ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΥΣΤΡΑΛΙΑΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟ: "Ανήρ επιθυμιών"

Ο μακαριστός Αρχιεπίσκοπος Αυστραλίας Στυλιανός πριν την ενθρόνισή του στο Sydney,
προεξάρχει της θείας Λειτουργίας την Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως στις 6 Απριλίου 1975,
στον καθεδρικό ναό της του Θεού Σοφίας Θεσσαλονίκης

«Ἀνὴρ ἐπιθυμιῶν» (Δανιήλ. 10, 11) 

Νικόλαος Δ. Καλογιάννης

Τον προ ολίγων ημερών κοιμηθέντα Αρχιεπίσκοπο Αυστραλίας κυρό Στυλιανό γνώρισα στα φοιτητικά μου χρόνια μέσα από τις επιφυλλίδες του στην εφημερίδα «Βήμα της Κυριακής». Η ιδιαιτερότητα της γραφής και η ευθυκρισία του για εκκλησιαστικά, εθνικά κι άλλα θέματα της επικαιρότητας, έκαναν πάντα ενδιαφέρουσα την ανάγνωση των απόψεών του. Λόγος σαφής χωρίς παρεκκλίσεις «ἔστω δὲ ὁ λόγος ὑμῶν ναὶ ναί, οὒ οὔ· τὸ δὲ περισσὸν τούτων ἐκ τοῦ πονηροῦ ἐστιν» (Ματθ. 5,37), δεν άφηνε περιθώρια δεύτερης ανάγνωσης, γνώριζες εξ̉ αρχής με σαφήνεια την ακρίβεια της γνώμης του, που υπερασπιζόταν με σθένος. 

Αργότερα, η πρόνοια του Θεού ευδόκησε, (μέσω κοινού φίλου που συνδέθηκε μαζί του με αδιατάρακτη φιλία σαράντα επτά ετών), να συναντηθώ μαζί του σε κάποιο από τα τακτικά ταξίδια που πραγματοποιούσε στην γενέτειρα, φιλοξενούμενος σε σπίτι στενού συγγενικού του προσώπου στην Αθήνα και να απολαύσω τη χαρά της φυσικής παρουσίας ενός χαρισματικού θεολόγου και συνάμα ευαίσθητου ποιητή. Έκτοτε και γι̉ αρκετά χρόνια, όταν επανερχόταν στην Ελλάδα για ν᾽ αναβαπτισθεί στην αγάπη των συγγενών του, ανακάλυπτα συνεχώς πτυχές της επιστημονικής αλλά και της προσωπικής του ευρύτητας. 

Υπήρξε προσηνής, φιλεύσπλαχνος και εξαιρετικά ευαίσθητος σε ό,τι περιέκλειε ζωή τριγύρω του. Για «τ᾽ ανθρώπινα» ήταν διαλλακτικός τονίζοντας τη μεγαλωσύνη και το έλεος του Θεού. Θυμάμαι χαρακτηριστικά σε μιά από τις αμέτρητες και χειμαρρώδεις συζητήσεις που είχαμε, του έθεσα το ερώτημα για το αμετάτρεπτο της μετά θάνατον θέσεως της ψυχής, ερμηνεύοντας το «ἐν Ἄδη οὐκ ἔστιν μετάνοια». Και έλαβα την απάντηση πως «ασφαλώς «οὐκ ἔστιν μετάνοια» για τον άνθρωπο, αλλά η κρίσις βρίσκεται στα χέρια πατρικού κι ελεήμονος Θεού!

Ταυτόχρονα όμως όταν προσέγγιζε ζητήματα εκκλησιαστικής δεοντολογίας και συμπεριφοράς, τα περιθώρια στένευαν απότομα κι ο ίδιος μεταβαλλόταν σε κανόνα ευθυτενή που δεν χαριζόταν σε κανέναν. Για την ακρίβεια της Θεολογίας και τα κανονικά δίκαια της Μητέρας Εκκλησίας υπήρξε αταλάντευτος, με όποιο κόστος του επιφυλάχτηκε γι᾽ αυτό. Τούτο άλλωστε είναι που δεν του συγχωρέθηκε, αλλά συνάμα κι αυτό που τον καταξίωσε, όπως ομολογούν τούτη την ύστατη στιγμή, ακόμη κι όσοι τον πολέμησαν. 

Ερχόμενος στην Αυστραλία, διαπίστωσα «ιδίοις όμμασι» μια παραδοσιακά οργανωμένη Αρχιεπισκοπή που λειτουργούσε «κανονικά», έχοντας αποβάλλει τα περισσότερα βαρίδια του σχίσματος που την ταλαιπώρησαν στο παρελθόν, απότοκα της μόνιμης πληγής του Γένους μας, και κατενόησα το λεγόμενο από τον λόγιο προηγούμενο της Μονής των Ιβήρων π. Βασίλειο (Γοντικάκη), ότι η ποιμαντορία του «ορθοδοξοποίησε» την Εκκλησία της Αυστραλίας. 

Ελάχιστο αντίδωρο της πολυετούς προσφοράς του στην εκκλησιαστική γραμματεία, υπήρξε η επανέκδοση από τον οργανισμό που εργάζομαι, την Αποστολική Διακονία της Εκκλησίας της Ελλάδος, της διδακτορικής του διατριβής με θέμα, «Τὸ ἀλάθητον τῆς Έκκλησίας ἐν τῇ Ὀρθοδόξῳ θεολογίᾳ», έργο με βαθειά κατανόηση της ορθόδοξης πατερικής θεολογίας, που οριοθετεί τις διαφορές με την καθολική και κατ᾽ επέκταση τις άλλες χριστιανικές ομολογίες.

Σήμερα, πολυαγαπημένε και σεβαστέ μας γέροντα, βρίσκεσαι «ἐνώπιος, ἐνωπίῳ» απέναντι στο θρόνο του Θεού, έχοντας αποβάλλει τη φθαρτότητα της σαρκός που σε περιόρισε τα τελευταία χρόνια. Ολόφωτος και ισχυρός πορεύεσαι ενδεδυμένος τη χάρη της αρχιερωσύνης που σε στόλισε η Εκκλησία, για να καταθέσεις το ωμοφόριο σου «ἐν καθαρᾷ συνειδήσει», ότι αναλώθηκες μέχρις εσχάτης σου αναπνοής για την ενότητα και την πρόοδό Της. 

Πεπεισμένοι ότι κατέχουμε πρέσβη ισχυρό ενώπιον Θεού δεν σε αποχαιρετούμε, απλώς αλλάζουμε τον τρόπο επικοινωνίας μαζί σου. Καλή αντάμωση!!! 

▪ Ο Νικόλαος Δ. Καλογιάννης είναι θεολόγος και εργάζεται ως υπεύθυνος του Βιβλιοπωλείου της Αποστολικής Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδος στην Αθήνα.

Ο Νικόλαος Καλογιάννης με τον μακαριστό Αρχιεπίσκοπο, στην Αυστραλία το 2011.