ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΟ: Η ΔΟΞΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙ ΤΗ ΑΦΙΞΕΙ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΒΑΣΙΛΕΩΝ ΣΤΟ ΦΑΝΑΡΙ (1952)

Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου

Το 1952, από 8-16 Ιουνίου, ο βασιλεύς Παύλος και η βασίλισσα Φρειδερίκη πραγματοποιούν την πρώτη – και τελικά μοναδική – επίσκεψη ελλήνων βασιλέων στην Κωνσταντινούπολη μετά την άλωση της Πόλης. 

Οι βασιλείς επισκέφθηκαν για τρεις μέρες και την Άγκυρα. 

Την Παρασκευή 13 Ιουνίου το απόγευμα, μετέβησαν στο Φανάρι, όπου τελέσθηκε πάγκοινη πανηγυρική δοξολογία. 

«Μεγαλειότατε, 500 χρόνους σας προσμέναμε!» είπε στον βασιλέα ο Οικουμενικός Πατριάρχης Αθηναγόρας στην είσοδο του πατριαρχικού ναού, τείνοντάς του να προσκυνήσει το Ευαγγέλιο. 

Στην Δοξολογία έψαλε – σύμφωνα με την εφημερίδα της Πόλης «Ταχυδρόμος» – «πολυμελής και αρτιώτατος χορός εκ των επιφανεστέρων ιεροψαλτών της Αρχιεπισκοπής Κωνσταντινουπόλεως, υπό την διεύθυνσιν του Άρχοντος Πρωτοψάλτου Κωνσταντίνου Πρίγγου, και τη συμμετοχή του Άρχοντος Λαμπαδαρίου Θρασυβούλου Στανίτσα». 

Στο τέλος της Δοξολογίας εψάλη εμμελέστατα ο Πολυχρονισμός των Βασιλέων. 

Την Κυριακή 15 Ιουνίου τελέστηκε στον Πατριαρχικό Ναό του Αγίου Γεωργίου στο Φανάρι Πατριαρχική Λειτουργία, στην οποία προσήλθαν και οι βασιλείς. 

Ο αυτόπτης μάρτυς, συγγραφέας Κώστας Καρακάσης, περιγράφει σε σχετικό κείμενό του: 

"Η όλη τελετή ήταν μια πραγματική μυσταγωγία. Ακολουθήθηκε το Βυζαντινό τυπικό της υποδοχής των Βασιλέων, η είσοδος και η άνοδος των στους δύο θρόνους που είχαν στηθεί στο αριστερό μέρος απέναντι από τον Πατριαρχικό θρόνο όπως η παράδοση προέβλεπε από τα χρόνια του Βυζαντίου. Πίσω και πάνω από τους δύο θρόνους υπήρχε ένας βελούδινος πορφυρός «ουρανός» που τους σκέπαζε. Ο Αθηναγόρας ήταν τόσο επιβλητικός μα και τόσο συγκινημένος όπως άλλωστε και όλο το εκκλησίασμα. Η πιο συγκλονιστική στιγμή ήταν μόλις άρχισε να ψέλνεται το Πολυχρόνιο. Οι Βασιλείς όρθιοι σε στάση Προσοχής, σοβαροί και ολοφάνερα συγκινημένοι. Ο Αθηναγόρας βγήκε στην Ωραία Πύλη και γονάτισε. Τον ακολουθήσαμε όλοι και πρώτος ο Πατριάρχης άρχισε να ψέλνει το «Πολυχρόνιον ποιήσαι Κύριος ο Θεός, τον ευσεβέστατον Βασιλέα Παύλο, συν τη ευσεβεστάτη Βασιλίσση Φρειδερίκη… Κύριε φύλαττε Αυτούς, εις πολλά έτη, εις πολλά έτη…» 

Την ίδια στιγμή του Πολυχρονίου, πάνω από τα κεφάλια των βασιλέων ξεδιπλώθηκε μια σημαία με τον Δικέφαλο πάνω σε χρυσό φόντο! Δεν υπήρξαν μάτια που να μην δακρύσουν, δεν υπήρξαν κεφάλια που να μην τραντάχτηκαν από λυγμούς συγκίνησης και δέους, και πρώτο του Πατριάρχη…" . 

Το μέλος του Πολυχρονίου, σε ήχο πλ.δ’, αποδίδεται στον Κωνσταντίνο Πρίγγο.

Παραθέτουμε στη συνέχεια το ηχητικό ντοκουμέντο της Δοξολογίας επί τη αφίξει των Βασιλέων στο Φανάρι.