Ὁμιλία
τῆς Α. Θ. Παναγιότητος
κ. κ. Βαρθολομαίου
κατὰ τὴν Ὑποδοχὴν
καὶ τὴν Ἐπίσημον Δοξολογίαν
εἰς τὸν Ἑλληνορθόδοξον Ναὸν
τῆς Santa Maria Podone
(15 Μαΐου 2013)
Ἱερώτατε Μητροπολῖτα Ἰταλίας καὶ Μελίτης κύριε Γεννάδιε,
Σεβασμιώτατε Καρδινάλιε κύριε Angelo Scola, Ἀρχιεπίσκοπε Mιλάνου,
Ἐντιμότατε κύριε Γεώργιε Παπαδόπουλε, Γενικὲ Πρόξενε τῆς Ἑλλάδος ἐνταῦθα καὶ λοιποὶ Ἄρχοντες τοῦ τόπου,
Εὐλαβέστατοι κληρικοί,
Τέκνα ἡμῶν ἐν Κυρίῳ ἀγαπητὰ καὶ πεφιλημένα,
Χριστὸς ἀνέστη!
Τί εἴπωμεν καὶ τί λαλήσωμεν, εὑρισκόμενοι σωματικῶς καὶ προσευχόμενοι εἰς τὸν ἱστορικὸν τοῦτον ἱερὸν ναόν, τὸν τιμώμενον ἐπ᾿ ὀνόματι τῆς Κυρίας Θεοτόκου Podone, καὶ εἰδικώτερον συνδεδεμένον μὲ τὴν ἕδραν τοῦ καθ’ ἡμᾶς Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, τὴν Νέαν Ρώμην, τὴν Κωνσταντινούπολιν, λόγῳ τῆς ἀφιερώσεώς του εἰς τὸ θαῦμα τῆς διασώσεως αὐτῆς ὑπὸ τῶν ἀθέων ἐπιδρομέων, μετὰ τὸ ὁποῖον ἠκολούθησεν ἡ γνωστὴ καὶ λίαν ἀγαπητὴ εἰς τοὺς πιστοὺς ὁλονύκτιος εὐχαριστία πρὸς τὴν Θεοτόκον, καθιερωθεῖσα πλέον εἰς τὴν συνείδησιν τῆς Ἐκκλησίας ὡς "Ἀκάθιστος Ὕμνος"; Ἀγαλλόμενοι, δεόμεθα πρὸς τὴν Θεοτόκον νὰ ἀξιώσῃ πάντας ἡμᾶς, τοὺς σήμερον συναχθέντας εἰς τὸν ναόν της, τῶν ἀφθάρτων καὶ ἀνεκλαλήτων ἀγαθῶν τῆς Βασιλείας τοῦ Υἱοῦ της, ὅπου καὶ ὁ Ἴδιος εὑρίσκεται μετὰ τοῦ ἀναστημένου καὶ θεωθέντος σώματος, τὸ ὁποῖον ἐξ αὐτῆς ἀσπόρως προσέλαβε, κατὰ τὴν συγκαταβατικὴν καὶ φιλάνθρωπον Θείαν Οἰκονομίαν.
Διανύοντες δὲ τὴν χαρμόσυνον ταύτην περίοδον τοῦ εὐφροσύνου Πεντηκοσταρίου καὶ πληρούμενοι τῆς ἀναστασίμου χαρᾶς, ἡ ὁποία πηγάζει ἐκ τοῦ Θεοδέγμονος καὶ Ζωοποιοῦ Τάφου τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, εὐχόμεθα, ἀδελφοὶ καὶ τέκνα, νὰ ἑορτάζητε πάντοτε αὐτήν «μὴ ἐν ζύμῃ κακίας καὶ πονηρίας, ἀλλὰ ἐν ἀζύμοις εἰλικρινείας καὶ ἀληθείας, πιστεύοντες εἰς Πατέρα, Υἱὸν καὶ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον, εἰς Τριάδα ὁμοούσιον καὶ ἄκτιστον, πιστεύοντες τῇ ἀναστάσει, προσδοκῶντες τὸν Κύριον πάλιν ἐρχόμενον, οὐκέτι μὲν ταπεινῶς, ἀλλ’ ἐνδόξως μετὰ λαμπρότητος οὐρανίου, μετὰ φωτεινῶν ἀγγέλων, μετὰ σαλπίγγων καὶ φόβου καὶ χαρᾶς» (ἁγίου Θεοδώρου τοῦ Στουδίτου, Λόγος εἰς τὴν Ἁγίαν Κυριακὴν τοῦ Πάσχα, ΕΠΕ 18, 64).
Τὴν ἀναστάσιμον ταύτην εὐφροσύνην αὐξάνει δι' ἡμᾶς τὸ γεγονὸς ὅτι εὑρισκόμεθα σήμερον ἐνταῦθα εἰς τὴν ἐκκλησίαν τῆς Θεοτόκου Podone, ἡ ὁποία ὡραΐζει καὶ κοσμεῖ τὸ ἱστορικὸν κέντρον τῆς ἐξ ἴσου ἱστορικωτάτης πόλεως τῶν Μεδιολάνων. Ἡ ἐκκλησία αὕτη προφρόνως ἐδωρήθη εἰς τὴν Ἱερὰν Μητρόπολιν Ἰταλίας ὑπὸ τοῦ ἀγαπητοῦ ἡμῖν Σεβασμιωτάτου Καρδιναλίου καὶ Ἀρχιεπισκόπου τοῦ Μιλάνου κ. Angelo Scola, ὁ ὁποῖος, διὰ τῆς εὐγενοῦς χειρονομίας του ταύτης, ἤνοιξε νέαν σελίδα εἰς τὰς σχέσεις μετὰ τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, οἰκοδομήσας ταύτας εἰς τὸν ἀμοιβαῖον σεβασμόν, τὴν τιμήν, τὴν φιλίαν καὶ τὴν ἐν Χριστῷ ἀγάπην.
Μεγάλη ὡσαύτως εἶναι ἡ χαρὰ ἡμῶν διότι ἀξιούμεθα νὰ προσκυνήσωμεν τὰ ἐσωτερικὰ παρεκκλήσια τοῦ ἱεροῦ ναοῦ, τὰ ὁποῖα λίαν προσφυῶς ἀφιερώθησαν εἰς τοὺς ἁγίους οἱ ὁποῖοι εἶναι συνδεδεμένοι μὲ τὸν τόπον τοῦτον, τοὺς ἐνθάδε μαρτυρήσαντας ὑπὲρ τῆς χριστιανικῆς πίστεως ἁγίους Σεβαστιανόν, Ναζάριον, Γερβάσιον, Προτάσιον καὶ Κέλσον, τὸν κλεινὸν καὶ θεόσοφον ἱεράρχην Ἀμβρόσιον, ἐπίσκοπον Μεδιολάνων, καὶ πρὸ πάντων εἰς τοὺς ἰδιαιτέρως ἐφέτος τιμωμένους Ἰσαποστόλους Κωνσταντῖνον τὸν Μέγαν καὶ Ἁγίαν Ἑλένην, ἀναλογιζόμενοι ὅτι εἰς τὴν πόλιν ὅπου εὑρίσκεται ἡ ἐκκλησία αὕτη πρὸ 1700 ἐτῶν ὁ φιλόχριστος καὶ εὐσεβέστατος Βασιλεὺς ὑπέγραψε τὸ περίφημον «Διάταγμα τῶν Μεδιολάνων».
Ἀληθῶς, διὰ νὰ δανεισθῶμεν τοὺς λόγους τοῦ λίαν προσφιλοῦς ἀδελφοῦ καὶ συλλειτουργοῦ ἡμῶν Ἱερωτάτου Μητροπολίτου Ἰταλίας καὶ Μελίτης κ. Γενναδίου κατὰ τὴν τελετὴν τῶν Θυρανοιξίων τοῦ ναοῦ τούτου, "ἡ ἀπόκτησις μέσα εἰς τὴν καρδίαν τοῦ Μιλάνου δευτέρας ἐκκλησίας" ἦτο ἕν "γεγονὸς ἱστορικόν" διὰ τὴν Ἱερὰν Μητρόπολιν Ἰταλίας καὶ Μελίτης, τὸ ὁποῖον ἐνεθάρρυνε καὶ πολὺ ἐνίσχυσε τοὺς διακόνους καὶ ἐργάτας αὐτῆς, καὶ ἀληθῶς ἐχαρίσατο εἰς "τὴν Μητέρα μας Ἐκκλησίαν Κωνσταντινουπόλεως, ἔπαλξιν ζωτικὴν καὶ ἐλπιδοφόρον, ἡ ὁποία θὰ διακηρύττῃ ἐλευθέρως, ἀδιαλείπτως καὶ Ὀρθοδόξως τὰ αἰώνια Αὐτῆς μηνύματα".
Εἰς τὸ σημεῖον τοῦτο, στρέφομεν τὸν λόγον πρὸς τὸν ἱερώτατον Ποιμενάρχην σας καὶ λίαν ἠγαπημένον ἐκ τῶν ἑδράνων τῆς κατὰ Χάλκην Ἱερᾶς Θεολογικῆς Σχολῆς ὁμογάλακτον ἀδελφόν μας κύριον Γεννάδιον, πρὸς τὸν ὁποῖον ἀπευθύνομεν ἀναστάσιμον ἀδελφικὸν χαιρετισμὸν καὶ συγχαίρομεν αὐτὸν διὰ τὸ ἔργον τὸ ὁποῖον ἐπιτελεῖ ἐπὶ μακρὰν σειρὰν ἐτῶν εἰς τὴν Ἰταλικὴν χερσόνησον καὶ τὴν Μάλταν. Ἡ ἀπόκτησις τοῦ ναοῦ τούτου καὶ ἄλλων ἱερῶν ναῶν καὶ ἡ σύστασις ὀρθοδόξων ἐνοριῶν ἀποτελοῦν προσωπικὸν αὐτοῦ ἐπίτευγμα, ἀποτέλεσμα τῶν προσπαθειῶν του, ἰδίᾳ δὲ τῶν ἀγαθῶν σχέσεων τὰς ὁποίας διατηρεῖ καὶ καλλιεργεῖ μετὰ τῆς Ρωμαιοκαθολικῆς Ἐκκλησίας, ἀναπτύσσων τοιουτοτρόπως πνεῦμα συνεργασίας καὶ διαλόγου μετ' αὐτῆς, τὸ ὁποῖον ἀμφότεροι ἐδιδάχθημεν ὑπὸ τοῦ παραδείγματος τοῦ Πατριάρχου τῶν φοιτητικῶν μας χρόνων, ἀοιδίμου ἐκ τῶν προκατόχων ἡμῶν Ἀθηναγόρου, τοῦ προβάντος εἰς τὸ ἱστορικὸν βῆμα τῆς ἐνάρξεως ἐπικοινωνιῶν καὶ διαλόγου μεταξὺ τῶν Ἐκκλησιῶν Ὀρθοδόξου καὶ Ρωμαιοκαθολικῆς.
Ὡσαύτως, εἶναι μεγάλη ἡ χαρὰ καὶ ἡ τιμὴ νὰ εὑρισκώμεθα σήμερον μεταξὺ τῶν μελῶν τῆς Ἑλληνικῆς Κοινότητος τοῦ Μιλάνου, ἡ ὁποία μετὰ σπουδῆς καὶ ζήλου ἐνεργεῖ διὰ τὴν καλλιτέραν καὶ βαθυτέραν γνωριμίαν τοῦ ἰταλικοῦ λαοῦ μετὰ τῆς γλωσσικῆς, πολιτιστικῆς καὶ πνευματικῆς κληρονομίας τοῦ εὐσεβοῦς Γένους μας καὶ διὰ τὴν καλλιέργειαν ἀμοιβαίων σχέσεων συνεργασίας καὶ ἐπικοινωνίας μεταξὺ τῶν δύο λαῶν, εὐχόμεθα δὲ πλουσίαν τὴν παρὰ τοῦ Ἀναστάντος Σωτῆρος εὐόδωσιν τῆς καλῆς αὐτῆς προσπαθείας.
Ἀδελφοὶ καὶ τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά,
Ἐπιστρέφοντες εἰς τὸ ἐπὶ τεσσαρακονθήμερον ὑπὸ τῆς Ἐκκλησίας ἡμῶν ἑορταζόμενον γεγονὸς τῆς Ἀναστάσεως, παρατηροῦμεν ὅτι δὲν εἶναι παράδοξον εἰς τὴν ἀνθρωπίνην λογικήν, τὴν τοσοῦτον φοβουμένην καὶ παντὶ τρόπῳ ἀποφεύγουσαν καὶ αὐτὴν εἰσέτι τὴν λέξιν τοῦ ὡστόσον ἀναποφεύκτου θανάτου, ὅτι ἡ Μήτηρ Ἐκκλησία πανηγυρίζει τὸ γεγονὸς τοῦτο τοῦ θανάτου, ὄχι μόνον τοῦ παθόντος, ταφέντος καὶ τριημέρου ἀναστάντος Σωτῆρος ἡμῶν, ἀλλὰ καὶ τῆς Ὑπεραγίας Μητρός Του, τὸ ὁποῖον ὀνομάζει "ἀθάνατον κοίμησιν", καὶ παντὸς ἑτέρου Ἁγίου, ὡς τῶν θεοστέπτων Βασιλέων Κωνσταντίνου καὶ Ἑλένης, ἑορτάζουσα ὡς "γενέθλιον ἡμέραν" τὴν ἡμέραν τῆς βιολογικῆς θανῆς αὐτῶν.
Ἡ τοιαύτη δογματικὴ θέσις τῆς Ἐκκλησίας, ὅσον ἀφορᾷ εἰς τὸν θάνατον ἑκάστου ἀνθρώπου, ἐπιτείνει καὶ τὸ χρέος ἡμῶν ὡς μελῶν τοῦ μυστικοῦ Σώματος τοῦ Χριστοῦ, νὰ συνθαπτώμεθα καθημερινῶς διὰ τῆς ζωοποιοῦ νεκρώσεως καὶ νὰ σταυρώμεθα, ὥστε νὰ ἀναστηθῶμεν καὶ νὰ ζήσωμεν σὺν Χριστῷ, εἰς τοὺς αἰῶνας.
Ὡς λέγει ὁ ἐκ τῶν ἐν Ἁγίοις προκατόχων ἡμῶν εἰς τὸν Πατριαρχικὸν Θρόνον Κωνσταντινουπόλεως Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος, "καλὴ μὲν ἡ παροῦσα ζωή, πολὺ δὲ βελτίων ἡ μέλλουσα. [...] Ἀφ᾽ οὗ ἡ θεότης τῇ ἡμετέρᾳ φύσει συνεκράθη οἷόν τι ζωοποιὸν καὶ σωτήριον φάρμακον, καὶ πρὸς ἀφθαρσίαν μετεστοιχειώθη. Διὸ καὶ ὁ τῶν ἁγίων θάνατος ἑορτάζεται καὶ ναοὶ αὐτοῖς ἐγείρονται καὶ εἰκόνες ἀναγράφονται".
Ὅμως, ἀγαπητοὶ ἀδελφοὶ ἡμῶν καὶ τέκνα ἐν Κυρίῳ, ἐὰν δὲν λάβωμεν ἐντεῦθεν πεῖραν τῆς αἰωνίου ζωῆς, τὴν ὁποίαν μόνον ἡ ζῶσα σχέσις μετὰ τοῦ ἐκ τάφου ἀνατείλαντος Κυρίου ἡμῶν παρέχει ἀληθῶς, οὐδέποτε θὰ ἀπαλλαγῶμεν ἀπὸ τοῦ φόβου τοῦ θανάτου, ὁ βίος ἡμῶν θὰ διέλθῃ ἐν συνεχεῖ ἀγωνίᾳ καί, ἀκόμη καὶ ἂν εἴμεθα κοσμικῶς ἐπιτυχημένοι καὶ διαπρεπεῖς, ἡ ἐπιτάφιος πλὰξ θὰ καλύψῃ τὸ φθαρτὸν σαρκίον μας, ἡ λήθη τοῦ χρόνου τὰ κοσμικὰ ἐπιτεύγματά μας, ἐνῷ ἡ ψυχὴ θὰ ὑποφέρῃ τὸν αἰώνιον χωρισμὸν ἀπὸ τοῦ φωτὸς τοῦ Κυρίου, ἐστερημένη ὅ,τι ἐνταῦθα ἑκουσίως καὶ πεισματικῶς ἠρνήθη νὰ προσοικειωθῇ.
Διὰ τοῦτο, ἔχοντες πρὸ ὀφθαλμῶν τὸ ὑπόδειγμα τῶν ἐν Μεδιολάνοις ἁγίων, τοῦ ἁγίου Ἀμβροσίου, ὅστις δὲν ὑπελόγιζεν ἐνώπιον τῆς ἐκπληρώσεως τῶν θείων ἐντολῶν καὶ αὐτὸν εἰσέτι τὸν αὐτοκράτορα τὸν ὁποῖον πάντες ἔτρεμον, τῶν ἁγίων μαρτύρων οἱ ὁποῖοι κατεπάτησαν τὸν θάνατον τῷ θανάτῳ αὐτῶν καὶ ἔγιναν ἄξιοι μιμηταὶ τοῦ Κυρίου, τοῦ ὑπὲρ ἡμῶν παθόντος καὶ ἡμῖν ὑπολιπόντος ὑπογραμμόν (Πέτρου α΄, 21), καὶ τὸ παράδειγμα τῶν εὐσεβῶν βασιλέων Κωνσταντίνου καὶ Ἑλένης, ἂς ἀγωνισθῶμεν διὰ νὰ κληρονομήσωμεν τὴν αἰώνιον ζωὴν καὶ βασιλείαν, ἥτις «οὐ γάρ ἐστιν ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ βρῶσις καὶ πόσις, ἀλλὰ δικαιοσύνη καὶ εἰρήνη καὶ χαρὰ ἐν Πνεύματι Ἁγίῳ» (Ρωμ. ιδ΄, 17-18).
Πανήγυρις ὀνομάζεται ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν! Πανήγυρις ὁ θάνατος διὰ τὸν πιστὸν χριστιανόν! Καὶ εἶναι ὄντως. Ὅταν ἡ συνείδησις ἡμῶν δὲν μᾶς καταμαρτυρῇ, ὁ θάνατος δὲν μᾶς φοβίζει. Διότι ἡ τοῦ Σωτῆρος Ἀνάστασις κατήργησεν αὐτόν, ἤνοιξεν ἡμῖν τὸν παράδεισον καί "πᾶσιν αὐτὸν εἰσικτὸν ἀπειργάσατο" (Θεοδώρου τοῦ Στουδίτου, ἔ.ἀ., 50). Ὅταν ὅμως καταλαμβάνῃ ἡμᾶς παράλογος καὶ ἀφύσικος φόβος τοῦ θανάτου, τοῦτο ὀφείλεται κατὰ τοὺς πατέρας τῆς Ἐκκλησίας μας εἰς τὴν ὕπαρξιν ἀνεξομολογήτων ἁμαρτιῶν καὶ ὀφείλομεν νὰ προστρέξωμεν εἰς τὸ μυστήριον τῆς μετανοίας καὶ ἐξομολογήσεως διὰ νὰ ἀπαλλαγῶμεν.
Πανήγυρις δὲ μεγάλη εἶναι διὰ τὴν Ἐκκλησίαν καὶ ἡ κοίμησις τῆς Ἐφόρου τοῦ πανσέπτου τούτου ἱεροῦ ναοῦ σας μὲ τὴν ὑπερχιλιετῆ ἱστορίαν Κυρίας καὶ Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου, ἡ Ὁποία συνηγάγετο πρὸς εὐφροσύνην πάντας ἡμᾶς. Ὡς γνήσια τέκνα τῆς Μητρὸς Ἐκκλησίας καὶ τῆς Δεσποίνης Θεοτόκου ἂς ἀνοίξωμεν τὰς ψυχάς μας διὰ νὰ κατοικήσῃ ἡ χάρις τοῦ Παναγίου Πνεύματος καὶ νὰ μᾶς μεταποιήσῃ εἰς μυστικὰς κιβωτοὺς τοῦ Κυρίου, ὡς ἐγένετο καὶ μὲ τὴν πανύμνητον Κόρην Μαριάμ, τὸν ἀστέρα τὸν ἐμφαίνοντα τὸν Ἥλιον τῆς δικαιοσύνης Χριστόν.
Δανειζόμενοι δὲ τοὺς λόγους τοῦ μεγάλου Ἁγιορείτου ἁγίου Νικοδήμου πατρικῶς προτρέπομεν πάντας νὰ στολίζετε τὰς ψυχὰς σας, καθὼς ἡ Παρθένος, μὲ κάθε ἀρετήν, «ἵνα ἐπιθυμήσῃ τοῦ κάλλους τῶν ψυχῶν μας καὶ ἔλθῃ νοερῶς εἰς ἡμᾶς, φέρουσα μαζί της κάθε σειρὰν πνευματικῶν χαρίτων[...]. Καὶ οὐ μόνον αὐτὴ θέλει ἔλθει εἰς ἡμᾶς διὰ νὰ μᾶς πλουτίσῃ μὲ κάθε οὐράνιον καλόν, ἀλλὰ διὰ πρεσβειῶν της θέλει καταπείσει καὶ τὸν Μονογενῆ της Υἱὸν νὰ γένῃ ἔνοικος εἰς τὰς καρδίας μας σὺν τῷ Πατρὶ καὶ τῷ Ἁγίῳ Πνεύματι, ἵνα ἔνοικον φέροντες ἐν τῇ ψυχῇ μας κατὰ χάριν τὴν Ἁγίαν Τριάδα δοξάζωμεν αὐτὴν ἐν τῇ παρούσῃ ζωῇ καὶ ἐν τῇ μελλούσῃ εἰς αἰῶνας αἰώνων. Ἀμήν." (Ἑορτοδρόμιον, τόμ. γ΄, σελ. 373).
Εὐχαριστοῦντες διὰ τὴν τιμητικὴν ὑποδοχήν σας πάντας, εὐχόμεθα κάθε εὐλογίαν ἐκ τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου, ἀδελφοὶ ἀγαπητοὶ καὶ τέκνα εὐλογημένα ἐν Κυρίῳ! Χριστὸς ἀνέστη!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου