Η ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΗ ΟΜΙΛΙΑ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΔΙΠΛΗ ΧΕΙΡΟΤΟΝΙΑ ΣΤΟ ΦΑΝΑΡΙ (24-2-2021)

Φωτογραφία: Νίκος Μαγγίνας

Ομιλία 

της Α.Θ. Παναγιότητος 

του Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου 

κατά την εις πρεσβύτερον χειροτονίαν του Ιερολογιωτάτου Πατριαρχικού Διακόνου κ. Ιακώβου

Krochak και την εις διάκονον χειροτονίαν του Ελλογιμωτάτου κ. Νικολάου Αμανατίδου 

(Φανάριον, 24 Φεβρουαρίου 2021)

Ὁσιολογιώτατε π. Ἰάκωβε καί Ἱερολογιώτατε π. Οἰκουμένιε, 

Αὐθορμήτως ἀνέρχονται εἰς τά χείλη ἡμῶν τήν στιγμήν αὐτήν τά λόγια τῶν Γραφῶν «ἰδού ἐγώ καί τά παιδία, ἅ μοι ἔδωκεν ὁ Θεός» (Ἡσ. η´, 18)· τόν Ὁποῖον εὐγνωμονοῦμεν διότι εὐδοκεῖ νά προσέρχωνται εἰς τό Μέγα τοῦτο Μοναστήρι τῆς Ὀρθοδοξίας νέα ἑκάστοτε στελέχη, νέοι εὐέλπιδες μοναχοί καί διακονηταί αὐτοῦ, καί δή ἐκ τῶν τῆς οἰκουμένης περάτων. Τοῦτο πάντως εἶναι ἔργον τῆς θείας προνοίας καί ἀποδεικνύει ὅτι εἶναι θεῖον θέλημα τό «δεδοξασμένον καί ἀξιάκουστον» τοῦτο σέμνωμα τῆς πίστεως καί τοῦ Γένους νά ἐπιβιώνῃ διά μέσου τῶν αἰώνων καί νά πορεύεται, συνεχίζοντας τήν οἰκουμενικήν καί σωτηριώδη ἀποστολήν του. Πάντοτε μέ νέας κλήσεις, μέ καινούργιο αἷμα, τό ὁποῖον ἀντικαθιστᾷ τό αἷμα του τό ἐκχυνόμενον ἐκ τῆς φθορᾶς τοῦ χρόνου καί ἐκ τῶν μαρτυρίων τῆς ἐσταυρωμένης Μεγάλης Ἐκκλησίας, τῆς Ἐκκλησίας πού ἔχει στέφανον καί δόξαν αὐτῆς τόν σταυρόν της. 

Σύ, π. Ἰάκωβε, μᾶς ἦλθες ἀπό τήν βόρειον ἀκρώρειαν τῆς Ἀμερικανικῆς ἡπείρου καί σύ, διάκονε Οἰκουμένιε, ποντιακῆς καταγωγῆς, ἀπό τήν πόλιν τοῦ Ἁγίου Δημητρίου, καί συναντηθήκατε ἐδῶ εἰς τό Φανάρι, τόν ὀμφαλόν τῆς Ὀρθοδόξου γῆς, εἰς τήν Μητρόπολιν τοῦ Γένους, τήν Κωνσταντινούπολιν. Καί τί ἐξήλθετε θεάσαθαι ἐδῶ; κάλαμον ὑπό ἀνέμου σαλευόμενον; ἀλλά, τί ἐξήλθετε ἰδεῖν; ἄνθρωπον ἐν μαλακοῖς ἱματίοις ἠμφιεσμένον (πρβλ. Ματθ. ια´, 7-8). Ἐάν ναί, θά ἀπογοητευθῆτε! Ἤλθετε εἰς κρανίου τόπον, ἤλθετε εἰς τήν Ἐκκλησίαν τῶν τοῦ Χριστοῦ πενήτων. Καί σᾶς ὑποδεχόμεθα μέ ἀνοικτάς ἀγκάλας διά νά μυηθῆτε εἰς τά μυστήρια τοῦ Θεοῦ, εἰς τό μυστήριον τῆς Μεγάλης Ἐκκλησίας, καί νά γίνετε μίαν ἡμέραν, ἀνδριζόμενοι καί καταρτιζόμενοι ἐκκλησιαστικῶς, μέσα εἰς τήν λιπαράν ἀλλά καί αἱματοπότιστον πεῖραν της αἰώνων πολλῶν, νά γίνετε, λέγομεν, διαπρύσιοι κήρυκες τοῦ πνευματικοῦ μεγαλείου της καί τοῦ πραγματικοῦ μαρτυρίου της καί, συγχρόνως, γενναῖοι ὑπερασπισταί τῶν δικαίων καί τῶν προνομίων, μέ τά ὁποία τήν ἐπροικοδότησεν ἡ κανονική παράδοσις καί πρᾶξις τῆς χριστιανοσύνης. 

Πάτερ Ἰάκωβε, δέν παρῆλθε πολύς χρόνος ἀφ᾽ ὅτου ἐνετάχθης εἰς τήν Πατριαρχικήν Αὐλήν μέ τό ὄνομα ἑνός νέου Ἁγίου τῆς Ἐκκλησίας μας, γόνου τῆς ἰωνικῆς γῆς, μεταφυτευθέντος ἐξ ἀνάγκης εἰς τήν φιλόξενον γείτονα, ἡ ὁποία ἐνηγκαλίσθη καί περιέθαλψεν ἀναριθμήτους πρόσφυγας πρό ἑνός περίπου αἰῶνος. Καί σήμερον λαμβάνεις τόν δεύτερον βαθμόν τῆς ἱερωσύνης διά νά ἱερατεύῃς ἐν τῷ πανσέπτῳ Πατριαρχικῷ Ναῷ ὁμοῦ μετά τοῦ Μεγάλου Ἀρχιμανδρίτου καί, συγχρόνως, νά ἐξομολογῇς τούς σλαυοφώνους ἀδελφούς μας, ὡς ἔπραττεν ἐπί σειράν ἐτῶν ὁ Ἱερώτατος ἀδελφός Ἱσπανίας καί Πορτογαλίας. Μαζί μέ τόν βαθμόν τοῦ πρεσβυτέρου προάγεσαι καί εἰς τό ἀξίωμα τοῦ Μεγάλου Συγκέλλου. Ὁ σύγκελλος, λέγουν τά βιβλία, δέν ἦτο ἀρχικῶς ἐπίσημος ἀξιωματοῦχος, ἀλλ᾽ ἕνα ἔμπιστον πρόσωπον τοῦ Πατριάρχου. Ἡμεῖς σέ θέλομεν πρόσωπον πιστόν εἰς τήν Μητέρα Ἐκκλησίαν, ἀταλαντεύτως ἀφωσιωμένον εἰς αὐτήν, ἕτοιμον καί νά κακοπαθήσῃς δι᾽ αὐτήν, ὡς καλός στρατιώτης Ἰησοῦ Χριστοῦ (Β´ Τιμ. β´, 3), ὅπως συμβουλεύει ὁ Παῦλος τόν Τιμόθεον. 

Καί τώρα ἐρχόμεθα εἰς σέ, Ἱερολογιώτατε διάκονε Οἰκουμένιε. Τό νέο ὄνομά σου θά ἀκουσθῇ, εἴμεθα βέβαιοι, ὡς παράδοξον, πρωτότυπον, ἀσύνηθες. Εἶναι ὅμως εὔηχον, τοὐλάχιστον ἐδῶ εἰς τό σύνηχον Οἰκουμενικόν Πατριαρχεῖον. Εἶσαι ἀπόφοιτος τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τοῦ Ἀριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης καί ὑποψήφιος διδάκτωρ εἰς τήν ἕδραν τῆς Ἑρμηνείας καί Θεολογίας τῆς Καινῆς Διαθήκης εἰς τήν Εὐαγγελικήν Θεολογικήν Σχολήν τοῦ Πανεπιστημίου τῆς Τυβίγγης ἐν Γερμανίᾳ. Ἀλλά καί ὁ Ἅγιος Οἰκουμένιος, Ἐπίσκοπος τῆς ἐν Θεσσαλίᾳ Τρίκκης, ἀκμάσας κατά τόν 10ον αἰῶνα, μέ τοῦ ὁποίου τό ὄνομα θά τιμᾶσαι ἀπό τῆς σήμερον, διεκρίθη διά τά ἐξηγητικά αὐτοῦ ὑπομνήματα εἰς τάς Πράξεις τῶν Ἀποστόλων, τάς Ἐπιστολάς τοῦ Παύλου καί τήν Ἀποκάλυψιν τοῦ Ἰωάννου. Ἡ ἀξία, λέγουν, αὐτοῦ δέν ἔγκειται εἰς τήν πρωτοτυπίαν, ὅσον εἰς τήν συλλογικήν ἐργασίαν τῶν πρό αὐτοῦ ἑρμηνευτῶν, διό καί εἶναι χρησιμώτατος, ὡς διασώσας πολλά ἐκ τῶν ἀπολεσθέντων συγγραμμάτων (Βλ. Μεγάλη Ἑλληνική Ἐγκυκλοπαίδεια 18, 775). Χαρακτηρίζεται ὡς «ἀρχιεράρχης καί θαυματουργός», «πολιοῦχος καί οἰκιστής, ἄγρυπνος φύλαξ τῆς Τρίκκης», Καππαδόκης τήν καταγωγήν καί ἀνεψιός τοῦ Ἁγίου Ἀχιλλίου Ἐπισκόπου Λαρίσης. Νωπογραφία του τοῦ 14ου αἰῶνος εὑρίσκεται εἰς τό Μοναστήριον τῆς Ὑπαπαντῆς εἰς τά Μετέωρα, ἐνῶ κινητή εἰκών του εὑρίσκεται εἰς τό Βυζαντινόν Μουσεῖον Ἀθηνῶν. 

Εἰς τήν νωπογραφίαν κρατεῖ εἰλητάριον πού γράφει: «Μνήσθη, Κύριε, τῆς πόλεως ἐν ᾗ κατοικοῦμεν». Καί ἐάν ἐκεῖνος ἐννοοῦσε τήν Τρίκκην του καί ὑπέρ αὐτῆς ἐδέετο, ἡμεῖς ἐνταῦθα δεόμεθα ὑπέρ πάσης πόλεως καί χώρας ἐν τῇ δεσποτείᾳ Κυρίου καί ὑπέρ τῶν πίστει οἰκούντων ἐν αὐταῖς, ἐξαιρέτως δέ ὑπέρ τῆς πόλεως ταύτης, τῆς ἐρασμίας καλλι-πόλεως τοῦ Κωνσταντίνου, ἐν ᾗ παροικοῦμεν, ἐν ᾗ διακονοῦμεν, ἐν ᾗ προσευχόμεθα, ἐν ᾗ ὑψούμεθα καί ἐν ᾗ ταπεινούμεθα, ἐν ᾗ «λοιδορούμενοι εὐλογοῦμεν, διωκόμενοι ἀνεχόμεθα, βλασφημούμενοι παρακαλοῦμεν» (Α´ Κορ. δ´, 12). 

Τεκνία ἠγαπημένα, 

Περιπαθῶς σᾶς ἀσπαζόμεθα ὡς πατήρ ὑμῶν κατά πνεῦμα καί σᾶς συγχαίρομεν διά τάς χειροτονίας σας. Σᾶς τοποθετοῦμεν εἰς τήν καρδίαν μας καί εἰς τήν μεγάλην οἰκογένειαν τοῦ κοινοβίου τοῦ Φαναρίου, τοῦ Φαναρίου πού εἶναι διαχρονικῶς κενούμενον καί διά τῆς κενώσεώς του καινοποιοῦν τούς ἄλλους καί δή τό περίβλεπτον γένος τῶν Ρωμαίων. 

Ἡ χειροτονία σας γίνεται ὀλίγας ἡμέρας μετά τήν Κυριακήν Τελώνου καί Φαρισαίου. Ἀπό αὐτήν πρέπει, ἠμπορεῖτε, ὀφείλετε νά ἀντλήσετε ἕνα δίδαγμα πού νά τό ἔχετε φυλαχτό εἰς ὄλην τήν ζωήν σας: τήν ταπείνωσιν, τό ταπεινόν φρόνημα, καθ᾽ ὅτι «πρῶτον καί χείριστον τῶν παθῶν, ἡ ἀλαζονεία τε καί ἡ οἴησις». Δι᾽ αὐτό καί ὁ Κύριος «τελώνην μετριοπαθήσαντα, καί στεναγμοῖς ἱλασμόν αἰτούμενον, ἐδικαίωσε». 

Μίαν ἡμέραν ἐνδεχομένως θά γίνετε ἀρχιερεῖς τῆς Μεγάλης Ἐκκλησίας. Σᾶς τό εὐχόμεθα ὁλοψύχως. Θά περιβληθῆτε χρυσοποίλικτον στολήν καί ἀπαστράπτουσαν μίτραν. Θά σᾶς σέβωνται καί θά σᾶς δοξάζουν καί θά σᾶς προσκυνοῦν. Θά σᾶς θαυμάζουν καί θά σᾶς κολακεύουν. Μεγάλοι πειρασμοί! Ἀλλ᾽ ὡς τέκνα μου ἀγαπητά, σᾶς νουθετῶ! (πρβλ. Α´ Κορ. δ´, 14): Ὑπερβῆτε αὐτούς τούς πειρασμούς καί μείνετε ταπεινοί. Μείνετε ἄνθρωποι. Κοντά εἰς τούς ἀνθρώπους. Διάκονοι τοῦ Θεοῦ καί τῶν ἀνθρώπων. Χωρίς αὐτούς τί νόημα ἔχει ἡ ἀποστολή μας ὡς κληρικῶν; Ὅταν ὁ Σεφέρης ἔπαιρνε τό βραβεῖον Νόμπελ, εἶπε μεταξύ ἄλλων εἰς τήν ὁμιλίαν του: «Σ᾽ αὐτόν τόν κόσμο πού ὁλοένα στενεύει, ὁ καθένας μας χρειάζεται ὅλους τούς ἄλλους. Πρέπει νά ἀναζητήσουμε τόν ἄνθρωπο ὅπου κι᾽ ἄν βρίσκεται». Μείνετε μακρυά ἀπό τήν ἐπηρμένην ὀφρύν! Μακρυά ἀπό τόν ναρκισσισμόν καί τήν αὐταρέσκειαν! «Κύριος ὑπερηφάνοις ἀντιτάσσεται, ταπεινοῖς δέ δίδωσι χάριν» (Παρ. γ´, 34). 

Τέκνα πεφιλημένα ἐν Κυρίῳ Ἰάκωβε καί Οἰκουμένιε, 

Προσπαθήσατε νά ἀναδειχθῆτε κληρικοί τῆς Ἐσταυρωμένης Μεγάλης Ἐκκλησίας καί τῆς πονεμένης Ρωμηοσύνης γνήσιοι και αὐθεντικοί. Ὄχι κίβδηλοι! Ὄχι ὑποκριταί! Ὄχι εὐσεβισταί, ἀλλά Φαναριῶται κληρικοί, ὅσον καί ἄν ὡρισμένοι τινές ἀποδίδουν ἀρνητικόν περιεχόμενον εἰς αὐτόν τόν χαρακτηρισμόν. Τό νά εἶσθε Φαναριῶται κληρικοί εἶναι ὑψίστη τιμή, εἶναι μοναδικόν προνόμιον. Νά γίνετε τέκνα φωτόμορφα τῆς Ἐκκλησίας. Ἔτσι μᾶς θέλει ὁ Χριστός καί ὁ κόσμος. 

Κηρύξατε τήν ἀλήθειαν ἐν τῇ ἀγάπῃ. Τήν ἀλήθειαν πού εἶναι ἡ ἀγάπη. 

Ἄξιοι!