Η ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ ΣΤΟ ΑΓΙΟΛΟΓΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΣΤΗ ΣΜΥΡΝΗ (6-2-2015)

Ὁμιλία 

τῆς Α. Θ. Παναγιότητος 

τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου 

κ. κ. Βαρθολομαίου 

κατὰ τὴν Τελετὴν Ἐνάρξεως τοῦ Ἁγιολογικοῦ Συνεδρίου 

(Σμύρνη, 6 Φεβρουαρίου 2015) 

Ἱερώτατοι ἅγιοι ἀδελφοί, 

Ὁσιολογιώτατε Ἀρχιμανδρῖτα τοῦ καθ᾿ ἡμᾶς Οἰκουμενικοῦ Θρόνου κύριε Κύριλλε, Ἱερατικῶς Προϊστάμενε τῆς Ὀρθοδόξου Κοινότητος Σμύρνης, 

Ἐντιμότατε κύριε Demirtaş, Πρόεδρε τοῦ Ἐμπορικοῦ Ἐπιμελητηρίου Σμύρνης, 

Τέκνα ἡμῶν ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά, 

Ἐνώπιον τοῦ διανοιγομένου ἔμπροσθεν ἡμῶν μυστηρίου τῆς συναντήσεως καὶ συμπροσευχῆς μας εἰς τοὺς ἱεροὺς τούτους τόπους τῆς Ὀρθοδόξου χριστιανικῆς μαρτυρίας καὶ ζωῆς, ἁπλῶς ἐπαναλαμβάνομεν: «Μεγάλα τὰ τῆς πίστεως κατοθρώματα...». 

Εὑρισκόμενοι εἰς τὴν εὐλογημένην Ἰωνικὴν γῆν, ἡ ὁποία πρώτη, μετὰ τὴν Παλαιστίνην, ἐδέχθη τὸ κήρυγμα τοῦ Εὐαγγελίου τοῦ Χριστοῦ, μετὰ πολλῆς συγκινήσεως χαιρετίζομεν τὸ πρῶτον τοῦτο Ἁγιολογικὸν Συνέδριον, πρὸς τιμὴν ἀλλὰ καὶ πρὸς ἔξαρσιν τῆς ὑπὲρ Χριστοῦ καὶ εἰς δόξαν τοῦ παναγίου Ὀνόματος τοῦ ἐν Τριάδι Θεοῦ μαρτυρίας τῶν ἐν τῇ εὐρυτέρᾳ ταύτῃ περιοχῇ ἀπ᾿ ἀρχῆς καὶ μέχρι σήμερον ἀκμασάντων γνωστῶν κατ᾿ ὄνομα καὶ ἀγνώστων Ἁγίων, Ὁσίων καὶ δικαίων, οἱ ὁποῖοι, μετατεθέντες τῶν προσκαίρων εἴτε ἐν μαρτυρίῳ, εἴτε ἐν μαρτυρίᾳ, εἴτε ἐν ὁσιακῇ ζωῇ, λιτανεύουν πέριξ τοῦ Θρόνου τοῦ Κυρίου καὶ πρεσβεύουν ὑπὲρ τοῦ κόσμου καὶ ὑπὲρ πάντων ἡμῶν. 

Ἡ Μικρὰ Ἀσία ὑπῆρξεν ἀπ᾿ ἀρχῆς τὸ θεμέλιον τοῦ Χριστιανισμοῦ, ἐπὶ τοῦ ὁποίου ἐστηρίχθη ἅπαν τὸ οἰκοδόμημα αὐτοῦ. Ὁ Κύριος ἡμῶν ἐτέχθη, ἐδίδαξεν, ἐθαυματούργησε, ἐσταυρώθη καὶ ἀνέστη εἰς Ἱεροσόλυμα, εἰς Αἴγυπτον καὶ εἰς Παλαιστίνην. Τὸ ἔδαφος ὅμως εἰς τὸ ὁποῖον ἐσπάρη καὶ ἐκαλλιεργήθη ἡ πίστις πρὸς Αὐτὸν καὶ τὸ κήρυγμά Του καὶ ἱδρύθησαν καὶ ἤνθησαν αἱ πλέον σημαντικαὶ χριστιανικαὶ Ἐκκλησίαι, ἀπὸ τῶν Ἐκκλησιῶν τῆς Ἀποκαλύψεως, μεταξὺ τῶν ὁποίων καὶ ἡ τῆς Σμύρνης, ὑπῆρξεν ἡ Μικρὰ Ἀσία. Ἡ Ἰωνία δὲ ἦτο πάντοτε, διὰ λόγους γεωγραφικοὺς καὶ ἐπικοινωνιακούς, ὁ πρῶτος σταθμὸς διαδόσεως ὑπὸ τῶν Ἀποστόλων τῆς σωτηριώδους πίστεως.

Χάρις εἰς τὴν Μικρὰν Ἀσίαν, τὴν πρότερον μὲν «σκωληκόβρωτον» καὶ γέμουσαν «εἰδωλικῆς μανίας», προεξαρχούσης τῆς «μεγάλης Ἀρτέμιδος» τῆς γειτονικῆς Ἐφέσου, μετὰ δὲ τὴν «παλλιγενεσίαν» τοῦ χριστιανικοῦ κηρύγματος, Ἁγιοτόκον καὶ Μαρτυροτόκον, ὁ Χριστιανισμὸς ἀπέβη οἰκουμενικός, διότι μεμαρτυρημένως δι᾿ αὐτῆς μετεδόθη εἰς τὸν κόσμον ἅπαντα ἡ Πίστις τοῦ Χριστοῦ καὶ κατελύθη «ἡ πλάνη τῶν εἰδώλων». 

Ἡ Ἰωνία, διὰ τῶν ἑπτὰ «Χρυσῶν Λυχνιῶν» τῆς Ἀποκαλύψεως, τῆς Ἐφέσου, τῆς Σμύρνης, τῆς Περγάμου, τῶν Θυατείρων, τῶν Σάρδεων, τῆς Φιλαδελφείας καὶ τῆς Λαοδικείας, ἐγένετο τὸ κέντρον τῆς διαδόσεως τοῦ εὐαγγελίου τοῦ «πρώτου καὶ τοῦ ἐσχάτου καὶ τοῦ ζῶντος», ὁ Ὁποῖος «ἐγένετο νεκρὸς καὶ ἰδοὺ ζῶν ἐστιν εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων καὶ ἔχει τὰς κλεῖς τοῦ θανὰτου καὶ τοῦ ᾅδου» (πρβλ. Ἀποκ. Ἰωάν. α΄ 11-19). Ἡ Ἰωνία, λοιπόν, ἀπὸ πρώτης ἀρχῆς, ἀπὸ τοῦ πρώτου αἰῶνος, ἀμέσως μετὰ τὴν Πεντηκοστὴν καὶ τὴν ἀποστολὴν τῶν μαθητῶν τοῦ Χριστοῦ εἰς τὴν ἀδιάκοπον πρὸς τὸν κόσμον πορείαν «μαθητεῦσαι πάντα τὰ ἔθνη» «μέχρι τῆς συντελείας τοῦ αἰῶνος» «ἄχρις οὗ μορφωθῇ Χριστὸς» ἐν τῷ κόσμῳ, «ἀφωρίσθη (ἡ Ἰωνία) εἰς τὸ ἔργον ὅ προσεκαλέσατο αὐτὴν ὁ Ἰησοῦς» (πρβλ. Πράξ. ιγ΄ 2-3). Τὸ οἰκουμενικὸν μήνυμα τῆς σωτηρίας ἐξῆλθε τῶν στενῶν ὁρίων τῆς Παλαιστίνης καὶ τοῦ ἰουδαϊσμοῦ καὶ ἀπέκτησε τὴν οἰκουμενικότητα καὶ διὰ τῆς Ἰωνίας. Ἀσφαλῶς δὲν εἶναι τυχαῖον ὅτι ἡ διάδοσις τοῦ χριστιανικοῦ κηρύγματος ἤρξατο ἐκ τῆς πολυεθνικῆς περιοχῆς τῆς Ἰωνίας, εἰς τὸ ἔδαφος τῆς ὁποίας ἁρμονικῶς συνέζων Ἰουδαῖοι καὶ Ἕλληνες, Λυδοί, Φρύγες, Κᾶρες, Γαλάται καὶ ἄλλα ἔθνη, τὰ ὁποῖα τὸ πῦρ τῆς Θεότητος «εἰς ἑνότητα ἐκάλεσεν». 

Ὁ πολυεθνικὸς οὗτος χαρακτὴρ τῆς Ἰωνίας ἔδωκεν ἐξ ἀρχῆς εἰς τὴν νεοΐδρυτον Μίαν, Ἁγίαν, Καθολικὴν καὶ Ἀποστολικὴν Ἐκκλησίαν τὴν οἰκουμενικὴν διάστασιν αὐτῆς, τὴν ὁποίαν ἀργότερον ὅταν τὴν «ἐλυμαίνοντο αἱ ποικιλώνυμοι αἱρέσεις», ἐπεσφράγισαν αἱ ἑπτὰ Οἰκουμενικαὶ Σύνοδοι, συγκληθεῖσαι ἐν Νικαίᾳ, Κωνσταντινουπόλει, Ἐφέσῳ καὶ Χαλκηδόνι, καὶ ἡ ὁποία Ὀρθόδοξος Πίστις διαφυλάσσεται διὰ τῶν αἰώνων, μετὰ πολλῶν θυσιῶν καὶ ἀγώνων, μαρτυρίων καὶ μαρτυριῶν, ὡς παρελήφθη, δηλαδὴ «ἁγία καὶ ἄμωμος», καὶ ἐκφράζεται διατόρως διὰ τοῦ Ἱεροῦ αὐτῆς Κέντρου, τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου. 

Ἡ διάδοσις ὅμως τοῦ παγκοσμίου τούτου κηρύγματος δὲν ὑπῆρξεν ἀσφαλῶς εὐχερής. Πέραν τῆς εἰδωλομανίας τῆς κάθε ἐποχῆς, ἀλλὰ καὶ τῶν ἀνθρωπομόρφως ἐκδηλουμένων ἄχρι τῆς σήμερον αἱρέσεων, καὶ ἄλλοι ἀστάθμητοι παράγοντες, ὡς οἱ διωγμοί, τὰ προσκόμματα, οἱ πόλεμοι, αἱ ἀκαταστασίαι, διεδραμάτισαν ἀνθρωπίνως ἀνασταλτικὸν ρόλον εἰς τὴν διάδοσιν καὶ εἰς τὴν ἐπικράτησιν τοῦ εὐαγγελίου τῆς ἀγάπης καὶ τῆς θυσίας. 

Ἤρκεσε βεβαίως «τὸ σημεῖον τοῦ Σταυροῦ», τὸ ὁποῖον εἶδεν ἐν μέσῃ μεσημβρίᾳ Κωνσταντῖνος ὁ Μέγας ἀλλὰ καὶ τὸ δι᾿ αὐτοῦ καὶ ἐν αὐτῷ τῷ σημείῳ τοῦ Σταυροῦ μαρτύριον καὶ ἡ μαρτυρία τοῦ συμβολικοῦ ἀριθμοῦ τῶν «εἴκοσι τεσσάρων πρεσβυτέρων» τῆς Ἀποκαλύψεως, οἱ ὁποῖοι ἐν τῷ «κειμένῳ ἐν τῷ πονηρῷ» κόσμῳ καὶ διὰ τοῦ κόσμου «κατηγωνίσαντο βασιλείας, εἰργάσαντο δικαιοσύνην, ἐπέτυχον ἐπαγγελιῶν, ἔφραξαν στόματα λεόντων, ἔσβεσαν δύναμιν πυρός, ἔφυγον στόματα μαχαίρας, ἐνεδυναμώθησαν ἀπὸ ἀσθενείας, ἐγενήθησαν ἰσχυροὶ ἐν πολέμῳ, παρεμβολὰς ἔκλιναν ἀλλοτρίων» (Ἑβρ. ια΄ 33-35), καὶ ἐν τέλει περιεβλήθησαν ἱμάτια λευκὰ καὶ τὸν ἀκάνθινον στέφανον τοῦ μαρτυρίου. 

Μεταξὺ τῶν ἀναριθμήτων ἐν τῇ πράξει «εἴκοσι τεσσάρων πρεσβυτέρων» -μαρτύρων, ὁσίων καὶ ὁμολογητῶν- ὑπῆρξαν καὶ οἱ ἐν Ἰωνίᾳ κηρύξαντες τὸ εὐαγγέλιον τοῦ Χριστοῦ Ἅγιοι Ἀπόστολοι καὶ Ἰσαπόστολοι, πάντες περιβληθέντες «χιτῶνα φωτεινὸν» ὑπὸ τοῦ «ἀναβαλλομένου τὸ φῶς ὡς ἱμάτιον» Κυρίου. 

Ἡ ἡμετέρα Μετριότης θὰ ἀναφερθῇ ἐνδεικτικῶς μόνον εἰς δύο χαρακτηριστικὰς μορφάς, παραλείπουσα τὴν διακονίαν τῶν ἐκ τῶν ἑβδομήκοντα ἀποστόλων γνωστῶν Σίλα, Τυχικοῦ, Παρμενίωνος καὶ τῶν λοιπῶν: ἤτοι τὸν Ἀπόστολον τῶν ἐθνῶν Παῦλον, τοῦ ὁποίου εἷς ἐκ τῶν τριῶν ἱεραποστολικῶν στόχων ὑπῆρξεν ἡ Ἰωνία (οἱ ἄλλοι δύο ἦσαν, ὡς γνωστόν, ἡ Ἑλλὰς καὶ ἡ Ρώμη)• καὶ τὸν Ἀπόστολον καὶ Εὐαγγελιστὴν Ἰωάννην, τὸν ἐνταλέντα ἀπ᾿ ἀρχῆς ὑπὸ τοῦ Κυρίου νὰ κηρύξῃ εἰς τὰ μικρασιατικὰ παράλια. 

Ἤδη ὅμως ἀπὸ τοὺς πρώτους χριστιανικοὺς χρόνους ἡ Ἰωνικὴ αὕτη γῆ ἐβάφη ἐρυθρὰ ὑπὸ τοῦ αἵματος τῶν πρώτων χριστιανῶν μαρτύρων. Τοῦ χοροῦ τούτων προεξάρχουν οἱ πολιοῦχοι τῆς Σμύρνης Ἅγιος Βουκόλος καὶ Ἅγιος ἱερομάρτυς Πολύκαρπος, χειροτονηθεὶς ὑπὸ τοῦ Εὐαγγελιστοῦ Ἰωάννου. Οὗτοι ἐγένοντο πιστοὶ ἄχρι θανάτου καὶ ἔλαβον παρὰ Κυρίου τὸν στέφανον τῆς ζωῆς (Ἀποκ. β΄ 10-11). 

Εἰς τὴν Ἔφεσον σώζεται εἰσέτι ἡ λεγομένη «πύλη τῶν διωγμῶν», ὡς ἀποκαλεῖται μέχρι τῆς σήμερον. Ἦτο ἡ θύρα ἐκ τῆς ὁποίας διήρχοντο οἱ μελλοθάνατοι χριστιανοὶ μάρτυρες, ὁδηγούμενοι καὶ ἐκτελούμενοι ἐκτὸς πόλεως. 

Ἐκ τῆς Ἐφέσου κατήγετο καὶ ὁ Ἅγιος Πορφύριος, ὁ μῖμος, ὅστις μὲ παράδοξον τρόπον ᾡμολόγησε τὸν Χριστὸν καὶ ἐμαρτύρησεν εἰς τὴν Ἄγκυραν ἐπὶ αὐτοκράτορος Αὐρηλιανοῦ, κληθεὶς εἰς τὴν χριστιανικὴν πίστιν ὑπὸ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καὶ ἐνῷ ὡς «μῖμος» προσεπάθει νὰ διακωμωδήσῃ τὸ Ἅγιον Βάπτισμα ἔλαβε τὸ βάπτισμα «τοῦ μαρτυρίου», μιμηθεὶς τὸν Πρωτομάρτυρα Κύριον τῆς δόξης. 

Σὺν τούτοις, μνημονευτέοι οἱ Ἅγιοι Ἑπτὰ Παῖδες οἱ ἐν Ἐφέσῳ, τοὺς ὁποίους ἐχρησιμοποίησεν ἡ Πρόνοια τοῦ Θεοῦ διὰ τὴν ἐπιβεβαίωσιν τῆς ἀναστάσεως τῶν νεκρῶν μὲ τὴν ἔγερσίν των δύο περίπου αἰώνας μετὰ τὴν ἐν Χριστῷ κοίμησίν των. 

Ἰδιαιτέρα δὲ εἶναι ἡ καύχησις τῆς Μαγνησίας διὰ τὸν Ἱερομάρτυρα ἐπίσκοπον αὐτῆς Χαραλάμπη, τὸν «λάμψαντα ἐν τῷ κόσμῳ διὰ τοῦ μαρτυρίου καὶ σβέσαντα τῶν εἰδώλων τὴν σκοτόμαιναν» καὶ ἀναδειχθέντα «στῦλον ἀκλόνητον τῆς Ἐκκλησίας Χριστοῦ καὶ λύχνον ἀείφωτον τῆς οἰκουμένης». 

Πλησίον μας εὑρίσκονται τὰ ἐρείπια τοῦ ἀμφιθεάτρου τῆς Περγάμου, εἰς τὸ ὁποῖον ἐμαρτύρησαν διὰ τὸν Χριστὸν οἱ Ἅγιοι Κάρπος, Παπύλος, Ἀγαθονίκη καὶ Ἀγαθόδωρος. 

Θὰ ἠθέλομεν ὅμως νὰ ἀναφερθῶμεν ἰδιαιτέρως, κηρύττοντες τὴν ἔναρξιν τῶν ἐργασιῶν τοῦ Ἁγιολογικοῦ τούτου Συνεδρίου, εἰς τοὺς Ἁγίους τῆς εὐλογημένης ταύτης περιοχῆς, κληρουχίας πολυτίμου τοῦ Κέντρου τῆς Οἰκουμενικῆς Ὀρθοδοξίας, εἰς τοὺς ἐπωνύμους καὶ κυρίως εἰς τοὺς ἀνωνύμους, γνωστοὺς μόνον εἰς τὸν Θεόν, μάρτυρας τῆς Ἰωνικῆς καὶ ἐν γένει τῆς Μικρασιασικῆς γῆς, μὲ προεξάρχουσαν εἰς τὸ μαρτύριον «τῶν πολλῶν», πόλιν ταύτην τῆς Σμύρνης. Ἀναφερόμεθα εἰς τοὺς θυσιασθέντας ὑπὲρ τῆς Ὀρθοδόξου ἡμῶν πίστεως καὶ ὑπὲρ «βωμῶν (Ἱερῶν Ναῶν καὶ Μονῶν δηλαδή) καὶ ἑστιῶν» ὀρθοδόξους χριστιανοὺς κατὰ τὸ πρῶτον τέταρτον τοῦ παρελθόντος εἰκοστοῦ αἰῶνος. 

Ἁπλῶς προσευχητικῶς ἐπισημαίνομεν ὅτι ἐξ αὐτῶν «ἄλλοι ἐτυμπανίσθησαν, ἕτεροι δὲ ἐμπαιγμῶν καὶ μαστίγων πεῖραν ἔλαβον, ἔτι δὲ δεσμῶν καὶ φυλακῆς• ἐλιθάσθησαν, ἐπρίσθησαν, ἐπειράσθησαν, ἐν φόνῳ μαχαίρας ἀπέθανον, ὑστερούμενοι, θλιβόμενοι, κακουχούμενοι» (πρβλ. Ἑβρ. ια΄ 35-38). Ὁμιλοῦμεν βεβαίως διὰ τοὺς μετὰ τῶν ἁγίων καὶ τῶν δικαίων ἀναπαυομένους καὶ προσκαρτεροῦντας τὴν «κρίσιν» τοῦ Θεοῦ ἀειμνήστους προπάτορας, πατέρας καὶ ἀδελφοὺς ἡμῶν τῆς γῆς τῆς Ἰωνίας, τὰς γενεὰς ἐκείνας τῶν ὀρθοδόξων, οἱ ὁποῖοι ἐγένοντο «συγκληρονόμοι τῆς ἐπαγγελίας (τοῦ Χριστοῦ)», μεταστάντες εἰς τὴν «μακαρίαν εὔκλειαν», ἔνθα δίδουν ἡμέρας καὶ νυκτὸς «δόξαν καὶ τιμὴν καὶ εὐχαριστίαν τῷ καθημένῳ ἐπὶ τοῦ θρόνου, τῷ ζῶντι εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων» (Ἀποκ. Ἰωάν. δ΄ 9-10). Ἀλλὰ περὶ «πάντων τῶν Ἁγίων» τῆς Ἰωνίας θὰ ὁμιλήσουν οἱ ὁρισθέντες ὁμιληταί-εἰσηγηταί, τόσον κατὰ τὸ παρὸν συνέδριον, ὅσον καὶ κατὰ τὰ ἐπακολουθήσοντα ἐν τῷ προσεχεῖ μέλλοντι. 

Ἡμεῖς, ἁπλῶς ἐπισημαίνομεν ὅτι ὁ θρησκευτικὸς ζῆλος ἦτο ἀείποτε ἀνεπτυγμένος εἰς τὴν Μικρὰν Ἀσίαν. Ἡ Ἐκκλησία καὶ αἱ χριστιανικαὶ ἑορταί, αἱ ἑορταὶ τῶν Ἁγίων, ἀπετέλουν τὸ κέντρον τοῦ κοινωνικοῦ βίου. Οἱ μικρασιάται ἀνεστρέφοντο ἐν ἀτμοσφαίρᾳ εὐλαβείας καὶ προσηλώσεως εἰς τὰ θεῖα, μετερσιοῦντο εἰς τὸ ἐξαϋλωτικὸν περιβάλλον τῶν Ἱερῶν Ναῶν «συντροφιὰ μέ τοὺς Ἁγίους των», τοὺς ἐγγύς, τοὺς ἐντοπίους των καὶ τοὺς ἁπανταχοῦ τῆς οἰκουμένης. 

Ἡ ἔντονος παρουσία τῶν Ἁγίων καὶ τῆς ἁγιότητος εἰς τὴν Ἰωνίαν κατέλιπεν ἀνεξίτηλον τὴν σφραγῖδα αὐτῆς εἰς τὴν ἔκτοτε πορείαν της. Οἱ Ἅγιοί της, τιμώμενοι διαχρονικῶς, δὲν ἔπαυσαν νὰ ἐμπνέουν εἰς τοὺς συμπατριώτας των, ἀνεξαρτήτως ἐποχῆς καὶ ἱστορικῶν συγκυριῶν, τὴν ἀγάπην διὰ τὸν Χριστόν, τὴν αὐταπάρνησιν καὶ τὴν ἀφιέρωσιν εἰς τὴν «παρακαταθήκην», τὴν ὁποίαν παρέλαβον, διετήρησαν καὶ μετέφερον εἰς τὰς «νέας χώρας» καὶ «πατρίδας» των, εἰς τὰς ὁποίας ἀναγκαστικῶς «μετετέθησαν» καὶ τὴν παρέδωσαν εἰς τὰς μετ᾿ αὐτοὺς γενεάς. Αἱ περιοχαὶ εἰς τὰς ὁποίας εὑρισκόμεθα διεκρίθησαν εἰς ὅλα, ἰδιαιτέρως εἰς τὴν ἀφιέρωσιν εἰς τὴν Ἐκκλησίαν μοναχῶν, κληρικῶν καὶ λαϊκῶν, ὡς μαρτυρεῖ τὸ δίστιχον τῶν καλάνδων τῆς πρωτοχρονιᾶς τῆς γειτονικῆς πόλεως Ἀλάτσατα: «Ἔχεις καὶ γυιὸ στὰ γράμματα καὶ λέει στὸ ψαλτῆρι• νὰ δώκει ὁ Θιὸς κι ἡ Παναγιὰ νὰ βάλει πετραχῆλι». 

Ἀδελφοὶ καὶ τέκνα ἐν Κυρίῳ, 

«Οὐκ ἔχομεν ὧδε μένουσαν πόλιν, ἀλλὰ τὴν μέλλουσαν ἐπιζητοῦμεν». Γνωρίζομεν ὅτι «πίστει παροικοῦμεν εἰς τὴν γῆν τῆς ἐπαγγελίας ὡς ἀλλοτρίαν» (πρβλ. Ἑβρ. ια΄ 9). 

Οἱ Ἅγιοι τῆς Ἰωνίας, ὅπως «πάντες οἱ Ἅγιοι» τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας ἡμῶν, οἱ γενόμενοι ἀπὸ τοῦδε «θεοὶ κατὰ χάριν», ὑπέστησαν πολλὰς δοκιμασίας καὶ μαρτύρια καρτερικῶς καὶ μεθ᾿ ὑπομονῆς ἐνώπιον τῶν δυσκολιῶν καὶ τῶν κινδύνων, καὶ ἐνώπιον ἀκόμη τοῦ φοβεροῦ θανάτου. Ἐὰν ἀναλογισθῶμεν τὴν πίστιν καὶ τὴν ὑπομονήν των, ἡμεῖς οἱ σύγχρονοι ἄνθρωποι «τῶν ἀνέσεων καὶ τῶν εὐκόλων λύσεων, τῆς ἀνυπομονησίας καὶ τῆς εὐκόλου ἀπογοητεύσεως», τὸτε μόνον κατανοοῦμεν τὸ θαῦμα καὶ τὸ μυστήριον τῆς ἁγιότητος. 

Τῷ ὄντι «μεγάλα τὰ τῆς πίστεως κατορθώματα», τὰ ὁποῖα ἐπέτυχον οἱ «ἄνθρωποι τοῦ Θεοῦ», «ὧν οὐκ ἦν ἄξιος ὁ κόσμος». Ὁλόκληρος ὁ κόσμος δὲν ἀξίζει ὅσον οἱ Ἅγιοι τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μας καὶ οὔτε δύναται νὰ συγκριθῇ μαζί των. 

Ἐνῷ ἑορτάζομεν κατὰ τὰς ἡμέρας αὐτὰς τὴν Ὑπαπαντὴν τοῦ Κυρίου καὶ τὴν ὑποδοχὴν Αὐτοῦ ὑπὸ τοῦ χρηματισθέντος «μὴ ἰδεῖν θάνατον» πρὶν ἢ ἴδῃ «τὸ σωτήριον τοῦ Θεοῦ» δικαίου πρεσβύτου Συμεών, καὶ τὴν προφητείαν αὐτοῦ πρὸς τὴν Θεοτόκον, τὴν ἰσχύουσαν διὰ τοὺς χριστιανοὺς πάντων τῶν αἰώνων, ὅτι «τὴν καρδίαν αὐτῆς διελεύσεται ρομφαία», δηλαδὴ θλῖψις, πικρίαι, σταυρός, μαρτύριον, θάνατος καὶ τὴν «ἀνθομολογίαν ἱεροπρεπῶς τῷ Κυρίῳ τῆς ὑποφητευούσης Ἄννης, τῆς σώφρονος καὶ ἁγίας», καλοῦμεν ἑαυτοὺς καὶ ἀλλήλους νὰ τιμήσωμεν ἀξίως τοὺς Ἁγίους τῆς μαρτυρικῆς Ἰωνίας καὶ διὰ τοῦ Ἁγιολογικοῦ τούτου Συνεδρίου, ἐπικαλούμενοι ἐπὶ πάντας τὴν πρεσβείαν αὐτῶν πρὸς τὸν Κύριον, ὅτι «μακάριοι οἱ ποιοῦντες τὰς ἐντολάς αὐτοῦ, ἵνα ἔσται ἡ ἐξουσία αὐτῶν ἐπὶ τὸ ξύλον τῆς ζωῆς, καὶ τοῖς πυλῶσιν εἰσέλθωσιν εἰς τὴν πόλιν». «Ἡ χάρις τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ μετὰ πάντων τῶν ἁγίων• ἀμὴν» (Ἀποκ. Ἰωάν. κβ΄ 14-15 καὶ 21).