ΘΡΑΣΥΒΟΥΛΟΣ ΣΤΑΝΙΤΣΑΣ: "Μνήσθητι Δέσποινα καμού" ΔΑΝΙΗΛ ΠΡΩΤΟΨΑΛΤΟΥ

Καλοφωνικός Ειρμός, Mνήσθητι δέσποινα καμού ηχ πλ β΄ Δανιήλ πρωτοψάλτου (ακμή περ. 1740-†1789) 19'.50". 

Από το Σώμα Δεύτερο «Καλοφωνικοί Ειρμοί» της σειράς «Μνημεία Εκκλησιαστικής Μουσικής», του Μανόλη Κ. Χατζηγιακουμή. 

Ερμηνεύει ο αείμνηστος Άρχων Πρωτοψάλτης της Μ.τ.Χ.Ε. Θρασύβουλος Στανίτσας. 

Ο Μ. Χατζηγιακουμής, σημειώνει για τον συγκεκριμένο Καλοφωνικό ειρμό:
«Πρόκειται για παλαιό 15σύλλαβο Θεοτοκίο, διαφοροποιημένο και συμπληρωμένο εδώ (και το οποίο σε ορισμένα χειρόγραφα φέρεται ως «κείμενο και μέλος» του Δανιήλ): 

Μνήσθητι δέσποινα καμού, μνήσθητι, μνήσθητί μου , τριπλασιάζω την φωνήν, ήμαρτον γαρ αμέτρως, ως άλλος ουδείς πώποτε εν τω παρόντι βίω. Διό Παρθένε πάναγνε δέξαι τα δάκρυά μου και τον εκ βάθους στεναγμόν και της ψυχής την λύπην και ποίησόν με μέτοχον της δεξιάς μερίδος, εις σε γαρ την ελπίδα μου τίθημι Θεοτόκε. 

Ο Καλοφωνικός αυτός ειρμός φέρεται στη χειρόγραφη παράδοση και ως Θεοτοκίο της Παπαδικής. Ως μέλος ο συγκεκριμένος ειρμός είναι από τους σημαντικότερους. Όχι μόνο είναι ο εκτενέστερος του είδους (διαρκεί περίπου 20 λεπτά), αλλά πρόκειται επί της ουσίας και για μέλος περίτεχνο με εξαιρετικά αναλυτική και εκλεπτυσμένη μελισματική ανάπτυξη, επίσης με έντονα παθητικό ηχόχρωμα και ισχυρές «εξωτερικές» επιδράσεις. 

Αριστουργηματική και η ερμηνεία του Στανίτσα. Συνεκτική, εύστροφη, με λεπτότατες επίσης αποχρώσεις, πλατειά εκφορά των μουσικών φράσεων, ταυτόχρονα με βάθος, στοχαστικότητα και λιτή συναισθηματική ένταση. Από τις πιο σημαντικές του μεγάλου αυτού ερμηνευτή και πρωτοψάλτη. Μια ερμηνεία η οποία πρέπει να καταγραφεί ήδη, γενικότερα, ως πολύτιμο τεκμήριο στην ιστορία της νεώτερης εκκλησιαστικής μουσικής. 

Γενικότερα, οι Ερμηνείες του Στανίτσα στους Ειρμούς και στα Κρατήματα αποτελούν ένα πραγματικό ερμηνευτικό “Μνημείο”. Με την αναγκαία ιστορική εμπειρία και γνώση, ο μεγάλος αυτός τεχνίτης δίνει μοναδική πνοή και υπόσταση σε ένα μουσικό είδος ήδη νεκρό και γι’ αυτό ιδιαίτερα σήμερα δυσερμήνευτο. Από την άποψη αυτή, η συμβολή του στην ορθή ιστορική ερμηνεία των μελών αυτών θα παραμείνει διαρκής και αναντικατάστατη.»