"ΕΚ ΠΕΡΑΤΩΝ ΣΥΝΕΔΡΑΜΟΝ" ΣΤΗΝ ΠΑΝΑΓΙΑ ΣΟΥΜΕΛΑ ΤΟΥ ΠΟΝΤΟΥ

φωτογραφίες: Νικόλαος Μαγγίνας

ΟΜΙΛΙΑ
ΤΗΣ Α.Θ.ΠΑΝΑΓΙΟΤΗΤΟΣ
ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ
κ.κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΥ
ΕΙΣ ΤΗΝ ΙΕΡΑΝ ΜΟΝΗΝ
ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΣΟΥΜΕΛΑ ΤΡΑΠΕΖΟΥΝΤΟΣ
(15 Αὐγούστου 2011)

Ἱερώτατοι ἀδελφοί,
Ἱεράρχαι καί λοιποί εὐλαβέστατοι κληρικοί,
Ἐξοχώτατοι, Sn. Maçka Belediye Başkanı,
Ἐντιμολογιώτατοι Ἄρχοντες, Ἐλλογιμώτατοι κ. Καθηγηταί,
Τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά,

«Ἐκ περάτων συνέδραμον ἀποστόλων οἱ πρόκριτοι, θεαρχίῳ νεύματι τοῦ κηδεῦσαί σε».

Καί μαζί μέ τούς προκρίτους τῶν ἀποστόλων, συνήλθαμε καὶ ἡμεῖς εἰς τὸ παλαίφατον τοῦτο κατοικητήριον τῆς Παμμακαρίστου Θεοτόκου, εὐγενεῖ ἀδείᾳ καὶ φιλόφρονι συνεργασίᾳ τῶν ἐντίμων τοπικῶν ἀρχῶν τῆς Τουρκίας, πρὸς τὰς ὁποίας καὶ ἐκφράζομεν τὴν εὐγνωμοσύνην καὶ τὰς εὐχαριστίας μας, διὰ νὰ ἑορτάσωμεν καὶ ἐφέτος τὴν πάνσεπτον Κοίμησιν καὶ τὴν εἰς οὐρανοὺς μετάστασιν αὐτῆς.
Ἀνήλθαμε εἰς τό ὄρος τῆς Θεομητορικῆς παρουσίας, διὰ νὰ τιμήσωμεν κατὰ χρέος τό «ὄρος τό πῖον καὶ τετυρωμένον ἐν Πνεύματι». Ἀνήλθαμε εἰς τό ὄρος τοῦ Μελᾶ, ὄχι διὰ νὰ ἀποχαι-ρετίσουμε τὴν εἰς οὐρανοὺς αἰρομένην Μητέρα τοῦ Θεοῦ Λόγου, ἀλλὰ διὰ νὰ τήν ὑμνήσουμε ὡς τὴν μεθόριον μεταξὺ Θεοῦ καὶ ἀνθρώπων, ὡς τὴν μεθισταμένην εἰς τὰ ἄνω ἀλλ᾽ οὐδέποτε ἀφισταμένην τοῦ κόσμου, ὡς ἀεὶ παροῦσαν ἐν αὐτῷ, καὶ διηνεκῶς δεομένην ὑπὲρ τῆς τῶν ἀνθρώπων ζωῆς καὶ σωτηρίας.

Ἀνήλθαμε εἰς τὸ ὄρος τοῦτο τὸ ἅγιον, τὸ καθηγιασμένον διὰ τῆς ἐπὶ αἰῶνας παρουσίας τῆς ἱερᾶς καὶ θαυματουργοῦ εἰκόνος τῆς Κυρίας τοῦ Πόντου, τῆς Ἀθηνιώτισσας Παναγίας, τῆς Παναγίας Σουμελᾶ, ἀλλὰ καὶ διὰ τῶν ἀσκητικῶν πόνων καὶ τῶν δακρύων τῶν ἐνταῦθα ἰσαγγέλως βιωσάντων πατέρων, τῶν ὁποίων ἀσφαλῶς αἱ ψυχαὶ ἀοράτως παρίστανται συναγαλλόμεναι καὶ συνοδεύουσαι τοὺς ἀναπληροῦντας αὐτοὺς σήμερον εὐλαβεῖς προσκυνητάς, διὰ νὰ ἀνυψωθοῦμε καὶ ἡμεῖς μετ᾽ αὐτῆς ἀπό τὰ ἐγκόσμια καὶ ἐφήμερα εἰς τὰ πνευματικὰ καὶ οὐράνια, διὰ νὰ ἀπομακρυνθοῦμε ἔστω καὶ ἐπ᾽ ὀλίγον ἐκ τῶν λυπηρῶν ἐπαγωγῶν τῆς ἀνθρωπίνης καθημερινότητος.
Ἀνήλθαμε ἐκπληροῦντες τὴν μύχιον ὑπόσχεσίν μας, ἡ ὁποία μετεποιήθη εἰς καρδιακὴν προσευχήν, νὰ μᾶς ἀξιώσῃ ἡ Ὑπεραγία Θεοτόκος, ἡ Παναγία ἡ Σουμελιώτισσα, νὰ τὴν πανηγυρίσουμε καὶ πάλιν εἰς τὸν ἱερὸν βράχον της, εἰς τὸν στενὸν τοῦτον ἀλλ᾽ ὄντως εὐρύχωρον, ὅπως αὐτή, καὶ ἡλιοστάλακτον θρόνον της, εἰς τὸν ὁποῖον κατὰ τὸ παρελθὸν ἔτος ἐψάλαμε διὰ πρώτην φορὰν μετὰ πολυετῆ σιωπὴν, καὶ μὲ βαθυτάτην συγκίνησιν, τὸ «νενίκηνται τῆς φύσεως οἱ ὅροι», καὶ ἠκούσαμε νὰ ἠχοῦν μυστικῶς «τὰ τριανταπέντε σήμαντρα καὶ οἱ δεκαοχτὼ καμπάνες» τῆς Σουμελιώτισσας.
Καὶ ἰδού, ἀδελφοί καὶ τέκνα, «πεποικιλμένη τῇ θείᾳ δόξῃ», μᾶς ὑποδέχεται καὶ ἐφέτος ἡ πανύμνητος Θεοτόκος, παλαιοὺς καὶ νέους προσκυνητάς, ἐξ Ἑλλάδος καὶ Ρωσίας καὶ Γεωργίας καὶ Οὐκρανίας καὶ Κύπρου καί ἐκ τῆς βασιλίδος τῶν Πόλεων, καὶ ἐκ τῶν τῆς οἰκουμένης περάτων, Ποντίους καὶ φιλοποντίους, καὶ ὅλα τὰ πιστὰ τέκνα της, καὶ μᾶς ἀσπάζεται ὅλους μητρικῶς, χαίρουσα διὰ τό προσκύνημά μας, καὶ ἐπισκιάζουσα ἡμᾶς μέ «τήν φωτοφόρον καὶ θείαν» αὐτῆς χάριν.
Μαζί της μᾶς ὑποδέχονται πανηγυρίζοντες οἱ κτίτορες τῆς ἱερᾶς ταύτης Μονῆς Βαρνάβας, Σωφρόνιος καὶ Χριστοφόρος, καὶ οἱ μετὰ τῶν ἀποστόλων παρεπιδημοῦντες σήμερον ἐνταῦθα οὐράνιοι ἔνοικοι τῆς Τραπεζοῦντος καὶ τῆς Κερασοῦντος, τῆς Σινώπης καὶ τῆς Ματσούκας, τοῦ Βαζελῶνος καί τοῦ Περιστερεώτα.

Μαζί της καὶ ἡ χορεία τῶν εὐλαβῶν τέκνων της, τὰ ὁποῖα ἀνὰ τοὺς αἰῶνας ἐστήριξαν, ἐνίσχυσαν, ἐκραταίωσαν καὶ ἐμεγάλυναν τὸ ἱερὸν αὐτό Σταυροπήγιον. Μαζί της καὶ τὰ πλήθη τῶν Ποντίων, τὰ ὁποῖα ἐπὶ δεκαέξ αἰῶνας ἄναβαν ἐνώπιον τῆς θαυματουργοῦ εἰκόνος της τὴν λαμπάδα τῆς προσκυνήσεως καὶ τῆς ἀγάπης των πρὸς τὴν Δέσποιναν τοῦ Κόσμου, τὴν Πλατυτέραν τῶν οὐρανῶν, τὴν ἰδικήν των Παναγίαν, τὴν Σουμελιώτισσαν.
Μαζί της καὶ μαζί μας σήμερον καὶ τὰ πλήθη τῶν Ποντίων, τὰ ὁποῖα τὴν τιμοῦν εἰς τὴν ἐν Βερμίῳ Ἱερὰν Μονήν της, ἀλλὰ καὶ τὰ ἁπανταχοῦ τῆς γῆς τέκνα της, τὰ ὀρθοδόξως τιμῶντα τήν ἔνδοξον Κοίμησίν της, τὰ ὁποῖα νοερῶς καταστέφουν ἐν ᾄσμασι τὴν Πανύμνητον Μητέρα τοῦ Κυρίου, καί τῆς προσφέρουν, δῶρον ταπεινόν ἀλλά ἐγκάρδιον, τὸ θυμίαμα τῆς εὐλαβείας των, τὸ ἔλαιον τῆς ὑπομονῆς των, τὸ μῦρον τῆς ὑπακοῆς καὶ τῆς ἀγάπης των.
«Ἐκ περάτων συνέδραμον ἀποστόλων οἱ πρόκριτοι θεαρχίῳ νεύματι τοῦ κηδεῦσαί σε», ψάλλει διὰ τὴν σημερινὴν ἑορτὴν ἡ εὔλαλος γλῶσσα τοῦ ἱεροῦ ὑμνογράφου. Ὅμως, ὁ λόγος του δὲν διακόπτεται εἰς τὴν λέξιν «κηδεῦσαι», ἀλλὰ συνεχίζει, καθὼς συνεχίζει καὶ ἡ ἱστορία τῆς Παναχράντου Παρθένου, καθὼς συνεχίζει καὶ ἡ ἱστορία τοῦ κόσμου.
Συνέδραμον οἱ ἀπόστολοι διὰ νὰ κηδεύσουν τὴν Παναγίαν Μητέρα, ἀλλ᾽ ἀντ᾽ αὐτοῦ ἔγιναν μάρτυρες ἑνὸς ἀπερινοήτου θαύματος, «θεώμενοι» αὐτὴν «ἀπὸ γῆς αἰρομένην πρὸς ὕψος», ὁρῶντες πρὸς ζωὴν μεταβαίνουσαν τὴν κυήσασαν τὴν ζωὴν, καὶ ἀνατρέπουσαν διὰ μίαν εἰσέτι φορὰν τοὺς ὅρους τῆς φύσεως. Ὁ θάνατος μεταποιεῖται μὲ τὴν Κοίμησίν της εἰς ζωὴν, καὶ ὁ τάφος εἰς κλίμακα μετάγουσαν πρὸς οὐρανόν. Ὄντως, «νενίκηνται τῆς φύσεως οἱ ὅροι».
Ἰδοὺ τὸ θαῦμα! Ἰδοὺ τὸ ἀκατάληπτον «καὶ ἀγγέλοις καὶ βροτοῖς», ἐπί τῇ Θεοτόκῳ τελούμενον μυστήριον! Ἰδοὺ τὸ οὐράνιον μήνυμα τῆς ἐλπίδος καὶ τῆς αἰσιοδοξίας, τὸ ὁποῖον μᾶς δίδει ἡ Ὑπεραγία Θεοτόκος κατὰ τὴν πανευφρόσυνον αὐτὴν ἡμέραν τῆς ἐνδόξου Κοιμήσεώς της.

῞Οσοι προσήλθαμε ἐδῶ, δὲν ἤλθαμε διὰ νὰ τὴν κηδεύσουμε, δὲν ἤλθαμε διὰ νὰ κλαύσουμε καὶ νὰ θρηνήσουμε τὴν ἀπώλειάν της, ἀλλὰ διὰ νὰ τὴν τιμήσουμε ὡς ἀεὶ ζῶσαν Μητέρα τῆς Ζωῆς.
Ὅσοι προσήλθαμε ἐδῶ, ἤλθαμε διὰ νὰ γίνουμε καὶ ἡμεῖς θεαταὶ τοῦ θαύματος τῆς Θεομήτορος• θεαταὶ τοῦ θαύματος τῆς μεταλλαγῆς τοῦ θανάτου εἰς ζωήν, τῆς μεταλλάξεως τῶν λυπηρῶν ἐπὶ τὰ θυμηδέστερα. Ἐδῶ «σὲ πιάνουν κλάματα – καὶ ὅποιος δὲν τό᾿ χει αἰσθανθεῖ, δὲν ξέρει ἀπὸ θαύματα».
Ὅσοι προσήλθαμε ἐδῶ, δέν ἤλθαμε διὰ νὰ θρηνήσουμε ἀπωλείας, ἀλλὰ διὰ νὰ ἀνανεώσουμε τὴν ἐλπίδα καὶ τὴν πίστιν ὅτι καὶ ἐκ τοῦ θανάτου εἶναι δυνατὸν νὰ ὁδηγηθοῦμε εἰς τὴν ζωήν, ἀρκεῖ νὰ πιστεύσουμε εἰς τὴν Παναγίαν Μητέρα μας εἰλικρινῶς καὶ ἀκραδάντως• ἀρκεῖ νὰ ἐμπιστευθοῦμε, ἐν ἑνότητι πίστεως καὶ πνεύματος, «ἑαυτοὺς καὶ ἀλλήλους καὶ πᾶσαν τὴν ζωὴν ἡμῶν» εἰς τὴν μητρικήν της ἀγάπην, καὶ εἰς τὴν ἀνύστακτον πρὸς τὸν Πανοικτίρμονα Υἱόν της μεσιτείαν της.
Ὅσοι προσήλθαμε ἐδῶ, ἂς μὴ περιορισθοῦμε νὰ τήν ἀτενίζουμε «αἰρομένην πρὸς ὕψος», ἂς μὴ ἀρκεσθοῦμε εἰς τὸ φυσικὸν αὐτὸ ὕψος, τὸ ὄρος Μελᾶ, εἰς τὸ ὁποῖον ἀνεβήκαμε σήμερα διὰ νὰ προσκυνήσουμε τὴν Χάριν της καὶ νὰ ἑορτάσουμε τὴν ἔνδοξον Κοίμησίν της. Ἂς ἀξιοποιήσουμε τὴν Ὑπεραγίαν Θεοτόκον ὡς ὄντως κλίμακα, διὰ νὰ ἀνέλθουμε καὶ ἡμεῖς πρὸς οὐρανὸν.
Ἂς μὴ ἀρκεσθοῦμε μόνον εἰς τὴν ἄνοδόν μας πρὸς «τὸ θεῖον τοῦτο ὄρος καὶ ἅγιον» τῆς Θεομήτορος, ἀλλὰ ἂς φροντίσουμε νὰ παραμερίσουμε «πᾶν ὄρος καὶ βουνόν», τὸ ὁποῖον παρακωλύει τὴν ἐπικοινωνίαν μας μὲ τὸν Θεὸν καὶ τὴν Παναγίαν Μητέρα μας. Ἂς ἀπαλλαγοῦμε ἀπὸ τὰ δεσμεύοντα τὴν ψυχήν μας ποικιλώνυμα πάθη, ἂς ἀποκηρύξουμε τὸν ἐγωϊσμόν καὶ τὴν φιλαυτίαν, τὰ ὁποῖα δημιουργοῦν μὲν εἰς τὸν ἄνθρωπον προσωρινῶς τὴν ψευδαίσθησιν τῆς ἰσχύος καὶ τῆς αὐταρκείας, ὁδηγοῦν ὅμως αὐτὸν τελικῶς εἰς τὴν αὐτοκαταστροφήν. Ἂς προκρίνουμε ἀντ᾽ αὐτῶν τὴν ἀνυπέρβλητον δύναμιν τῆς ἀνιδιοτελοῦς ἀγάπης καὶ τὴν ἀκατανίκητον ἰσχύν τῆς ὑψοποιοῦ ταπεινώσεως, αἱ ὁποῖαι ἐστόλιζαν τὴν Παναγίαν Παρθένον εἰς τοιοῦτον βαθμόν, ὥστε νά ἀξιωθῇ νὰ γίνῃ ἡ Χώρα τοῦ ἀχωρήτου Θεοῦ, καὶ νὰ μακαρίζεται ὡς ἡ Πλατυτέρα τῶν οὐρανῶν καὶ ὡς Κυρία τῶν ἀγγέλων καὶ τῶν ἀνθρώπων.

Εἰς αὐτὴν τὴν ἐπιλογὴν καλοῦμεν μέ πολλήν ἀγάπην ὅλους ἐσᾶς, εὐλαβεῖς προσκυνηταί, ὥστε ἡ συγκίνησις ἐκ τῆς ἱερᾶς αὐτῆς ἀποδημίας εἰς τὴν Μονὴν τῆς Παναγίας Σουμελᾶ, νὰ μὴ ἀποτελέσῃ προσωρινὸν μόνον συναίσθημα συντόμως ἐξατμιζόμενον, ἀλλά ἀφορμὴν ριζικῆς ἀλλαγῆς καὶ μεταστροφῆς τοῦ ἔσω ἡμῶν ἀνθρώπου σέ κατὰ Θεὸν κτισθέντα καινὸν ἄνθρωπον.
Τοιουτοτρόπως, θὰ ζήσουμε καὶ ἐμεῖς τὸ θαῦμα, τὸ ὁποῖον ἐβίωσαν οἱ ἀπόστολοι, καὶ θὰ αἰσθανθοῦμε τὸ στοργικὸ χέρι τῆς πανυπερευλογημένης Θεοτόκου νά σφογγίζῃ τὰ δάκρυά μας, καί νὰ μᾶς ἐνθαρρύνῃ διὰ νὰ ἀγωνισθοῦμε ἔτι πλέον τὸν καλὸν ἀγῶνα, νὰ διατηροῦμεν ἄσβεστον τὴν κανδήλαν τῆς πρὸς αὐτὴν ἀγάπης καὶ πίστεως καὶ εἰς τὸ μέγα αὐτὸ Μοναστήρι της τοῦ Πόντου ἀλλὰ καὶ εἰς τὰς ψυχάς μας.
Ἀδελφοὶ Πόντιοι, σεῖς ποὺ εἶσθε ἐδῶ παρόντες καὶ σεῖς ποὺ μᾶς βλέπετε καὶ μᾶς ἀκοῦτε εἰς ὅλον τὸν κόσμον χάρις εἰς τόν δορυφόρον HELLAS SAT, τόν ὁποῖον καί θερμῶς εὐχαριστοῦμεν, σᾶς στέλνομε πολλὰ χαιρετίσματα, καὶ τὴν Πατριαρχικὴν μας εὐλογίαν ἀπὸ τὴν Παναγία Σουμελᾶ, ἀπὸ τὸ μοναστήρι της ποὺ σᾶς μιλᾶ, μιλᾶ εἰς τὰ τρίσβαθα τῆς ψυχῆς σας, καὶ συγκλονίζει τὴν ὕπαρξίν σας - ὅπου καὶ ἄν εὑρίσκεσθε. Σᾶς χαιρετοῦμε ἀπὸ τὸν τόπον ὅπου εὑρίσκονται οἱ ρίζες σας. «Παρχαρομάνα ἐλάλεσεν» καὶ ἐμεῖς, ἀνταποκρινόμενοι εἰς τὸ κάλεσμά της, ἤλθαμε ἐδῶ ἐκ μέρους ὅλων σας, τῶν ἁπανταχοῦ Ποντίων.
Ὁ μακαριστός προκάτοχός μας Πατριάρχης Ἀθηναγόρας ἔλεγε διά σᾶς ἐπί λέξει: «Σεῖς οἱ Πόντιοι εἶσθε ὑπέροχος λαός, λαμπρός λαός, εἰς τάς θρησκευτικάς σας ἐκδηλώσεις. Σᾶς θαυμάζω, καί αἱ εὐχαί μου σᾶς συνοδεύουν εἰς τό θεάρεστον ἔργον σας».
Καί ὁ σημερινός Οἰκουμενικός Πατριάρχης ὁμοίως σᾶς θαυμάζει, σᾶς ἀγαπᾶ, σᾶς ἐκτιμᾷ καί σᾶς εὐλογεῖ ἐξ ὄλης καρδίας.
Χρόνια πολλά εἰς ὅλους!

İstanbul Rum Patriği I. Bartholomeos’un
Sümela Manastırı’ndaki Konuşmaları
(15 Ağustos 2011)

Sevgili Müslüman Kardeşlerimiz,

Tarihi Sümela Manastırı’na bu sene de gelip dua etmeyi bize nasip eden Yüce Allah’a hamdolsun. Yine bu konudaki anlayış ve hassasiyetleri için, hükümetimize ve özellikle Sayın Başbakanımıza ve Sayın Kültür ve Turizm Bakanımıza şükranlarımızı sunmayı bir borç biliyoruz.

Hazreti Meryem, hem Müslümanlar hem de Hristiyanlar için özel bir anlam ifade etmektedir. O, Âl-i İmrân Sûresi’nde belirtildiği gibi, Allah’ın seçtiği, tertemiz ve bütün kadınlardan üstün kıldığıdır.(3:42)

Geçen sene idrak etmiş olduğumuz ayin, müstesna güzelliğe sahip bu mekânda sevgi ve dostluk hisleri ile buluşmamız, ve, bir ve tek olan Allah’a dua etmiş olmamız, eminiz ki herkes için bir mutluluk vesilesi olmuştur. Dolayısıyla, hükümetimi-zin bu meyandaki kararının ne kadar doğru ve gerçekçi olduğu ispatlanmış oldu.

Biz, bu toprakları paylaşan Müslümanlar ve Hristiyanlar ve de yurtdışından gelen çok sayıda Ortodoks misafirlerimiz geçen sene de bu sene de Meryem Ana’nın yüksek huzurunda toplandık ve memleketimizde ve dünyada daimî barışın ve dayanışmanın ve hüsn-ü niyetin tesisi için dua ettik.

Bu özlediğimiz barış, özellikle bu günlerde çok, ama çok elzemdir, sevgili kardeşlerimiz. Norveç’teki trajik olayların şokunu üzerimizden atamadık ve uzun bir zaman atamayacağız. Komşu ülkelerde kanın akması devam ediyor. Ülkemizde analar evlâtları için ağıt yakıyor. Birkaç gün sonra, New York’taki vahim olayların onuncu yıldönümü vesilesiyle, bütün dünya için çok acı hatıralar tazelenmiş olacaktır. Bütün bunlardan dolayı; göklere değen yüksek Sümela Dağı’ndan, kadınların en hayırlısı olan Meryem Ana’nın ayaklarının önünden, Karadeniz’den, Türkiye’den, burada toplanmış olan biz Hristiyan ve Müslümanlar, bütün dünyaya bir çağrıda bulunalım; kendimiz için, gelecek nesiller için, insanlığın iyiliği için, ebediyet için, selâmet için. Bu çağrı ancak bir kelime olabilir: Barış, barış, barış. Karşılıklı sevgi, karşılıklı saygı. Bunlar; tek amacımız, tek duamız ve müşterek gayretimiz ve çabamız olmalı.

Sözlerimize son verirken, Sayın Trabzon Valisi’ni, Sayın Maçka Belediye Başkanı’nı, Maçka halkını ve tüm hazır bulunanları muhabbetle selâmlıyor, hayır dualar eyliyoruz. Allah’ın inayeti ve bereketi, bütün Karadenizlilerin üzerine olsun! Hayırlı Ramazanlar ve iyi Bayramlar. Yüce Allah, orucunuzu ve ibadetinizi yüksek katında kabul etsin. Amin.

Ρεπορτάζ: Νικόλαος Μαγγίνας

Πλήθη πιστών που ταξίδεψαν από την Ελλάδα, την Ρωσία, την Γεωργία, την Κύπρο και πολλές άλλες χώρες, ακόμα και από την μακρινή Αυστραλία ανέβηκαν το πρωί του Δεκαπενταυγούστου στο όρος Μελά του Πόντου για να συμμετάσχουν στην πανηγυρική Θεία Λειτουργία που τελέστηκε προεξάρχοντος του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου και συλλειτουργούντων του Αρχιεπισκόπου Αμερικής Δημητρίου και του Μητροπολίτη Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως Βαρνάβα.

Ήταν ένα ταξίδι επανασύνδεσης με τις ρίζες, ένα προσκύνημα στην γη που φιλοξενεί τα λείψανα των προγόνων, μια ευκαιρία για προσευχή στο Μοναστήρι της Παναγιάς της Σουμελιώτισσας, προστάτιδας του Ποντιακού Ελληνισμού. Η επανένωση μιας μακραίωνης νοητής αλυσίδας που βιαίως έσπασε το 1923.

Περισσότεροι από 2000 προσκυνητές ανέβηκαν στην Σουμελά περνώντας μέσα από τα δάση με τις καστανιές και τις φουντουκιές και ψηλότερα, στα 1100 μέτρα όπου βρίσκεται το Μοναστήρι, μέσα από τις Οξιές, τα πανύψηλα μαύρα έλατα, περπατώντας στο «χαλί» από φτέρες που σκεπάζει το γόνιμο έδαφος του βουνού. Και όλα αυτά υπό τον ήχο των νερών του αρχαίου ποταμού Πυξίτη. Τοπίο μοναδικής φυσικής ομορφιάς, σημείο συνάντησης του ανθρώπου με τον Θεό.

Στο Μοναστήρι, που σήμερα λειτουργεί ως Μουσείο, περίπου 500 πιστοί μπόρεσαν να εισέλθουν σε αυτό, αφού οι αρχές για λόγους ασφαλείας και προστασίας του μνημείου δεν επέτρεψαν την είσοδο σε περισσοτέρους. Με δέος παρακολούθησαν την θεία λειτουργία και με ευλάβεια άναψαν ένα κερί στην χάρη της Παναγίας.

Ήταν η δεύτερη χρονιά που τελέστηκε η Λειτουργία, ύστερα από την περυσινή που και πάλι προεξήρχε ο Οικουμενικός Πατριάρχης, ύστερα από 87 χρόνια αναγκαστικής σιωπής της Ιστορικής Μονής.
Στην πανηγυρική Θεία Λειτουργία παρέστησαν συμπροσευχόμενοι οι Μητροπολίτες Δημητριάδος Ιγνάτιος, Δράμας Παύλος, ο Αρχιεπίσκοπος Γιαροσλάβλ και Ροστώβ Παντελεήμων, από την Εκκλησία της Ρωσίας και ο Επίσκοπος Φασιανής Αντώνιος, βοηθός Επίσκοπος του Αρχιεπισκόπου Αμερικής. Ανάμεσά στους προσκυνητές ο ομογενής βουλευτής στη Ρωσική Δούμα Ιβάν Σαββίδης, ο πρώην υπουργός Στέλιος Παπαθεμελής και ο πρώην Πρόεδρος της ΕΣΥΕΑ Πάνος Σόμπολος
Αναφερόμενος στην παρουσία του ρώσου Ιεράρχη και των πιστών εκ της Εκκλησίας της Ρωσίας, ο Οικουμενικός Πατριάρχης επανέλαβε την πρόσκλησή του όπως μελλοντικά να μπορέσει να έλθει για να συλλειτουργήσουν και ο Πατριάρχης Μόσχας και πάσης Ρωσίας Κύριλλος.

Το Σύμβολο της Πίστεως ανέγνωσε ο Γενικός Πρόξενος της Ελλάδος στην Κωνσταντινούπολη Βασίλειος Μπορνόβας, ενώ την Κυριακή Προσευχή ο Πρόξενος της Ελλάδος στην Πόλη Νικόλαος Σαπουντζής.