Η ΔΕΥΤΕΡΗ ΗΜΕΡΑ ΤΗΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΗΣ ΕΠΙΣΚΕΨΗΣ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

φωτογραφίες: Δημήτριος Πανάγος

Επιμέλεια: Π.Α. Ανδριόπουλος 

Ιδιαίτερα φορτωμένο ήταν το σημερινό πρόγραμμα του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου, στη Θεσσαλονίκη, την οποία από χθες επισκέπτεται επίσημα. 

Αναλυτικά, στις 9.30 το πρωί, ο Πατριάρχης επισκέφθηκε την Ιερά Πατριαρχική Μονή Βλατάδων. Στις 11 του απονεμήθηκε η ανώτατη διάκριση του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου σε ειδική τελετή, στην Αίθουσα Τελετών του ΑΠΘ. Στη 1 μ.μ., ο Οικουμενικός Πατριάρχης επισκέφθηκε το Βυζαντινό Μουσείο Θεσσαλονίκης και εγκαινίασε την έκθεση με θέμα «Η τιμή του αγίου Μάμαντος στη Μεσόγειο». Στις 6 το απόγευμα, ο Οικουμενικός Πατριάρχης ανακηρύχθηκε επίτιμος διδάκτορας του τμήματος Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονία. Στις 7.30 μ.μ., επισκέφθηκε την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, όπου τον δεξιώθηκε ο περιφερειάρχης Απόστολος Τζιτζικώστας. Στις 8 το βράδυ παρακολούθησε μουσική εκδήλωση στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης, με το ορατόριο «Καβάφης ο Ελληνικός», στην οποία συμμετείχε η χορωδία του Ιερού Ναού Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου και επιφανείς Έλληνες καλλιτέχνες. 

ΣΤΗ ΜΟΝΗ ΒΛΑΤΑΔΩΝ 

Την Ιερά Μονή Βαλτάδων επισκέφθηκε το πρωί ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος. Τον πατριάρχη και τη συνοδεία του υποδέχθηκε ο ηγούμενος της μονής Νικηφόρος και πλήθος πιστών. Ο πατριάρχης τέλεσε δοξολογία στο καθολικό της ιεράς μονής και αμέσως μετά ο ηγούμενος τόνισε πως η επίσκεψη αυτή τους ενθαρρύνει στην συνέχιση του αγώνα. "Σας ευχαριστούμε για την ευεργετική παρουσία σας στη ζωή της Εκκλησίας". Μετά την δοξολογία ο Οικουμενικός Πατριάρχης τέλεσε την κουρά ενός νέου μοναχού που έλαβε το όνομα Παντελεήμων, σε ένδειξη τιμής προς τον Προηγούμενο της Ιεράς Μονής Βλατάδων, Μητροπολίτη Τυρολόης Παντελεήμονα, με τον οποίο είχε κατ' ιδίαν συνάντηση. Ο Πατριάρχης στη συνέχεια τέλεσε τρισάγιο υπέρ αναπαύσεως της ψυχής του μακαριστού Μητροπολίτη Ικονίου Ιακώβου, πρώην Σχολάρχη της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης. Σημειωτέον ότι σήμερα η Εκκλησία τιμά την μνήμη του Αγίου Ιακώβου του Αδελφοθέου. 

Ο Μ Ι Λ Ι Α 

ΤΗΣ Α.Θ.ΠΑΝΑΓΙΟΤΗΤΟΣ 

ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ 

κ.κ. Β Α Ρ Θ Ο Λ Ο Μ Α Ι Ο Υ 

ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΠΙΣΚΕΨΙΝ ΑΥΤΟΥ 

ΕΙΣ ΤΗΝ ΙΕΡΑΝ ΜΟΝΗΝ ΤΩΝ ΒΛΑΤΑΔΩΝ 

(23 Ὀκτωβρίου 2013) 

Ἱερώτατε καὶ φίλτατε ἐν Χριστῷ ἀδελφὲ Μητροπολῖτα Θεσσαλονίκης κύριε Ἄνθιμε, 

Ἱερώτατοι ἅγιοι ἀδελφοί, 

Ὁσιολογιώτατε Ἀρχιμανδρῖτα κύριε Νικηφόρε Ψυχλούδη, Ἡγούμενε τῆς Ἱερᾶς Πατριαρχικῆς καὶ Σταυροπηγιακῆς Μονῆς τῶν Βλατάδων, 

Τέκνα ἡμῶν ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά, 

Ἐπισκεπτόμενοι κατὰ καιροὺς τὴν συμπρωτεύουσαν τῆς Ἑλλάδος, τὴν πόλιν ἡ ὁποία ἀδιαπτώτως ἐπὶ χιλιετίας -ἤδη ἀπὸ τῆς ἐποχῆς τοῦ πολιούχου της ἁγίου μεγαλομάρτυρος Δημητρίου- ἀποτελεῖ τὸ σέμνωμα τῆς τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίας καὶ τὸ πνευματικὸν κέντρον τῆς εὐρυτέρας περιοχῆς, περιδιαβαίνοντες τὰ μνημεῖα τὰ ὁποῖα διασώζουν κάτι ἀπὸ τὸ μεγαλεῖον τῆς πάλαι ποτὲ διαλαμψάσης μεγάλης αὐτοκρατορίας τοῦ εὐσεβοῦς ἡμῶν Γένους καὶ προσκυνοῦντες εἰς τοὺς πανσέπτους, μεγαλοπρεπεῖς ἢ ταπεινούς ‒ἀλλ᾿ ἐν ταὐτῷ ἡγιασμένους‒ ἱεροὺς ναοὺς τῆς βυζαντινῆς περιόδου, μιμνησκόμεθα τῶν γνωστῶν ἢ ἀγνώστων, ἐπιφανῶν ἢ ἀφανῶν, προαπελθόντων πατέρων καὶ ἀδελφῶν ἡμῶν οἱ ὁποῖοι συνετέλεσαν εἰς αὐτὸ τὸ μεγαλεῖον: Ὅσοι ἐχορήγησαν, ἀνήγειραν, ἐκαλλώπισαν, ἁγιογράφησαν, ἐλειτούργησαν, ἔψαλαν, ἐδέχθησαν τὴν χάριν καὶ τὸν ἁγιασμὸν τῶν ἱερῶν μυστηρίων, προσηυχήθησαν εἰς αὐτὰ τὰ σεμνεῖα τῆς ἀμωμήτου πίστεως ἡμῶν... Καὶ δοξάζομεν τὸν δωρεοδότην Κύριον ὁ ὁποῖος ἐνέπνευσεν αὐτοὺς καὶ συντηρεῖ τὰ ἐν λόγῳ ἁγιάσματα μέχρι τῆς σήμερον, ὥστε καὶ ἡμεῖς, οἱ προσκυνηταί των, νὰ λαμβάνωμεν δι᾿ αὐτῶν θείαν χάριν καὶ εὐλογίαν. 

Εἰσερχόμενοι δὲ εἰς τὴν παλαίφατον, ἱερὰν καὶ σεβασμίαν Μονὴν ταύτην, Σταυροπήγιον οὖσαν τοῦ Οἰκουμενικοῦ ἡμῶν Θρόνου, ἀπολαμβάνοντες τῆς ἐνθέρμου ὑποδοχῆς σας καὶ ἐνωτιζόμενοι τοὺς προσηνεῖς καὶ φιλοπάτορας λόγους σας, διὰ τοὺς ὁποίους καὶ σᾶς εὐχαριστοῦμεν ἐκ βάθους καρδίας, ἅγιε Ἡγούμενε ἀναλογιζόμεθα καὶ κατανοοῦμεν ἔτι περισσότερον τοὺς πνευματικοὺς δεσμοὺς τῆς Κωνσταντινουπόλεως καὶ τῆς Μητρὸς Μεγάλης τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίας μετὰ τῆς Θεσσαλονίκης.

Ὅ,τι εἶναι ἡ ἀναπνοὴ διὰ τὸ σῶμα εἶναι ἡ προσευχὴ διὰ τὴν ψυχήν, ὡς διδάσκουν οἱ ἅγιοι Πατέρες. Διὰ τοῦτο, δὲν θὰ ἦτο ὑπερβολὴ ἐὰν ἐχαρακτηρίζομεν τὰς ἱερὰς Μονάς, αὐτοὺς τοὺς χώρους ἀδιαλείπτου προσευχῆς καὶ ἀσκήσεως, ὡς τοὺς πνεύμονας τοῦ ὅλου ὀργανισμοῦ τῆς τοῦ Χριστοῦ ἁγίας Ἐκκλησίας. Ἀπὸ τὰς δεκάδας τῶν μοναστηρίων, τὰ ὁποῖα, χάριτι Θεοῦ, ἐλειτούργουν κατὰ τὸ παρελθὸν εἰς τὴν πόλιν ταύτην, ἁγιάζοντα διὰ τῆς παρουσίας των σχεδὸν ἑκάστην συνοικίαν, ὀνοματοδοτοῦντά τινας ἐξ αὐτῶν  καὶ τροφοδοτοῦντα διὰ πνευματικοῦ ὀξυγόνου σύνολον τὸν ἀστικὸν ἱστὸν τῆς Θεσσαλονίκης, μόναι ἡ Μονὴ αὕτη καὶ ἡ τῆς ὁσίας Μητρὸς ἡμῶν Θεοδώρας ἐξακολουθοῦν, χάριτι Θεοῦ, νὰ λειτουργοῦν καὶ νὰ μᾶς ὑπομιμνήσκουν τὴν συμβολὴν τοῦ ἀστικοῦ μοναχισμοῦ εἰς τὴν ζωὴν τῶν κατὰ τόπους ἁγίων τοῦ Θεοῦ ἐκκλησιῶν. 

Ἐνιδρυμένη ἡ Μονὴ τῶν Βλατάδων ἐπὶ τῶν λόφων οἱ ὁποῖοι περιστέφουν τὴν Θεσσαλονίκην, κατὰ τὴν τελευταίαν ἀκμὴν τῆς βυζαντινῆς περιόδου της, ἐκπέμπει ἔκτοτε τὴν εὐωδίαν τῆς προσευχῆς καὶ τῆς ἀσκήσεως πρὸς τὴν πόλιν καὶ τοὺς πολίτας της. Σεμνυνομένη δὲ ἐπὶ τῇ θείᾳ Μεταμορφώσει τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν, ὑπενθυμίζει εἰς μοναχούς, περιοίκους καὶ προσκυνητὰς τὴν διδασκαλίαν τοῦ συμπολιούχου τῆς πόλεώς σας ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ περὶ τοῦ ἀκτίστου θείου Φωτός, δηλαδὴ ὅτι σκοπὸς τοῦ πιστοῦ εἶναι κάποιαν στιγμὴν τῆς ζωῆς του νὰ τὸν ἀξιώσῃ ὁ Κύριος αὐτῆς τῆς θέας, ἐφ᾿ ὅσον προηγουμένως, διὰ μετανοίας καὶ ἐπικλήσεως τοῦ θείου ἐλέους καὶ φωτισμοῦ, ἔχει καθαρθῆ ἡ καρδία του ἐκ τῶν ἐφαμάρτων λογισμῶν καὶ παθῶν καὶ ἔχει φωτισθῆ ὁ νοῦς του. 

Τὴν ὁδὸν ταύτην τῆς μετανοίας, τῆς προσευχῆς καὶ τοῦ θείου φωτισμοῦ ἠκολούθησαν καὶ οἱ ἐνταῦθα ἀνὰ τοὺς αἰῶνας ἀσκήσαντες. Διὰ τῆς Χάριτος τὴν ὁποίαν ἔλαβον μετέδωσαν τὴν θείαν εὐλογίαν εἰς τὴν πόλιν καὶ ἐνίσχυσαν τὴν πίστιν τοῦ λαοῦ τοῦ Κυρίου εἰς καιροὺς δυσχειμέρους. Διὰ τῆς θείας σοφίας ἡ ὁποία τοῖς ἐδωρήθη ἐπαίδευσαν καὶ κατήρτισαν αὐτὸν εἰς τὴν ἐν Χριστῷ πολιτείαν, μεταδόντες εἰς τοὺς μαθητάς των τὴν ἡμετέραν ἀλλὰ καὶ τὴν θύραθεν γνῶσιν. Ἐκτὸς ἀπὸ τόπος ἀσκήσεως, ἡ Ἱερὰ Μονὴ αὕτη ἐμεγαλύνθη καὶ ὡς κέντρον παιδείας καὶ μορφώσεως. Αὐτὸ ἐμαρτύρει καὶ ἡ πλουσία βιβλιοθήκη της, ἡ ὁποία διετηρεῖτο ἕως τῆς πυρκαϊᾶς τοῦ 1870 ἀλλὰ καὶ οἱ 93 χειρόγραφοι κώδικες οἱ ὁποῖοι σώζονται μέχρι τῆς σήμερον. 

Τὸ ἔργον τοῦτο ἡ Ἱερὰ Μονὴ τῶν Βλατάδων συνεχίζει σήμερον ὑπὸ ἄλλην μορφήν. Ἀποτελοῦσα τὸ μόνον ἱερὸν καθίδρυμα τοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου ἐν Θεσσαλονίκῃ, στεγάζει τὸ ἡμέτερον Ἵδρυμα Πατερικῶν Μελετῶν καὶ φιλοξενεῖ ἐκ μέρους τῆς Μητρὸς Μεγάλης Ἐκκλησίας σπουδαστὰς τῆς ἱερᾶς Ἐπιστήμης καὶ ἐρευνητὰς προερχομένους ἀπὸ ὅλον τὸν Ὀρθόδοξον χῶρον. Ὡς γειτνιάζον δὲ πρὸς τὸν ἱερὸν Ἄθω, χῶρον προσευχῆς καὶ ἀσκήσεως ὑπὸ τὴν Μετριότητα ἡμῶν, ἀλλὰ καὶ πολύτιμον θησαυροφυλάκιον τῆς ἁγιοπατερικῆς καὶ θύραθεν γραμματείας, φυλάσσοντα τὴν μεγαλυτέραν συλλογὴν ἑλληνικῶν χειρογράφων ἀνὰ τὸν κόσμον καὶ πλεῖστα ὅσα ἄλλα ἱερὰ κειμήλια, τὸ ὡς ἄνω Ἵδρυμα στεγάζει τὰς μικροταινίας τοῦ μεγαλυτέρου μέρους τῶν ἁγιορειτικῶν χειρογράφων, ἀντίγραφα τῶν ὁποίων ἀποστέλλει εἰς πλείστους ἐρευνητὰς ποικίλων ἐπιστημονικῶν κλάδων ἀνὰ τὴν οἰκουμένην. Πάμπολλαι δὲ ἐκδόσεις πατερικῶν καὶ θύραθεν κειμένων ἔχουν πραγματοποιηθῆ διὰ τῶν ἐν λόγῳ μικροταινιῶν. 

Τοιουτοτρόπως ἡ πνευματικὴ ἀκτινοβολία τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Βλατάδων συνεχίζεται, ὄχι μόνον εἰς τὴν Θεσσαλονίκην καὶ τὴν περιοχήν της, ὡς κατὰ τὸ παρελθόν, ἀλλὰ καὶ εἰς ὅλην τὴν ὑφήλιον. Ἀποτελεῖ δὲ σέμνωμα τῆς Μητρὸς Ἁγίας τοῦ Χριστοῦ Μεγάλης Ἐκκλησίας, ἐκπροσωποῦσα Αὐτὴν εἰς ποικίλας περιστάσεις, ἀλλὰ καὶ ἕνα σύνδεσμον τῆς ἡμετέρας Πόλεως μὲ τὴν Ἑλλάδα καὶ τὸν κόσμον. 

Σᾶς εὐχαριστοῦμεν, λοιπόν, ἅγιε Καθηγούμενε, διὰ τὴν ὅλην παρουσίαν σας ἐν τῷ ἱερῷ τούτῳ Σταυροπηγίῳ, διὰ τὸ συντελούμενον ἐνταῦθα πολυωφελὲς καὶ πολυσχιδὲς ἔργον καὶ διὰ τὴν ἐπαξίαν ἐκπροσώπησιν τοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου ἐν τῇ εὐλογημένη πόλει καὶ περιοχῇ ταύτῃ. Εὐχαριστοῦμεν εὐγνωμόνως καὶ τὸν πολιὸν Προηγούμενον αὐτοῦ, Ἱερώτατον Μητροπολίτην Τυρολόης καὶ Σερεντίου κ. Παντελεήμονα, διὰ τοὺς πολλοὺς κόπους του ὑπὲρ τῆς Μητρὸς Ἐκκλησίας, ἐν τῇ πανεπιστημιακῇ διδασκαλίᾳ, ἐν τῇ ἐκπροσωπήσει Αὐτῆς εἰς διαλόγους καὶ συνέδρια διεκκλησιαστικοῦ καὶ ἐπιστημονικοῦ χαρακτῆρος, καὶ διὰ τὴν ἀνύστακτον μέριμναν καὶ προσφοράν του εἰς τὴν Ἱερὰν Μονὴν ταύτην καὶ τὸ ἡμέτερον Ἵδρυμα Πατερικῶν Μελετῶν. 

Εὐχόμεθα δὲ πατρικῶς, ἐκ βάθους καρδίας, ὁ Κύριος, διὰ πρεσβειῶν τῆς Ὑπεραγίας Αὐτοῦ Μητρός, τοῦ ἁγίου μεγαλομάρτυρος Δημητρίου, πολιούχου τῆς Θεσσαλονίκης, καὶ πάντων τῶν Ἁγίων, νὰ μὴ παύσῃ εὐλογῶν, φωτίζων καὶ ἐνισχύων ὑμᾶς εἰς τὸ πολυσχιδὲς ἐν τῇ Ἱερᾷ Μονῇ καὶ πόλει ταύτῃ ἔργον σας, ὥστε νὰ συνεχίζητε τὸν δρόμον τῆς ἀσκήσεως, τῆς μελέτης, τῆς πνευματικῆς καλλιεργείας, τῆς διδασκαλίας καὶ τῆς διαδόσεως τοῦ ἁγιοπατερικοῦ λόγου καὶ ἤθους, νὰ προβάλλωνται οἱ θησαυροὶ τῆς Παραδόσεώς μας τοῖς ἐγγὺς καὶ τοῖς μακράν, καὶ νὰ κοινοποιῆται ἡ ἀλήθεια τῆς πίστεώς μας· νὰ προβάλληται ὡσαύτως καὶ ἡ Ἱερὰ Μονή σας, νὰ σεμνύνηται ἐπ᾿ αὐτῇ ἡ Μήτηρ Ἐκκλησία καὶ ὅλοι νὰ ὁδηγώμεθα πρὸς τὴν θέαν τοῦ προσώπου τοῦ ἐν τῷ ὄρει Θαβὼρ μεταμορφωθέντος Θεανθρώπου Σωτῆρος ἡμῶν καὶ πρὸς τὴν μετ᾿ Αὐτοῦ ποθητὴν ἕνωσιν. Ἀμήν. 

Η ΑΝΩΤΑΤΗ ΤΙΜΗΤΙΚΗ ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΤΟΥ ΑΠΘ ΣΤΟΝ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗ 

Η Σύγκλητος του ΑΠΘ τίμησε, σήμερα Τετάρτη 23 Οκτωβρίου 2013, σε μια λαμπρή τελετή τον Αρχιεπίσκοπο Κωνσταντινουπόλεως, Νέας Ρώμης και Οικουμενικό Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίο, απονέμοντάς του την Ειδική Τιμητική Διάκριση με το έμβλημα του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης «ΑΓΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ». 

Η διάκριση, η οποία θεσμοθετείται για πρώτη φορά για να τιμηθούν εξέχουσες προσωπικότητες της Ορθοδοξίας και του Οικουμενικού Ελληνισμού, απονεμήθηκε στον Οικουμενικό Πατριάρχη, έπειτα από ομόφωνη απόφαση της Συγκλήτου του ΑΠΘ. 

Την έναρξη της δημόσιας συνεδρίασης της Συγκλήτου κήρυξε η Αντιπρύτανις Ακαδημαϊκών Υποθέσεων, καθηγήτρια Δέσπω Λιάλιου, η οποία τόνισε πως στο πρόσωπο του κ.κ. Βαρθολομαίου το ΑΠΘ υποδέχεται το πλήρωμα της Οικουμένης, εν μέσω μιας πρωτόγνωρης ανθρωπιστικής κρίσης για την πανεπιστημιακή οικογένεια. «Σε μια εποχή που οι θεσμοί της έννομης πολιτείας αμφισβητούνται, η βία κυριεύει τις συνειδήσεις των ανθρώπων και ο εκφασισμός αμαυρώνει την κοινωνική μας συλλογικότητα, η παρουσία σας κάνει τις ζωές μας ανθρωπινότερες και συγχρόνως ενισχύετε, εσείς Παναγιώτατε, την πίστη μας ότι υπάρχει ελπίδα», ανέφερε. 

Στην προσφώνησή του ο Πρύτανης του ΑΠΘ, Γιάννης Μυλόπουλος, αναφέρθηκε στους ισχυρούς δεσμούς που συνδέουν τον κ.κ. Βαρθολομαίο με τον Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, τμήματα του οποίου από το 1997 τον ανακήρυξαν ως επίτιμο διδάκτορά τους για τα πολλά ευεργετήματά και τις δράσεις προς τις Επιστήμες που αυτά υπηρετούν. Μάλιστα, έκανε ειδική αναφορά στη μελέτη αποκατάστασης της Ιεράς Μονής της Χάλκης, την οποία εκπόνησαν καθηγητές της Πολυτεχνικής Σχολής υπό την επιστημονική ευθύνη του Πρύτανη, εκφράζοντας την ευχή όλων να ανοίξει σύντομα τις πύλες της η Θεολογική Σχολή της Χάλκης. 

Ο Πρύτανης επισήμανε πως η επίσκεψη του Οικουμενικού Πατριάρχη γίνεται σε μία εξαιρετικά δύσκολη περίοδο για την Ελλάδα και μοιραία και για τα ελληνικά πανεπιστήμια, τα οποία βρίσκονται στην πιο κρίσιμη καμπή της ιστορίας τους. Και τόνισε πως τα πανεπιστήμια πλήττονται καίρια από την πολιτική της κινητικότητας και της διαθεσιμότητας του διοικητικού τους προσωπικού. «Αν τα πανεπιστήμιά μας κατάφεραν και άντεξαν μέχρι τώρα στην κρίση, αυτό το οφείλουν στον πατριωτισμό των ανθρώπων τους. Κι αν είναι κάτι που μας τρομάζει με την επιχειρούμενη απομάκρυνση του προσωπικού είναι ακριβώς αυτό, ότι δηλαδή τα πανεπιστήμια χάνοντας τους ανθρώπους τους θα χάσουν και την ψυχή τους», είπε χαρακτηριστικά. Ο κ. Μυλόπουλος ανέφερε επίσης ότι η ελληνική κοινωνία δοκιμάζεται σήμερα από μια πρωτόγνωρη κρίση, η οποία δεν είναι μόνο οικονομική. «Στις δύσκολες στιγμές που ζούμε η αγάπη και η αλληλεγγύη αναδεικνύονται ως οι μόνες αξίες που μπορούν να διατηρήσουν την κοινωνική συνοχή, αλλά και να ανακουφίσουν τον ανθρώπινο πόνο. Η παρουσία σας στην πόλη μας και σήμερα στο πανεπιστήμιό μας, σηματοδοτεί, την πλέον κατάλληλη στιγμή, τη μεγάλη ανάγκη όλων μας να στραφούμε προς τις παραδοσιακές πνευματικές αξίες της Ορθοδοξίας και του Ελληνισμού. Η αποδοχή από μέρους σας της πρόσκλησης που σας υπέβαλε η Σύγκλητος του ΑΠΘ αποτελεί μεγάλη τιμή για ένα πνευματικό ίδρυμα, το οποίο αγωνίζεται σε χαλεπούς καιρούς για τη διατήρηση του δημόσιου αγαθού της Παιδείας και μέσω αυτής για την εμβάθυνση και περαιτέρω ανάπτυξη του πνευματικού μας πλούτου». 

Στην ομιλία του ο τιμώμενος εξέφρασε τις από καρδιάς ευχαριστίες του προς τις πανεπιστημιακές αρχές, την Πρυτανεία και τη Σύγκλητο, επισημαίνοντας πως η απονομή της διάκρισης δείχνει το σεβασμό τους προς το θεσμό που εκπροσωπεί. Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος αναφέρθηκε εκτενώς στην πρωτοφανή κρίση που πλήττει τη χώρα, τονίζοντας ότι πρωτίστως είναι κρίση ηθική. 

Ο Μ Ι Λ Ι Α 

ΤΗΣ Α.Θ.ΠΑΝΑΓΙΟΤΗΤΟΣ 

ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ 

κ.κ. Β Α Ρ Θ Ο Λ Ο Μ Α Ι Ο Υ 

ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΤΕΛΕΤΗΝ ΕΠΙΔΟΣΕΩΣ ΠΡΟΣ ΑΥΤΟΝ 

ΥΠΟ ΤΩΝ ΠΡΥΤΑΝΙΚΩΝ ΑΡΧΩΝ ΚΑΙ ΤΗΣ ΣΥΓΚΛΗΤΟΥ ΤΟΥ Α.Π.Θ. 

ΤΗΣ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΤΙΜΗΤΙΚΗΣ ΔΙΑΚΡΙΣΕΩΣ "ΑΓΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ" 

(23 Ὀκτωβρίου 2013) 

Ἱερώτατε Μητροπολῖτα Θεσσαλονίκης κύριε Ἄνθιμε καὶ λοιποὶ ἀδελφοὶ Ἱεράρχαι, 

Ἐλλογιμώτατοι κύριoı Πρυτὰνεις καὶ κύριοι Καθηγηταί, 

Φίλοι φοιτηταὶ καὶ φοιτήτριαι, 

Ἀδελφοὶ καὶ τέκνα ἐν Κυρίῳ, 

ΚΡΙΣΙΣ ΚΑΙ ΕΠΙΚΡΙΣΙΣ 

«Παντὶ πράγματί ἐστι καιρὸς καὶ κρίσις» (Ἐκκλ. 8,6). 

Μὲ πολλὴν χαρὰν διὰ πολλοστὴν φορὰν σᾶς ἀπευθύνομεν ἀπὸ τοῦ βήματος τούτου τὸν ὁλοκάρδιον χαιρετισμόν μας καὶ τὴν πατρικὴν καὶ Πατριαρχικὴν εὐλογίαν μας. Σᾶς εὐχαριστοῦμεν ἐκ βάθους καρδίας διὰ τὴν τιμητικὴν πρόσκλησίν σας ὅπως σᾶς ἀπευθύνωμεν τὸν λόγον. Σᾶς εὐχαριστοῦμεν ἐπίσης διὰ τὰς τιμητικὰς ἐκδηλώσεις σας πρὸς τὸ πρόσωπον τῆς ἡμετέρας Μετριότητος, τὰς ὁποίας θεωροῦμεν καὶ ἐκλαμβάνομεν ὡς ἐκδηλώσεις σεβασμοῦ πρὸς τὸν Θεσμὸν τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου καὶ ὡς τὴν ἀναγνώρισιν καὶ ἐκτίμησιν τῆς προσφορᾶς του πρὸς τὴν Ἐκκλησίαν καὶ τὴν κοινωνίαν γενικώτερον. 

Ἡ ἐν πολλοῖς τεταραγμένη καὶ ἐξαιρετικῶς ἀνώμαλος κατάστασις τῆς ἀνθρωπότητος κατὰ τὴν περίοδον ταύτην μᾶς παρακινεῖ νὰ σᾶς καταστήσωμεν κοινωνοὺς ὡρισμένων σκέψεων ἡμῶν ἐπὶ τοῦ θέματος Κρίσις καὶ Ἐπίκρισις. 

Ἐν πρώτοις, ἐπειδὴ κατὰ τοὺς ἀρχαίους, τοὺς κατὰ τὸ πλεῖστον δεδικαιωμένους διὰ τὰς κρίσεις των, «ἀρχὴ σοφίας ἡ τῶν ὀνομάτων ἐπίσκεψις», ὀφείλομεν νὰ προσδιορίσωμεν δι᾿ ὀλίγων τὴν ἔννοιαν τῶν ὅρων τούτων. 

Λέγοντες κρίσιν νοοῦμεν τὴν κρίσιμον κατάστασιν τῶν ἀνθρωπίνων κοινωνιῶν καὶ τὴν ρευστότητα μὲ ἄδηλον κατάληξιν τῶν διαφόρων σχέσεων τῶν ἀνθρώπων μεταξύ των καὶ τῶν περὶ αὐτοὺς φυσικῶν ἢ περιβαλλοντικῶν συνθηκῶν. 

Μὴ κρίσιμος εἶναι ἡ κατάστασις ὅταν ὅλα ἐργάζωνται ἁρμονικῶς. Ἀσφαλῶς ὑπάρχουν διαφορετικαὶ ἐκτιμήσεις περὶ τῆς ἁρμονικότητος τῶν συμβαινόντων. Ἀσφαλῶς ὑπάρχουν ἄνθρωποι οἱ ὁποῖοι κρίνουν εὐνοϊκῶς τὰς ἀνθρωποσφαγὰς καὶ τὰς ἀνθρωποθυσίας καὶ διὰ τοῦτο πολλάκις προκαλοῦν αὐτάς. Ἀρέσκονται νὰ προκαλοῦν πόνον καὶ ὀδύνην. Ἀλλά, βεβαίως, ὁ ὀρθῶς σκεπτόμενος ἄνθρωπος δὲν δύναται νὰ συμφωνήσῃ μετ᾿ αὐτῶν, διότι ἔχει τὴν ἐσωτερικὴν πληροφόρησιν ὅτι ἁρμονικὴ εἶναι ἡ λειτουργία τῶν ζώντων καὶ τῶν ἀψύχων στοιχείων τῆς δημιουργίας, μόνον ὅταν προκαλοῦν χαρὰν καὶ ἀγαλλίασιν εἰς τὰ ὄντα, καὶ δὴ τὰ λογικά. 

Ὅλοι γνωρίζομεν ὅτι κατὰ τὴν σύγχρονον ἐποχὴν ἔχει κορυφωθῆ ὁ ἀπόηχος μιᾶς βροντώδους δυσαρμονίας καὶ ὅτι λαοὶ καὶ πολιτισμοὶ ἵστανται ἀντιμέτωποι πρὸς ἀλλήλους, μὲ τὸ δάκτυλον, κατὰ τὸ δὴ λεγόμενον, εἰς τὴν σκανδάλην. Ὅλοι βλέπομεν τὴν διαφορὰν μεταξὺ τῶν πλουσίων καὶ τῶν πτωχῶν νὰ αὐξάνηται καὶ τὴν δύναμιν τῶν δυνατῶν νὰ ἀφαιρῇ τὸ ἐλάχιστον ὑπόλοιπον δυνάμεως ἀπὸ τοὺς ἀδυνάτους. 

Εἶναι, λοιπόν, προφανές, ὅτι διερχόμεθα περίοδον κρίσεως, περίοδον δυσλειτουργίας τῶν κοινωνιῶν, περίοδον ρευστὴν μὲ ἀβεβαίαν ἐξέλιξιν. 

Ὁ δυσμενὴς σχολιασμὸς τῆς καταστάσεως αὐτῆς, ἤτοι ἡ ἐπίκρισις τῶν συμβαινόντων, εἶναι φαινόμενον γενικὸν καὶ εὔκολον. Ὁ λόγος τοῦ Δημοσθένους «τὸ μὲν οὖν ἐπιτιμᾶν ἴσως φήσαι τις ἂν ράδιον καὶ παντὸς εἶναι» (Ὀλυνθιακὸς Α΄, 16) ἔχει γενικωτάτην ἐφαρμογήν. Πάντες οἱ ἐχέφρονες καταδικάζουν τὴν κατάστασιν, ἀλλὰ αὐτὸ δὲν ἀρκεῖ. Χρειάζεται νὰ ἀνεύρωμεν τὰ αἴτια τῆς ἐκτροπῆς, τῆς δυσαρμονίας, τῆς δυσλειτουργίας καὶ νὰ προτείνωμεν τὴν λύσιν. Ὡς λέγει πάλιν ὁ Δημοσθένης, «τὸ δ᾿ ὑπὲρ τῶν παρόντων ὅ,τι δεῖ πράττειν ἀποφαίνεσθαι, τοῦτ᾿ εἶναι συμβούλου» (ἔνθ. ἀν.). Ἀλλὰ ποῖος ἐν προκειμένῳ εἶναι ὁ σύμβουλός μας καὶ ποία ἡ συμβουλή του; 

Καθ᾿ ἡμᾶς ἀψευδής σύμβουλος εἶναι ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ, ὁ λόγος τῆς Ὀρθοδόξου Χριστιανικῆς Ἐκκλησίας. Ἔχομεν τὴν βεβαιότητα ὅτι διὰ τῆς ἐφαρμογῆς τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ δύνανται νὰ ἐπιλυθοῦν ὅλα τὰ προβλήματα τῆς ἀνθρωπότητος, τὰ ὁποῖα προκαλοῦν τὴν παροῦσαν κρίσιμον δυσαρμονίαν. 

Θὰ φέρωμεν δύο παραδείγματα: τὸ πρῶτον, ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστὸς διὰ τῆς θείας δυνάμεως Αὐτοῦ ἔχει πολλαπλασιάσει πέντε ἄρτους καὶ δύο ἰχθύας τόσον ὥστε νὰ χορτάσῃ δι᾿ αὐτῶν τὸ μέγα συγκεντρωμένον πλῆθος τῶν πέντε χιλιάδων ἀνδρῶν καὶ ἀνάλογον γυναικῶν καὶ παιδίων. Τὸ πλῆθος ἔχει χορτασθῆ καὶ ἀπέρχεται καὶ ὁ Κύριος δίδει ἐντολὴν νὰ περισυλλεγοῦν τὰ περισσεύματα τῶν κλασμάτων, ὅσα δὲν κατηνάλωσε τὸ χορτασμένον πλῆθος, «ἵνα μή τι ἀπόληται» (Ἰωάν. ς΄, 13). Εἶναι πασίδηλον, ὅτι ὁ Κύριος καταδικάζει τὴν σπατάλην, καταδικάζει τὴν καταστροφὴν τῶν προϊόντων, ἀκόμη καὶ ὅταν αὐτὰ δὲν εἶναι προϊόντα τοῦ ἀνθρωπίνου κόπου ἀλλὰ προϊόντα τῆς θείας δυνάμεως.

Εἰς τὴν ἐποχήν μας, καὶ ἐνῷ μεγάλα πλήθη στεροῦνται στοιχειώδους τροφῆς, τεράστιαι ποσότητες αὐτῆς, ὅσας ἀναφέρουν αἱ διεθνεῖς στατιστικαί, καταστρέφονται διὰ λόγους ἠθικῶς ἐπικριτέους, ὡς ἡ ἐλάττωσις τῆς προσφορᾶς πρὸς διατήρησιν τῆς ὑψηλῆς τιμῆς τοῦ προϊόντος ἢ ἡ ποιοτικὴ ἐπιλογὴ καὶ καταστροφὴ τῶν εἰς τὴν ἐμφάνισιν ἐλαφρῶς ἐλαττωματικῶν τοιούτων καὶ ἄλλοι συναφεῖς λόγοι∙ ἐνῷ θὰ ἠδύναντο ταῦτα νὰ διατεθοῦν εἰς τοὺς οἰκονομικῶς ἀσθενεστέρους. 

Κατ᾿ αὐτὸν τὸν τρόπον, εἶναι πολὺ εὔκολον νὰ καλυφθοῦν αἱ διατροφικαὶ ἀνάγκαι τοῦ κατά τινας ὑπερπληθυσμοῦ τῆς γῆς. Οὕτω πως ἡ ἐπὶ πολυτελοῦς μνημείου ἐκ γρανιτῶν διακήρυξις τῶν γνωστῶν Georgia Guidestones, ὅτι ὁ πληθυσμὸς τῆς γῆς πρέπει νὰ μειωθῇ εἰς πεντακόσια ἑκατομμύρια μόνον ἀνθρώπων, θὰ εἶχε διαγραφῇ ὡς ἀπάνθρωπος. 

Τὸ δεύτερον παράδειγμα: εἰς τὴν Ἁγίαν Γραφὴν ἀναφέρεται «οὐ φιμώσεις βοῦν ἁλοῶντα» (Δευτ. κε΄, 4), δηλαδὴ δὲν θὰ βάλῃς φίμωτρον εἰς τὸ βόδι, τὸ ὁποῖον ἁλωνίζει τὰ στάχυα. Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος ἑρμηνεύων τὸ ἐδάφιον τοῦτο διερωτᾶται: «Μὴ τῶν βοῶν μέλει τῷ Θεῷ;» (Α΄ Κορ. θ΄, 9-10). Δηλαδή, μήπως τὸ ἐνδιαφέρον τοῦ Θεοῦ περιορίζεται μόνον εἰς τὴν διατροφὴν τῶν βοδιῶν; Καὶ ἀπαντᾷ, ὅτι ἡ ἔννοια τῆς ἐντολῆς εἶναι ὅτι ὁ ἐργαζόμενος πρέπει νὰ τρέφηται ἀπὸ τὸ προϊὸν τῆς ἐργασίας του. Ἐν ἄλλοις λόγοις, ὁ ἐργαζόμενος ἔχει τὸ δικαίωμα νὰ ἀμείβηται ὅσον ἀπαιτοῦν αἱ ἀνάγκαι αὐτοῦ.

Ἀτυχῶς, ἡ μεγάλης σημασίας ἀρχὴ αὕτη ἔχει ἀντικατασταθῆ εἰς τὴν ἐποχήν μας (ὄχι βεβαίως εἰς ὅλας τὰς ἐποχάς) ἀπὸ τὴν ἀρχὴν τῆς προσφορᾶς καὶ τῆς ζητήσεως. Ἡ ὑπερπροσφορὰ ἐργασίας μειώνει τὰς ἀμοιβὰς εἰς τὸ κατώτατον ὅριον τῆς ἀνάγκης βιολογικῆς ἐπιβιώσεως χωρὶς τὴν δυνατότητα καλύψεως τῶν ὑπολοίπων ἀναγκῶν τοῦ ἐργαζομένου, ὡς ἡ ὑγεία, ἡ παιδεία, ἡ πνευματικὴ καλλιέργεια, κλπ..

Εἶναι γνωστόν, ὅτι μεταξὺ τῶν ἀνθρώπων κυριαρχεῖ ἡ ἐπιθυμία τοῦ πλούτου, ἡ ὁποία εἶναι ἀκόρεστος. Ἡ ἐπιθυμία αὐτὴ σκληρῶς ἐφαρμοζομένη εἶναι ἡ αἰτία τῶν πλείστων δεινῶν τῆς ἀνθρωπότητος. Ἀσφαλῶς δὲν εἶναι ἐφικτὸν αὐτὴν τὴν στιγμὴν νὰ ἐξαλείψωμεν τὴν ἐπιθυμίαν ταύτην. Εἶναι ὅμως σκόπιμον νὰ καταδείξωμεν ὅτι ὁ περισσότερον φιλάνθρωπος τρόπος κατανομῆς τῶν ἀγαθῶν ὠφελεῖ περισσότερον αὐτοὺς τούτους τοὺς πλεονέκτας. Ἡ οἰκονομικὴ μηχανὴ διὰ νὰ ἐργασθῇ ἔχει ἀνάγκην δύο τινῶν: Πρῶτον, τῶν μέσων παραγωγῆς (ἐδάφους, κεφαλαίου ἐργασίας), καί, δεύτερον, καταναλωτῶν, οἱ ὁποῖοι νὰ δύνανται νὰ ἀγοράσουν τὰ προϊόντα αὐτῆς. Ἡ ἐργασία δὲν ἀρκεῖ νὰ παρέχηται εἰς ἐργοστάσιον διὰ νὰ παράγῃ τὰ προϊόντα. Ἀπαιτεῖται νὰ δίδῃ εἰς τὸν ἐργαζόμενον τὴν οἰκονομικὴν δυνατότητα νὰ καταναλώσῃ τὰ προϊόντα. Διὰ τῆς καταναλώσεως, ὁ μὲν ἐργαζόμενος ἀπολαμβάνει εἰς βαθμὸν ἱκανοποιητικὸν διὰ τὰς ἀνάγκας του τὰ ἐν λόγῳ προϊόντα, ὁ δὲ εὔπορος παραγωγὸς τῶν προϊόντων ἀπολαμβάνει τὸ κέρδος ἐκ τῆς πωλήσεως αὐτῶν εἰς τιμὴν ἀνωτέραν τοῦ κόστους τῆς παραγωγῆς. Μία κοινωνία μὲ ἄνεργα τὰ μέλη της, οὔτε παράγει, οὔτε καταναλίσκει, οὔτε δημιουργεῖ πλοῦτον. Ἑπομένως, οἱ ἔχοντες συμφέρον καὶ ἐπιθυμίαν νὰ ἀποκτήσουν πλοῦτον ὀφείλουν νὰ θέσουν εἰς κίνησιν τὰς ἐργατικὰς χεῖρας καὶ νὰ δώσουν εἰς αὐτὰς τὴν οἰκονομικὴν δυνατὸτητα νὰ καταναλώσουν τὰ προϊόντα τῆς ἐργασίας των. 

Καθίσταται, λοιπόν, φανερόν, ὅτι ἡ οἰκονομικὴ κρίσις τὴν ὁποίαν ἀντιμετωπίζομεν κατὰ τὴν ἐνεστῶσαν ἐποχὴν εἶναι ἐν τελικῇ ἀναλύσει κρίσις ἠθική. Διὰ τοῦτο καὶ ἀναζήτησις τῶν αἰωνίων ἠθικῶν ἀξιῶν, ἡ ὁποία παραθεωρεῖται καὶ συμπνίγεται ἐντὸς τοῦ μηχανοκρατουμένου πολιτισμοῦ, εἶναι κατ᾿ ἐξοχὴν ἐπίκαιρος, ἡ ἀναζήτησις, λέγομεν, ἠθικῶν ἀξιῶν. 

Ἐν τούτοις, μολονότι ἡ οἰκονομικὴ κρίσις δὲν εἶναί τι τὸ πρωτοφανές, διότι κρίσεις τοῦ εἴδους τούτου ἐμφανίζονται περιοδικῶς ἐν τῇ ἱστορίᾳ, ἡ σημερινὴ κρίσις, μὲ τὴν μορφὴν καὶ τὴν ἔκτασιν τὰς ὁποίας προσλαμβάνει, θὰ ἠδύνατο μᾶλλον νὰ χαρακτηρισθῇ πρωτοφανής. Ἀλλὰ καὶ ἡ οἰκολογικὴ κρίσις, μολονότι καὶ αὕτη ἐμφανίζει περιοδικότητά τινα ἐν τῇ ἱστορίᾳ τῆς φύσεως, εἶναι σήμερον, μὲ τὰ ἀνθρωπογενῆ της αἴτια, ὄντως πρωτοφανής. 

Σήμερον, ἀληθῶς, θίγονται καὶ ἀνατρέπονται θεμελιώδεις θεσμοὶ τῆς κοινωνικῆς καὶ οἰκογενειακῆς ζωῆς. Παραθεωροῦνται οὐσιώδεις ἀλήθειαι τῆς χριστιανικῆς πίστεως, αἱ ὁποῖαι, σὺν τοῖς ἄλλοις, κατέστησαν ἱκανὴν τὴν κοινωνίαν μας νὰ ἀναγνωρίζῃ καὶ νὰ στηρίζῃ τὴν ἐλευθερίαν τῆς γνώμης, τὴν φιλαλληλίαν, τὴν ἀλληλεγγύην καὶ τὴν ἀνεκτικότητα. Ὡς ἐκ τούτου, εἶναι τελείως ἄδικος ἡ ἀπεμπόλησις καὶ πολλῷ μᾶλλον ἡ καταπολέμησις τῶν χριστιανικῶν ἀξιῶν αἱ ὁποῖαι ἐκαλλιεργήθησαν καὶ προεβλήθησαν ἐντὸς τοῦ πνεύματος αὐτοῦ, καὶ δὴ τῆς Ὀρθοδοξίας. Ἀκριβῶς δὲ ἡ σημερινὴ κρίσις ὀφείλει νὰ φέρῃ ἐπὶ τάπητος τὴν ἀπροκατάληπτον θεώρησιν, ἀξιολόγησιν καὶ δημιουργικὴν ἐφαρμογὴν αὐτῶν, τῶν χριστιανικῶν ἀξιῶν. 

Δύναται καὶ ὀφείλει ἀσφαλῶς ὁ καθεὶς νὰ προσεγγίζῃ καὶ νὰ ἀντιμετωπίζῃ κατὰ τὴν εἰδικότητα καὶ τὸ μερίδιον τῆς εὐθύνης αὐτοῦ τὰς κρίσεις αὐτάς, ὑπὸ ἰδιαιτέραν τινά ὀπτικὴν γωνίαν. Ἀπὸ τῆς ἡμετέρας σκοπιᾶς καὶ τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου κρίνομεν ὅτι ἐκεῖνο ὅπερ θὰ τοποθετήσῃ ἐπὶ ἀσφαλοῦς βάθρου τὴν ἔρευναν καὶ θὰ καταστήσῃ ὄντως δημιουργικὴν τὴν προσπάθειαν πρὸς ἀντιμετώπισιν τῆς κρίσεως εἶναι ἡ ἐπισήμανσις τῆς πνευματικῆς προελεύσεως αὐτῆς. 

Εὔστοχον ἀπόσπασμα τῆς ἡμετέρας παιδείας καὶ σοφίας λέγει: «Νοῦς ὁρᾷ καὶ νοῦς ἀκούει, τἆλλα τυφλὰ καὶ κωφά» (Ὁμήρου Ὀδύσσεια, Ν 255). Ἡ ὅρασις, ἡ ἀκοὴ καὶ ὅλαι αἱ αἰσθήσεις τοῦ ἀνθρώπου ἀναφέρονται εἰς τὸν νοῦν του καὶ κατευθύνονται ὑπ᾿ αὐτοῦ (τοῦ νοός). Δὲν εἶναι ἀρκετὴ μόνον ἡ ὑγεία τῶν αἰσθήσεων. Ἀπαραίτητος κυρίως εἶναι ἡ ὑγεία τοῦ νοῦ. Ὅταν ὁ νοῦς εἶναι ὑγιής, τότε καὶ αἱ αἰσθήσεις λειτουργοῦν ὀρθῶς καὶ ἐκπληρώνουν τὴν ἀποστολὴν αὐτῶν. Ὅταν ὅμως ὁ νοῦς δὲν εἶναι ὑγιής, τότε καὶ αἱ ὑγιεῖς ἀκόμη αἰσθήσεις δὲν δύνανται νὰ λειτουργήσουν ὀρθῶς. 

Εἰς ὕμνον τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μας παρουσιάζεται ὁ ἄνθρωπος νὰ ἀπευθύνηται πρὸς τὸν Θεὸν ἐξομολογητικῶς καὶ νὰ προσεύχηται: «Γέγονα... μολυσμὸς ἀέρος καὶ γῆς καὶ ὑδάτων» (Στιχηρὸν Ἑσπερινοῦ Δευτέρας, ἦχος βαρύς). Ὁ εὐσυνείδητος ἄνθρωπος αἰσθάνεται ὅτι μὲ τὰς ἁμαρτίας του, τὰ πάθη του, τὰς παρὰ φύσιν ἐνίοτε ἐκτροπάς, δὲν μολύνει μόνον τὴν ψυχὴν καὶ τὸ σῶμα του, ἀλλὰ γίνεται μολυσμὸς καὶ τοῦ φυσικοῦ περιβάλλοντός του, τῆς ἀτμοσφαίρας, τῆς γῆς καὶ τῶν ὑδάτων. 

Ὁ Ἅγιος Μάξιμος ὁ Ὁμολογητὴς διακρίνων τὰ πράγματα τῶν νοημάτων καὶ τὰ ἐμπαθῆ νοήματα γράφει: «Ἄλλο ἐστὶ πρᾶγμα, καὶ ἄλλο νόημα, ἄλλο πάθος καὶ ἄλλο ἐμπαθὲς νόημα». Πρᾶγμα εἶναι ὁ ἀνήρ, ἡ γυνή, ὁ χρυσὸς κλπ. Νόημα εἶναι ἡ ἁπλῆ μνήμη πράγματός τινος. Πάθος εἶναι ἡ ἄλογος φιλία ἢ τὸ ἄκριτον μίσος ἔναντί τινος τῶν προηγουμένων καὶ ἐμπαθὲς νόημα εἶναι «λογισμὸς σύνθετος ἀπὸ πάθους καὶ νοήματος» (Μαξίμου Ὁμολογητοῦ, Κεφάλαια περὶ ἀγάπης, PG 90,1029AB). Ὁ νοῦς τοῦ ἀνθρώπου μολύνεται, ὅταν ἀναμιγνύωνται τὰ νοήματα μὲ τὰ πάθη. Τὰ πάθη αἰχμαλωτίζουν τὸν νοῦν, ἐμποδίζουν τὴν πνευματικήν του ἐλευθερίαν καὶ τὸν ἐγκλωβίζουν εἰς τὰ πράγματα. Τοιουτοτρόπως δημιουργοῦνται αἱ ἐμπαθεῖς καταστάσεις, αἱ ὁποῖαι προκαλοῦν σύγχυσιν εἰς τὸν ἄνθρωπον καὶ εἰς τὰς σχέσεις αὐτοῦ πρὸς τοὺς συνανθρώπους του. 

Ὁ νοῦς τοῦ ἀνθρώπου παύει νὰ λειτουργῇ ὀρθῶς, ὑποδουλώνεται εἰς τὰς αἰσθήσεις καὶ γίνεται δοῦλος τῶν ἐμπαθῶν λογισμῶν. Ἄνευ τῆς καθάρσεως τοῦ νοὸς ἀπὸ τῶν ἐμπαθῶν νοημάτων δὲν δύναται νὰ ἀναπτυχθῇ ὀρθὴ σχέσις τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὸν κόσμον καὶ τὰ πράγματα τοῦ κόσμου. 

Κατὰ συνέπειαν, λοιπόν, καὶ ἡ ἀπαλλαγὴ τοῦ νοὸς ἐκ τῆς μολύνσεως δὲν δύναται νὰ πραγματοποιηθῇ ἄνευ τῆς καθάρσεως τῶν λογισμῶν του καὶ τοῦ ἀπεγκλωβισμοῦ του ἐκ τῶν πραγμάτων. Ὅταν ὁ νοῦς ἀποδεσμεύηται ἐκ τῶν πραγμάτων, ἐκ τοῦ βάρους δηλαδὴ τῶν ἐμπαθῶν προσκολλήσεων, καὶ ἐπιστρέφει εἰς τὴν ἡγεμονικὴν θέσιν, ἡ ὁποία ἀνήκει εἰς αὐτόν, τότε ἐλευθερώνονται καὶ τὰ νοήματα ἀπὸ τὰ πάθη. Τοιουτρόπως καθαρίζει ὁ νοῦς, ἀναδύονται ἀπαθεῖς λογισμοὶ καὶ ἀποκαθίστανται ὀρθαὶ καὶ φυσιολογικαὶ σχέσεις μὲ τὸ κοινωνικὸν καὶ τὸ εὐρύτερον περιβάλλον. 

Δὲν δύναται κάποιος νὰ ἀντιμετωπίζῃ τὰ πράγματα μόνον ὠφελιμιστικῶς καὶ νὰ συμπεριφέρηται ὀρθῶς ἀπέναντί των. Δὲν δύναται νὰ θεωρῇ τὸν συνάνθρωπον ὡς ἀντικείμενον ἐκμεταλλεύ-σεως ἢ ὡς μέσον ἱκανοποιήσεως τῶν ἐπιθυμιῶν αὐτοῦ καὶ νὰ ἔχῃ ὀρθὰς σχέσεις μαζί του. Διὰ νὰ βλέπῃ ὁ ἄνθρωπος καθαρῶς τὸν κόσμον καὶ νὰ ἔχῃ ὀρθὰς σχέσεις πρὸς τοὺς συνανθρώπους του χρειάζεται νὰ καταπολεμήσῃ τὰ πάθη τὰ ὁποῖα μολύνουν τὰ νοήματά του: «Οὐ πρὸς τὰ πράγματα ὁ νοῦς πολεμεῖ τοῦ θεοφιλοῦς, οὐδὲ πρὸς τὰ νοήματα, ἀλλὰ πρὸς τὰ πάθη τὰ τοῖς νοήμασι συνεζευγμένα» (Μαξίμου Ὁμολογητοῦ, ἔνθ. ἀν., 40, PG 90, 1028D-1029A). 

Καθίσταται, λοιπόν, φανερόν, ὅτι ἡ κρίσις τὴν ὁποίαν ἀνετιμετωπίζομεν κατὰ τὴν ἐνεστῶσαν ἐποχὴν εἶναι ἐν τελικῇ ἀναλύσει κρίσις ἀνθρωπολογική. Διὰ τοῦτο καὶ αἱ ἀνθρωπιστικαὶ σπουδαί, αἱ ὁποῖαι συγχνάκις παραθεωροῦνται καὶ συμπνίγονται ἐντὸς τοῦ μηχανοκρατουμένου πολιτισμοῦ μας, εἶναι κατ᾿ ἐξοχὴν ἐπίκαιροι. 

Ἰδιαιτέρως ἡ Μήτηρ Ἐκκλησία τῆς Κωνσταντινουπόλεως εὐχαριστεῖ τὸ Ἀριστοτέλειον Πανεπιστήμιον Θεσσαλονίκης, ἐν τῷ ὁποίῳ ἐκαλλιεργήθησαν καὶ καλλιεργοῦνται ἐπὶ σειρὰν ἐτῶν αἱ ἀνθρωπιστικαὶ σπουδαί. 

Εὐχαριστοῦμεν θερμῶς τὴν Πρυτανείαν καὶ τὴν σύγκλητον τοῦ Πανεπιστημίου σας διὰ τὴν καθιέρωσιν καὶ ἀπονομὴν εἰς τὴν ἡμετέραν Μετριότητα τὸ πρῶτον τῆς ἀνωτάτης τιμητικῆς διακρίσεως αὐτοῦ, τοῦ μεταλλίου τοῦ πολιούχου τῆς Θεσσαλονίκης Ἁγίου Δημητρίου καὶ εὐχόμεθα πατρικῶς πλουσίαν τὴν ἄνωθεν εὐλογίαν. 

Οὕτω φρονοῦντες καὶ ἀξιολογοῦντες τὴν ἐνεστῶσαν ποικιλόμορφον κρίσιν, ἐξεθέσαμεν τὰς σκέψεις μας εἰς ἑαυτοὺς καὶ ἀλλήλους, καὶ ἰδιαιτέρως εἰς σᾶς, τοὺς ἀγαπητοὺς φοιτητὰς καὶ τὰς φοιτητρίας τοῦ Ἀριστοτελείου Πανεπιστημίου τῆς «περικλύτου» Θεσσαλονίκης, καὶ ὅλων τῶν Πανεπιστημίων τῆς Ἑλλάδος, τοὺς μαθητὰς καὶ τὰς μαθητρίας, τὴν νέαν γενεάν, τὴν ἐλπίδα τοῦ αὔριον καὶ τοῦ μέλλοντος τῆς ὁμαίμονος Ὀρθοδοξίας καὶ τοῦ Γένους μας, ἔχοντες ὑπ᾿ ὄψει ὅτι «κρίσις ἀπότομος ἐν τοῖς ὑπερέχουσι γίνεται» (Σοφ. Σολ. ς΄, 5). Διερωτώμενοι μετὰ Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου «πῶς ὁ τὰ ἑαυτοῦ μετὰ ἀκριβείας μὴ ἐπιστάμενος, τὰ ἄλλων δυνήσεται κρίνειν;» (πρβλ. Εἰς Α΄Κορινθ. ΙΑ΄, P.G. 61, 90), σᾶς ἀπευθύνομεν τὸ ἀπόσταγμα τῆς ἐμπειρικῆς σοφίας τοῦ Ἱεροῦ Πατρός «ὅταν ἡ κρίσις χωρὶς πάθους γίνηται, ἀδέκαστός ἐστι καὶ καθαρά» (Εἰς τὸν Δαν. κεφ. Β΄, P.G.56, 205). Τότε μόνον εἶναι ἀληθὴς κρίσις καὶ ὄχι ἐπίκρισις. 

Σᾶς εὐχαριστοῦμεν καὶ πάλιν καὶ πολλάκις. 

Ο ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΕΓΚΑΙΝΙΑΣΕ ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΜΑΜΑ 

Την έκθεση με θέμα «Η τιμή του Αγίου Μάμαντος στη Μεσόγειο. Ένας ακρίτας άγιος ταξιδεύει», εγκαινίασε ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος ύστερα από σχετική πρόσκληση του Μητροπολίτη Μόρφου κ. Νεοφύτου σήμερα Τετάρτη 23 Οκτωβρίου στο Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού Θεσσαλονίκης. Ο Οικουμενικός Πατριάρχης συνοδεύομενος από τον Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Ανθιμο, τον Αρχιεπίσκοπο Αμερικής Δημήτριο και τα άλλα μέλη της πατριαρχικής συνοδείας, ξεναγήθηκε στην έκθεση από τους επιμελητές της δρ. Αγαθονίκη Τσιλιπάκου, Διευθύντρια ΜΒΠ και δρ. Νικόλαο Μπονόβα, Αρχαιολόγος ΜΒΠ και τον βυζαντινολόγο δρ. Χριστόδουλο Χατζηχριστοδούλου. Ο Άγιος Μάμας είναι ο πολιούχος της κατεχόμενης Μόρφου. Η έκθεση οργανώνεται από το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού Θεσσαλονίκης σε συνεργασία με την Ιερά Μητρόπολη και τον Δήμο Μόρφου της Κύπρου, ως συμμετοχή στις εκδηλώσεις της 4ης Biennale Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης, στο πλαίσιο δράσης των πέντε μουσείων της πόλης, «Κίνηση 5Μ». 

Ο Μ Ι Λ Ι Α 

ΤΗΣ Α.Θ.ΠΑΝΑΓΙΟΤΗΤΟΣ 

ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ 

κ.κ. Β Α Ρ Θ Ο Λ Ο Μ Α Ι Ο Υ 

ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΠΙΣΚΕΨΙΝ ΑΥΤΟΥ 

ΕΙΣ ΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΝ ΜΟΥΣΕΙΟΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 

(23 Ὀκτωβρίου 2013) 

Ἱερώτατε καὶ φίλτατε ἐν Χριστῷ ἀδελφὲ Μητροπολῖτα Θεσσαλονίκης κύριε Ἄνθιμε, 

Ἱερώτατε Μητροπολῖτα Μόρφου κύριε Νεόφυτε, 

Ἱερώτατοι καὶ Θεοφιλέστατοι ἅγιοι ἀδελφοί, 

Ἐλλογιμωτάτη κυρία Ἀγαθονίκη Τσιλιπάκου, 

Τέκνα ἡμῶν ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά, 

Ἡ τιμὴ τῶν ἁγίων τοῦ Θεοῦ ἐκφραζομένη διὰ τῶν λατρευτικῶν ἐκδηλώσεων τῶν πιστῶν καὶ ἀποτυπουμένη εἰς τοιχογραφίας, ἱερὰς εἰκόνας, ἱερὰ σκεύη καὶ ἀντικείμενα μικροτεχνίας, ἐνίοτε δὲ καὶ εἰς χρηστικὰ ἀντικείμενα, ὡς αἱ σφραγῖδες, ἀποτελεῖ ἀναμφιβόλως τὴν ἀδιάψευστον ἐπιβεβαίωσιν τῆς ρήσεως τοῦ ψαλμῳδοῦ Δαβὶδ ὅτι «τοῖς ἁγίοις τοῖς ἐν τῇ γῇ αὐτοῦ ἐθαυμάστωσεν ὁ Κύριος» (Ψαλμ. ιε΄, 3). Διότι δὲν δύναται ἄλλως νὰ ἑρμηνευθῇ τὸ γεγονὸς ὅτι εἷς νεαρὸς καὶ ἀσήμαντος κατὰ κόσμον βοσκὸς ἀπὸ τὴν Γάγγραν τῆς Παφλαγονίας, ὁ ὁποῖος ἐμαρτύρησε διὰ τὴν εἰς Χριστὸν πίστιν περὶ τὸ τέλος τοῦ τρίτου αἰῶνος εἰς τὴν Καισάρειαν τῆς Καππαδοκίας, ὡς τυγχάνει ὁ ἅγιος Μάμας, τιμᾶται ἐπὶ δεκαεπτὰ αἰῶνας ὑπὸ τῶν πιστῶν εἰς ἅπασαν τὴν Μεσόγειον καὶ γεραίρεται εἰς Ἀνατολὴν καὶ Δύσιν. Οὔτε βεβαίως δύναται νὰ ἑρμηνευθῇ δι᾽ ἑτέρου τρόπου ἡ ἑνιαία λατρευτικὴ παράδοσις τῆς μνήμης τοῦ ἁγίου ἡ ὁποία ἐπεκράτησεν ἀπὸ τῆς Καππαδοκίας μέχρι τῆς Ἱσπανίας καὶ ἀπὸ τῆς Κωνσταντινουπόλεως μέχρι τῆς Κύπρου ἐπὶ αἰῶνας. 

Καὶ ἐὰν τὰ κουτρούβια τοῦ μύρου τοῦ πολιούχου τῆς μεγαλωνύμου Θεσσαλονίκης ἁγίου ἐνδόξου μεγαλομάρτυρος Δημητρίου τοῦ Μυροβλύτου μετεφέροντο διὰ τῶν προσκυνητῶν, τῶν περιηγητῶν καὶ τῶν ἐμπορευομένων εἰς Βορρᾶν καὶ Νότον, εἰς Ἑώας καὶ Δυσμάς, ὡς μαρτυρεῖ ἡ μέχρι σήμερον παρουσία αὐτῶν εἰς μεγάλας συλλογὰς καὶ Μουσεῖα ὁλοκλήρου τοῦ κόσμου, μεταφέροντα συγχρόνως τὴν φήμην καὶ τὰ θαύματα τοῦ πανευφήμου μάρτυρος ἁγίου Δημητρίου τοῦ Θεσσαλονικέως εἰς σύμπασαν τὴν οἰκουμένην καὶ καθιστῶντα αὐτὸν προσφιλέστατον τοῖς πᾶσιν, ἡ φήμη τοῦ ἑτέρου μυροβλύτου, τοῦ ἀκρίτου ἁγίου Μάμαντος, ὡς ἐπιτυχῶς ἐχαρακτήρισαν αὐτὸν οἱ διοργανωταὶ τῆς ἐγκαινιαζομένης Ἐκθέσεως, δὲν ὑστέρησε κατά πολὺ τούτου ἀλλ᾽ ἐταξίδευσε καὶ αὕτη εἰς διαφόρους λαοὺς οἱ ὁποῖοι ἀπέδειξαν τὴν ἀγάπην καὶ τὸν σεβασμὸν αὐτῶν πρὸς τὸν θαυματουργὸν ἅγιον διὰ πλήθους τῶν ἀπεικονίσεων αὐτοῦ καὶ διὰ τῆς διατηρήσεως τῆς τιμῆς καὶ τῆς μνήμης αὐτοῦ ἀπὸ τῆς πρωτοβυζαντινῆς ἐποχῆς μέχρι τῆς σήμερον. 

Ὅθεν, μετὰ πολλῆς εὐχαριστήσεως χαιρετίζομεν τὴν ἐμπνευσμένην καὶ ὡραίαν πρωτοβουλίαν τοῦ Μουσείου Βυζαντινοῦ Πολιτισμοῦ τῆς Θεσσαλονίκης καὶ τῆς Διευθυντρίας αὐτοῦ κυρίας Ἀγαθονίκης Τσιλιπάκου ὅπως διοργανώσῃ, ἐν συνεργασίᾳ μετὰ τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Μόρφου καὶ τοῦ Δήμου Μόρφου τῆς Κύπρου, Ἔκθεσιν μὲ τίτλον «Ἡ τιμὴ τοῦ ἁγίου Μάμαντος στὴ Μεσόγειο. Ἕνας ἀκρίτας ἅγιος ταξιδεύει» καὶ παρουσιάσῃ τὰ συγκεντρωθέντα ἐκ πολλῶν συλλογῶν καὶ Μουσείων ἐκθέματα ἐν τῇ πόλει τοῦ ἁγίου Δημητρίου κατὰ τὰς ἡμέρας τῶν πρὸς τιμὴν αὐτοῦ ἑορτασμῶν. Εὐχαριστοῦμεν δὲ ἀπὸ καρδίας τόσον τὴν Διευθύντριαν τοῦ Μουσείου Βυζαντινοῦ Πολιτισμοῦ ὅσον καὶ τὸν Ἱερώτατον Ἀδελφὸν Μητροπολίτην Μόρφου κύριον Νεόφυτον διὰ τὴν ἀπευθυνθεῖσαν εἰς τὴν ἡμετέραν Μετριότητα πρόσκλησιν ὅπως ἐγκαινιάσωμεν τὴν ἔκθεσιν ταύτην, ἡ ὁποία συνδέει μέσῳ τῶν ἐκτιθεμένων ἀντικειμένων οὐχὶ μόνον τοὺς δύο μυροβλύτας ἁγίους ἀλλὰ καὶ τὴν Θεσσαλονίκην μὲ τὴν πόλιν τῆς Μόρφου καὶ τὰς δύο αὐτὰς πόλεις μὲ πολλὰς πόλεις τῆς Μεσογείου, εἰς τὰς ὁποίας ἑορτάζεται καὶ τιμᾶται ὁ ἅγιος Μάμας, θὰ καταστήσῃ δὲ ἔτι πλέον γνωστὸν τὸν προσφιλέστατον μάρτυρα τοῦ Κυρίου καὶ λαοφιλέστατον ἅγιον καὶ θὰ παρακινήσῃ καὶ ἑτέρους εἰς τὴν τιμὴν καὶ τὴν λατρείαν αὐτοῦ. 

Συγχαίρομεν ἀπὸ καρδίας τοὺς ἐμπνευστὰς τῆς Ἐκθέσεως ταύτης καὶ τοὺς παντοιοτρόπως ἐργασαμένους καὶ συμβαλόντας εἰς τὴν διοργάνωσιν καὶ πραγματοποίησιν αὐτῆς. Μεταφέρομεν δὲ πρὸς πάντας τοὺς παρισταμένους τὴν εὐλογίαν τῆς Μητρὸς Ἐκκλησίας τῆς Κωνσταντινουπόλεως καὶ εὐχόμεθα, τῇ πρεσβείᾳ καὶ μεσιτείᾳ τοῦ καὶ διὰ τῆς Ἐκθέσεως ταύτης τιμωμένου ἁγίου Μάμαντος, πᾶσαν ἐπιτυχίαν εἰς αὐτήν. 

Π Ρ Ο Π Ο Σ Ι Σ 

ΤΗΣ Α.Θ.ΠΑΝΑΓΙΟΤΗΤΟΣ 

ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ 

κ.κ. Β Α Ρ Θ Ο Λ Ο Μ Α Ι Ο Υ 

ΚΑΤΑ ΤΟ ΥΠΟ ΤΟΥ ΕΞΟΧ. κ. ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΚΑΡΑΟΓΛΟΥ, 

ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ-ΘΡᾼΚΗΣ, 

ΠΑΡΑΤΕΘΕΝ ΕΠΙΣΗΜΟΝ ΓΕΥΜΑ ΠΛΗΣΙΟΝ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟΥ 

(23 Ὀκτωβρίου 2013) 

Ἱερώτατε καὶ φίλτατε ἐν Χριστῷ ἀδελφὲ Μητροπολῖτα Θεσσαλονίκης κύριε Ἄνθιμε, 

Ἱερώτατοι καὶ Θεοφιλέστατοι ἅγιοι ἀδελφοί, 

Ἐξοχώτατε κύριε Ὑπουργέ, 

Ἐκλεκτοὶ συνδαιτυμόνες, 

Καθήμενοι πέριξ τῆς τραπέζης ταύτης, ἀπολαμβάνομεν τὸ ὑπὸ τῆς ὑμετέρας Ἐξοχότητος, κύριε Ὑπουργέ, παρατιθέμενον κοινὸν τοῦτο ἄριστον, ἔχοντες τὴν χαρὰν τῆς μετὰ πάντων ὑμῶν συναναστροφῆς καὶ τῆς ὑμετέρας θερμῆς φιλοξενίας. 

Διὰ ταῦτα, ὡς καὶ διὰ τοὺς λόγους τιμῆς καὶ σεβασμοῦ τοὺς ὁποίους ἀπευθύνατε, εὐχαριστοῦμεν θερμῶς σᾶς καὶ ἐν τῷ προσώπῳ σας ἅπαντα τὸν εὐσεβῆ λαὸν τῆς Θεσσαλονίκης, ἔτι δὲ καὶ τῆς Μακεδονίας καὶ τῆς Θρᾴκης, ὁ ὁποῖος καθ᾽ ἁπάσας τὰς ἡμέρας τῆς ἐνταῦθα ἐπισκέψεως τῆς ἡμετέρας Μετριότητος ἐξέφρασε διὰ τῶν αὐθορμήτων ἐκδηλώσεων αὐτοῦ τὴν ἀγάπην καὶ τὴν τιμὴν αὐτοῦ τόσον πρὸς ἡμᾶς ὅσον καὶ πρὸς τὴν Μητέρα Ἁγίαν τοῦ Χριστοῦ Μεγάλην Ἐκκλησίαν τῆς Κωνσταντινουπόλεως. 

Ὁ λαὸς τῆς Θεσσαλονίκης καὶ τῆς εὐρυτέρας περιοχῆς τῆς Μακεδονίας καὶ τῆς Θρᾴκης, ὁ εὑρισκόμενος εἰς τὴν ἁρμοδιότητα τῆς ὑμετέρας φίλης Ἐξοχότητος, συνδέεται ἀνέκαθεν δι᾽ ἀρρήκτων δεσμῶν μετὰ τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, ὀφειλομένων οὐχὶ μόνον εἰς τὴν γεωγραφικὴν ἐγγύτητα καὶ εἰς τὴν κανονικὴν ἐκ τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου ἐξάρτησιν αὐτοῦ ἀλλὰ καὶ εἰς τὰ αἰσθήματα σεβασμοῦ καὶ εὐγνωμοσύνης τὰ ὁποῖα τρέφει πρὸς τὴν Ἐκκλησίαν τῆς Κωνσταντινουπόλεως, ἡ ὁποία ὡς στοργικὴ Μήτηρ ἔθαλπε καὶ ἐφύλαττε πάντοτε αὐτὸν ὑπὸ τὰς ἑαυτῆς πτέρυγας, διασώζουσα τοῦτον ἐκ βεβαίων κινδύνων ἐνίοτε δὲ καὶ θυσιάζουσα ἑαυτὴν χάριν τοῦ λαοῦ της.

Διὸ καὶ τὸ Οἰκουμενικὸν Πατριαρχεῖον παρακολουθεῖ καὶ σήμερον μετὰ πολλῆς ἀγάπης καὶ ἀνυστάκτου ἐνδιαφέροντος τὴν πορείαν τῶν ἐν Μακεδονίᾳ καὶ Θράκῃ προσφιλεστάτων αὐτοῦ τέκνων καὶ χαίρεται διὰ τὴν πρόοδον καὶ τὰς ἐπιτυχίας αὐτῶν• ἀντιθέτως δὲ θλίβεται ὅταν λαμβάνῃ γνῶσιν τῶν δυσχερειῶν καὶ τῶν προβλημάτων τὰ ὁποῖα αὐτὰ ἀντιμετωπίζουν, ὡς δυστυχῶς συμβαίνει τὰ τελευταῖα ἔτη λόγῳ τῆς σοβούσης καὶ ἐν Ἑλλάδι καὶ ἀλλαχοῦ κρίσεως. Συμπάσχομεν αὐτοῖς καὶ συμπαριστάμεθα ὅλῃ καρδίᾳ προσευχόμενοι Κυρίῳ τῷ Θεῷ ὅπως σὺν τῷ πειρασμῷ τῆς κρίσεως χαρίσηται τῷ εὐσεβεῖ ἑλληνικῷ λαῷ συντόμως καὶ τὴν ἔκβασιν αὐτοῦ. Ἔχομεν δι᾽ ἐλπίδος ὅτι διὰ τῆς Χάριτος τοῦ Θεοῦ καὶ τοῦ ἑορταζομένου προστάτου τῆς φιλοξενούσης ἡμᾶς πόλεως, Μεγαλομάρτυρος ἁγίου Δημητρίου τοῦ Μυροβλύτου, αἱ ἐργώδεις προσπάθειαι τὰς ὁποίας καταβάλλουν τόσον οἱ πολῖται ὅσον καὶ ἡ ἔντιμος Ἑλληνικὴ κυβέρνησις, μέλος τῆς ὁποίας τυγχάνετε καὶ ὑμεῖς, κύριε Ὑπουργέ, ἀλλὰ μετ᾿ αὐτῶν καὶ ἡ Ἁγιωτάτη Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος, θὰ εὐοδωθοῦν καὶ ὁ ἑλληνικὸς λαὸς θὰ δυνηθῇ νὰ ὑπερκεράσῃ τὴν κρίσιν καὶ τὰς ἐξ αὐτῆς δυσκολίας καὶ θὰ ἐπιστρέψῃ καὶ πάλιν εἰς τὴν ὁδὸν τῆς προόδου καὶ τῆς ἀναπτύξεως. 

Εὐχόμεθα δὲ ἡ κρίσις αὕτη νὰ ἀποτελέσῃ δι᾽ ὅλους ἀφορμὴν νὰ συνειδητοποιήσωμεν τὴν ρευστότητα τῶν ἐγκοσμίων καὶ ὑλικῶν ἀγαθῶν τὰ ὁποῖα εἶναι, κατὰ τὸν ἱερὸν ὑμνογράφον, «σκιᾶς ἀσθενέστερα καὶ ὀνείρου ἀπατηλότερα» καὶ νὰ ἐκτιμήσωμεν τὴν ἀρετὴν τῆς ὀλιγαρκείας, διὰ τὴν ὁποίαν διεκρίνοντο οἱ πατέρες ἡμῶν, καὶ νὰ αὐξήσωμεν τὴν ἐμπιστοσύνην μας πρὸς τὸν Θεόν, ὁ ὁποῖος πατρικῶς μᾶς συστήνει νὰ μὴ φροντίζωμεν «τί φάγωμεν ἢ τί πίωμεν ἢ τί περιβαλώμεθα», διότι περὶ τούτων μεριμνᾷ ὁ ἴδιος ὁ πατὴρ ἡμῶν ὁ οὐράνιος, ἀλλὰ νὰ ζητῶμεν «πρῶτον τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ» μετὰ τῆς βεβαιότητος ὅτι «ταῦτα πάντα προστεθήσεται ἡμῖν» (Ματθ. ς΄, 31-34). 

Μὲ αὐτὰς τὰς ὀλίγας σκέψεις ἐκφράζομεν διὰ μίαν εἰσέτι φορὰν τὰς εὐχαριστίας μας πρὸς ὑμᾶς, Ἐξοχώτατε κύριε Ὑπουργέ, διὰ τὴν ἐγκάρδιον φιλοξενίαν καὶ τὰ πρὸς τὴν ἡμετέραν Μετριότητα αἰσθήματα ἀγάπης καὶ σεβασμοῦ, τὰ ὁποῖα καὶ εἰς τὸ παρελθὸν πλουσίως ἐξεδηλώσατε, καὶ εὐχόμεθα ὑπὲρ ὑγείας ὑμῶν καὶ πάντων τῶν ἀγαπητῶν συνδαιτυμόνων καὶ τοῦ προσφιλοῦς λαοῦ τῆς Μακεδονίας καὶ τῆς Θρᾴκης. 

Ἡ δὲ Χάρις καὶ τὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ εἴησαν μετὰ πάντων ὑμῶν.

Ο ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΕΠΙΤΙΜΟΣ ΔΙΔΑΚΤΟΡΑΣ ΣΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ "ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ"

Σε επίτιμο διδάκτορα του τμήματος Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας αναγορεύτηκε απόψε με απόφαση της συγκλήτου του ιδρύματος και παρουσία του πρύτανη και των μελών της, σε εκδήλωση προς τιμήν του, ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος.

Στην ομιλία του ο κ. Βαρθολομαίος ανέπτυξε το ιστορικό θέμα του βίου και της προσφοράς των δύο Θεσσαλονικέων ιεραποστόλων αδελφών Κυρίλλου και Μεθοδίου, αναφερόμενος ιδιαίτερα στις συνθήκες κάτω από τις οποίες το Βυζάντιο, μέσω αυτών, διέδωσε τη χριστιανική πίστη και προσέφερε νέα γραφή στα σλαβικά φύλα, προσδίδοντας «αίγλη» και εξέλιξη στο σλαβικό κόσμο. Αναφερόμενος στους δύο αγίους εξήρε την ωριμότητα, μέσω του διαλόγου και της πειθούς, με την οποία προώθησαν την αποστολή τους, τόσο στην υπό δυτική τότε επιρροή Μοραβία και στην Πανονία, όσο και κατά την παραμονή τους στη Ρώμη, δεχόμενοι ότι οι εκκλησιαστικές ενέργειες τους «θα έδει να είναι εν γνώσει του Πάπα της Ρώμης» προς τον οποίο και επέδειξαν σεβασμό, ενώ απέφυγαν να έρθουν σε σύγκρουση με την τοπική λατρευτική παράδοση και προσπάθησαν και πέτυχαν να αντιμετωπίσουν «τας σημαντικότερας θεολογικάς διαφοράς μετά των λατίνων θεολόγων δια του διαλόγου, άνευ φανατισμού και συγκρουσιακής διαθέσεως».

Ο κ. Βαρθολομαίος συμπλήρωσε ότι ακόμη και «η βασική δογματική διαφορά», της «περί εκπορεύσεως του Αγίου Πνεύματος» δεν αποτέλεσε ιδιαίτερο εμπόδιο στην επικοινωνία τους με τους δυτικούς εκκλησιαστικούς κύκλους και ότι "δεν είναι τυχαίο" ότι και «εις τους βίους τους» η σχετική αναφορά για το θέμα αυτό «είναι εντελώς περιθωριακή». Ο Οικουμενικός Πατριάρχης διευκρίνισε, ωστόσο, με έμφαση ότι «τότε (9ος αιών) η Εκκλησία ήταν Μία και ηνωμένη», πριν επέλθει το Σχίσμα του 1054 και ότι «η ποικιλία λατρευτικών τύπων και παραδόσεων δεν απετέλει ουσιώδιν διάστασιν και εμπόδιον επικοινωνίας μεταξύ των πιστών».

Σε άλλο σημείο της ομιλίας του, ο Οικουμενικός Πατριάρχης διερωτήθηκε «εις τον βωμόν ποιάς σκοπιμότητας» επετράπη ο παραγκωνισμός του του χριστιανικού Βυζαντίου, στη νεοσυγγραφείσα ιστορία της Ευρώπης, όταν το Βυζάντιο κατάφερε στα χρόνια της ακμής του να δημιουργήσει στη βάση υψηλών αρχών και αξιών τη «Βυζαντινή Κοινοπολιτεία» λαών και πολιτισμών, «προλαμβάνον και προδιαγράφον τους σύγχρονους φιλόδοξους σχεδιασμούς δια μίαν κοινήν Ευρωπαϊκήν Πατρίδαν;». «Η Ευρωπαϊκή λοιπόν ιδέα της συνυπάρξεως, της συνεργασίας και της ενότητος των λαών με την διαφορετική πίστιν, τας διαφορετικάς παραδόσεις και την εις μεγαλύτερον, ή μικρότερον βαθμόν διαφορετικήν ιδιοσυγκρασίαν, δύναται αμφιβόλως να αντλή εκ του έργου των Αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου θετικά και καίρια δια τους στόχους της μηνύματα». «Μηνύματα τα οποία δεν έχουν ούτε γεωγραφικόν, ούτε χρονικόν όριον: είναι Ορθόδοξα, Οικουμενικά, αιώνια» πρόσθεσε ο κ. Βαρθολομαίος και αναφερόμενος σε όσους «αναλίσκονται εις έριδας» για το «επουσιώδες φθαρτό γένος» τους, ότι «το άφθαρτον γένος αυτών, ήτο το Ορθόδοξον Χριστιανικόν».

Ο ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ
Επίσκεψη στην περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας πραγματοποίησε απόψε ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, τον οποίο υποδέχθηκαν θερμά ο περιφερειάρχης Α. Τζιτζικώστας και τα μέλη του περιφερειακού συμβουλίου, παρουσία του υπουργού Μακεδονίας - Θράκης Θ. Καράογλου, του περιφερειάρχη Θεσσαλίας Κ. Αγοραστού, περιφερειακών συμβούλων, ιεραρχών, δημάρχων, κ.α. Ο κ. Βαρθολομαίος εξήρε το έργο που επιτελείται στην περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας σε διάφορους τομείς, στις υποδομές, στην ανάπτυξη, την υγεία και την κοινωνική πολιτική, κάνοντας ωστόσο ιδιαίτερη μνεία στο θέμα της διαχείρισης των αρχαιολογικών ευρημάτων στο Μετρό Θεσσαλονίκης και χαρακτηρίζοντας την πρόταση της περιφέρειας Κ. Μακεδονίας «πρωτοποριακή λύση του πρώτου σταθμού-Μουσείου σε όλη την Ευρώπη, όπου οι επιβάτες θα μπορούν να συνειδητοποιήσουν καθημερινά την ιστορικότητα της πόλης και της ευρύτερης περιοχής».
Από την πλευρά του, ο κ. Τζιτζικώστας εξήρε την προσωπικότητα και το πολυδιάστατο έργο του Οικουμενικού Πατριάρχη και έκανε ξεχωριστή αναφορά στην ιδιαίτερη ευαισθησία του σε θέματα περιβάλλοντος.
«Με την εμπνευσμένη σας καθοδήγηση, το Οικουμενικό Πατριαρχείο έχει αναλάβει ουσιαστικό ρόλο απέναντι στις διεθνείς προκλήσεις. Με την πολυσχιδή προσωπικότητά σας έχετε κατορθώσει να δώσετε νόημα στην έννοια της Οικουμενικότητας. Με τον ποιμαντικό λόγο σας, απευθύνεστε στον άνθρωπο και σε ότι ουσιαστικό και πολύτιμο διαθέτει, πέρα από διακρίσεις φυλής, εθνικότητας, κοινωνικής θέσης και αξιώματος. Συνεχίζετε με σταθερότητα τον διάλογο μεταξύ των χριστιανικών εκκλησιών, με σημαίνοντα ρόλο στον διαθρησκειακό διάλογο. Υπήρξατε ένας από τους πρώτους, διεθνείς ηγέτες, που μετέφεραν το μήνυμα της διάσωσης του περιβάλλοντος και διακήρυξαν την αναγκαιότητα του. Είσαστε η σταθερή, διαχρονική ευρωπαϊκή φωνή στην Τουρκία, ο πνευματικός φάρος του ελληνισμού και της Ορθοδοξίας στη γείτονα χώρα, παρά τις δυσκολίες και τα εμπόδια που ανακύπτουν. Ηγείσθε ενός θεσμού, που αποτελεί την κιβωτό πνευματικών, εθνικών και θρησκευτικών αξιών», σημείωσε με έμφαση ο Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολος Τζιτζικώστας.
«Είναι ανυπέρβλητη η τιμή της επίσκεψής σας, καθώς και της αποψινής σας παρουσίας στο ανώτατο συλλογικό όργανο της Περιφέρειάς μας, το Περιφερειακό Συμβούλιο Κεντρικής Μακεδονίας. Όμως και προσωπικά, είμαι βαθύτατα συγκινημένος», δήλωσε ο Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολος Τζιτζικώστας. «Ήταν σαν χθες, 22 Οκτωβρίου του 1991, όταν εκλεγήκατε Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως, Νέας Ρώμης και Οικουμενικός Πατριάρχης, στον πάνσεπτο Πατριαρχικό Ναό του Αγίου Γεωργίου στο Φανάρι. Όταν συνοδεύοντας τον πατέρα μου, μόλις 13 ετών, είχα τη μοναδική ευλογία να παρίσταμαι στην ενθρόνισή σας στο Θρόνο του Αποστόλου Ανδρέα. Είχα τη μοναδική ευκαιρία, να βρίσκομαι εκεί, όταν μέσα σε ατμόσφαιρα κατάνυξης, αναλαμβάνατε το πηδάλιο της Ορθοδοξίας και εκφωνούσατε τον Ενθρονιστήριο Λόγο σας. Τον οποίο τηρείτε όλα τα χρόνια της Πατριαρχικής διακονίας σας. Και κάνετε και ακόμα περισσότερα, για την πίστη και το Γένος μας, αλλά και για ολόκληρη την ανθρωπότητα», τόνισε ο κ. Τζιτζικώστας, ο οποίος αναφέρθηκε επίσης στην ξεχωριστή προσωπική του εμπειρία να παραστεί στη Θεία Λειτουργία που τέλεσε ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ.Βαρθολομαίος το 2010, «την πρώτη μετά από εννέα δεκαετίες», στην Παναγία Σουμελά στην Τραπεζούντα –«δύο ευλογημένες στιγμές που θα μείνουν χαραγμένες στην ψυχή και το νου». Τον κ. Βαρθολομαίο καλωσόρισαν και χαιρέτισαν στη συνέχεια και οι επικεφαλής των παρατάξεων στο περιφερειακό συμβούλιο.
Νωρίτερα, ο περιφερειάρχης ξενάγησε τον κ. Βαρθολομαίο στην ιστορική έκθεση για τους Βαλκανικούς Πολέμους και την απελευθέρωση της Κεντρικής Μακεδονίας, που φιλοξενείται στο κτίριο της περιφέρειας και στη συνέχεια μετέβησαν στον κήπο, όπου φύτεψαν συμβολικά μία ελιά, «ελαίαν καλλίκαρπον ειρήνης σύμβολον και καταλλαγής», όπως αναγράφεται στην επιγραφή που τοποθετήθηκε στη βάση του δέντρου. Ο κ. Τζιτζικώστας στο τέλος του περιφερειακού συμβουλίου δώρισε στον Οικουμενικό Πατριάρχη τιμητική πλακέτα ως ενθύμιο της επίσκεψής του, που εικονίζει ένα κλαδί ελιάς, με τέσσερις, όπως ανέφερε, βασικούς συμβολισμούς: την ειρήνη, την αντοχή, τα προϊόντα της μακεδονικής γης και την ανάμνηση της ελιάς που φύτεψε ο Οικουμενικός Πατριάρχης στον κήπο της περιφέρειας, «που θα βρίσκεται εκεί στους αιώνες».

ΟΜΙΛΙΑ 

ΤΗΣ Α.Θ.ΠΑΝΑΓΙΟΤΗΤΟΣ 

ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ 

κ.κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΥ 

ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΠΙΣΗΜΟΝ ΔΕΞΙΩΣΙΝ 

ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ 

(23 Ὀκτωβρίου 2013) 

Ἐξοχώτατε κύριε Περιφερειάρχα, 

Ζῶμεν εἰς μίαν πόλιν -τὴν Κωνσταντινούπολιν-ὑπερβαίνουσαν σήμερον κατὰ πολὺ τὰ δεκαπέντε ἑκατομμύρια κατοίκων. Γινόμεθα καθ᾿ ἡμέραν μάρτυρες τῶν ἀνακυπτόντων προβλημάτων ἀπὸ τῆς πρωτοφανοῦς καὶ μὴ ἀναμενομένης πυκνότητος τοῦ πληθυσμοῦ αὐτῆς. Προβλημάτων κατοικίας, ἐργασίας, ἐπιβιώσεως, καθαριότητος, ἐγκληματικότητος, διακινήσεως ναρκωτικῶν οὐσιῶν, ἐμπορίου ἀνθρωπίνης ἀξιοπρεπείας. Καθημερινὴ ἡ μέριμνα καὶ ὁ πονοκέφαλος τῶν ἀρχόντων τῆς τοπικῆς αὐτοδιοικήσεως, τόσον τῶν ἑκασταχοῦ δήμων, ὅσον καὶ τοῦ Μητροπολιτικοῦ Δήμου καὶ τοῦ Νομάρχου Κωνσταντινουπόλεως. Νομάρχης, δήμαρχοι καὶ δημοτικοὶ ὑπάλληλοι καταδαπανῶνται κυριολεκτικῶς ἵνα ὁ λαὸς αὐτός, ὁ κατὰ γεωμετρικὴν πρόοδον αὐξανόμενος, ζῇ εἰρηνικῶς καὶ ἐν αὐταρκείᾳ καὶ εὐημερίᾳ καὶ ἀσφαλείᾳ.

Ἀλλὰ καὶ εἰς πόλεις μικροτέρας κατὰ πολὺ τῆς Κωνσταντινουπόλεως, ὅμως συνεχῶς ἀναπτυσσομένας ὡς ἡ Θεσσαλονίκη καὶ ἡ εὐρυτέρα Περιφέρεια Κεντρικῆς Μακεδονίας ὑπάρχουν τὰ ἴδια προβλήματα καίτοι οὐχί τόσον ἔντονα. Ὁπότε καλεῖται ὁ τοπικὸς ἄρχων, καὶ ἐνταῦθα, ὁ ἐξοχώτατος κύριος Περιφερειάρχης ἵνα μὴ δίδῃ ποτέ «ὕπνον τοῖς ὀφθαλμοῖς αὐτοῦ, οὐδὲ τοῖς βλεφάροις αὐτοῦ νυσταγμόν, οὐδὲ ἀνάπαυσιν τοῖς κροτάφοις αὐτοῦ» (πρβλ. Ψαλμ. ΡΛΑ', 4). Ὁ Περιεφερειάρχης καὶ οἱ συνεργάται του λειτουργοῦν ὡς ἀπόσβεσις κραδασμῶν. Γνωρίζομεν ὅτι αἱ δυσχέρειαι εἶναι πολλαί, οἱ οἰκονομικοὶ πόροι ὀλίγοι, οἱ πένητες οἱ χεῖρα τείνοντες βοηθείας πολυπληθεῖς. Συνεπῶς, οἱ τοπικοὶ ἄρχοντες ἐπιβάλλεται νὰ ζωσθοῦν τὸ λέντιον τῆς φιλανθρώπου διακονίας, λησμονοῦντες τὰ ἀμφιλεγόμενα ἀγαθὰ τῆς ἐξουσίας. 

Ὁ ἑκάστοτε Περιφερειάρχης «εἰς διακονίαν τάττει ἑαυτόν» (πρβλ. Α΄ Κορ. ις΄, 15-16), «γενόμενος εὔχρηστος εἰς διακονίαν» (Β΄ Τιμ. δ΄, 11-12) ἐν ταπεινώσει καὶ συναισθήσει τοῦ ἀγῶνος καὶ τῆς ἀγωνίας τοῦ πλησίον. Ὑπηρετεῖ τὸν λαὸν τοῦ Θεοῦ καὶ ἐν ἀγαστῇ συνεργασίᾳ μετὰ τῶν ἐκκλησιαστικῶν ἀρχῶν «τῆς ἐν Χριστῷ διακονίας», παράγει ἔργον θαυμαστόν. Ἀπό τοῦ Ἱεροῦ ἡμῶν Κέντρου παρακολουθοῦμεν κατὰ τὸ ἐνὸν τὰς δραστηριότητας καὶ τὰς ἐν γένει προσπαθείας τῆς Περιφερείας Κεντρικῆς Μακεδονίας διὰ τὴν πρόοδον καὶ εὐημερίαν τοῦ λαοῦ τῆς ἱστορικῆς καὶ εὐλογημένης ταύτης περιοχῆς. Μνημονεύομεν μετὰ πατρικῆς ἐγκαυχήσεως τὰς καταβαλλομένας προσπαθείας αὐτῆς διὰ τὴν βελτίωσιν τοῦ ὁδικοῦ δικτύου τῆς εὐρυτέρας περιοχῆς καὶ κυρίως αὐτοῦ τοῦ συνδέοντος τὰς πόλεις τῆς περιοχῆς πρὸς ἀλλήλας ἀλλὰ καὶ μετὰ τῆς ὑπολοίπου Ἑλλάδος, διὰ τὴν ἀναβάθμισιν τῶν ὑπηρεσιῶν ὑγιείας ὄχι μόνον ἐν Θεσσαλονίκῃ ἀλλὰ καὶ εἰς ἄλλας πόλεις, ὡς λ.χ. εἰς Βέροιαν καὶ Ἔδεσσαν, τὴν μέριμναν διὰ τὴν ἐμπορικὴν ἀνάπτυξιν τῆς περιοχῆς διὰ τῆς πραγματοποιήσεως ἐπαφῶν μετὰ τῶν ἑκασταχοῦ ἐμπορικῶν συλλόγων, ἐπιχειρηματιῶν κλπ., τὴν φροντίδα διὰ τὴν παιδείαν καὶ τὸν ἀθλητισμόν, διὰ τῆς παρουσίας τοῦ Περιφερειάρχου καὶ τῶν συνεργατῶν του εἰς τὰ ἐκπαιδευτήρια καὶ τοὺς χώρους ἀθλήσεως καὶ διὰ τῆς ἐνισχύσεως τῶν νέων, εἰδικῶς τῶν οἰκονομικῶς ἀσθενεστέρων, τὴν ἐπιδεικνυμένην προσοχὴν διὰ τὴν διαφύλαξιν τῶν πολιτισμικῶν στοιχείων τῆς ἱστορικῆς ταύτης περιοχῆς ὡς μεθ᾿ ἱκανοποιήσεως ἐπληροφορήθημεν τὰς ληφθείσας ἀποφάσεις διὰ τὴν διαχείρισιν τῶν ἀρχαιολογικῶν εὑρημάτων τὰ ὁποῖα ἐντοπίσθησαν κατὰ τὰς ἐργασίας κατασκευῆς τοῦ ὑπογείου σιδηροδρόμου (μετρό) τῆς πόλεως. Ἡ προτεινομένη λύσις τυγχάνει πρωτοποριακὴ καθὼς ὁ συγκεκριμένος σταθμὸς θὰ ἀποτελέσῃ τὸν πρῶτον σταθμόν-μουσεῖον εἰς ὁλόκληρον τὴν Εὐρώπην, οἱ δὲ διερχόμενοι ἐπιβάται αὐτοῦ, μόνιμοι κάτοικοι καὶ τουρῖσται, θὰ ἔχουν τὴν δυνατότητα νὰ συνειδητοποιοῦν καθημερινῶς τὴν ἱστορικότητα τῆς πόλεως ταύτης. Πολὺ περισσότερον μετὰ χαρᾶς σημειοῦμεν τὴν ἀνελλιπῆ παρουσίαν τῆς Περιφερείας εἰς ὅλας τὰς ἐπετειακὰς πολιτιστικὰς καὶ λοιπὰς ἐκδηλώσεις τῆς περιοχῆς, γεγονὸς τὸ ὁποῖον συμβάλλει εἰς τὴν διατήρησιν καὶ ἐνίσχυσιν τοῦ φρονήματος, τῆς ἐθνικῆς συνειδήσεως καὶ ταυτότητος τοῦ εὐλογημένου τούτου λαοῦ.

Σᾶς εὐχαριστοῦμεν, κύριε Περιφερειάρχα, καὶ διὰ τὰς προσπαθείας τὰς ὁποίας καταβάλλετε διὰ τὴν ἀγαστὴν συνύπαρξιν καὶ συνεργασίαν μετὰ τῶν γειτονικῶν λαῶν ἐπ᾽ ἀγαθῷ τῶν κατοίκων καὶ τῆς μεγαλουπόλεως Θεσσαλονίκης καὶ τῆς εὐρυτέρας περιοχῆς τῆς Περιφερείας Κεντρικῆς Μακεδονίας, τῆς ὁποίας προΐστασθε καὶ ἡ ὁποία ὑπῆρξεν ἀνέκαθεν τόπος εἰρηνικῆς καὶ δημιουργικῆς συμβιώσεως ἀνθρώπων διαφόρου προε¬λεύ¬σεως καὶ καταγωγῆς. Σᾶς εὐχαριστοῦμεν καὶ διὰ τὴν συνεργασίαν μετὰ τῶν ἑκασταχοῦ Μητροπολιτῶν, Ἱεραρχῶν τετιμημένων καὶ καυχημάτων τοῦ καθ᾿ ἡμᾶς Ἁγιωτάτου Ἀποστολικοῦ καὶ Πατριαρχικοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου, πρὸς βελτίωσιν τοῦ ἐπιπέδου ζωῆς τῶν κατοίκων τῆς περιοχῆς, καθ᾽ ὅτι εἰς τὴν μακρὰν πορείαν τοῦ Γένους ἡμῶν ἡ ἀπὸ κοινοῦ διακονία τῶν δύο ἱερῶν ὑποθέσεων αὐτῶν, τῆς Ἐκκλησίας καὶ τοῦ Γένους, ὑπῆρξεν ἡ ἐπωφελεστάτη συνισταμένη, ἡ παρασχοῦσα πλεῖστα καλὰ κἀγαθὰ εἰς τοὺς εὐσεβεῖς Ἕλληνας Ὀρθοδόξους Χριστιανούς. Ἔστω μαρτύριον τούτων ἡ μακρὰ ἱστορία τῆς Μακεδονίας, ἰδίως τὰ ἱστορικὰ γεγονότα τῶν κάτω χρόνων. 

Θερμῶς εὐχαριστοῦμεν διὰ τὴν δεξίωσιν ταύτην ὡς καὶ διὰ τὴν ἀγάπην καὶ τὸ σέβας πάντων ὑμῶν πρὸς τὴν Μητέρα Ἁγίαν τοῦ Χριστοῦ Μεγάλην Ἐκκλησίαν καὶ τὴν ἡμετέραν Μετριότητα προσωπικῶς. Σᾶς ἐνθυμούμεθα ἐν ταῖς προσευχαῖς ἡμῶν. Ἐπευλογοῦμεν πάντας ὑμᾶς εὐχόμενοι ὑγιείαν ἀδιάπτωτον καὶ τὴν κατ᾿ ἄμφω -ἐν ἀνδρείῳ, ρωμαλέῳ καὶ ἀγωνιστικῷ φρονήματι-, ἐπιτυχίαν πλήρη εἰς τὰ ἔργα σας καὶ ἐπίτευξιν τῶν προσδοκιῶν λαοῦ. Ἐκφράζοντες τὴν χαρὰν ἡμῶν διὰ τὴν εὐκαρίαν τῆς μετὰ πάντων ὑμῶν συναντήσεως καὶ εὐχαριστοῦντες καὶ πάλιν καὶ πολλάκις ἐπὶ πᾶσιν, εὐχόμεθα ὑπὲρ ὑγείας καὶ μακροημερεύσεως τῆς ὑμετέρας φίλης Ἐξοχότητος κύριε Περιφερειάρχα, τῶν συνεργατῶν σας, τοῦ εὐλογημένου λαοῦ τῆς Πατριαρχικῆς, δηλαδὴ τῆς ρωμαίηκης δηλαδὴ τῆς ἑλληνικῆς Μακεδονίας, ἀπὸ τῶν ἀρχαιοτάτων χρόνων μέχρι σήμερον, τῇ καθοριστικῇ συμβολῇ τῶν Μακεδονομάχων καὶ τῶν ἀγωνιστῶν Μητροπολιτῶν τοῦ Μακεδονικοῦ Ἀγῶνος, διακεκριμένων Ἱεραρχῶν τοῦ Θρόνου Γερμανοῦ Καραβαγγέλη, Χρυσοστόμου Καλαφάτη, Αἰμιλιανοῦ Λαζαρίδου, Ἀθανασίου Μεγακλῆ, Ἀλεξάνδρου Ρηγοπούλου, Ἰωακεὶμ Σγουροῦ, Ἰωακεὶμ Ἀλεξιάδου καὶ ἄλλων πολλῶν, ἡ ἀναφορὰ τῶν ὁποίων θὰ ἐπεμήκυνε κατὰ πολὺ τὸν κατάλογον, καὶ ὑπὲρ εὐοδώσεως τῶν ἔργων σας διὰ τῆς χάριτος τοῦ Δωρεοδότου Θεοῦ.

"ΚΑΒΑΦΗΣ Ο ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ" ΣΤΟ ΜΕΓΑΡΟ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 

Το Ορατόριο "Καβάφης ο Ελληνικός" του Αθανασίου Σίμογλου που παρουσιάστηκε σε πρώτη παγκόσμια εκτέλεση στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης παρακολούθησε ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος το βράδυ της Τετάρτης 23 Οκτωβρίου. 

Συμμετείχαν η σοπράνο Σόνια Θεοδωρίδου, ο τενόρος Αστέριος Τσετσίλας, ο βαρύτονος Γιώργος Κανάρης, η Χορωδία Νέων του Ιερού Ναού Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου Θεσσαλονίκης και η Ορχήστρα Mobile υπό τη διεύθυνση του Θεόδωρου Oρφανίδη. Αφηγητής ο Δημοσθένης Δαββέτας.