Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου
Ο Ιωάννης Καποδίστριας
βρίσκεται δυναμικά στο προσκήνιο της Ελλάδας των τελευταίων χρόνων.
Είναι ο «άγιος» της πολιτικής,
είναι ο κυβερνήτης που μετά από αυτόν το ...χάος, αλλά είναι και ο κυβερνήτης
που είπε ότι
το Σύνταγμα στα χέρια των Ελλήνων «είναι σαν το ξυράφι στα χέρια μικρού
παιδιού».
Πρόσφατο κείμενο του Αριστείδη
Χατζή, καθηγητή Φιλοσοφίας και Θεωρίας Θεσμών και Δικαίου στο ΕΚΠΑ και μέλους
της επιτροπής ΕΛΛΑΔΑ 2021, σχετικά με την ...σχετικοποίηση του Συντάγματος από
τον Καποδίστρια, ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων από όσους θέλουν τον πρώτο
κυβερνήτη της Ελλάδας οιονεί άγιο!
Ήδη από το 2013 ο μητροπολίτης
Θεσσαλονίκης Άνθιμος πρότεινε στην Ι. Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδος την
αγιοποίηση (ή αγιοκατάταξη, αν προτιμάτε) του Ιωάννη Καποδίστρια, αλλά η
πρόταση παραπέμφθηκε στις καλένδες...
Αυτό δεν πτόησε πολλούς και
διάφορους ...πατριώτες να προβάλλουν μετ’ επιτάσεως την «αγιότητα» του
κυβερνήτη, ο οποίος πήρε και θέση σε μια σύγχρονη εικόνα της Παναγίας της
«Πατριώτισσας». Αυτήν την εικόνα εγκατέστησε με τιμές και δόξες στο Πεντάγωνο,
επί των ημερών του, ο Πάνος Καμμένος.
Οι φανατικοί υποστηρικτές του
Καποδίστρια θεωρούν πως ο κυβερνήτης αποτελεί «γέφυρα μεταξύ Ελλάδας και
Ρωσίας», αφού διετέλεσε υπουργός των Εξωτερικών της ομόδοξης χώρας. Μάλιστα
έχουν επιστρατεύσει όλες τις σύγχρονες ρωσικές δυνάμεις (πολιτικές και
εκκλησιαστικές), προκειμένου να προβληθεί η «αγιότητα» του κυβερνήτη από πολλές
πλευρές.
Αυτοί οι ένθερμοι υποστηρικτές
του Καποδίστρια ...διέρρηξαν τα ιμάτια τους στην ανάγνωση του κειμένου του
καθηγητή Αριστείδη Χατζή, ο οποίος αμφισβητεί την ...δημοκρατικότητα του κυβερνήτη
και στράφηκαν εναντίον και της Επιτροπής «Ελλάδα 2021», η οποία φιλοξένησε το
κείμενο στη σελίδα της στο διαδίκτυο.
Προβλέπεται, λοιπόν, «εμφύλιος
πόλεμος» με φόντο τον Καποδίστρια, αλλά και γενικότερα την γραμμή και το πνεύμα
της «Ελλάδα 2021» για τους εορτασμούς των 200 χρόνων από την έναρξη της
Ελληνικής Επανάστασης. Το κυρίαρχο σύνθημα των ...αντιφρονούντων είναι ότι η
Επιτροπή διέπεται από «εθνομηδενισμό»!
Η «αγιοποίηση» του Καποδίστρια
είναι μια αστεία υπόθεση. Δεν του χρειάζεται το «φωτοστέφανο» του κυβερνήτη.
Από την άλλη, η όποια
προσπάθεια αντικειμενικής, ας πούμε, προσέγγισης της περίπτωσής του, θέλει
καθαρότητα και όχι ιδεοληψίες. Και φυσικά γνώση των εξαιρετικά δύσκολων
συνθηκών κάτω από τις οποίες εργάστηκε ο Καποδίστριας, με αληθινό πάθος για την
ανάσταση του Γένους.
Αλλά ο κυβερνήτης δεν θα
πρέπει, επίσης, σε καμία περίπτωση να γίνεται σημαία των εν Ελλάδι φιλορώσων,
οι οποίοι πιστεύουν ακόμα – φευ! - στη σωτηρία της Ελλάδας από το «ξανθό
γένος».
Τα κάθε λογής περιττά και ιδεοληπτικά
επιχρίσματα θα πρέπει να αφαιρεθούν από την «αγιογραφία» του Καποδίστρια.
Το 2021 συμπληρώνονται και 190
χρόνια από την στυγερή δολοφονία του κυβερνήτη (9 Οκτωβρίου 1831), οπότε είναι
μία επιπλέον ευκαιρία για μια ουσιαστική επανανακάλυψη του, μακριά από
...προλήψεις και δεισιδαιμονίες...
Για την σχέση του κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια με το Οικουμενικό Πατριαρχείο μπορεί να διαβάσει ο καθείς το βιβλίο του Εμμανουήλ Γ. Χαλκιαδάκη, ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ - ΤΟ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟ ΚΑΙ Ο ΚΥΒΕΡΝΗΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ (1828-1831).
Ο Δρ Εμμανουήλ Χαλκιαδάκης έχει διδάξει Ιστορία στην Πατριαρχική Ανώτατη Εκκλησιαστική Ακαδημία Κρήτης.
Για την σχέση του κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια με το Οικουμενικό Πατριαρχείο μπορεί να διαβάσει ο καθείς το βιβλίο του Εμμανουήλ Γ. Χαλκιαδάκη, ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ - ΤΟ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟ ΚΑΙ Ο ΚΥΒΕΡΝΗΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ (1828-1831).
Ο Δρ Εμμανουήλ Χαλκιαδάκης έχει διδάξει Ιστορία στην Πατριαρχική Ανώτατη Εκκλησιαστική Ακαδημία Κρήτης.
Δεν χρειάζεται καμμία επανανακάλυψη του Κυβερνήτη και - φυσικά - ούτε η γνώμη του Α. Χατζή για να γνωρίσει σφαιρικά κανείς την προσωπικότητα και το έργο του Κυβερνήτη. Ο λαός έχει εμπεδώσει πολύ καλά τι ήταν ο Ι.Κ. και ΤΙ πρόσφερε στην Ελλάδα. Χιλιάδες σελίδες της αειμνήστου Καθηγητρίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Ελένης Κούκου έχουν ώς θέμα των τον Καποδίστρια και το έρργο του. Υμνους για το έργο του εχουν αφιερώσει πλήθος καθηγητών Α.Ε.Ι και επιστημόνων, μεταξύ τών οποίων ο Τρύφων Ευαγγελίδης [1894], ο Α.Ιδρωμένος [1900], Βλαχογιάννης [1927], Κ.Καιροφύλλας [1928],Σωκράτης Κουγέας [1932], Κ.Τριανταφυλλόπουλος [1948], Αλεξ.Δεσποτόπουλος [διδακτορική διατριβη στο ΠΑΝΕΠ.ΑΘΗΝΩΝ 1954 ] κ.ά.
ΑπάντησηΔιαγραφήΓράφει στον πρόλογο της εκδόσεως του βιβλίου του ο Α.Δεσποτόπουλος, αναφερόμενος στην "Αυτοβιο-
βιογραφία Ιωάννου Καποδίστρια" : Στίς σελίδες του διείδα το μέγεθος της προσωπικότητας και την πολιτική δεινότητα ενός ανδρός, αδικημένου οικτρά, στη διάχυτη μεταξύ των Ελλήνων της γενεάς μου αποτίμηση της πολιτικής του ως Κυβερνήτου της Ελληνικής Πολιτείας.
Για την Αγιοκατάταξη του Ι.Κ. άλλοι [ Εκκλησία ] είναι αρμόδιοι. Πάντως, υπήρξε ένας -λίαν- ευσεβής άνθρωπος και απέχει μακράν από τούς σημερινούς, θρησκευτικά αδιάφορους, πολιτικούς μας.
Γιά να μήν γράψω χειρότερα.
Η Ιστορία τον έχει κρίνει και τον έχει τοποθετήσει πολύ ψηλά, τόσο, που δεν τον φθάνουν οι διάφοροι αναθεωρητές και αρεσκόμενοι στην υποτίμηση τών ΑΞΙΩΝ προσωπικοτήτων. Είναι πολύ μικροί μπροστά του.
Και επειδή ο χαρακτηρισμός "δικτάτορας" είνα πολύ βαρειά κουβέντα και μάλιστα για τον Καποδίστρια, σας στέλνω την τοποθέτηση τών Δημάρχων του Δικτύου Πόλεων "Ιωάννης Καποδίστριας".
ΑπάντησηΔιαγραφήTο Δίκτυο Πόλεων «Ιωάννης Α. Καποδίστριας» θεωρεί υποχρέωσή του να τοποθετηθεί στο θέμα που έχει προκύψει από τις απόψεις - δηλώσεις ενός μέλους της «Επιτροπής 2021», σχετικά με τον τρόπο διακυβέρνησης του Ιωάννη Α. Καποδίστρια στους 45 μήνες που ήταν Κυβερνήτης στο υπό σύσταση νεοελληνικό κράτος (1828-1831).
Η άποψη του καθηγητή Αριστείδη Χατζή περί διακυβέρνησης Καποδίστρια με «δικτατορικό τρόπο» είναι τουλάχιστον αναχρονιστική. Η έννοια αυτή δεν χρησιμοποιείτο και δεν συνάδει με τις πολιτειακές αντιλήψεις του 19ου αιώνα.
Η έννοια των λέξεων δικτάτορας, δικτατορία, δικτατορικός, όπως γίνεται αντιληπτή και χρησιμοποιείται από τους πολιτικούς επιστήμονες και τους ιστορικούς καταδεικνύει αφενός καθεστώτα που εκκολάφτηκαν στις αρχές του 20ου αιώνα στην Ευρώπη και αφετέρου καθεστώτα μετά τον Β’ παγκόσμιο πόλεμο κυρίως στη Λατινική Αμερική, στις χώρες του τρίτου κόσμου και στη Νότια Ευρώπη.
Ειδικότερα η λέξη «δικτατορικός», με τελείως διαφορετική έννοια, εμφανίζεται στα μέσα του 19ου αιώνα (Φίνλεϋ 1862) και μαρτυρείται μετά από το 1877 από τον ιστορικό Κωνσταντίνο Σάθα.
Για να δημιουργηθεί δικτατορικό καθεστώς θα πρέπει να καταλυθεί ένα δημοκρατικό. Αυτές οι έννοιες – όπως και αυτή του «φιλελευθερισμού» άλλωστε – είχαν πολύ διαφορετικό νόημα τον 19ο αιώνα, και καθήκον των ιστορικών είναι να τις κατανοούν στα πλαίσια της εποχής τους και όχι στα πλαίσια σημερινών πολιτικών διεκδικήσεων.
Η δράση του Ιωάννη Α. Καποδίστρια και η αντιπολίτευση εναντίον του αποτελούν την αρχή της συγκρότησης του νεοελληνικού κράτους. Στο περιβάλλον αυτό «ο δικτατορικός τρόπος» δεν χωρεί ούτε περισσεύει.
Αίγινα, 12 Μαΐου 2020
Για το Δίκτυο Πόλεων «Ιωάννης Α. Καποδίστριας»
Γιάννης Ζορμπάς, Δήμαρχος Αίγινας, Πρόεδρος Δικτύου
Μερόπη Υδραίου, Δήμαρχος Κεντρικής Κέρκυρας
Δημήτρης Κωστούρος, Δήμαρχος Ναυπλιέων
Σίμος Ιωάννου, Δήμαρχος Αμμοχώστου