ΧΑΛΚΗΔΟΝΟΣ ΜΕΛΙΤΩΝ: «καί ὁ τιμονιέρης καί ὁ ἄνεμος»!

Ο ΧΑΛΚΗΔΟΝΟΣ ΜΕΛΙΤΩΝ

Τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου Σεβαστείας κ. Δημητρίου 

Κατά τό λῆγον ἔτος συμπληρώθηκαν ἑκατό χρόνια ἀπό τήν γέννησι, καί σήμερα, ἑορτή τοῦ Πρωτομάρτυρος Ἁγίου Στεφάνου, εἰκοσιτέσσαρα χρόνια ἀπό τήν τελευτή τοῦ ἐξέχοντος Ἱεράρχου τοῦ Θρόνου Μητροπολίτου Γέροντος Χαλκηδόνος Μελίτωνος, ἐξ οὗ καί ἡ παροῦσα πένησσα ἀναφορά εὐγνώμονος υἱικῆς μνήμης. 

Ἡ δική μου γενιά στήν νεότητά της, γνώρισε τόν Γέροντα σάν Μητροπολίτη Χαλκηδόνος, καί ὄχι μόνον. 

Τό «ὄχι μόνον» παραπέμπει ἀπό τήν μιά στήν κοινή τότε συνείδησι κλήρου καί λαοῦ, ὅτι ἀνθρωπίνως βέβαια, αὐτός ἐπρόκειτο νά διαδεχθῇ τόν γηραιό πλέον Πατριάρχη Ἀθηναγόρα, καί ἀπό τήν ἄλλη, ὅτι αὐτός καί πάλι, αἴρει τόν σταυρόν τοῦ Πατριαρχικοῦ μαρτυρίου μετ’αὐτόν. 

Ὅτι, δηλαδή, μετά τίς ἀλγεινές προεκλογικές ἐξελίξεις τῆς Πατριαρχικῆς διαδοχῆς (1972), «δέν ἀπηρνήθη τόν Κρανίου τόπον· δέν διέφυγε τῆς συσταυρώσεως», κατά τόν χαρακτηρισμόν τοῦ ἰδίου. Ἀλλ’ἀντιθέτως, ἀσμένως ἀπεδέχθη νά δάκνουν, αὐτόν κυρίως, οἱ ὄφεις τῆς Πατριαρχικῆς ράβδου!

Εἶναι τιμή, λοιπόν, γιά μᾶς πού παρατηρήσαμε καί παρακολουθήσαμε, ἕκαστος κατά τό αἰσθητήριο τῆς δικῆς του ψυχῆς, τόν περίβλεπτο αὐτόν Ἱεράρχη νά διακονῇ εὐστόχως τά ὅσια καί τά ἱερά τῆς Ἐκκλησίας καί τοῦ Γένους, κινούμενος ἐντός τῶν ἀνωτέρω πλαισίων μιᾶς ἀτμοσφαίρας κυμαινομένου ἄλγους. 

Ἐάν ἐξαιρέσουμε δέ τά πρῶτα ἐλάχιστα χρόνια τῆς Ἀρχιερωσύνης του -ἐχειροτονήθη Μητροπολίτης Ἴμβρου καί Τενέδου τήν 30ήν Νοεμβρίου 1950-, οἱ συνθῆκες ἄλγους γιά τήν ἕδρα τῆς Μητρός Ἐκκλησίας παρέμειναν ἀναλλοίωτες μέχρι τέλους τῆς πλήρους συνέσεως καί εὐθυκρισίας χαρισματικῆς ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς του. 

Ὁ Γέροντας, ὁ ἐκ φύσεως μικρόσωμος καί ἐν τούτοις ὅσον ἐλάχιστοι ἐπιβλητικός καί μέχρι θαυμασμοῦ ἀξιοπρόσεκτος αὐτός ἄνθρωπος, ὑπῆρξε μία ἐκκλησιαστική προσωπικότης πού διέθετε κυριολεκτικῶς σπάνιους συνδυασμούς προσόντων. 

Ὑπῆρξεν αὐστηρός καί ἐνίοτε αὐταρχικός, ἔσωθεν ὅμως εἰλικρινῶς ἀνθρώπινος. 

Παρά τήν αὐθεντική βαρύτητα καί τόν ἡγετικό ψυχισμό πού ἐκ φύσεως διέθετε, ἦταν χαρίεις καί κοινωνικά περιζήτητος. 

Ὑπῆρξε μοναδικός κῆρυξ τῶν ἀληθειῶν τῆς πίστεως καί προασπιστής τῶν δικαίων τοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου καί τῆς Ὀρθοδοξίας ὅλης, ἀλλά καί βαθυστόχαστος ἀκροατής τῆς σιωπῆς καί μελετητής τοῦ μέτρου τῆς ἐν ΚΠόλει ἕδρας της -δύο στοιχείων ὑπαρξιακῆς σημασίας γι’αὐτήν ὅπως ἀπέδειξαν οἱ πολλοί αἰῶνες τῆς ἱστορίας της. 

Πιό πολύ ὅμως ἦταν κάτοχος διακεκριμένης ἐκκλησιαστικῆς συνειδήσεως, τήν ὁποίαν δέν ἐπέτρεψε ποτέ νά ἐπισκιάσουν οἱ ἀνθρώπινες ἀδυναμίες πού ἀσφαλῶς διέθετε καί ὁ ἴδιος. 

Τά χαρίσματα αὐτά, συνδυαζόμενα καί μέ τήν πνευματική καί διοικητική του δεινότητα καί εὐλυγισία ἀσφαλῶς συνθέτουν μιά εἰκόνα μεγάλου ἐκκλησιαστικοῦ κύρους τοῦ ἀπελθόντος ἱστορικοῦ Ἱεράρχου, τόν ὁποῖον ἀνεγνώρισε καί ἐτίμησε ἡ Ὀρθοδοξία στό σύνολό της, ἀλλά καί ὁ Χριστιανικός κόσμος. Ὑπέρ τῆς καταλλαγῆς αὐτοῦ, ὁ Χαλκηδόνος Μελίτων, εἰργάσθη καί ἐκοπίασε μοναδικῶς, τιμήσας καί ἀναδείξας μεγάλως τό ἱεροκανονικό δικαίωμα τοῦ Προεδρικοῦ Θρόνου τῆς ΚΠόλεως ὡς πρός τήν ἀνάληψι ἱστορικῶν πρωτοβουλιῶν. 

Ἄλλωστε, τό σύνολο τῆς δημοσίας ζωῆς του ποτέ δέν παρουσίασε ἀβουλία. Ἦταν μία διαρκής ἔγκριτος καί δικαία πρωτοβουλία. 

Στό σημεῖο αὐτό, θά δανεισθῶ ἕνα ἐντυπωσιακό χαρακτηρισμό πού ἐλέχθη γιά ἕνα ἱστορικό πολιτικό ἡγέτη καί πού ταιριάζει γιά τόν ἀοίδιμο Ἱεράρχη καί πνευματικό μας πατέρα. 

Ἦταν ἐπί χρόνια ὁ Γέροντας γιά τό Φανάρι «καί ὁ τιμονιέρης καί ὁ ἄνεμος»! Τοῦ ἔδινε σωστή κατεύθυνσι καί φτερά. Μέχρι τόν Ἰούλιο τοῦ 1984 πού «τό λάδι τῆς κανδήλας του» σχεδόν στέρεψε.

Κατακλείων, ἐπιθυμῶ νά ὑπενθυμίσω τούς ἀποχαιρετιστήριους λόγους τοῦ μακαριστοῦ ἐκπαιδευτικοῦ τῆς Ἴμβρου Λαζάρου Λαζαρίδη, ὁ ὁποῖος προπέμποντάς τον ἀπό τό πολύπαθο νησί τό 1963 ἐκ μέρους ὅλων τῶν ἐκπαιδευτικῶν τῆς Ἐπαρχίας, τοῦ εἶπε μεταξύ ἄλλων: 

«Σεβασμιώτατε, 

Ὅταν ὅλοι μας ἀργά τό βράδυ περνούσαμε ἀπό τόν δρόμο τῆς Μητροπόλεως καί οἱ ἀγρόται μας τάς μεταμεσονυκτίους ὥρας, βλέπαμε νά καίῃ στό γραφεῖο τοῦ Δεσπότη ἡ λάμπα τοῦ γκαζιοῦ καί ξεύραμε ὅτι ὁ ποιμένας ἀγρυπνεῖ, καί τότε ὅλοι πηγαίναμε ἥσυχοι νά κοιμηθοῦμε. Ἤσασταν ἡ ἀσφάλειά μας. Τώρα θά σβύσῃ ἡ λάμπα καί θά φύγῃ ὁ ποιμένας. Ποῦ θά βροῦμε τήν ἀσφάλεια;». 

Τόν Δεκέμβριο τοῦ 1989, πού ὁ Θεός σάν σήμερα, ἑορτή τοῦ Ἁγίου Στεφάνου, τόν ἐκάλεσε πλησίον Του, τερματίζοντας τό ἀλάλητο προσωπικό μαρτύριό του, ἐμεῖς στό Φανάρι εἰσήλθαμε στόν νέο Πατριαρχικό Οἶκο μέ τούς πολλούς χώρους καί τά πολλά φῶτα. Νοιώσαμε ὅμως καί νοιώθουμε ἔκτοτε, ὅτι γιά τό Φανάρι, κατά τούς ἀσταθεῖς αὐτούς καιρούς, μιά δυσεύρετη λάμπα ἀσφαλείας ἔσβυσε διά παντός. 

Αἰωνία σου ἡ μνήμη, σεβάσμιε Γέροντα! Ἀμήν.

Απογευματινή Κωνσταντινουπόλεως, 27-12-2013