20 ΧΡΟΝΙΑ ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΑΣ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗ ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΥ

Ο Οικουμενικός Πατριάρχης  με το ζεύγος Βικέτου στην επέτειο της ενθρονίσεώς του (2.11.2011)

Από την Ίμβρο στην κορυφή της Ορθοδοξίας

Του Αριστείδη Βικέτου

Τι μπορεί άραγε να γράψει κάποιος στον περιορισμένο χώρο μιας εφημερίδας για την μεγαλύτερη ίσως χαρισματική εκκλησιαστική προσωπικότητα της εποχής μας, η οποία «λόγοις και έργοις» λαμπρύνει την Ορθοδοξία όλη από το ταπεινό Φανάριον της Κωνσταντινουπόλεως;

Ό,τι και να γράψεις είναι ελάχιστο μπροστά στο μεγάλο έργο του σεπτού Αρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως, Νέας Ρώμης και Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου, ο οποίος στις 22 Οκτωβρίου συμπλήρωσε 20 χρόνια στον Πατριαρχικό Θρόνο, τον οποίο τίμησαν μεγάλοι πατέρες της Εκκλησίας, όπως ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος, ο μαρτυρικός Γρηγόριος ο Ε’ και τόσοι άλλοι. Εξάλλου, την Πέμπτη, 2 Νοεμβρίου, ο κ. Βαρθολομαίος, ο οποίος τον περασμένο Αύγουστο συμπλήρωσε 50 χρόνια ιεροσύνης, ενθρονίστηκε επίσημα ως ο 270ός Προκαθήμενος του Θρόνου του Αποστόλου Ανδρέα και ανέλαβε το πηδάλιο της Ορθοδοξίας ως πρώτος μεταξύ ίσων (primus inter pares) ανάμεσα στους προκαθημένους όλων των κατά τόπους Ορθοδόξων Εκκλησιών.

Θα προσπαθήσω να περιοριστώ σε μερικές προσωπικές εμπειρίες από την 20ετή γνωριμία και συναναστροφή μου με τον Πατριάρχη του Γένους μας, ο οποίος ξεκίνησε από την μαρτυρική Ίμβρο και έφθασε το 1991 στην κορυφή της Ορθοδοξίας.

Αν θυμάμαι καλά ο Βαρθολομαίος Αρχοντώνης, νεαρός διάκονος τότε και μεταπτυχιακός σπουδαστής στη Γερμανία είχε έλθει το καλοκαίρι του 1964 στο πατρικό μου σπίτι στον Βύρωνα, όπου ο μακαριστός σήμερα θείος μου μητροπολίτης Νέας Σμύρνης από το 1974-1985 –τότε ιεροκήρυκας της Αρχιεπισκοπής Αθηνών- συνήθιζε να φέρνει για φιλοξενία προσφιλή του πρόσωπα Ο π. Βαρθολομαίος, όπως μου τον σύστησαν, ήταν συμφοιτητής ενός από τα πνευματικά παιδιά του θείου μου με καταγωγή από την Άρτα, ο οποίος είχε κάνει τις πρώτες θεολογικές σπουδές του στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης. Πρόκειται για τον κ. Ευστάθιο Γιαννή, Θεολόγο και Αγιογράφο,επιστήθιο φίλο του σημερινού Πατριάρχη.

Από τότε δεν είχα ξαναδεί τον Βαρθολομαίο Αρχοντώνη, με τον οποίο ο θείος μου διατηρούσε επαφή. Έτσι, έμαθα ότι αρχικά είχε τοποθετηθεί ως ιδιαίτερος στο Πατριαρχικό Γραφείο του αειμνήστου Δημητρίου και είχε καταστεί άμεσος επιτελικός του συνεργάτης στην αντιμετώπιση ολόκληρου του φάσματος των Διοικητικών και πνευματικών δραστηριοτήτων του κέντρου της Ορθοδοξίας.

Τα Χριστούγεννα του 1973 εκλέγεται Μητροπολίτης Φιλαδελφείας και στις 14 Ιανουαρίου του 1990 Μητροπολίτης Γέροντος Χαλκηδόνος στη θέση του γέροντα του Μητροπολίτη Μελίτωνα.

φωτό: Ν. Μαγγίνας:  Ο Α. Βικέτος επιδίδει στον Οικουμενικό Πατριάρχη από το προσωπικό του αρχείο
συνέντευξη του μακαριστού γέροντα του Χαλκηδόνος Μελίτωνα στα "ΝΕΑ" των Αθηνών το 1977

Τον Οκτώβριο του 1991 βρισκόμουν σε δημοσιογραφική αποστολή στη Μόσχα με τον τότε πρόεδρο Γιώργο Βασιλείου. Από την Αθήνα ο αδελφός μου με ειδοποίησε ότι νέος Πατριάρχης είχε εκλεγεί ομόφωνα από την Ενδημούσα Ιερά Σύνοδο του Οικουμενικού Πατριαρχείου ο Γέρων Μητροπολίτης Χαλκηδόνος Βαρθολομαίος. Χωρίς δεύτερη σκέψη αποφάσισα να γυρίσω στην Κύπρο και μέσω Αθηνών να πάω για πρώτη φορά στην Πόλη για την ενθρόνιση του που ήταν ορισμένη για τις 11 το πρωί του Σαββάτου 2 Νοεμβρίου.

H ενθρόνιση έγινε στον πάνσεπτο Πατριαρχικό Ναό του Αγίου Γεωργίου στο Φανάρι με το λιτό Πατριαρχικό τυπικό και τον σεβασμό, που αρμόζει στην περίοδο πένθους για τον προκάτοχο του Πατριάρχη Δημήτριο, ο οποίος είχε κοιμηθεί προ ολίγον ημερών. Η προσαγόρευση του λόγιου Μητροπολίτη Πέργης Ευάγγελου Γαλάνη προς τον νέο Πατριάρχη υπήρξε ένα εξαιρετικό δείγμα του τρόπου, με τον οποίο ομιλούν στο ιστορικό Φανάρι.

Ακολούθησε το υπόλοιπο σεμνό τελετουργικό και από τον Πατριαχικό Θρόνο ο κ. Βαρθολομαίος απηύθυνε τον Ενθρονιστήριο λόγο του, στον οποίο κατά παράδοση αναφέρονται οι σκέψεις και οι κατευθυντήριες γραμμές του νέου Πατριάρχη. «Παραλαμβάνομεν τον σταυρόν Ανδρέου του Πρωτοκλήτου εις συνέχισιν της ανόδου εις τον κρανίου τόπον, εις συσταύρωσιν ημών τω Κυρίω και τη Αυτού συσταυρουμένη Εκκλησία εις συντήρηση του φωτός της Αναστάσεως». Αυτά ήταν τα πρώτα λόγια του ενθρονιστηρίου λόγου Του, τα οποία έχει τηρήσει σε όλα τα χρόνια της Πατριαρχικής διακονίας του.

Δεν μπορώ με λόγια να περιγράψω τα αισθήματα και τη συγκίνηση μου. Αντίκρισα τον 51χρονο τότε νέο Πατριάρχη με δέος, όπως χρόνια πριν είχα αντικρίσει με το ίδιο και μεγαλύτερο δέος στην Αθήνα τον προκάτοχο του μακαριστό Αθηναγόρα τον Α’. Άλλωστε εκείνος υπερτερούσε κατά πολύ του κ. Βαρθολομαίου ως προς την σωματική διάπλαση. Στα παιδικά μου μάτια έμοιαζε σαν «γίγαντας».

Στο Φανάρι επικρατούσε συνωστισμός για την ενθρόνιση. Πήγα στο τέλος να υποβάλω τα σέβη μου στον νέο Προκαθήμενο της Ορθοδοξίας. Μόλις πήρα την ευλογία του με σύστησε ο φίλος του Ευστάθιος Γιαννής. Ο Πατριάρχης με δάκρυα στα μάτια, γιατί έτρεφε μεγάλη εκτίμηση στον μακαριστό θείο μου, με έκλεισε στην μεγάλη αγκαλιά του.

Η πρώτη ακρόαση από το νέο Πατριάρχη στο Γραφείο του έγινε, αν θυμάμαι καλά, δυο –τρεις μέρες μετά. Ήταν πολύ οικείος και φιλόξενος. Ο κ. Βαρθολομαίος εντυπωσιάζει με την απλότητα και συνάμα με την αρχοντιά του. Συγκινεί με την αγάπη του και την ανθρωπιά του. Μαγνητίζει με τους τρόπους του, την μελιστάλαχτη συμπεριφορά του.

Οι κλητήρες του Πατριαρχείου έφεραν το παραδοσιακό καφέ και Εκείνος με κέρασε με τα αγαπημένα του σοκολατάκια. Τραβήξαμε την πρώτη φωτογραφία μας. Ο κ. Βαρθολομαίος ήταν πολύ συνεσταλμένος. «Φωτογράφος» ήταν η κ. Ελένη Σαμαράκη, σύζυγος του μακαρίτη διαπρεπή Έλληνα συγγραφέα Αντώνη Σαμαράκη, ο οποίος εκτιμούσε πολύ τον Πατριάρχη για την απλότητα, την φιλομάθεια και την ευρύτητα του πνεύματος του .

Από εκείνο το πρώτο ταξίδι στην Πόλη συνδέθηκα με την «Βασιλεύουσα» και ιδιαίτερα με τον Οικουμενικό Πατριάρχη, ο οποίος για 20 τώρα χρόνια με τιμά με την Πατρική αγάπη του.

Την πρώτη συνέντευξη μαζί του την κάναμε τον Δεκέμβριο του 1991 για την εφημερίδα των Αθηνών «Μεσημβρινή», της οποίας τότε ήμουν ανταποκριτής στην Κύπρο. Το 1999 αμέσως μετά την συμφωνία του Ελσίνκι ο κ. Βαρθολομαίος ήταν ο πρώτος στην ιστορία Οικουμενικός Πατριάρχης ο οποίος παραχώρησε συνέντευξη σε κυπριακό Μέσο Ενημέρωσης. Ήταν ο Τηλεοπτικός Σταθμός Αντέννα Κύπρου. Η συνέντευξη εκείνη προβλήθηκε δύο φορές, την παραμονή των Χριστουγέννων και την ημέρα των Θεοφανείων. Μετά από μερικά χρόνια ο Πατριάρχης παραχώρησε στον γράφοντα για τον ΑΝΤΕΝΝΑ δεύτερη συνέντευξη. Στο κλείσιμο της πρώτης συνέντευξης προσέφερα στον Πατριάρχη εκ μέρους του ΑΝΤΕΝΝΑ ένα ασημένιο δίσκο που πάνω του είχε χαραγμένο το ιστορικό καράβι της Κερύνειας. Το δέχθηκε με συγκίνηση και μπροστά στον τηλεοπτικό φακό, χωρίς να το αναμένω, με ασπάστηκε κάτω από την εικόνα του Χριστού που βρίσκεται στο Πατριαρχικό Γραφείο.

Ο εξ Ελλάδος λόγιος Αρχιμανδρίτης Δοσίθεος, Ηγούμενος της Ιεράς Σταυροπηγιακής Μονής Τατάρνης Ερυτανίας, εραστής της Πόλης και θερμός φίλος του Οικουμενικού Πατριαρχείου στο βιβλίο του «Μια γοργόνα στο Κεράτιο» στη σελίδα 44 γράφει μεταξύ άλλων «το θάρρος και η τόλμη του Πατριάρχου αποδεικνύονται καθημερινά». Και συνεχίζει: «παλιό μου κατηχητόπουλο από τον Βύρωνα είναι τώρα δημοσιογράφος. Δουλεύει στον Αντέννα Κύπρου. Παίρνει συνέντευξη από τον Πατριάρχη. Και για πρώτη φορά ο Πατριάρχης ομιλεί ευθαρσώς για το χρονίζον κυπριακό ζήτημα, και τα όσα κόστισε στην ομογένεια.

Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος,αναφέρει ο Αρχιμανδρίτης Δοσίσθεος, μεταξύ άλλων τόνισε στην συνέντευξη: «Προσεύχομαι για όλο τον λαό της Κύπρου, απ΄ άκρου σ΄άκρο για την οριστική λύση του Κυπριακού προβλήματος όπως το είπα στον κ. Κληρίδη τον περασμένο μήνα. Προσεύχομαι ειλικρινώς να εξευρεθεί μια βιώσιμη δίκαια λύση του κυπριακού προβλήματος, το οποίο ταλαιπώρησε και το Οικουμενικό Πατριαρχείο και την Ομογένεια εδώ – επαναλαμβάνω χωρίς να το θέλουν οι Κύπριοι – γι΄αυτό και περισσότερο από κάθε άλλο επιθυμώ και εύχομαι την ταχύτατη και οριστική επίλυση του Κυπριακού προβλήματος με καλή διάθεση από όλες τις ενδιαφερόμενες πλευρές. Να επικρατήσει και στην Ανατολική Μεσόγειο και στα Βαλκάνια και στην Ευρώπη και παντού η Ειρήνη, η δικαιοσύνη και η ελευθερία και όλα αυτά τα ύψιστα, πανανθρώπινα διαχρονικά ιδανικά, τα οποία όλοι πιστεύουμε και για την επικράτησε των οποίων η Εκκλησία μας πάντοτε προσεύχεται και εργάζεται».

Στις 11 Ιουνίου 2001 ο Οικουμενικός Πατριάρχης, δείχνοντας την αδελφική αγάπη και τον απέραντο σεβασμό του προς την μαρτυρική Εκκλησία Κύπρου, έστειλε ως επίσημο εκπρόσωπο Του τον Μητροπολίτη Περγάμου, καθηγητή του Πανεπιστημίου Αθηνών και Ακαδημαϊκό κ. Ιωάννη στην εορτή του ιδρυτή και προστάτη της Εκκλησίας μας Αποστόλου Βαρνάβα. Στο τέλος του συλλείτουργου στο ναό του Αποστόλου Βαρνάβα στην Δασούπολη ο Οικουμενικός Πατριάρχης δια του εκπροσώπου του προσέφερε στον μακαριστό Αρχιεπίσκοπο Χρυσόστομό τον Α΄ ένα πολύ σημαντικό και συμβολικό δώρο. Ήταν το πιστό αντίγραφο της Παναγίας της Παμμακαρίστου από την περίφημη μονή της Πόλης, η οποία έχει μετατραπεί σε τέμενος και είχε το μεγάλο προνόμιο να κατέχει μία από τις σπουδαιότερες ψηφιδωτές φορητές εικόνες, την πασίγνωστη ''Παναγία την Παμμακάριστο''. Σήμερα η η Ιερά Εικόνα έχει τοποθετηθεί στη μέση του νοτίου κλίτους, επάνω σε ειδικό προσκυνητάριο.

Ο Χρυσόστομος ο Α’ ευχαρίστησε για την ευγενική χειρονομία του Πατριάρχη, ανταπέδωσε το δώρο και παρακάλεσε τον Μητροπολίτη Περγάμου να του μεταφέρει τις θερμές ευχές του για την ονομαστική Του εορτή, που εορτάζεται την ίδια μέρα με αυτή του Αποστόλου Βαρνάβα.

Στις 20 Απριλίου 2008 ο Πατριάρχης παραχώρησε στον γράφοντα αποκλειστική συνέντευξη για τον «Φιλελεύθερο», που προβλήθηκε υπό τον τίτλο «Δεύτε λάβετε θάρρος, δεύτε λάβετε ελπίδα». Στη συνέντευξη αυτή μεταξύ άλλων τόνιζε ο Πατριάρχης: «Το μέλλον των Ρωμιών της Πόλης το γνωρίζει ο Θεός. Και γι αυτό δεν απελπιζόμαστε». Επίσης σε άλλο σημείο υπογράμμιζε: «Όταν λειτουργούμε στις ερειπωμένες εκκλησίες της Μικράς Ασίας λαμβάνουμε περισσότερη χάριν. Ταυτοχρόνως δεν πρέπει να λησμονούμε το παρελθόν μας όσο και αν κάτι τέτοιο συναισθηματικώς μας πονά».

Από προσωπική πείρα γνωρίζω το ζωηρό ενδιαφέρον του Πατριάρχη για το κυπριακό και ότι, όποτε βρίσκει την κατάλληλη ευκαιρία το θέτει στους συνομιλητές του. Εξ άλλου από τότε που άνοιξαν τα οδοφράγματα και οι Κύπριοι πηγαίνουν στην Κωνσταντινούπολη ο Πατριάρχης υποδέχεται όλους με μεγάλη χαρά και τους ομιλεί πάντα για το Κυπριακό και την επιθυμία του να υπάρξει λειτουργική λύση. Εύχεται και προσεύχεται με την ευλογία του θεού και τη λύση του προβλήματος να μπορέσει να εκπληρώσει το διακαή του πόθο, ο οποίος είναι η ειρηνική επίσκεψη του στο νησί μας και η προσκύνηση στις διάφορες Μονές και εξαιρέτως στη Μονή του Αποστόλου Βαρνάβα, ιδρυτή και προστάτη της Εκκλησίας Κύπρου και στη Μονή του Αποστόλου Ανδρέα στην Καρπασία για την συντήρηση της οποίας, όπως γνωρίζει ο γράφων, επιδεικνύει ζωηρό ενδιαφέρον.

Τις μέρες της εκλογής και ενθρόνισης του κ. Βαρθολομαίου γνωστός Τούρκος δημοσιογράφος χαρακτήρισε τον Νέο Πατριάρχη «Γέφυρα» μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Άλλοι δημοσιογράφοι προχώρησαν ακόμη περισσότερο αποκαλώντας τον «Νταβός» για τις δύο χώρες. Όταν ο κ. Βαρθολομαίος αναφέρεται στους δύο λαούς τονίζει ότι πρέπει να ζήσουν ενωμένοι όπως ζούσαν μαζί για πολλά χρόνια στο παρελθόν και επίσης ότι «το Αιγαίο πρέπει να καταστεί θάλασσα Ειρήνης φιλίας και συνεργασίας ανάμεσα στους δύο λαούς».

Στο βιβλίο του «Ότε ήμην παιδίον» ο κ. Βαρθολομαίος σε συνέντευξη του στην Μαριάννα Κορομηλά, αφού αναφέρεται στα παιδικά του χρόνια στο μαρτυρικό νησί του, την Ίμβρο, αναφέρει «και σήμερα η λατρεία μου επαναλαμβάνω είναι αμείωτος για το νησί μου». Ο κ. Βαρθολομαίος ο οποίος κάθε χρόνο επισκέπτεται τακτικά το νησί του τονίζει: «θα μπορούσα να πω πάρα πολλά πράγματα, διότι έχω ανεξάντλητα βιώματα και αμέτρητες αναμνήσεις από τα χρόνια που έζησα στην Ίμβρο. Θα τα κρατώ σαν πολύτιμο θησαυρό μέσα στην ψυχή μου δια βίου».

Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος με το πολυσχιδές έργο του στο οποίο ο «Φιλελεύθερος» είχε αναφερθεί αναλυτικά στο παρελθόν, αποτελεί αναμφισβήτητα μορφή και προσωπικότητα με «ενοποιητική παρουσία». ‘Ενας θρησκευτικός ηγέτης «καθολικής αποδοχής», όπως έδειξε το 2000 και η δημοσίσευση του φωτογραφικού πορτραίτου του, που φιλοτέχνησε ο σερ Ρίτσαρντ Άβεντον στο Αμερικανικό περιοδικό « New Yorker». Η ενωτική νοοτροπία του Οικουμενικού Πατριάρχη είναι, σύμφωνα με τους διάφορους μελετητές, «αποτέλεσμα όχι μόνον βιωμάτων αλλά μιας βαθειάς κοσμοπολίτικης παιδείας, της οποίας επιστέγασμα είναι η διδακτορική του διατριβή « Περί την κωδικοποίηση των Ιερών Κανόνων και των Κανονικών Διατάξεων εν τη Ορθοδόξω Εκκλησία».

φωτό: Ν. Μαγγίνας: Ο Αριστείδης Βικέτος επιδίδει στον Οικουμενικό Πατριάρχη αναμνηστικές φωτογραφίες του μακαριστού Πατριάρχη Δημητρίου στο Φανάρι με τον μακαριστό θείο του και φίλο αγαπητό του κ. Βαρθολομαίου  μακαριστό Μητροπολίτη Νέας Σμύρνης Χρυσόστομο Βούλτσο το 1986.

 Είναι συγκινητικό και μοναδικό γεγονός να ίστασαι μέσα στον Πατριαρχικό Ναό ή σε άλλους Ναούς απέναντι σε μια μορφή με στοχαστική και ποιητική παρουσία. Ο Ολιβιέ Κλεμάν, Καθολικός συγγραφέας που ασπάστηκε την Ορθοδοξία, έχει παρουσιάσει πολύ ωραία την στοχαστική πορεία του Πατριάρχη στο βιβλίο του «Η αλήθεια ελευθερώσει υμάς, συζητώντας με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο» .

Επίσης δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητο το γεγονός ότι ως μαθητής σε ειδικό τετράδιο κατέγραφε ποιήματα ποιητών που τον συγκινούσαν. Από τους ποιητές που ανθολογούνται περισσότερο θα αναφέρουμε τον Γεώργιο Δροσύνη και Ιωάννη Πολέμη. Επίσης στο τετράδιο αυτό πυκνή είναι η παρουσία του Κωνσταντίνου Καβάφη, του Λαπαθιώτη και του Κωστή Παλαμά.

Ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Δημήτριος χαρακτήρισε μεγάλο δώρο για την Ορθοδοξία να έχει στην κορυφή της έναν άνθρωπο σαν τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο.

Όπως είπε ο Οικουμενικός Πατριάρχης με τις πρωτοβουλίες του «άνοιξε δρόμους» με αποτέλεσμα τα 300 εκατομμύρια των Ορθοδόξων να αποκτήσουν πιο δυνατή φωνή και να υπολογίζονται ακόμα περισσότερο.

«Άνοιξε δρόμους», συνέχισε ο κ.Δημήτριος, για το διάλογο και τη συνεργασία των λαών, των πολιτισμών και των θρησκειών και σε πολλές περιπτώσεις – στις οποίες απέτυχε η διπλωματία, ο Οικουμενικός Πατριάρχης κατάφερε πολλά για την ειρηνική συνύπαρξη των ανθρώπων.

«Έγινε ο κυριότερος παράγοντας στην προσπάθεια για την προστασία του περιβάλλοντος» πρόσθεσε ο Αρχιεπίσκοπος Δημήτριος.

Συνόδευσα τον Οικουμενικό Πατριάρχη σε πολλές περιοδείες του στην Ελλάδα και στην Μικρά Ασία. Αλησμόνητο όμως όσο ζω θα μείνει το πρώτο ταξίδι μου στη Σμύρνη από όπου ο μακαρίτης ο πατέρας μου έφυγε βίαια το 1922 σε ηλικία 12 χρονών. Ο λόγος του Πατριάρχη σε αυτό που έζησα στη Σμύρνη ήταν ιδιαίτερα παρηγορητικός.

Ίσως σε κάποια άλλη ευκαιρία να αναφερθούμε πιο αναλυτικά στο τεράστιο έργο, στον πόνο και την αγωνία του Πατριάρχη για την επαναλειτουργία της Χάλκης και το μέλλον των Ρωμιών της Πόλης, Ίμβρου και Τενέδου.

Εξάλλου, έκδηλη ήταν η συγκίνηση του Πατριάρχη, όταν το 2004 μετέφερε από τη Ρώμη στο Φανάρι τα ιερά λείψανα των προκατόχων του Ιωάννου του Χρυσοστόμου και Γρηγορίου του Θεολόγου. Ήταν ένα εξαίρετο επίτευγμα του, στο οποίο ήταν παρών και ο σημερινός Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος ως Μητροπολίτης τότε Πάφου.

Ο Αριστείδης Βικέτος με τον Οικουμενικό Πατριάρχη στην Παναγία Σουμελά του Πόντου (15.8.2010)

Ανεξίτηλη θα μείνει ακόμη στη μνήμη μου η αγάπη του Οικουμενικού Πατριάρχη προς τους νέους και ιδιαίτερα προς τα μικρά παιδιά. Είτε αυτά είναι ελληνόπουλα, είτε τουρκόπουλα, είτε άλλα από το εξωτερικό. Ιδιαίτερα θυμάμαι την επίσκεψη μας στην Τρίγλια της Μικράς Ασίας την Κυριακή 14 Νοεμβρίου 2004. Μετά τη Θεία Λειτουργία ο Πατριάρχης, επειδή συνέπιπτε η γιορτή του μπαϊραμιού γύρισε όλη την κωμόπολη και συναναστράφηκε με τα παιδιά κάθε ηλικίας, τα οποία αφού ευλογούσε, τους έδινε ένα μικρό φιλοδώρημα και τους ευχόταν «σεκέρ- μπαϊράμ» (καλό μπαϊράμι). Πριν μερικά χρόνια ο Πατριάρχης παρέθεσε ένα δείπνο-iftar, στην νηστεία του ραμαζανιού στα παιδιά των φαναριών στο Μακροχώρι, που είναι γνωστό από το ξακουστό διήγημα της Λωξάνδρας. Όταν τέλειωσε το δείπνο ένα παιδί πρόσφερε στον Πατριάρχη μια μικρή μαργαρίτα, την οποία μόλις είχε κόψει από εκεί κοντά. Ήταν ένα δώρο ευγνωμοσύνης μεγαλύτερο και πολυτιμότερο από κάθε άλλο.

Το 2000, Κυριακή του Θωμά, στην πρώτη επίσκεψη του στην Καππαδοκία ήταν συγκλονιστική η υπαίθρια Θεία Λειτουργία στα Πετρομονάστηρα. Τα Χριστούγεννα του ίδιου χρόνου συγκλήθηκε στην Κωνσταντινούπολη σύναξη των προκαθημένων όλων των κατά τόπους Ορθοδόξων Εκκλησιών. Ξεχώρισε το απόδειπνο στην Ιερά Μονή Βαλουκλή, όπου ο Πατριάρχης προσευχόταν ιστάμενος κάτω από τον πατριαρχικό θρόνο. Μαζί του συμπροσεύχονταν, παρά το προχωρημένο της ώρας, ο Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας Αναστάσιος και οι μακαριστοί Πατριάρχης Αλεξανδρείας Πέτρος και Σερβίας Παύλος,παρά τη μεγάλη του ηλικία.

Το 2001 γιόρτασε στην Ίμβρο τα 40 χρόνια της ιεροσύνης του. Βρισκόμουν εκεί. Μετά τη Θεία Λειτουργία ο Πατριάρχης πήγε στο καφενείο που κάποτε διατηρούσε ο πατέρας του Χρίστος Αρχοντώνης. Ο κόσμος πολύς. Εγώ με άλλους συναδέλφους είχαμε μείνει απέξω. Σε κάποια στιγμή άκουσα ότι με καλούσε. Μπήκα στο καφενείο, άνοιξε την τσάντα του και μου πρόσφερε ως ενθύμιο μια φωτογραφία, στην οποία ήταν ο ίδιος, ο μακαρίτης ο νονός μου Γιάννης και η επίσης μακαρίτισσα θεία μου Θέκλα. Οι θείοι μου είχαν πάει για ιατρικούς λόγους στο Μόναχο και ο νεαρός τότε διάκονος Βαρθολομαίος είχε προσφερθεί να κάνει τον μεταφραστή. Η φωτογραφία έγραφε από πίσω με δικά του γράμματα « Μόναχο, Αύγουστος 1962». Αργότερα βρεθήκαμε στο πατρικό του σπίτι. Η ματιά του «καρφώθηκε» εκεί που άλλοτε ήταν το εικονοστάσι. Μας έδειξε και τις άλλες κάμαρες του μικρού σπιτιού και έφθασε στο παράθυρο, κοίταξε έξω και μας είπε: «εδώ διάβαζα και εδώ έμαθα το φεγγαράκι μου λαμπρό».