ΔΩΡΕΑ ΕΡΓΩΝ ΤΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΜΗΤΡΑΚΑ ΠΡΟΣ ΤΟ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΝ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΝ

ὑπὸ Γέροντος Χαλκηδόνος Ἀθανασίου 

Ὁ Ἄρχων Ἁγιογράφος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου καὶ καταξιωμένος λαϊκὸς κυρίως ζωγράφος κ. Ἰωάννης Μητράκας, ἔκαμε τὴν εὐγενῆ χειρονομίαν νὰ δωρήσει εἰς τὸ Οἰκουμενικὸν Πατριαρχεῖον κατὰ διαφόρους καιρούς δώδεκα ἔργα του, δείγματα τῆς δεξιοτεχνίας καὶ εὑρηματικότητός του, καὶ τὰ ὁποῖα ἀποτελοῦν ὡς καὶ ἄλλα, σταθμόν πρωτοποριακὸν εἰς τὴν ἱστορίαν τῆς νεοελληνικῆς εἰκονογραφίας, ἐκπροσωποῦντα τὴν ἐλπιδοφόρον μετανεοβυζαντινὴν κατεύθυνσιν, μακρὰν τῆς ἐκ ποικίλων λόγων ἐπικρατούσης νεοβυζαντινῆς μανιέρας. Ὡσαύτως ἐδώρησεν ἱκανὰ εἰς Ἀρχιερεῖς τοῦ Πατριαρχείου, ὅπως στὸν γράφοντα, στοὺς ἁγίους Πέργης, Φιλαδελφείας, Προύσης κ.ἄ. Ἔργα του ἐπίσης εὑρίσκονται εἰς τὴν Ἱ. Θεολογικὴν Σχολὴν τῆς Χάλκης καὶ τὴν Ἱ. Μητρόπολιν Χαλκηδόνος.

Τὰ ἔργα αὐτὰ συγκεκριμένως εἶναι τὰ ἀκόλουθα: 

Α- Εἰκόνες ἀναμνηστικαὶ σειρᾶς Γραμματοσήμων ἐπὶ τῇ Δισχιλιετηρίδι τοῦ Χριστιανισμοῦ, τὸ ἔτος 2000: 

1- Ἡ Γέννησις, 2- Ἡ Δοξολογία Ἀγγέλων, 3- Ἡ Θεία Πρόνοια, 4- Ἡ Θεία Μετάληψις, 5- Ὁ Διαθρησκειακὸς Διάλογος, 6- Ἡ Θεία Φώτισις, 7- Ἡ εἰς Αἴγυπτον Φυγή1. 

Β- Εἰκόνες δωρηθεῖσαι τὸ ἔτος 2014: 

1- ΜΡ ΘΥ, 2- Ἡ προσωπογραφία τῆς Α. Θ. Παναγιότητος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ. Βαρθολομαίου, 2- Πυργοδεσπότης κἀγώ εἰμί, 3- Ἡ Κωνσταντινούπολις καὶ ἡ Ἁγία Σοφία σύμβολα Χριστιανοσύνης καὶ Ἑλληνισμοῦ (ταῦρος٭βοῦς + πόρος - Βόσπορος), 4- Ἡ Μάνα. 

Ἐνταῦθα δέον νὰ σημειωθεῖ, ὅτι ἡ πρώτη ὁμὰς λόγῳ ἐλλείψεως καταλλήλου χώρου καὶ τοῦ μεγέθους τῶν ἔργων, μετὰ ἓν διάστημα μερίμνῃ τοῦ γράφοντος, ἀπεστάλησαν περὶ τὸ 2015 καὶ κατόπιν ἱκανῆς, ὡς μὴ ὤφελεν, ταλαιπωρίας κατὰ τὴν μεταφορὰν καὶ δὴ ἐν Ἀλεξανδρουπόλει, εἰς τὸ ἐν Θεσσαλονίκῃ Πατριαρχικὸν Ἵδρυμα Πατερικῶν Μελετῶν (Π.Ι.Π.Μ.), τοὺς χώρους τοῦ ὁποίου κοσμοῦν σήμερον, καὶ συγκεκριμμένως τά: Ἡ Δοξολογία Ἀγγέλων, Ὁ Διαθρησκειακὸς Διάλογος, Ἡ Θεία Πρόνοια, Ἡ εἰς Αἴγυπτον Φυγή, ͵Β-2.000 Ἔτη ἐν Χριστῷ καὶ σὺν Χριστῷ, Χριστὸς Γεννᾶται Δοξάσατε (Ἡ Γέννησις), Ἡ τῆς Α. Θ. Παναγιότητος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ. Βαρθολομαίου θεία Εὐλογία, (Ἡ Θεία Μετάληψις), Ἡ Α. Θ. Παναγιότης ὁ Οἰκουμενικὸς Πατριάρχης κ. Βαρθολομαῖος, ὁ Μέγας Ἀρχιερεὺς τῆς Χριστιανοσύνης εὐλογῶν, ἁγιάζων, φωτίζων τοὺς πιστούς (Ἡ Θεία Φώτισις) Πυργοδεσπότης κἀγώ εἰμί. Ἡ εἰκὼν Θεία Φώτισις2 ἐδωρήθη ἀργότερον ὑπὸ τοῦ Πατριάρχου εἰς τὸν Προύσης Ἐλπιδοφόρον (πρβλ. τὰ ἔγγραφα: Συνολικὸς κατάλογος ἔργων Ἰωάννη Μητράκα στὸ Π.Ι.Π.Μ.). καὶ τὸ ἀπὸ 6.5.2015 εὐχαριστήριον γράμμα τοῦ Διευθυντοῦ αὐτοῦ καθηγ. Γ. Μαρτζέλου. 

Ἐκτὸς τούτου τυγχάνει ἄξιον θαυμασμοῦ, ὅτι κατὰ τὴν ἐξαγωγὴν αὐτῶν ὑπὸ τοῦ καλλιτέχνου ἐκ τοῦ τουρκικοῦ τελωνείου, ἔλαβε χώραν ἕν "θαῦμα" τῆς Παναγίας καθότι τὰ ἔργα αὐτὰ "ἐποχούμενα" ἐπὶ μικρᾶς ἁμάξης "διέβησαν" ἀνενοχλήτως τὴν πύλην ἐξόδου τοῦ ἀεροδρομίου, ὡσὰν νὰ ἤνοιξεν αὕτη δι' αὐτά!, παρὰ τὸ ἐντυπωσιακὸν μέγεθος τῶν διαστάσεών των. 

Ἐπιπλέον δέον νὰ σημειωθεῖ, ὅτι οὐδεὶς νεότερος καλλιτέχνης ἐδώρησεν τόσα ἔργα εἰς τὸ Οἰκουμενικὸν Πατριαρχεῖον, γνωστοῦ ὄντος, ὅτι οὗτοι εἶναι λίαν φειδωλοί πρὸς τοῦτο. Διὰ πάντα ταῦτα, ἡ Α.Θ.Π. ὁ Οἰκουμενικὸς Πατριάρχης κ. Βαρθολομαῖος τοῦ ἀπένειμεν τὸ Ὀφφίκιον τοῦ Ἄρχοντος Ἁγιογράφου τοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου (2000). 

Τέλος δέον νὰ τονισθεῖ, ὅτι μέγας ἀριθμὸς ἔργων τοῦ καλλιτέχνου ἔχει δωρηθεῖ ὑπ' αὐτοῦ καὶ εἰς ἰδιώτας τῆς Ἑλλάδος καὶ τοῦ ἐξωτερικοῦ. Ὡς ἐκ τούτου δέ, εἶναι ἀφάνταστα δυσχερὴς ὁ καταρτισμὸς ἑνός, ἔστω καὶ μὴ πλήρους, καταλόγου αὐτῶν, ἐφ' ὅσον ὁ καλλιτέχνης δὲν εἶχε τοιοῦτον εἰς τὸ Ἀρχεῖον του. 

__________________________________ 

1- Ἡλιουπόλεως καὶ Θείρων (Χαλκηδόνος), Εἰκονογραφικὲς συνθέσεις σειρᾶς γραμματοσήμων τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, Ὀρθοδοξία περ. Β΄ 7 (2000) 71-88. Τὸ σύνολο τῶν εἰκόνων τῶν Γραμματοσήμων εἶναι 6 καὶ μία Ἡ εἰς Αἴγυπτον φυγή, δημοσιευθεῖσα εἰς τὸ διαφημιστικὸν δελτάριον τῶν Γραμματοσήμων ὑπὸ τῶν Ἑλληνικῶν Ταχυδρομείων (Ὑπηρεσία Φιλοτελισμοῦ). Τὰ Ἑλληνικὰ Ταχυδρομεῖα, μὲ ἀφορμὴ τὴν συμπλήρωση 25 χρόνων ἀπὸ τὴν ἀνάρρηση τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχη Βαρθολομαίου στὸν Πατριαρχικὸ Θρόνο τῆς Κωνσταντινούπολης, τιμοῦν τὸν Προκαθήμενο τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας. Κυκλοφοροῦν τὴν Ἀναμνηστικὴ Σειρὰ Γραμματοσήμων - Φεγιέ: «Βαρθολομαῖος - 25 χρόνια Οἰκουμενικὸς Πατριάρχης». Κ. Π., Νέα τιμητικὴ σειρὰ γραμματοσήμων, Ἠχὼ ἀρ. 9133, 17.6. (2016) 4. 

2- Τοῦ ἔργου τούτου ὑπάρχουν τρεῖς παραλλαγές (repliques): 1- Μὲ τὴν λευκὴν περιστεράν, 2- Τὴν κυανήν (Φανέρωσις) καὶ 3- Τὴν ἐρυθράν (περιστεράν, τὸ Ἅγιον Πνεῦμα).