Ο ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΝΗΜΗ ΤΗΣ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗΣ

Ρεπορτάζ-φωτογραφίες: Νικόλαος Μαγγίνας 

Προσβολή στην ιστορική πραγματικότητα χαρακτήρισε τα περί «συνωστισμού» στην προκυμαία της Σμύρνης, κατά την καταστροφή της πόλης και τον βίαιο ξεριζωμό των Ελλήνων κατοίκων της πριν 90 χρόνια, ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος. 

Σε ομιλία του στον Ιερό Ναό του Αγίου Φωκά της Κοινότητος Μεσαχώρου (Ορτάκιοϊ) Βοσπόρου την περασμένη Κυριακή, όπου χοροστάτησε στη Θεία Λειτουργία, o Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος αναφέρθηκε στα τραγικά γεγονότα του 1922, επίκεντρο των οποίων ήταν η Σμύρνη, «εις την προκυμαία της οποίας ασφαλώς δεν έγινε ένας απλός “συνωστισμός”, όπως με προσβολήν προς την ιστορικήν πραγματικότητα ελέχθη και εγράφη, ούτε έγινε ένας περίπατος εκείνες τις ημέρες τις τραγικές εις το «Και» της Σμύρνης». 

Συγκίνηση για τα θύματα της μεγάλης τραγωδίας του Γένους μας 

Απευθυνόμενος στο εκκλησίασμα, στην ομιλία του στην Κοινοτική αίθουσα του Ναού, ο Οικουμενικός Πατριάρχης μίλησε συγκινημένος για τη μεγάλη τραγωδία για το Γένος μας. 

«Σήμερα ειδικώς και εγώ και όλοι μας ήλθαμε εδώ και συγκεντρωθήκαμε για να αποδώσουμε ένα χρέος τιμής και ευγνωμοσύνης προς τούς αδελφούς μας, τούς Ορθοδόξους, τούς Ομοδόξους, τούς Ομογενείς, οι οποίοι, πριν από ενενήντα χρόνια ακριβώς ξεριζώθηκαν από τις προγονικές εστίες των πατέρων μας, εννοώ, της Μικράς Ασίας και της Ανατολικής Θράκης.

Ήταν τέτοιες μέρες του τέλους Αυγούστου και του Σεπτεμβρίου του 1922 που έγινε η μεγάλη καταστροφή, η μεγάλη τραγωδία για το Γένος μας», είπε ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος και συνέχισε: «Εις την Ιωνίαν, εις την Φρυγίαν εις την Αιολίαν, εις την Μυσίαν και σε όλες τις ευρύτερες περιοχές της Μικράς Ασίας. Ιδιαιτέρως δε το επίκεντρον, ως γνωστόν, της τραγωδίας αυτής ήταν η Σμύρνη, εις την προκυμαία της οποίας ασφαλώς δεν έγινε ένας απλός «συνωστισμός», όπως με προσβολήν προς την ιστορικήν πραγματικότητα ελέχθη και εγράφη, ούτε έγινε ένας περίπατος εκείνες τις ημέρες τις τραγικές εις το «Και» της Σμύρνης, όπως οι Ομογενείς μας τα παλαιά καλά χρόνια έκαναν τον καθημερινό τους περίπατο».

Το χρέος του Πατριάρχου του Γένους 

Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος επισήμανε πως είναι χρέος του να θυμάται όλους εκείνους τους αδελφούς μας που μαρτύρησαν ή ξεριζώθηκαν από τις πατρογονικές εστίες τους. «Δεν είναι έργο του Πατριάρχου να πει ποιός είναι ο ένοχος και ποιός είναι ο αθώος, ποιός φταίει και ποιός δεν φταίει, ποιός και τι συνετέλεσε εις το να γίνει αυτή η τραγωδία, αλλά είναι χρέος του Πατριάρχου του Γένους να ενθυμείται τέτοιες μέρες, ιδιαιτέρως εις την ενενηκοστήν επέτειον των τραγικών εκείνων στιγμών, όλους τούς αδελφούς μας οι οποίοι είτε εμαρτύρησαν εκεί όπου άλλοτε ζούσαν ευτυχισμένοι είτε πήραν των ομματιών τους και έφυγαν για την Ελλάδα ή ίσως και για άλλα μέρη», είπε ο Πατριάρχης και συνέχισε εμφανώς συγκινημένος: «Ενθυμούμεθα με πόνο και με προσευχές αυτούς τούς αδελφούς οι οποίοι από την μια στιγμή στην άλλη βρέθηκαν να μην έχουν τίποτε, ενώ είχαν τόσα πολλά, και να φύγουν με την ψυχή στο στόμα όσοι κατόρθωσαν να φύγουν. Προσωπικώς ενθυμούμαι όλους αυτούς τούς αδελφούς μας τούς Μικρασιάτες, κάθε φορά που κάνω τις γνωστές προσκυνηματικές εξορμήσεις μου εις την Καππαδοκίαν, εις την Έφεσον, εις την Περγαμον, εις την Σελεύκειαν, εις την Νικομήδειαν, εις την Αντιόχειαν της Πισιδίας και εις άλλα μέρη, όπως στον Πόντο τα τελευταία χρόνια. Και κάνω πάντοτε τρισάγια εκεί, εις τα οποία προσεύχομαι και για τούς ειρηνικώς κοιμηθέντας και για τους μαρτυρικώς τελειωθέντας αδελφούς μας. Ευχόμεθα να είναι αιωνία η μνήμη τους. Τέτοιες μέρες του Σεπτεμβρίου παντού όπου υπάρχει Ρωμιοσύνη, όπου υπάρχει Ορθοδοξία, η σκέψις και οι προσευχές όλων μας στρέφονται προς τούς αδελφούς μας εκείνους τούς μαρτυρικώς τελειωθέντας και βιαίως εκριζωθέντας. Ευχόμεθα και προσευχόμεθα ο Θεός και η Παναγία να φυλάγουν το Γένος μας από άλλες παρόμοιες καταστροφές και τραγωδίες. Να διδασκόμεθα από το παρελθόν, να αποφεύγουμε τα λάθη του παρελθόντος και να μιμούμεθα τα καλά παραδείγματά του ώστε να ζούμε εν ευημερία και γαλήνη». 

Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος δεν παρέλειψε να αναφερθεί και στους Ορθοδόξους της Συρίας που αυτό το διάστημα δοκιμάζονται ιδιαίτερα. Όπως είπε οι σκέψεις και οι προσευχές του βρίσκονται κοντά στους εμπερίστατους αδελφούς. «Για όλους τούς εμπεριστάτους αδελφούς μας συνεχίζουμε να παρακαλούμε τον Άρχοντα της Ειρήνης τον Χριστό να επιδαψιλεύσει εις τον κόσμον του την μόνιμη Ειρήνη, την οποίαν ουδείς ημπορεί να αφαιρέση, διότι είναι ειρήνη πνευματική, είναι ειρήνη των καρδιών μας», κατέληξε ο Οικουμενικός Πατριάρχης. 

Νωρίτερα στη Θεία Λειτουργία συμπροσευχήθηκαν ο Μητροπολίτης Θεοδωρουπόλεως Γερμανός, ο Πρέσβης Νικόλαος Ματθιουδάκης, Γενικός Πρόξενος της Ελλάδος στην Πόλη με την σύζυγο του Αικατερίνη Βαρβαρήγου, Πρόξενο της Ελλάδος στην Αδριανούπολη, ο Γενικός Γραμματέας Ενημερώσεως του Υπουργείου Τύπου της Ελλάδος Ι. Παναγιωτόπουλος με συνεργάτες του, ο Υπεύθυνος Γραφείου Τύπου στο Γενικό Προξενείο της Ελλάδος στην Πόλη Δημήτριος Μουστακλής, Άρχοντες, κοινοτικοί παράγοντες της Ομογένειας, προσκυνητές από την Πόλη, την Ελλάδα και άλλες χώρες.

Στη μικρή δεξίωση που ακολούθησε στην κοινοτική αίθουσα τον Πατριάρχη προσφώνησε ο Αιδεσιμ. Πρεσβύτερος Ευάγγελος Γρηγοριάδης, Ιερατικώς Προϊστάμενος της Κοινότητος και ο Πρόεδρος της Κοινότητος Ευστράτιος Δολτσινιάδης. 

Αξίζει να σημειωθεί ότι στην ομιλία του ο Πατριάρχης συνεχάρη τον Γενικό Πρόξενο της Ελλάδος Νικόλαο Ματθιουδάκη για την ανάδειξη του στον βαθμό του Πρέσβη ευχόμενος δύναμη και ενίσχυση στο πολύτιμο έργο του. Στον Γενικό Γραμματέα Ενημέρωσης ευχήθηκε υγεία και δύναμη για την εκπλήρωση στο έργο που ανέλαβε.