεός, ὅσα σὲ ἐδίδαξαν οἱ εὐσεβεῖς γονεῖς σου, ὅσα σὲ ἐνέπνευσεν ὁ ἐκλεκτὸς πνευματικὸς πατήρ σου, ὅσα ἐκαλλιέργησας σὺ ὁ ἴδιος μὲ τὴν προσπάθειαν καὶ τὸν ἀγῶνα σου.

Πάντα ταῦτα ἐξετίμησεν ἡ Ἐκκλησία, διότι ἀποτελοῦν ἀπαραιτήτους προϋποθέσεις διὰ μίαν καρποφόρον καὶ ἀποδοτικὴν διακονίαν ἐν αὐτῇ. Ὅμως, φίλτατε Νικόλαε, ὅσα προσόντα καὶ ἐὰν ἔχῃ ὁ κληρικός, εἰς οὐδὲν ἰσχύουν καὶ ὠφελοῦν, ἐὰν λείπῃ τὸ οὐσιῶδες, ἐὰν δὲν ὑφίσταται ἡ ρίζα, ἐὰν ἀπουσιάζῃ τὸ κύριον, τὸ δίκτυον τὸ συνεκτικόν, τὸ ὁποῖον δίδει νόημα, τὸ στοιχεῖον ποὺ ζωοποιεῖ, ποὺ ὀξυγονώνει.

Καὶ αὐτὸ εἶναι ἡ διὰ βίου πίστις καὶ ἡ ἀπροϋπόθετος ἀφοσίωσις εἰς τὴν Μητέρα Ἐκκλησίαν. Ποίαν ἀξίαν ἔχουν τὰ χρώματα, ἐὰν δὲν ἔλθῃ ἡ ἀκτὶς τοῦ φωτὸς νὰ τὰ ἀποκαλύψῃ; Οὕτω συμβαίνει καὶ μὲ τὰ ἀνθρώπινα προσόντα. Ἐὰν ταῦτα δὲν ὑπηρετοῦν τὴν Ἐκκλησίαν, ἐὰν δέν «ἐκκλησιασθοῦν», τότε εἶναι νεκρὰ φύσις, ἀζωογόνητος, ἀνεκκλησίαστος καὶ ἄχρηστος.

Σοῦ θυμίζω τὸ εὐαγγελικὸν ἀνάγνωσμα κλήσεως μαθητῶν ἐκ τοῦ κατὰ Λουκᾶν εὐαγγελίου, ὅπου εἶπέ τις τῷ Κυρίῳ πορευομένῳ ἐν τῇ ὁδῷ: «ἀκολουθήσω σοι ὅπου ἐὰν ἀπέρχῃ, Κύριε». Ἄλλος, κληθεὶς ὑπὸ τοῦ Κυρίου διὰ τοῦ «ἀκολούθει μοι», ἀπήντησεν: «Κύριε, ἐπίτρεψόν μοι ἀπελθόντι πρῶτον θάψαι τὸν πατέρα μου». Τρίτος, εἶπεν εἰς τὸν Κύριον: «ἀκολουθήσω σοι, Κύριε∙ πρῶτον δὲ ἐπίτρεψόν μοι ἀποτάξασθαι τοῖς εἰς τὸν οἶκον μου».

Εἰς τὸν πρῶτον ἐπίδοξον μαθητήν, ὁ Κύριος ἀπήντησεν: «αἱ ἀλώπεκες φωλεοὺς ἔχουσι καὶ τὰ πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ κατασκηνώσεις, ὁ δὲ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου οὐκ ἔχει ποῦ τὴν κεφαλὴν κλίνῃ».

Εἰς τὸν δεύτερον εἶπεν: «ἄφες τοὺς νεκροὺς θάψαι τοὺς ἑαυτῶν νεκρούς∙ σὺ δὲ ἀπελθὼν διάγγελλε τὴν Βασιλείαν τοῦ Θεοῦ».

Εἰς τὸν τρίτον ἦτο πλέον κατηγορηματικὸς ὁ Κύριος: «οὐδείς, εἶπεν, ἐπιβαλὼν τὴν χεῖρα αὐτοῦ ἐπ’ ἄροτρον καὶ βλέπων εἰς τὰ ὀπίσω εὔθετός ἐστιν εἰς τὴν Βασιλείαν τοῦ Θεοῦ».

Ἡ ὑπακοή, λοιπόν, Νικόλαε, καὶ ἡ ἀπροϋπόθετος πιστότης εἰς τὴν Ἐκκλησίαν ἀποτελοῦν τὰς δύο ἀρτηρίας, αἱ ὁποῖαι θὰ ζωογονοῦν τὴν διακονίαν σου, θὰ στιλβώνουν τὴν προσφοράν σου, θὰ πολλαπλασιάζουν τὴν καρποφορίαν σου, ἐν ἑνὶ ρήματι, θά «ἐκκλησιάζουν» τὰ προσόντα σου.

Διαπιστώσασα ἡ Ἐκκλησία ὅτι καὶ ἡ ὑπερτάτη αὕτη μοναχικὴ καὶ ἐν γένει ἐκκλησιαστικὴ ἀρετὴ τῆς ὑπακοῆς κοσμεῖ τὸ πρόσωπόν σου, ἐνέκρινε τὴν αἴτησίν σου καὶ ἐνετείλατο τῇ ἐλαχιστότητί μου ὅπως προβῶ εἰς τὴν τέλεσιν τῆς εἰς διάκονον χειροτονίας σου καὶ εἰς τὴν ἔνταξίν σου εἰς τὴν ἐν Χριστῷ ἀδελφότητα τῆς Ἱερᾶς ταύτης Μονῆς.

Εἰς τὴν πορείαν σου ταύτην, Νικόλαε, ἔχεις συμπαρισταμένους τοὺς εὐσεβεῖς γονεῖς σου, τὸν πνευματικόν σου πατέρα, τοὺς ἐκ περάτων προθύμως σήμερον προσελθόντας συγγενεῖς καὶ φίλους σου. Ἔχεις παρὰ τῷ πλευρῷ σου συμπροσευχομένας νοερῶς τὰς ἁγίας ψυχὰς τῶν ἀειμνήστων Πατριαρχῶν, Σχολαρχῶν, Ἐφόρων, Καθηγητῶν καὶ μαθητῶν τῆς Σχολῆς ταύτης. Ὑπεράνω ὅλων, ὅμως, ἔχεις τὴν ἁγίαν εὐχὴν τοῦ Αὐθέντου καὶ Δεσπότου πάντων ἡμῶν, τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κυρίου κυρίου Βαρθολομαίου, ὁ Ὁποῖος σὲ τιμᾷ διὰ τῆς αὐτοπροσώπου Αὐτοῦ παρουσίας καὶ μάλιστα διὰ τῆς προσωπικῆς ὀνοματοδοσίας.

Γίνου Αὐτῷ τε καὶ τῇ Μητρὶ Ἐκκλησίᾳ πιστὸς ἄχρι θανάτου καὶ εἴσελθε εἰς τὴν χαρὰν τοῦ Κυρίου σου!