ΤΟ ΑΓΙΟ ΔΩΔΕΚΑΗΜΕΡΟ ΣΤΗΝ ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΠΡΙΓΚΗΠΟΝΝΗΣΩΝ

Φωτογραφία: Κωνσταντίνος Τζιβανίδης 

Του Μιχαήλ Αναστασιάδη

Ιεροψάλτη - Καθηγητή 

Οι εκκλησιές στα Πριγκηπόννησα μοσχοβολούν λιβάνι και μελισσοκέρι. Κάθε φορά που μπαίνει κανείς στους ιερούς ναούς οσφραίνεται το θυμίαμα και νιώθει τη ζέση του Χριστού και της κοινότητας. Αυτό συμβαίνει όλο το χρόνο αλλά την περίοδο του δωδεκαημέρου σίγουρα είναι πιο έντονο. 

Το φετινό δωδεκαήμερο δεν έμοιαζε με κανένα από όσα προηγήθηκαν. Οι άνθρωποι ακολουθώντας υγειονομικές οδηγίες έμειναν στα σπίτια τους και οι Κυριακές μας εδώ και λίγο καιρό είναι διαφορετικές, καθώς οι «δι' ευλόγους αιτίας απολειφθέντες» αδελφοί είναι αρκετοί. Όμως είναι τέτοια η εκκλησιαστική αυτοσυνειδησία, που οι απόντες είναι βέβαιοι ότι τα ονόματά τους μνημονεύονται, και οι παρόντες περιμένουν τη στιγμή που στην ευχαριστιακή σύναξη θα είμαστε πάλι όλοι μαζί. 

Οι ψάλτες και οι καμπάνες της Μητροπόλεως Πριγκηποννήσων δεν σιωπούν. «Ετοιμάζου Βηθλεέμ»• Παραμονή Χριστουγέννων η Ακολουθία του Όρθρου, των Μεγάλων Ωρών, ο Εσπερινός και η Θεία Λειτουργία του Με- γάλου Βασιλείου στην Παναγία της Πριγκήπου, με τον δεσπότη μας, Γέροντα Μητροπολίτη Πριγκηποννήσων κ. Δημήτριο, να χοροστατεί. Αναγιγνώσκει εκφραστικά «Παιδίον εγεννήθη ημίν υιός και εδόθη ημίν». Οι ψαλμικές αντιφωνίες «Ανέτειλας Χριστέ εκ Παρθένου, νοητέ Ήλιε της Δικαιοσύνης» πανηγυρικά κατακλείουν την προφητεία. Και εκεί συνειδητοποιείς πόσο πολύ ο κόσμος τον περίμενε τον Σωτήρα και πόσο πολύ τον έχει ανάγκη σε κάθε εποχή, να φροντίζει την πλάση και το πλάσμα του. 

Ανήμερα Χριστούγεννα η κοινότητα μετέχει στο κοινό ποτήριο και είναι μεγάλη ανακούφιση η Πατριαρχική Απόδειξη, που υπογραμμίζει εμφατικά ότι ο χριστιανοπρεπής εορτασμός της μεγάλης αυτής δεσποτικής εορτής αποτελεί πράξη αντίστασης στην εκκοσμίκευση της ζωής και στον παμφάγο καταναλωτισμό. Ο Γέρων Μητροπολίτης μας μετά τη Θεία Λειτουργία υποδέχεται το εκκλησίασμα στην αίθουσα της μητροπόλεως. Εκεί μερίμνη της διδασκάλισσας, κ. Αγνής Νικολαΐδου οι μαθητές του Σχολείου της Πριγκήπου ερμηνεύουν τα κάλαντα και παίρνουν την ευχή και τα δώρα του ποιμενάρχου μας. 

Την παραμονή της εορτής ο Γέρων Μητροπολίτης μας βρίσκεται στη νήσο Χάλκη, για να τελέσει εκεί την ακολουθία των Ωρών και του Εσπερινού με τη Θεία Λειτουργία του Μεγάλου Βασιλείου. Ακολουθεί η ακολουθία του Μεγάλου Αγιασμού και εν Χάλκη Χριστιανοί αντλούν «ύδωρ εκ των πηγών του σωτηρίου». 

Την κυριώνυμο ημέρα των Φώτων η Θεία Λειτουργία τελείται πανηγυρικά στον Ιερό Μητροπολιτικό ναό Αγίου Δημητρίου Πριγκήπου. Μετά την ακολουθία εν πομπή το εκκλησίασμα, οι επιτροπές των νησιών αλλά και οι πολιτικοί άρχοντες μεταβαίνουν στην προκυμαία. Η εικόνα είναι εντυπωσιακή. Πλήθος κόσμου που έχει κατακλύσει όλο το μήκος της ακτής αναμένει τη ρίψη του σταυρού στα ύδατα. Βλέπω - εκτός από το εκκλησίασμα - ανθρώπους που κατευθύνουν τα βήματά τους στην προκυμαία υπακούοντας σε μια συνειδητή ή ασυνείδητη μνήμη. Κάτι μου εμπνέει τη βεβαιότητα ότι οι γιορτές δημιουργούν στον λαό συνδέσμους, δίνουν αφορμές συναντήσεων και κοινής χαράς. Και ασφαλώς η ευλογία των υδάτων γίνεται για όλους. Βαθιά στον χρόνο είναι ριζωμένη η βεβαιωμένη πίστη ότι ο Θεός που συντρίβει τας κεφαλάς των εμφωλευόντων βυθίων δρακόντων χαρίζει με τον αγιασμό ήρεμες θάλασσες, ευνοϊκούς ανέμους και γλυκό νερό στην πλάση και στο πλάσμα του.

Αναγινώσκεται το ευαγγέλιο και ο Μητροπολίτης ρίχνει τον σταυρό στη θάλασσα, ενώ ψάλλεται το απολυτίκιο «Εν Ιορδάνη βαπτιζομένου σου Κύριε». Δέκα προσκυνητές από το αντίκρυ πλοίο πέφτουν στη θάλασσα, για να πιάσουν τον σταυρό. Όλοι ικανοί κολυμβητές και τον σταυρό τον πιάνει ο Μανώλης Μηνάογλου. Τον παραδίδει στον δεσπότη δεχόμενος τις ευχές του μαζί με την ευλογία της ημέρας. Εν πομπή επιστρέφουμε στον ναό και μπαίνουμε ψάλλοντας «Αντλήσωμεν ουν ύδωρ, μετ' ευφροσύνης αδελφοί· η γαρ χάρις του Πνεύματος, τοις πιστώς αντλούσιν, αοράτως επιδίδοται», δοξάζοντας τον φανερωμένο Θεό μας. Στην αίθουσα που παρατίθεται δεξίωση ακούγονται τα κάλαντα των Θεοφανείων και ο Μητροπολίτης σε μια καθηλωτική ομιλία υπογραμμίζει ότι, ενώ σε κάθε εποχή υπάρχει η εντύπωση ότι «τελειώνουμε και φεύγουμε», τελικά αυτό παραμένει απλά εντύπωση. Η πραγματικότητα αντίθετα έρχεται να δείξει ότι «ιδού, ζώμεν»! 

Την επομένη, Πέμπτη 7 Ιανουαρίου, ημέρα που η Εκκλησία εορτάζει τη Σύναξη του Αγίου Ιωάννου του Προ- δρόμου, πανηγυρίζει ο Ιερός ναός της Αντιγόνης. Η Θεία Λειτουργία που κατακλείει το άγιο δωδεκαήμερο ολοκληρώνεται με μια δεξίωση στην οποία ο Μητροπολίτης μας εύχεται του χρόνου να είμαστε ανοιχτοί στους γύρω μας, να φανερώσουμε τα πρόσωπά μας και τα χαμόγελά μας και να ανταμώνουμε δίχως φόβο και επιφύλαξη. Να μπορούμε να μιλήσουμε και να πούμε λόγια απλά και ζεστά. Να ζήσουμε το δωδεκαήμερο με πλήρη συνείδηση ότι το πολυτιμότερο δώρο των ημερών είναι και το πιο απλό• η ανθρώπινη παρουσία. Και να συναντηθούμε πάλι στις όμορφες εκκλησιές των Πριγκηποννήσων που μοσχοβολούν λιβάνι και ανθρώπινη, χριστιανική αγάπη.

Απογευματινή Κωνσταντινουπόλεως, 13-1-2021