Μνήμη Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή στο Μόναχο για την 70ή επέτειο του θανάτου του

Η Ιερά Μητρόπολη Γερμανίας και η Ελληνική Παροικία Μονάχου τίμησαν στις 2 Φεβρουαρίου 2020 τον παγκοσμίου φήμης Έλληνα μαθηματικό Κωνσταντίνο Καραθεοδωρή, ο οποίος ως γνωστό έζησε από το 1924 μέχρι το 1950 στο Μόναχο, δίδαξε στο Μαθηματικό Ινστιτούτο του Λουδοβικείου-Μαξιμιλιανού Πανεπιστημίου Μονάχου, απέθανε στις 2 Φεβρουαρίου 1950 στο Μόναχο και ετάφη στο „Κοιμητήριο του Δάσους“ της πόλης. 

Όπως είναι γνωστό, ο ιωνικός κίονας που ήταν τοποθετημένος επάνω στον τάφο Καραθεοδωρή, μεταφέρθηκε και τοποθετήθηκε, με επίσημη ελληνοβαυαρική τελετή στις 8 Ιουλίου 2019 στην αυλή του ιερού Ναού των Αγίων Πάντων Μονάχου, εις αιώνιον μνημόσυνον και προβολή της ζωής και του έργου του μεγαλύτερου Έλληνα μαθηματικού από την αρχαιότητα. 

Την Κυριακή 2.2.2020 με αφορμή την 70ή επέτειο του θανάτου του Καραθεοδωρή έλαβαν χώρα 

α) επιμνημόσυνη δέηση μπροστά στον ιωνικό κίονα του Καραθεοδωρή στην αυλή του ιερού Ναού των Αγίων Πάντων Μονάχου και 

β) εκδήλωση τιμής και μνήμης στο „Πολιτιστικό Κέντρο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος“. Την ακολουθία του ιερού μνημοσύνου τέλεσαν ο προϊστάμενος της Ενορίας, Αρχιμανδρίτης Γεώργιος Σιώμος και ο Πρωτοπρεσβύτερος Πλούταρχος Κωνσταντινίδης. Τα νεκρώσιμα τροπάρια έψαλλε ο καθηγητής και Πρόεδρος του Τμήματος της Ορθοδόξου Θεολογίας στο Πανεπιστήμιο Μονάχου, Δρ. Κωνσταντίνος Νικολακόπουλος. 

Παρέστησαν ο Αρχιερατικός Επιτετραμμένος για τις δημόσιες σχέσεις με τη Βαυαρική Πολιτεία, Πρωτοπρεσβύτερος Απόστολος Μαλαμούσης, η Γενική Πρόξενος κ. Παναγιώτα Κωνσταντινοπούλου, ο Συντονιστής Εκπαίδευσης κ. Παύλος Χατζησαββίδης, ο Διευθυντής του „Ελληνικού Λυκείου Μονάχου Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή“ κ. Σταύρος Ελευθεριάδης, πλαισιούμενος από τους μαθηματικούς κ. Μιλτιάδη Αδάμ και κ. Κωνσταντίνο Τσούμο και άλλους εκπαιδευτικούς του Λυκείου, ο ομότιμος καθηγητής και πρώην αντιπρύτανης του Πανεπιστημίου Κρήτης, κ. Ιωάννης Πυργιωτάκης, ο Πρόεδρος του Παγκοσμίου Συμβουλίου Κρητών κ. Μανώλης Κουγιουμουτζής, η πρόεδρος του Ιδρύματος ΠΑΛΛΑΔΙΟΝ κ. Δρ. Βασιλεία Τριάρχη-Χέρμαν, ο Πρόεδρος του Θρακικού Συλλόγου Μονάχου κ. Ηλίας Νταλακίδης, η υπεύθυνη των Τμημάτων Ελληνικής Γλώσσας κ. Ελένη Βούλγαρη, ο ομότιμος καθηγητής κ. Ιωάννης Μποφίλιας, οι καθηγήτριες Πανεπιστημίων κ. Μαρία Καραβεζύρογλου-Βέμπερ και Δανάη Καλτσίδου–Κλόστερ, τα μέλη της Λέσχης Ελλήνων Επιστημόνων, κ. Γεώργιος Μεταλληνός και Ασημάκης, Χατζηνικολάου, η πρώην διευθύντρια του Λυκείου Μονάχου κ. Εύα Γρίβα, πλειάς εκπαιδευτικών των ελληνικών Σχολείων Μονάχου, η πρόεδρος του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων Μονάχου και περιχώρων, κ. Ιωάννα Αντωνάκη, ο κ. Χρήστος Μαραζίδης, η σοπράνο κ. Μπέττυ Χαρλαύτη, o πρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητας Χάαρ κ. Απόστολος Κώτσης, εκπρόσωποι συλλόγων και οργανισμών της παροικίας μας, κ.α. 

Μετά την τέλεση του νεκρώσιμου τρισαγίου μετέβησαν όλοι στο Πολιτιστικό Κέντρο „Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος“, όπου και έλαβε χώρα ειδική εκδήλωση αφιερωμένη στον Καραθεοδωρή. 

Ο Αρχιμανδρίτης Γεώργιος Σιώμος στο χαιρετισμό του αναφέρθηκε στην προσωπικότητα Καραθεοδωρή και στο διεθνή συμβολισμό με την τοποθέτηση του επιτάφιου ιωνικού κίονα στην αυλή του Ναού των Αγίων Πάντων, ως μνημείου παγκόσμιας ακτινοβολίας του ελληνικού πνεύματος και ορατού δείγματος Ελληνο-Βαυαρικής φιλίας. 

Ακολούθησε η ομιλία του ομοτίμου καθηγητή και πρώην αντιπρύτανη του Πανεπιστημίου Κρήτης κ. Ιωάννη Πυργιωτάκη, βαθύτατου γνώστη της ζωής και του έργου του Καραθεοδωρή, όπως τα βίωσε μέσα από τη μελέτη των πρωτογενών πηγών και από τις πολλές και αλησμόνητες συναντήσεις και συζητήσεις του με τη θυγατέρα του Καραθεοδωρή, την αείμνηστη Δέσποινα Ροδοπούλου-Καραθεοδωρή. Στην ομιλία του με θέμα: „Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή – Ελευθέριος Βενιζέλος: Από τη νεανική φιλία στη στενή συνεργασία“, ανέπτυξε διεξοδικά την γνωριμία δύο ανδρών, Καραθεοδωρή-Βενιζέλου, και τον τρόπο με τον οποίο αυτή μετασχηματίστηκε σε μια στενή συνεργασία, που διήρκεσε εφ’ όρου ζωής. Προϊόν της εποικοδομητικής αυτής συνεργασίας υπήρξε η προσπάθεια για την ριζική αναδιοργάνωση των ελληνικών πανεπιστημίων και την ίδρυση του Πανεπιστημίου Σμύρνης. Μέσα από την επιχειρηματολογία και την ανάλυση του ομιλητή τεκμηριώθηκαν όλες οι πτυχές της πολύ σημαντικής προσφοράς του Καραθεοδωρή στον πνευματικό και επιστημονικό κόσμο της Ελλάδος, τη πολιτική και επιστημονική συμβολή του στα ανώτατα πνευματικά Ιδρύματα της Πατρίδας μας και στην ίδρυση του Πανεπιστημίου Σμύρνης „Φως εξ Ανατολών“. Ειδικά για το τελευταίο τεκμηρίωσε την άποψη ότι απώτερος στόχος του πανεπιστημίου ήταν η ειρήνευση της περιοχής, ώστε να σταματήσουν οι εκτοπίσεις και οι διωγμοί των πληθυσμών και στην προσπάθεια αυτή «τα φώτα της εκπαιδεύσεως δύνανται, (…) να διαδραματίσουν το μέρος του καταλύτου εις τας χημικάς ενώσεις». Ο κ. Πυργιωτάκης σχολίασε με πικρία την αντιμετώπιση και απαξίωση του Καραθεοδωρή από ορισμένους κύκλους της τότε ελλαδικής πολιτικής και επιστημονικής κοινότητας και μίλησε με εγκωμιαστικά λόγια για την Παροικία μας για τη μεταθανάτια απονομή της πρέπουσας τιμής και ευγνωμοσύνης στον Καραθεοδωρή, και έχει ιδιαίτερη σημασία ότι αυτό συμβαίνει στην πόλη του Μονάχου που έζησε και έδρασε ο μέγας αυτός Έλληνας, ο γίγαντας της μαθηματικής σκέψης. Όπως ο ίδιος ανέφερε: „σήμερα στο μνημόσυνο Καραθεοδωρή στάθηκα με δέος μπροστά στον ιωνικό κίονα και κύλησαν δάκρυα από τα μάτια μου. Υποκλίνομαι μπροστά στον πλέον σημαντικώτατο εκφραστή της Παιδείας του Γένους μας, όπως εκείνος την έζησε μέσα σε πολυπολιτισμικό περιβάλλον και τη μεταλαμπάδευσε στην Ελλάδα και αλλαχού με τη ζωή και τις γνώσεις του. Πιστεύω ότι μέχρι σήμερα δεν μπορούμε ακόμη να κατανοήσουμε πλήρως το μέγεθος και το βάρος της πνευματικής και επιστημονικής κληρονομιάς του Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή“. Ανείπωτη ήταν η συγκίνηση όλων των προσκεκλημένων που βίωσαν μέσα από τη γλαφυρή, αυθεντική και λίαν συναρπαστική αφήγηση του κ. Πυργιωτάκη, τις αγωνίες, επιτυχίες, στοχασμούς, πικρίες και τανάπαλι οραματισμούς του μακαριστού Καραθεοδωρή. 

Το παρατεταμένο χειροκρότημα προς τον ομιλητή και τα δάκρυα στα πρόσωπα πολλών ακροατών, κατέδειξαν τη επιτυχή, βιωματική συμμετοχή των μελών της Παροικίας μας στη ζωή και το έργο του Καραθεοδωρή, όπως ακριβώς τα βίωσε και ο ίδιος ο ομιλητής. 

Ο καθηγητής κ. Πυργιωτάκης και ο Πρωτοπρεσβύτερος Απόστολος Μαλαμούσης γνωρίζονται ήδη από τη δεκαετία του 1970, όταν τότε ο κ. Πυργιωτάκης υπηρετούσε ως εκπαιδευτικός στο Ελληνικό Σχολείο στη πόλη Mannheim και ο π. Απόστολος υπηρετούσε ως κληρικός στις ενορίες Mannheim, Ludwigshafen και στα περίχωρα. 

Η υπέροχη μουσική πλαισίωση της εκδήλωσης με το μουσικό συγκρότημα και τη χορωδία της μαθητιώσας νεολαίας του „Ελληνικού Λυκείου Μονάχου Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή“, εμπλούτισε το πρόγραμμα με τον νεανικό ενθουσιασμό, με τα τραγούδια: Ο Εφιάλτης της Περσεφόνης, Τζιβαέρι, Κόκκινο ποτάμι, Αστέρι του βοριά, Για την Ελλάδα και Οδός Ονείρων και με την άψογη παρουσία τους, κατενθουσίασε το κοινό που καταχειροκρὀτησε την δεκατετραμελή μουσική και χορωδιακή ομάδα. 

Η υπεύθυνη των Τμημάτων Ελληνικής Γλώσσης και μέλος της „Επιτροπής Καραθεοδωρή“, κ. Ελένη Βούλγαρη-Ποπ παρουσίασε με χαριτωμένο και εμπεριστατωμένο τρόπο το όλο πρόγραμμα της εκδήλωσης. 

Στην εκδήλωση αυτή παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στη δημοσιότητα το Λεύκωμα του χρονικού της τοποθέτησης και των αποκαλυπτηρίων του ιωνικού κίονα Καραθεοδωρή στην αυλή του Ναού των Αγίων Πάντων και των αποκαλυπτηρίων της πλακέτας της μετονομασίας του Λυκείου Μονάχου σε „Ελληνικό Λύκειο Μονάχου Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή“ που έλαβαν χώρα στις 8 Ιουλίου 2019. 

Το Λεύκωμα (στα ελληνικά και γερμανικά) εμπεριέχει σε τρεις ενότητες, με κείμενα και φωτογραφίες, τα ακόλουθα: 

Ενότητα α': H επίσημη εκδήλωση στον ιερό Ναό των Αγίων Πάντων και στο Πολιτιστικό Κέντρο „Oικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος“, το ιερό μνημόσυνο, η παρουσία και ο χαιρετισμός της δισέγγονης του Καραθεοδωρή, κ. Δέσποινας Σκούταρη, οι χαιρετισμοί των επισήμων εκπροσώπων της Ελληνικής και Βαυαρικής Πολιτεἰας,η ομιλία του εκπροσώπου του Μαθηματικού Ινστιτούτου του Πανεπιστημίου Μονάχου, τα αποκαλυπτήρια του κίονα, η έκθεση σχετικά με τη ζωή και το έργο Καραθεοδωρή, η συμβολή της μαθητιώσας νεολαίας του Λυκείου Μονάχου, με προβολή βίντεο με τον τίτλο „Η Ζωή και το έργο Καραθεοδωρή“ και „Πορεία Τιμής και Μνήμης στο Μόναχο“, η ομιλία της βιογράφου Καραθεοδωρή κ. Δέσποινας Βλαχοστεργίου-Βασβατέκη και ο χαιρετισμός του Μουσείου Καραθεοδωρή Κομοτηνής. 

Ενότητα β': Η τελετή στο „Ελληνικό Λύκειο Μονάχου Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή“ με τον αγιασμό, τα αποκαλυπτήρια της πλακέτας, τους χαιρετισμού Το Λεύκωμα συνοδεύεται και με δύο DVDs. Στο ένα με τον τίτλο „Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή" υπάρχει βιντεοσκόπηση από την εκδήλωση στην Εκκλησία και στο Πολιτιστικό Κέντρο, ενώ το άλλο με τον τίτλο „Ελληνικό Λύκειο Μονάχου Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή“ εμπεριέχει τις δραστηριότητες του Λυκείου Μονάχου, σχετικά με τον Καραθεοδωρή, καθώς επίσης και οπτικοακουστικά ρεπορτάζ των ΜΜΕ (βαυαρική τηλεόραση, Φωνή της Ελλάδος, Ένας κόσμος Ελλάδα και HELLAS TV). 

Ο υπεύθυνος της έκδοσης του Λευκώματος, Πρωτοπρεσβύτερος Απόστολος Μαλαμούσης επέδωσε τα πρώτα έντυπα, στα Μέλη της Επιτροπής Καραθεοδωρή, στη Γενική Πρόξενο κ. Παναγιώτα Κωνσταντινοπούλου και στον επισκέπτη ομιλητή, καθηγητή κ. Πυργιωτάκη. 

Στο τέλος της εκδήλωσης παρετέθη δεξίωση με την ευγενή προσφορά του εστιατορίου ΠΟΛΙΤΕΙΑ.

Η Παροικία μας ευχαριστεί θερμά τον Πρόεδρο του Παγκοσμίου Συμβουλίου Κρητών κ. Μανώλη Κουγιουμουτζή για τη γενναιόδωρη χορηγία του (για τη δεξίωση και την κάλυψη και άλλων δαπανών), για την 70ή επέτειο του θανάτου του Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή. 

Κατά γενική ομολογία η όλη εκδήλωση Τιμής και Μνήμης Καραθεοδωρή στις 2.2.2020 στο Μόναχο υπήρξε καθόλα επιτυχής και αντάξια του σεβασμού, του θαυμασμού και της εκτίμησης της Παροικίας μας στον Κωνσταντίνο Καραθεοδωρή. 

Η Παροικία μας θα τελεί κάθε χρόνο στις 2 Φεβρουαρίου την „Ημέρα Μνήμης Καραθεοδωρή“. 

Πρωτοπρεσβύτερος Απόστολος Μαλαμούσης 

Αρχιερατικός Επιτετραμμένος για τις δημόσιες σχέσεις με τη Βαυαρική Πολιτεία 

Τις φωτογραφίες διέθεσαν ευγενώς η ιστοσελίδα Bavariagr.de, ο μαθηματικός του Λυκείου Μονάχου κ. Κωνσταντίνος Τσούμος και ο κ. Λάκης Σπυριδωνίδης. Τους ευχαριστούμε θερμά.