ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ: ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟΝ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΣΗΛΥΒΡΙΑΣ ΣΩΤΗΡΙΟΥ ΕΤΟΥΣ 2019

Τοῦ Δημητρίου Ἰ. Τσιανικλίδη 

Δρος Θ-Νομικοῦ 

Σέ καλαίσθητη μορφή καί μέ πλούσιο ἱστορικό ὑλικό κυκλοφόρησε ἀπό τήν Ἱερά Μητρόπολη Σηλυβρίας (Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο) τό νέο ἐγκόλπιο ἡμερολόγιο τοῦ σωτηρίου ἔτους 2019. Τό ἡμερολόγιο πού ἀριθμεῖ 62 σελίδες ἐκτυπώθηκε σέ τετραχρωμία ἀπό τόν ἐκδοτικό οἶκο «ΕΠΤΑΛΟΦΟΣ ΑΒΕΕ» καί ἔχει διαστάσεις 8 Χ 12cm. Τό παρόν ἡμερολόγιο εἶναι ἀφιερωμένο στό μακαριστό μητροπολίτη Σηλυβρίας Φιλόθεο (1356-1361). Στό μέν ἐμπροσθόφυλλο προβάλλεται σέ χειρόγραφη μορφή ἀπό τήν Πατριαρχική Βιβλιοθήκη ὁ ἐγκωμιαστικός λόγος τοῦ ὡς ἄνω μητροπολίτη στόν Ἅγιο Ἀγαθόνικο, στό δέ ὀπισθόφυλλο εἰκονίζεται μαρμάρινη στήλη μέ τό ἐπίγραμμα: «ΣΥΛΒΡ ΜΑΞΙΜ» (ΣΗΛΥΒΡΙΑΣ ΜΑΞΙΜΟΣ). 

Τό ἡμερολόγιο ἄρχεται μέ τόν τίτλο: «ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟΝ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΣΗΛΥΒΡΙΑΣ-ΣΩΤΗΡΙΟΥ ΕΤΟΥΣ 2019» (σ.1). Ἀκολουθοῦν, ἡ φωτογραφία τῆς Α.Θ.Π. τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίου (σ.2), καθώς καί τό ἱεροπρεπέστατο πατριαρχικό του εὐχετήριο γράμμα (σσ.3-4). 

Ὁ προκαθήμενος τῆς Ὀρθοδοξίας κ. Βαρθολομαῖος στό μεστό «προλογικό του χαιρετισμό», ἀφοῦ ἀναφέρεται ἐπιγραμματικά στή ζωή καί τό ἔργο τοῦ μητροπολίτη Φιλοθέου, συγχαίρει τό Σεβ. μητροπολίτη Σηλυβρίας κ. Μάξιμο γιά τήν πρωτοβουλία του νά ἀφιερώσει τό παρόν ἡμερολόγιο: «εἰς τόν ἐκ τῶν μακαριστῶν προκατόχων ὑμῶν Μητροπολίτην Φιλόθεον, ὡς ἐκδηλώσεως ὀφειλομένης τιμῆς καί εὐγνωμοσύνης πρός αὐτόν καί ἀναδείξεως τοιουτοτρόπως ἑνός, οὐχί εὐρύτερον γνωστοῦ Ἱεράρχου τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου». Ἀκολουθεῖ στή συνέχεια, ἡ ἑξῆς χαρακτηριστική ἀφιέρωση: «Τῼ ΦΙΛΟΘΕῼ, ΠΟΙΜΕΝΙ ΣΗΛΥΒΡΙΑΣ ΧΡΗΜΑΤΙΣΑΝΤΙ ΚΑΙ ΕΠΙ ΕΥΣΕΒΕΙᾼ ΚΑΙ Τῌ ΣΟΦΙᾼ Τῌ ΑΝΩ ΚΑΙ Τῌ ΚΑΤΩ ΔΙΑΛΑΜΨΑΝΤΙ, ΤΟΔΕ ΕΝ ΕΥΛΑΒΕΙᾼ, ΦΕΡΕΙ Ο ΑΥΤΟΥ ΔΙΑΔΟΧΟΣ ΣΥΝ ΠΟΘῼ, ΜΑΞΙΜΟΣ ΧΡΙΣΤΟΥ ΤΑΠΕΙΝΟΣ ΑΡΧΙΘΥΤΗΣ» (σ.5), καθώς καί ἡ φωτογραφία τοῦ Σεβ. κ. Μάξιμου (σ. 6). Ἀκολούθως, ἕπεται μέ ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον, ὁ «ΠΡΟΛΟΓΟΣ» (σσ.7-11) τοῦ κ. Μάξιμου γιά νά ὑπενθυμίσει ἀρχικά στόν ἀναγνώστη, ὅτι τό παρόν ἡμερολόγιο ἀφιερώνεται: «εἰς τόν λογιώτατον συγγραφέα καί ἕνα ἐκ τῶν σημαντικῶν ἐκπροσώπων τῆς βυζαντινῆς λογοτεχνίας». 

Στή συνέχεια, ὁ φιλομόναχος συγγραφέας κ. Μάξιμος, περιγράφει σύντομα τό ρόλο τοῦ προκατόχου του Φιλοθέου κατά τήν περίοδο τῆς ἡσυχαστικῆς ἔριδας (14ος αἰων.) καί παράλληλα, σκιαγραφεῖ τά ἐκκλησιαστικά του χαρίσματα. Ἀκόμη, στόν πρόλογό του ὁ ἱστοριοδίφης κ. Μάξιμος, μᾶς τονίζει, ὅτι μέ τήν κατά Χριστόν βιοτήν του ὁ Φιλόθεος, καθίσταται «ὡς φωτεινόν παράδειγμα πρός μίμησιν καί ἀποτελεῖ ἀφορμήν σπουδῆς εἰς τόν πνευματικόν πλοῦτον τῶν μεγάλων ἐκπροσώπων τῆς βυζαντινῆς γραμματείας». Τέλος, ὁ κ. Μάξιμος κατακλείει τόν πρόλογό του μέ τήν κάτωθι βεβαιότητα: «ὅτι ὁ εὑρισκόμενος εἰς τάς οὐρανίους μονάς καί προγευόμενος τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ Σηλυβρίας Φιλόθεος θά ἀναπέμπῃ ὅμοῦ μετά Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ καί τῶν ὑπολοίπων ἡσυχαστῶν πατέρων θερμάς προσευχάς καί ἱκεσίας πρός τόν Ἅγιον Τριαδικόν Θεόν διά τόν ἐλάχιστον Ποιμενάρχην καί τό ποίμνιον τῆς Μητροπόλεως Σηλυβρίας, καθώς καί διά τούς ἀπανταχοῦ Σηλυβριανούς καί τόν κόσμον ὁλόκληρον». (σ.12). 

Στή συνέχεια, ὑπάρχει σέ γλώσσα τήν ἁπλῆ καθαρεύουσα πολυσέλιδο, εὐσύνοπτο ἱστορικό ἀφιέρωμα ἐνημερωτικοῦ χαρακτῆρα μέ βιογραφικά στοιχεῖα (τόπος γέννησης, σπουδές, ποιμαντική διακονία, κ. ἄ. ), καθώς καί μέ τούς κυριότερους σταθμούς τῆς ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς καί δράσης τοῦ μητροπολίτη Φιλοθέου. Ἐπίσης, δίδονται ἐνδιαφέρουσες πληροφορίες γιά τούς ἀγῶνες του ὑπέρ τοῦ ἡσυχασμοῦ, γιά τήν ἐπικοινωνία του μέ τούς Παλαμικούς Πατριάρχες καί καταχωρεῖται σέ κατηγορίες τό πλούσιο συγγραφικό του ἔργο (σσ.13-24). 

Στή συνέχεια, ἀκολουθεί τό ἑορτολόγιο πού ἀφορᾶ τούς 12 μῆνες τοῦ ἔτους 2019 (σσ.26-49), ὅπου μέ ἔντονα στοιχεῖα ἐκτυπώνονται οἱ μνῆμες τῶν Δεσποτικῶν καί Θεομητορικῶν ἑορτῶν καί τῶν ἑορταζομένων ἁγίων, καθώς καί στήν ἀπέναντι σελίδα ἀπό τά μηνολόγια τά ἀναγνώσματα τῶν Κυριακῶν καί μεγάλων ἑορτῶν. Κάτω ἀπό τά ἀναγνώσματα δημοσιεύεται ἔγχρωμο φωτογραφικό ὑλικό ἀπό τήν ἱστορία καί ζωή τῆς Μητρόπολης Σηλυβρίας, π.χ., τίμια Λείψανα, εἰκόνες, ἁγιογραφικές παραστάσεις, φωτογραφικά στιγμιότυπα ἀπό τήν ἱστορική πρώτη ὑπαίθρια πατριαρχική Θεία Λειτουργία προεξάρχοντος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ. Βαρθολομαίου (11-11-2018), ἱστορικά μνημεῖα τῆς Σηλυβριανῆς γῆς, κ. ἄ. 

Ἀκολουθοῦν οἱ ὑπότιτλοι: «ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΣΗΛΥΒΡΙΑΣ» (σ.52) καί «ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΔΙΑΡΘΡΩΣΙΣ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΥ» (σ.53), ὅπου παρέχονται χρήσιμες πληροφορίες γιά τή λειτουργία τόσο τῆς Ἱερᾶς Μητρόπολης Σηλυβρίας, ὅσο καί γιά τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο. Τέλος, ἡ ἔκδοση τοῦ παρόντος ἡμερολογίου ὁλοκληρώνεται μέ τόν ὀκτασέλιδο χῶρο γιά προσωπικά τηλέφωνα καί σημειώσεις (σσ. 56-63). Ἀκόμη, τό παρόν ἡμερολόγιο διανθίζεται μέ τό ἀπαραίτητο ἔγχρωμο φωτογραφικό ὑλικό φωτίζοντας ἄγνωστες πτυχές τῆς ἔνδοξης ἱστορίας τῆς Μητρόπολης αὐτῆς. Ἡ παροῦσα πραγματεία ἀναδεικνύει μιά μεγάλη πνευματική φυσιογνωμία τῆς ἐκκλησιαστικῆς μας ἱστορίας. Προβάλλεται εὐρύτερα ὁ ἱεράρχης Φιλόθεος (1356-1361) μέ τήν λιπαρά θεολογική του μόρφωση καί τήν καλλίκαρπη ἀρχιερατική του διακονία καί παράλληλα, καθίσταται ὑπόδειγμα ποιμενάρχου, ἀνθρώπου ἀρετῆς καί ἁγιότητας. 

Ἀκόμη, μέσα ἀπό τό παρόν φωτογραφικό ὑλικό προβάλλονται μέ ἰδιαίτερη ἱστορική ἀξία μνημεῖα τῆς Θείας Λατρείας, πού ἔγιναν τόποι πνευματικῆς ἀναγέννησης, μετανοίας καί σωτηρίας. Παρουσιάζεται ἡ ζῶσα λατρευτική πνευματική παράδοση τῆς Ἐκκλησίας μας καί καταγράφεται γιά πρώτη φορά τό κορυφαῖο ἱστορικό γεγονός τῆς ὑπαίθριας πατριαρχικῆς Θείας Λειτουργίας μέ προεξάρχοντα τήν Α.Θ.Π. τόν Οἰκουμενικό Πατριάρχη κ. Βαρθλομαῖο (11-11-2018), πού ἔλαβε χώρα στήν ἀρχαία Ἀκρόπολη, στό «Κάστρο», ὅπου βρισκόταν ἄλλοτε ὁ βυζαντινός ναός τοῦ Ἁγ. Σπυρίδωνος. Ἀκόμη, φωτογραφικά στιγμιότυπα ἀπό τίς ἱερές Ἀκολουθίες τοῦ Παρεκκλησίου τῆς Παναγίας Σηλυβριανῆς καί Ἁγ. Νεκταρίου τοῦ Έπισκοπείου τῆς Μητρόπολης Σηλυβρίας, καθώς καί ἀπό τήν ὥς ἄνω ὑπαίθρια πατριαρχική Θεία Λειτουργία, μαρτυροῦν τήν ἀγωνιστική διάθεση καί προσπάθεια πού καταβάλλει ὁ Σεβ. κ. Μάξιμος γιά τή διατήρηση τῆς πνευματικῆς φυσιογνωμίας τῆς Ἁγιοτόκου Σηλυβρίας καί τή διαφύλαξη τῆς πολιτιστικῆς κληρονομιᾶς της. Συνοδοιπόροι στήν προσπάθεια αὐτή βρίσκονται ἡ Α.Θ.Π. ὁ Οἰκουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαῖος, οἱ τοπικές Ἀρχές τῆς Σηλυβρίας μέ πρωτοπόρο τόν Ἐντιμολογιότατο Δήμαρχο κ. Özcan Işıklar, καί τό ἁπανταχοῦ τῆς γῆς φιλόχριστο πλήρωμα τῆς Ἱερᾶς Μητρόπολης Σηλυβρίας. Ὁ κ. Μάξιμος φροντίζει, ἀκόμη, μέ τήν δεκαπενθήμερη κυριακάτικη Θεία Λειτουργία, γιά τόν εὐαγγελισμό, τή διδαχή, τήν πνευματική καλλιέργεια καί τή σωτηρία τῶν ὀρθοδόξων πιστῶν πού κατοικοῦν στήν Ἐπαρχία Σηλυβρίας. Ἀναδεικνύει, ἐπίσης, δοθείσης εὐκαιρίας, τόν ἱστορικό καί σωτηριολογικό χαρακτῆρα τῶν ἱερῶν σεβασμάτων τῆς ὀρθόδοξης πίστης μας. Μεριμνᾶ, ταυτόχρονα, γιά τή διατήρηση τῶν ἐκκλησιαστικῶν θεσμῶν, καθώς καί γιά τήν προβολή καί τήν τόνωση τῶν ὀρθοδόξων βιωμάτων στίς ψυχές τοῦ ποιμνίου του. Ἐπιμελεῖται, ἐπιτυχῶς, τῆς καθιερωμένης ἐτήσιας πανηγυρικῆς Θείας Λειτουργίας τῆς ἑορτῆς τοῦ Ἁγ. Νεκταρίου (11 Νοεμβρίου), καθώς καί τῶν πολιτιστικῶν ἐκδηλώσεων μέ τή συμμετοχή θρακικῶν συλλόγων και σωματείων τοῦ ἐσωτερικοῦ καί τοῦ ἐξωτερικοῦ, ὅπου καλλιεργοῦνται οἱ πνευματικοί δεσμοί τῶν ἁπανταχοῦ τῆς γῆς Σηλυβριανῶν μέ τήν πατρώα γῆ τους. Ὁ κ. Μάξιμος ὡς θεματοφύλακας τῶν ἱστορικῶν διαχρονικῶν ἀξιῶν τῆς μητρόπολης αὐτῆς, τήν ὁποία ποιμαίνει θεοφιλῶς μέ τή Χάρη τοῦ Θεοῦ, ἀναλώνεται καθημερινά γιά τήν «αὔξησιν τοῦ Θεοῦ» (Κολοσ. 2,19) καί τήν κοινωνική πρόοδο τοῦ Χριστεπωνύμου πληρώματος στή Σηλυβρία. Τό παρόν ἡμερολόγιο τῆς Ἱερᾶς Μητρόπολης Σηλυβρίας καθίσταται ἕνας σύγχρονος ἡμεροδείκτης, ἀξιόλογος καί ὠφέλιμος, ἐνῶ παράλληλα ἀποτελεῖ πολύτιμη πηγή ἱστορικῶν γνώσεων, ἀφοῦ ζωντανεύει μνῆμες καί θρύλους τῆς ἔνδοξης παράδοσής μας. 

Ἀξίζουν θερμά συγχαρητήρια στήν Ἱερά Μητρόπολη Σηλυβρίας, ἡ ὁποία ὡς κιβωτός διάσωσης τῆς ἱστορικῆς διαδρομῆς τῶν ἱερῶν παραδόσεων τοῦ λαοῦ της, προβάλλει τόν χαρισματικό βίο τοῦ ἀρχιερέα της Φιλόθεο, ὁ ὁποῖος συνέβαλε στό ἁγιαστικό ἔργο τῆς Ἐκκλησίας μέ τούς ἀσκητικούς του ἀγῶνες. Ἡ παροῦσα ἔκδοση μέ τήν ἄριστη τυποτεχνική της ἐμφάνιση προσφέρει ἐνδιαφέροντα ἱστορικά στοιχεῖα τῆς Σηλυβρίας, καθώς καί τῆς εὐρύτερης περιοχῆς της καί ἀξίζει νά τό προμηθευθοῦν (τηλ. ἐπικοινωνίας (00905372479000) ὄχι μόνο ὅσοι κατάγονται ἀπό τήν ἐπαρχία τῆς Σηλυβρίας, οὔτε καί οἱ φιλίστορες, ἀλλά καί κάθε ἀναγνώστης, ἀφοῦ ἀποβαίνει χρήσιμος ὁδηγός γιά τή χριστιανική ζωή κάθε πιστοῦ. Μέ αἰσθήματα χαράς καί αἰσιοδοξίας χαιρετίζουμε τήν ἀξιέπαινη ἔκδοση τοῦ ἐγκολπίου ἡμερολογίου καί συγχαίρουμε τόν κ. Μάξιμο γιά τό ἐποικοδομητικό ἔργο, πού ἐπιτελεῖται στή Μητρόπολη Σηλυβρίας, χάρη στήν ἀκαταπόνητη ἐργατικότητά του. Τέλος, νά εὐχηθοῦμε ἐκ βάθους καρδίας, διά τῶν πρεσβειῶν τῆς Παναγίας τῆς Σηλυβριανῆς καί τοῦ Αγ. Νεκταρίου ὑγεία, δύναμη καί μακροημέρευση στό ρέκτη μητροπολίτη Σηλυβρίας κ. Μάξιμο, ὥστε νά συνεχίζει θεοφιλῶς τό πολυσχιδές ἀρχιερατικό του ἔργο γιά χάρη τῆς πνευματικῆς οἰκοδομῆς τῶν πιστῶν τῆς ἁγίας μας Ἐκκλησίας.