Ο ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΚΑΙ Ο ΤΟΥΡΚΟΣ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ ΣΤΟ ΔΕΙΠΝΟ (ΙΦΤΑΡ) ΤΩΝ ΜΕΙΟΝΟΤΙΚΩΝ ΙΔΡΥΜΑΤΩΝ

Ρεπορτάζ - φωτογραφίες: Νικόλαος Μαγγίνας

Ως ιστορική καμπή στην ιστορία των μειονοτήτων μπορεί να χαρακτηριστεί η παρουσία του Πρωθυπουργού Ερντογάν σε αυτό το ιδιαίτερης σημασίας δείπνο. Στο δείπνο, Ιφτάρ, που παρέθεσαν χθες βράδυ τα 162 μειονοτικά ευαγή ιδρύματα (βακούφια) της Τουρκίας με αφορμή την μουσουλμανική νηστεία του Ραμαζανίου, και στο οποίο παρακάθησε και ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος.

“Για πρώτη φορά στην ιστορία της Δημοκρατίας τέτοιο γεγονός“, “Το κράτος συμφιλιώνεται με τις μειονότητες“. Με τέτοια θετική προσέγγιση και ευμενή σχόλια υποδέχθηκε η πλειοψηφία του τουρκικού τύπου την πρόσφατη σημαντική απόφαση του Πρωθυπουργού όσον αφορά στα βακουφικά μειονοτικά ακίνητα. Φυσικά δεν εκλείπουν και οι αντίθετες φωνές που επιμένουν να τονίζουν πως “Στις μειονότητες εόρτιο δώρο για το Μπαϊράμι, απειλή στη Μουσουλμανική χώρα“.

Η παρουσία του Πρωθυπουργού Ερντογάν σε αυτό το δείπνο, στο οποίο συνοδευόταν από την σύζυγό του Εμινέ, καθώς και οι συζητήσεις που είχε με τους εκπροσώπους των μειονοτήτων, χαρακτηρίζεται ιδιαίτερα σημαντικό γεγονός σε μια περίοδο που βρίσκεται σε εξέλιξη η διαβούλευση της Κυβέρνησης του με διαφόρους φορείς – μεταξύ των οποίων και οι μειονότητες- για τη διαμόρφωση του νέου Συντάγματος της χώρας.
Ιδιαίτερα θερμή ήταν η ομιλία του Πρωθυπουργού Ερντογάν, ο οποίος αναφέρθηκε στα αποφασιστικά βήματα για τον εκδημοκρατισμό της χώρας, που έγιναν στα εννέα χρόνια που βρίσκεται το κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης στη εξουσία. "Η Κυβέρνηση δίνει αγώνα ενάντια σε ενέργειες που κινούνται εκτός του δικαίου", σημείωσε ο Πρωθυπουργός Ερντογάν.
''Δεν θα χρεωθούμε τα λάθη άλλων" τόνισε και συνέχισε ευχόμενος : "Και αυτοί ακόμα που θα επιχειρήσουν να τα επαναλάβουν, ποτέ να μην έχουν το θάρρος και τη δυνατότητα (σ.σ. εννοεί να το πράξουν)".

Όπως είπε ο Πρωθυπουργός της Τουρκίας είναι γνωστές οι αδικίες που υπέστησαν διάφορες θρησκευτικές ομάδες λόγω της διαφορετικότητάς τους. "Όμως τώρα πια αυτά έμειναν στο παρελθόν. Στη χώρα μας, οι εποχές κατά τις οποίες συμπολίτες μας υπέστησαν πιέσεις λόγω της πίστης τους, της θρησκείας τους, της εθνικής τους ρίζας, εξαιτίας της διαφορετικής ζωής τους, ανήκουν πλέον στο παρελθόν".

"Γκρεμίζοντας τα ταμπού βάλαμε υπογραφή σε ιστορικές μεταρρυθμίσεις. Δεν επιτρέπουμε και δεν θα επιτρέψουμε διακρίσεις μεταξύ των συμπατριωτών μας" είπε εμφαντικά ο Πρωθυπουργός της Τουρκίας ο οποίος αναφέρθηκε στο διάταγμα 5737 περί της επιστροφής της ακίνητης βακουφικής περιουσίας.

Προηγουμένως μίλησαν ο Αντιπρόεδρος της Κυβερνήσεως Μπουλέντ Αρίντς αλλά και ο εκπρόσωπος των μειονοτικών μη μουσουλμανικών Βακουφίων στο Συμβούλιο της Διευθύνσεως Βακουφίων και δραστήριος ομογενής Λάκης Βίγκας.

"Το νέο Σύνταγμα θα πρέπει να είναι και δικό μας Σύνταγμα" τόνισε ο Λ. Βίγκας, ο οποίος είπε ότι οι μεινότητες άρχισαν να επεξεργάζονται σχέδια του Συντάγματος όπου περιλαμβάνονται συγκεκριμένες αναφορές στα περιουσιακά δικαιώματα, στις θρησκευτικές ελευθερίες και σε άλλα θέματα που αφορούν τις μειονότητες, ανάλογα με όσα ισχύουν σε διεθνές επίπεδο.
Ο Λάκης Βίγκας απευθυνόμενος προς τον Πρωθυπουργό είπε: “επί των ημερών της δικής σας διακυβέρνησης εμείς οι μη μουσουλμανικές μειονότητες αρχίσαμε να αισθανόμαστε πιο δυνατοί και με αυτοπεποίθηση και για πρώτη φορά εξερχόμαστε από την πρακτική της αυτοάμυνας. Χαιρόμαστε διότι τα παιδιά μας πλέον δε θα γεννιούνται χρεωμένα με τις πολιτικές σκοπιμότητες του παρελθόντος“.

«Δείχνει τη διάθεση της Κυβερνήσεως έναντι των μειονοτήτων, έναντι των μη μουσουλμάνων πολιτών της χώρας» είπε ο Οικουμενικός Πατριάρχης, αναφερόμενος στην παρουσία του Πρωθυπουργού στο δείπνο, ιφτάρ, που παρέθεσαν τα μειονοτικά ιδρύματα. «Το δείπνο συνέπεσε με την απόφαση για την επιστροφή των ακινήτων των μειονοτικών βακουφίων» τόνισε ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος. «Πρόκειται για τη διόρθωση μιας αδικίας, είναι η αποκατάσταση της. Στο παρελθόν έγιναν πολύ δυσάρεστα γεγονότα. Ένα-ένα διορθώνονται» συνέχισε ο Οικουμενικός Πατριάρχης, εκφράζοντας τη βεβαιότητα ότι «θα δούμε και καλύτερα πράγματα στο μέλλον».

Ο Πρωθυπουργός της Τουρκίας κάθισε δίπλα από τον Οικουμενικό Πατριάρχη, στο κεντρικό τραπέζι του δείπνου που πραγματοποιήθηκε στους κήπους του Αρχαιολογικού Μουσείου.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το δείπνο πραγματοποιήθηκε σε πολύ θετική ατμόσφαιρα ύστερα από την απόφαση του Πρωθυπουργού Ερντογάν, η οποία δημοσιεύθηκε το Σάββατο στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της Τουρκίας, με την οποία ανοίγει ο δρόμος να επιστραφούν στα μειονοτικά ιδρύματα χιλιάδες ακίνητα που τους αφαιρέθηκαν μετά το 1936, χρονιά κατά την οποία είχε ζητηθεί από τα βακούφια να δηλώσουν την ακίνητη περιουσία τους.
Στην περίπτωση που τα ακίνητα που αφαιρέθηκαν δεν βρίσκονται πλέον στην κυριότητα του Κράτους, τότε τα Βακούφια θα μπορούν να αποζημιωθούν. Η απόφαση αφορά μόνο τα Ιδρύματα και όχι και τα φυσικά πρόσωπα, ενώ δεν αντιμετωπίζει το ζήτημα των κατειλημμένων ομογενειακών ακινήτων.

Σημειώνεται ότι σύμφωνα με ορισμένους ανεπίσημους υπολογισμούς, από το 1936 και ύστερα αφαιρέθηκαν περίπου 10.000 ακίνητα από την ελληνορθόδοξη κοινότητα (ευαγή ιδρύματα και απλούς πολίτες).

Το Πρωθυπουργικό ζεύγος της Τουρκίας υποδέχθηκε ο Λάκης Βίγκας, ενώ κατά τη διάρκεια του δείπνου έπαιζε μουσική το συγκρότημα Cafe Aman Istanbul, στο οποίο συμμετέχουν ρωμηοί και τούρκοι μουσικοί με επικεφαλής τον ρωμηό Στέλιο Μπερμπέρη.
Το μουσικό πρόγραμμα περιλάμβανε συνθέσεις της κλασσικής οθωμανικής μουσικής του 19ου αιώνα και ρωμηών συνθετών, όπως του Αντώνη Κυριαζή και Νικολάκη Κεμεντσετζή.
Επίσης, δύο τραγούδια ελληνικά: Σαν τα μάρμαρα της Πόλης και Καναρίνι μου γλυκό καθώς και τραγούδια αρμένικα και εβραϊκά.