ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ ΑΠΟ ΤΗ ΣΜΥΡΝΗ: "Το Πατριαρχείο συλλαμβάνει τα μηνύματα των καιρών"

Ρεπορτάζ - φωτογραφίες: Νικόλαος Μαγγίνας

Στον Ναό της Αγίας Φωτεινής στη Σμύρνη χοροστάτησε την Κυριακή 29 Μαϊου - Κυριακή του Τυφλού - ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, κατά την Θ. Λειτουργία που τέλεσε ο Αρχιμ. Κύριλλος Συκής, ο οποίος και κήρυξε, μετά του Δευτερεύοντος Διακόνου Ανδρέα.
Ο Πατριάρχης απηύθυνε τον αναστάσιμο χαιρετισμό προς τους πιστούς που εκκλησιάστηκαν, προς το προσωπικό του Γεν. Προξενείου της Ελλάδος και το κλιμάκιο των εκεί υπηρετούντων Ελλήνων αξιωματικών του ΝΑΤΟ, με τις οικογένειές τους, και διένειμε προς όλους πασχαλινά αυγά.

Εκκλησιάστηκαν, επίσης, ο Πρέβης της Ελλάδας στην Άγκυρα Φώτιος Ξύδας, η Γεν. Πρόξενος της Ελλάδας στη Σμύρνη Χαρά Σκολαρίκου, ο Περιφερειάρχης Βορείου Αιγαίου Αθανάσιος Γιακαλής, καθώς και οι Αντιπεριφερειάρχες Λέσβου-Λήμνου, Χίου καί Σάμου, και όμιλοι προσκυνητών από διάφορα μέρη της Ελλάδας.

Στην ομιλία του ο Πατριάρχης αναφέρθηκε σε δραστηριότητες του Οικουμενικού Πατριαρχείου, αλλά και στα καθιερωμένα προσκυνήματα στην Καππαδοκία και τη Μικρασία. Είπε μεταξύ άλλων:

Εχθές που αξιωθήκαμε να κάνουμε την υπαίθρια Θεία Λειτουργία παρά τον τάφο του μαθητού της Αγάπης, του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου, ακούσαμε τα εξής λόγια με τα οποία και τέλειωνε το αποστολικό ανάγνωσμα, ο Απόστολος δηλαδή: "και έσεσθε μοι μάρτυρες εν πάση τη Ιουδαία και Σαμαρεία και έως εσχάτου της γης". Πιστό σ΄ αυτή την προτροπή του Κυρίου το Οικουμενικό Πατριαρχείο, προσπαθεί να γίνεται, υπό όλας ανεξαιρέτως τας συνθήκας και περιστάσεις, κάτω από τας οποίας εκπληρώνει την οικουμενική αποστολή του, προσπαθεί, λέγω, να γίνεται μάρτυς του μηνύματος του Ευαγγελίου και της διδασκαλίας του Κυρίου έως εσχάτου της γης, ακριβώς όπως το λένε οι πράξεις των Αποστόλων. Γι΄αυτό και πάντοτε, αλλά ιδιαιτέρως τα τελευταία χρόνια το Οικουμενικό Πατριαρχείο είτε διά του Πατριάρχου είτε διά των επισήμων Πατριαρχικών Αντιπροσώπων είναι παρόν στο παγκόσμιο γίγνεσθαι, από του Λευκού Οίκου μέχρι των Ευρωπαϊκών Οργάνων εις τας Βρυξέλλας και εις το Στρασβούργο, εις το Παγκόσμιο Συμβούλιο των Εκκλησιών της Γενεύης, εις την κορυφήν της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας στη Ρώμη, πέρυσι στη Μόσχα και ούτω καθ΄εξής.

Το Πατριαρχείο μας είναι παρόν και προσπαθεί να συλλαμβάνει τα μηνύματα των καιρών και να συγχρονίζει το μήνυμά του και την αποστολή του, να δίνει ένα δυναμικό παρών. Μόλις προχθές συνήλθε στην Ορθόδοξο Ακαδημία Κρήτης, στο Κολυμπάρι, στα Χανιά της Κρήτης, μια διορθόδοξη Επιτροπή με πρωτοβουλία του Οικουμενικού Πατριαρχείου, Διορθόδοξος δηλαδή με τη συμμετοχή εκπροσώπων όλων των κατά τόπους αδελφών Ορθοδόξων Εκκλησιών για να εξετάσει το θέμα της βιοηθικής και της γενετικής, αυτά τα σύχρονα προβλήματα τα οποία έχουν θεολογική, ιατρική, ηθική διάσταση, έχουν πολλαπλές διαστάσεις, για να δείξει και πάλι το Οικουμενικό Πατριαρχείο ως συντονιστικό Κέντρο όλης της Ορθοδοξίας την μαρτυρία της και να εκφράσει την ενιαίαν φωνήν της Ορθοδόξου Εκκλησίας σε αυτά τα σύγχρονα προβλήματα. Δεν έχει πάντοτε τα μέσα που έχουν οι άλλες Εκκλησίες, έχει όμως τη Χάρη του Θεού, έχει τη συσσωρευμένη σοφία αιώνων πολλών – αρκεί να αναλογισθούμε ότι η ιστορία του Πατριαρχείου μας εκεί που είναι πηγαίνει 17 ολόκληρους αιώνες πίσω - .

Μέσα σε αυτά τα πλαίσια της μαρτυρίας του που θέλει να δώσει "έως εσχάτου της γης" το Πατριαρχείο μας περιλαμβάνει και αυτά τα προσκυνήματα εδώ εις τους εγγύς αδελφούς μας, όχι δηλαδή μόνον εις τους μακράν, όχι μόνον εις τα μεγάλα Κέντρα όπου λαμβάνονται οι αποφάσεις που επηρρεάζουν όλον τον κόσμο και επομένως και τα καθ΄ ημάς, αλλά και εδώ, στην Καππαδοκία, στον Πόντο, στην Ιωνία, στην Ίμβρο και την Τένεδο. Γι΄ αυτό ο Πατριάρχης αναλαμβάνει αυτά τα κατ΄ έτος καθιερωμένα πλέον προσκυνήματα και έτσι από προχθές Παρασκευή είμαστε όλοι μαζί εδώ στην πρωτεύουσα της Ιωνίας και συμπνευματιζόμεθα και επανασυνδεόμεθα με το παρελθόν, και το πρόσφατο παρελθόν το μόλις προ ολίγων δεκαετιών όταν σε αυτή τη συγκεκριμένη περιοχή το Γένος μας διήλθε διά πυρός και σιδήρου και ήλθε σε απόγνωση και απελπισία, αλλά σήμερα ιδιαιτέρως και με το απώτερο παρελθόν. Επιστρέφουμε στον 8^ο μ. Χ. αιώνα όταν έζησε η σήμερα εορταζομένη Αγία Θεοδοσία η Κωνσταντινουπολίτισσα. Ήταν η περίοδος της Εικονομαχίας την οποία εκήρυξε ο Αυτοκράτωρ Λέων ο Ίσαυρος και συνεχίσθηκε για εκατό περίπου χρόνια. Η Θεοδοσία γιορτάζει σήμερα. Συμπίπτει η μνήμη της οσιομάρτυρος Θεοδοσίας όταν σαν σήμερα, 29 Μαΐου, οι Οθωμανοί κατέλαβαν την Πόλη, εδήωσαν, ελεηλάτησαν, μετέτρεψαν πολλές εκκλησίες σε τεμένη με πρώτον και καλύτερον τον περιώνυμο Ναό της του Θεού Σοφίας. Τότε λοιπόν πήγαν και εις την Εκκλησίαν της Αγίας Θεοδοσίας, η οποία είναι πολύ κοντά στο Οικουμενικό μας Πατριαρχείο, στην περιοχή του Τζιμπαλή και καθώς γιόρταζε εκείνη την ημέρα η Αγία Θεοδοσία, η Εκκλησία Της ήταν στολισμένη με ρόδα, με πολλά τριαντάφυλλα του Μαΐου. Μπήκαν λοιπόν οι αλλόθρησκοι, την κατέλαβαν, την μετέτρεψαν σε τέμενος και την ονάμασαν Gül camii, δηλαδή σε τέμενος των ρόδων, καθώς ήταν καταστόλιστη, επί τη πανηγύρει της, από ρόδα. Έκτοτε συνεχίζει να είναι τέμενος, την επισκέφθηκα πρότερον.

Ήρθαμε λοιπόν και εφέτος εδώ για να επαναλάβουμε το καθιερωμένο προσκύνημά μας. Εφέτος είχαμε την ξεχωριστή ευλογία του Θεού να κάνουμε τον Εσπερινό στην Παναγία την Αλατσατιανή, μετά το "Φως ιλαρόν" που έψαλα εκεί κατά την περυσινή μας επίσκεψη κατά μία σύντομη διέλευσή μας, συνεχιζομένων των ανακαινιστικών έργων στην Αλατσατιανή. Εφέτος, με την άδεια του κ. Νομάρχου είχαμε αυτή την ευλογία. Και είμαι βέβαιος ότι όχι μόνο οι Αλατσατιανοί αλλά όλοι μας χαρήκαμε και συγκινηθήκαμε από αυτή την εσπερινή ακολουθία που ετελέσθη ύστερα από ενενήντα σχεδόν χρόνια. Εδώ πάλι στην Αγία Φωτεινή, μας υπεδέχθη και σήμερα η οικοδέσποινα, η κα Γενική Πρόξενος της Ελλάδος και είδαμε με πόσο μεράκι στόλισε την Εκκλησία μας. Την ευχαριστώ ιδιαιτέρως για το στεφάνι με το οποίο εκόσμησε τον αρχιερατικό Θρόνο.

Βλέποντας τα λόγια από την Αποκάλυψη του Ιωάννου που αναγράφονται επάνω από την Ωραία Πύλη "Γίνου πιστός άχρι θανάτου και δώσω σοι τον στέφανον της ζωής", εύχομαι και προσεύχομαι να μας αξιώσει ο Θεός να πάρουμε από τα χέρια Του, όταν έρθει η ώρα, όχι μόνο αυτό το όμορφο στεφάνι το οποίο είναι φθαρτό και θα μαραθεί εντός ολίγου, αλλά τον άφθαρτο στέφανο της ζωής. Είναι, όπως είπα, από την Αποκάλυψη του Ιωάννη αυτά τα λόγια, τα οποία απευθύνει ο πρώτος και ο έσχατος προς τον άγγελον, δηλαδή προς τον Επίσκοπον της εν Σμύρνη Εκκλησίας : "Γίνου πιστός άχρι θανάτου και δώσω σοι τον στέφανον της ζωής". Τα παρακάτω λόγια του Ιερού Κειμένου είναι : "Ο έχων ους - όποιος έχει αυτιά, - ακουσάτω τί το Πνεύμα λέγει ταις Εκκλησίαις". Και επανέρχομαι στο Πατριαρχείο μας για να πω ότι το Πατριαρχείο ακούει τί το Πνεύμα μας λέγει και προσπαθεί να ανταποκριθεί σ΄ αυτήν την ουρανόθεν ερχομένη εντολή ή εντολές. Λίγο πριν από αυτά τα λόγια προς τον άγγελο της εν Σμύρνη Εκκλησίας λέγει η Αποκάλυψις: "Οίδα σου τα έργα και την θλίψιν και την πτωχείαν, αλλά πλούσιος ει". Γνωρίζω τα έργα σου, γνωρίζω την θλίψη σου (σα να τα έλεγε στη Σμύρνη του 20^ου αιώνος) και την πτωχείαν σου γνωρίζω αλλά παρόλα αυτά είσαι πλούσιος.

Αν μου επιτρέπεται να μεταφέρω αυτά τα λόγια της Αποκάλυψης εις το Πατριαρχείο μας, εις το οποίον όλοι έχουμε έχουμε την τιμή να ανήκουμε, θά έλεγα ότι αυτό είναι πτωχό αλλά είναι και πλούσιο. Δεν έχουμε τα πλούτη και τα μεγαλεία του Βατικανού, των λεγομένων Αποστολικών Ανακτόρων.

Στο τέλος της Θ. Λειτουργίας ο Έλληνας Υποπτέραρχος που υπηρετεί στο ΝΑΤΟ Σμύρνης, προσέφερε στον Πατριάρχη για τις λατρευτικές ανάγκες του Ναού της Αγίας Φωτεινής ιερά σκεύη και μια εικόνα του Ταξιάρχη Μιχαήλ.

Ακολούθησε δεξίωση στον αυλόγυρο του Ναού, όπου μαθητές - παιδιά των αξιωματικών που υπηρετούν στο ΝΑΤΟ, απέδωσαν τραγούδια προς τιμήν του Πατριάρχη.

Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος δεν παρέλειψε να επισκεφθεί και την Έκθεση Φωτογραφίας του Πατρινού Βασίλη Παπαϊωάννου, με θέμα: «Σμύρνη, μέσα από τα μάτια ενός γείτονα», στο Πολιτιστικό Κέντρο Δρ. Türkan Saylan Alsancak.
Ο Πατριάρχης συνομίλησε με τον φωτογράφο για τα θέματα των φωτογραφιών του και του δώρισε ένα αναμνηστικό του μετάλλιο ως ανάμνηση της επίσκεψης του στην έκθεση.