4/26/2021

Η μουσική στην Ιερά Θεολογική Σχολή της Χάλκης


Αντώνιος Χατζόπουλος
Άρχων Ιερομνήμων της Μ.τ.Χ.Ε.
Η Κυριακή των Βαΐων και οι Νυμφίοι ήταν το πρώτο μας δύσκολο τεστ στο αναλόγιο. Είχαν προηγηθεί εντατικά μαθήματα από τον Άρχοντα Πρωτοψάλτη κυρ Βασιλάκη Νικολαΐδη, όλο το προηγούμενο διάστημα. Ο πράος υπομονητικός, ήρεμος και πάγκαλος δάσκαλός μας, ερχόταν στην Σχολή και μας δίδασκε βυζαντινή μουσική προαιρετικώς δύο φορές την εβδομάδα. Σπάνιος άνθρωπος με ήθος και όπως είχε πει ο Πατριάρχης μας πριν ανέβει στο αναλόγιο προσκυνούσε όλες τις εικόνες της εκκλησίας του Αγίου Γεωργίου. Ήθελε όλοι να μάθουμε μουσική, άλλωστε τον είχα καθηγητή της ευρωπαϊκής μουσικής και στο Ζωγράφειο και γνώριζα τις ευαισθησίες του. Πολλές πρόβες, πολλά βράδια ευχάριστα. Πολλοί από μας που λεγόμαστε ψάλτες, σε αυτόν οφείλουμε την εκμάθηση της μουσικής. Αυτοί που είχαν φωνή, έλεγε, να έρχονται στο ψαλτήρι να γεμίζει το αυτί τους. Στα μαθήματα όταν κάποια θέση δεν μπορούσαμε να την εκτελέσουμε λόγω απειρίας αμέσως κατέγραφε μία νέα θέση που ήταν πιο απλή. Παραθέτω το «Δέξαι μου τας πηγάς» της Κασσιανής, που την ώρα του μαθήματος έγραψε με μεγάλη άνεση φυσικά, και μας το έδωσε για να μπορέσουμε να τα ψάλλουμε καλύτερα. Τρέμαμε την Μ. Εβδομάδα μην κάνουμε λάθη, χάρι στην υπομονή και την ενθάρρυνση του δασκάλου μας τα καταφέρναμε όμως, καίτοι νέοι και άπειροι. Αυτή ήταν η ευγενική ψυχή του αείμνηστου διδασκάλου μας κυρ Βασιλάκη Νικολαΐδη. 
Σχεδόν όλοι κληρικοί, όλων των βαθμίδων του Πατριαρχείου μας, στα 150 χρόνια λειτουργίας της ΙΘΣΧ, ήταν απόφοιτοί της και μάθαιναν την μουσική στη Σχολή, όπου η εκκλησιαστική πράξη επέβαλε ορισμένα μαθήματα να ψάλλονται κατά το ήθος της Μεγάλης Εκκλησίας, αλλά με ιδιαίτερα μουσικά χαρακτηριστικά. Δεν είναι τυχαίο ότι και ο Γ. Πρωγάκης στη Μουσική του Συλλογή αναφέρει το ¨Φως Ιλαρόν¨ όπως ψάλλεται εν τη Θεολογική Σχολή της Χάλκης. Είχε δημιουργήσει η Χάλκη την δική της παράδοση με την εκφορά της μελωδίας και το ύφος, τον χρόνο και τον ρυθμό, την τυπική διάταξη, την χορωδιακή εκτέλεση και γενικά με τον τρόπο του ψάλλειν και του απαγγέλλειν. Αυτή την παράδοση μετέφεραν στο Πατριαρχείο και στο Φανάρι οι κληρικοί καθότι είχαν εξασκηθεί στις Ακολουθίες της Σχολής και είχαν φυσικά άριστους μουσικοδιδασκάλους. Αυτή την μουσική παράδοση της Χάλκης διατηρούν ακόμη πολλοί απόφοιτοι κληρικοί τε και λαϊκοί. 
Καλό Πάσχα και είθε του χρόνου να εορτάσουμε με ανοιχτή την Σχολή μας. 
Απρίλιος 2021

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου