ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΣΜΥΡΝΗΣ ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΥ: Νεκρολογία π. Ἀμβροσίου Κυρατζῆ

Ἀρχιμανδρίτης Ἀμβρόσιος Κυρατζῆς: 

"Ὁ πελεκὰν τῆς ζωῆς" (1931-2017) 

*** 

Τοῦ Μητροπολίτου Σμύρνης Βαρθολομαίου 

"Ὥσπερ πελεκὰν τετρωμένος τὴν πλευράν Σου Λόγε, ..." 

Ἀπὸ νεαρᾶς ἡλικίας, ἀπὸ τῶν πρώτων βημάτων τῆς κληρικῆς μου πορείας, ὡς διάκονος εἰς τὴν Ἱερὰν Μητρόπολιν Βεροίας, Ναούσης καὶ Καμπανίας, εὑρέθην, προνομιακῶς, ἀκροατὴς τοῦ λόγου καὶ βιωματικὸς μάρτυς τῆς ἀθορύβου διακονίας καὶ πνευματικῆς -καὶ ὄχι μόνον- προσφορᾶς πρὸς τὴν Ἐκκλησίαν μας καὶ τόν λαὸν τοῦ Θεοῦ, τοῦ ἐν σκηναῖς δικαίων, παρὰ τὰς διεξόδους τῶν ὑδάτων, ἀναπαυομένου πλέον "πιστοῦ μάρτυρος" τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ, Ἀρχιμανδρίτου Ἀμβροσίου Κυρατζῆ. 

"Ἀποτίων χρέος καὶ ἐκπληρῶν" καρδιακὴν ἐπιταγὴν "ἐπιχειρῶ τὸ τόλμημα" νὰ καταγράψω, δίκην εὐγνωμοσύνης ἀϊδίου, χρέους ἀγάπης καὶ εὐαισθησίας εὐθύνης, ὡρισμένα ἐμπειρικὰ βιώματά μου ἐκ τῆς συναναστροφῆς μου καὶ ἐκ τοῦ λόγου τοῦ μακαριστοῦ Ἀρχιμανδρίτου Ἀμβροσίου. Ὅσα γράφονται, ἁπλὰ καὶ ἐν πίστει, εἶναι αὐθεντικὰκαὶ ἀξιόπιστα, διότι "ταῦτα τῆς ἱερᾶς αὐτοῦ διηγουμένης ἀκήκοα γλώττης", κατὰ τὴν ρῆσιν Θεοδώρου τοῦ Στουδίτου. 

Πρόθεσις τοῦ γράφοντος εἶναι νὰ ἀποτυπώσῃ ἐν πιστότητι μίαν "Σελίδα στιγμῆς" τοῦ σεμνοῦ πατρὸς Ἀμβροσίου, ὁ ὁποῖος μαζὶ μὲ ἕνα κύκλον θεοπρεπῶς ἀκολουθησασῶν τὴν ἐντολὴν τοῦ Κυρίου μας μαθητριῶν, "συνεστραυρώθησαν αὐτῷ" εἰς τὴν διακονίαν τοῦ συνανθρώπου, τοῦ πλησίον. Καὶ ἡ Σελὶς αὕτη εἶναι εὐχαριστία καὶ ἀναγνώρισις τοῦ ὅ,τι ὑπῆρξε διὰ πολλοὺς ὁ ἀναπαυόμενος ἤδη ἀπὸ τῶν κόπων του μακαριστὸς κληρικός. 

Ὁ π. Ἀμβρόσιος διηκόνησεν ἐπὶ ἥμισυ καὶ πλέον αἰῶνος ὡς ἱερουργὸς τῶν μυστηρίων τοῦ Θεοῦ: ἐπὶ τῆς Ἁγίας Τραπέζης καὶ ἐπὶ τῆς τραπέζης τῆς ζωῆς. Ὑπηρέτησε τὰ μυστήρια ταῦτα θεοφιλῶς καὶ ἐν φόβῳ Θεοῦ πάντοτε. Διηκόνησε τὸν Χριστὸν καὶ τὸν κατὰ χάριν ἀδελφόν του, τὸν πλησίον, ὡς ἄλλος "πελεκάν", ἢ ὡς "στρουθίον", μονάζον ὄχι ἐπὶ δώματος ἀλλὰ εἰς τὰς καρδίας τῶν πιστῶν, διὰ τὰς ὁποίας καρδίας καὶ ἐθυσιάζετο συνεχῶς καὶ κενωτικῶς. 

Ὡς φιλόστοργον πτηνὸν τοῦ Δημιουργοῦ, ὁ π. Ἀμβρόσιος ἔκτισε μὲ τὸ "ἴδιον ράμφος", δηλαδὴ μὲ τὴν φωτισμένην ἀπὸτὴν Χάριν τοῦ Θεοῦ διάνοιάν του, φωλεὰς Χριστοῦ εἰς τὰ βάθη τῶν καρδιῶν τῶν ἀνθρώπων καὶ ἐκκόλαψε γενεὰς ὀρθοδόξων χριστιανῶν ἐν Μακεδονίᾳ. Ἠμπόδισε δὲ καταλυτικῶς ὁ ἴδιος ποικιλωνύμους "ὄφεις" νὰ εἰσέλθουν εἰς τὰ ἐνδότερα τοῦ καταπετάσματος τῆς εὐαισθήτου αὐτῆς Ὀρθοδόξου περιοχῆς καὶ "νὰ ρουφήξουν τὸ αἷμα τῶν νεοσσῶν τοῦ Πελεκᾶνος" –τὰ ὅσια καὶ τὰ ἱερὰ τῆς ὀρθοδόξου ἀκριτικῆς ψυχῆς-. Ὁ π. Ἀμβρόσιος, παρὰ τοὺς περισπασμοὺς τῆς ζωῆς, αὐτοὺς τοὺς νεοσσοὺς περιέθαλψε, συμπαραστατούμενος ἀπὸ μίαν δράκα πιστῶν καὶ ἀφωσιωμένων γυναικῶν, ἄλλων συγχρόνων μυροφόρων, μὲ πρωτοστατοῦσαν τὴν ἐκ τῆς ἀσθενείας σήμερον δοκιμαζομένην προεστῶσαν ἀδελφὴν Ἄνναν,εἰς τὰ Ἱδρύματα τὰ ὁποῖα συνέστησεν. Ἀναφέρω ἐνταῦθα μόνον τὸ Οἰκοτροφεῖον Βεροίας, τὸ ὁποῖον προσέφερεν εἰς καιροὺς δυσκόλους διὰ τὸ ἡμέτερον Γένος καὶ τὸν χῶρον τῆς Μακεδονίας, εἰς νεαρὰς κορασίδας τὰ ἐφόδια διὰ σπουδὰς ὀρθοδόξου προπαιδείας καὶ παιδείας καὶ διὰ γνῶσιν ἀληθῆ. 

Ὁ π. Ἀμβρόσιος, ὡς σύγχρονος πελεκάν, κυριολεκτικῶς "ἔσχισε μὲ τὸ ράμφός του", μὲ τὴν θυσιαστικὴν ἀγάπην του, τὸ "στέρνον του" καὶ ἔκυψε καὶ ἐψηλάφησε τοὺς μώλωπας καὶ τὰς πληγὰς τῶν ἀνθρώπων καὶ ἄφησε νὰ στάξῃ ὡς βάλσαμον τὸ ἴδιον ζωηρὸν αἷμα του εἰς τὰ στόματα "τῶν μικρῶν τούτων τῶν ἐλαχίστων ἀδελφῶν" τοῦ Κυρίου, καὶ νὰ τοὺς ἀναστήσῃ εἰς ἐμπειρικὴν γνῶσιν τοῦ μεγάλου μυστηρίου τοῦ Θεοῦ: εἰς τὰ ζωτικὰ καὶ σωτήρια νάματα τῆς ἀκραιφνοῦς ὀρθοδόξου πίστεως καὶ ζωῆς. 

Ὁ π. Ἀμβρόσιος ὑπῆρξε μία κατάθεσις εἰς τὸ θησαυροφυλάκιον τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μας. Ὅσοι τὸν ἐγνωρίσαμεν ἐκ τοῦ ἐγγύς, καταθέτομεν ἀβιάστως καὶ εὐλαβικῶς μαρτυρίαν διὰ τὸν σεμνοπρεπῆ καὶ ἀσκητικὸν βίον του. Ἡ προσωπικὴ ἐμπειρία τοῦ σημειοῦντος τὰς γραμμὰς αὐτὰς πληροφορεῖ ὅτι ἡ ζωὴ τοῦ π. Ἀμβροσίου ἐν τῷ συνόλῳ καὶ ἐν ταῖς λεπτομερείαις της, ὑπῆρξε μία ποίησις. Ἕνας ὕμνος προσφορᾶς, ὁ ὁποῖος προσεφέρθη ὡς θυμίαμα εὔοσμον, διὰ τῶν εὐεργετηθεισῶν ἀπὸ αὐτὸν καρδιῶν, εἰς τὸν Θρόνον τοῦ παντοδυνάμου Θεοῦ. 

Αὐτὸς ὁ ὕμνος, τοῦτο τὸ ποίημα, διαλαλεῖται ἤδη εἰς τὰς ψυχὰς τῶν εὐεργετηθέντων πνευματικῶς καὶ ποικιλοτρόπως ὑπὸ τοῦ π. Ἀμβροσίου καὶ τῶν σὺν αὐτῷ συνοδοιπορησασῶν μαθητριῶν του εἰς τὸν καλὸν ἀγῶνα του. Ἡ θέα τῆς σεμνῆς μορφῆς του συνεχίζει νὰ μᾶς σαγηνεύῃ καὶνὰ μᾶς προκαλῇ καὶ μετὰτὴν κοίμησίν του δέος. Πρᾷος, εὐγενής, γλυκύς, μειλίχιος ἀλλὰ καὶ ἄκαμπτος, παραδοσιακός, ἀταλάντευτος εἰς θέματα ὀρθοδόξου πίστεως καὶ ἤθους. Ἐδέχετο τὰ πάντα εἰς τὴν ζωήν του, ἀκόμη καὶ τὸ αἴσθημα τῆς ἀδικίας τὴν ὁποίαν εἰς δεδομένην στιγμὴν τῆς ζωῆς του, κατὰ τὰ πρῶτα βήματα τῆς κληρικῆς του διακονίας, ὡς ἐξεμυστηρεύθη εἰς ἐμέ, ἐδοκίμασε μὲν ὡς "πικρὸν ποτήριον" ἀλλὰ καὶ ὡς εὐλογίαν, ὡς δωρεὰν Θεοῦ. 

Κατακλείω τὴν εὐγνώμονα ταύτην ἀναφορὰν πρὸς τὸν Γέροντα Ἀμβρόσιο, τὸν ἤδη ἐν χειρὶ καὶ κρίσει Θεοῦ, τὸν ἀγαθὸν λευΐτην τῆς Χάριτος, μὲ τὴν σημείωσιν δύο ἐπὶ πλέον στοιχείων, τὰ ὁποῖα ἀποτελοῦν ἰδιαιτέρως ἀνεξίτηλα, κατὰ τὴν κρίσιν μου, στίγματα τῆς διακονίας του: πρῶτον, τὴν ἵδρυσιν ἐν Βεροίᾳ τῆς ἀδελφότητος "Πελεκὰν" καὶ, δεύτερον, τὴν βιωματικὴν ἀλήθειαν τῆς προσφορᾶς τοῦ μεταστάντος εἰς τὰς αἰωνίους μονὰς ὅτι τὸ ἀντίδοτον εἰς τὴν λύπην τοῦ παρόντος κόσμου, εἰς τὰ δηλητήρια τῆς ζωῆς καὶ τῶν ἀπολαύσεων καὶ τῶν ποικίλων ἰοβόλων, ὡς τῶν ὄφεων, φαρμάκων τῆς ἀνθρωπίνης λογικῆς, εἶναι ἓν καὶ μόνον: τὸ ὑπέρλογον καὶ σωτήριον, τὸ ἐκφραζόμενον διὰ τοῦ θαυμασίου ὕμνου τῆς Ἐκκλησίας μας "Ὡσεὶ πελεκάν...". Αὐτὸ τὸ ἀντίδοτον ἐν συμβόλοις συγκινητικοῖς προσέφερε διὰ βίου ὁ π. Ἀμβρόσιος, ὡς ἄλλος ἀποσταλεὶς "πελεκάν", "προσφέρων καὶ προσφερόμενος". 

Ἀμβρόσιος ὁ Ἱερομόναχος, ὁ Κυρατζῆς, ὡς ἄνθρωπος, "τὸ κοινὸν τοῦ βίου ἐπλήρωσε χρέος". Κεκοίμηται καὶ ἀναπαύεται εἰς τὸ ἐν τῇ Ἀποστολοβαδίστῳ Βεροίᾳ Ἡσυχαστήριόν του "Πελεκάν", τὸ ὁρμητήριον τῶν πνευματικῶν ὁραματισμῶν του, οἱ ὁποῖοι ὑλοποιήθησαν εἰς πρᾶξιν, ἐγένοντο "θεωρίας ἐπίβασις" καὶ εἰς τὰς τρεῖς Ἱερᾶς Μητροπόλεις τῆς Μακεδονίας, ὅπου διηκόνησεν. Ἡ σελὶς τῆς ἐπιγείου ζωῆς του ἔκλεισε, μὲ μίαν οὐσιαστικὴν κατακλεῖδα: Κατέλιπε φῶς εἰς τοὺς ἐπερχομένους. Ἡ φυσιογνωμία του μένει διαχρονικῶς ἁγνὴ καὶ ἀποδεικνύει τοῖς πᾶσι τὸ κάλλος της. Αἱ διάδοχοι γενεαὶ καθηλοῦμεν τὸ βλέμμα τῆς διανοίας μας εἰς τὴν μορφήν του καὶ ἐγκύπτομεν, ὡς μαθηταί, εἰς τὴν προσφοράν του. Καὶ καυχώμεθα ἐν Κυρίῳ, διότι κατὰ τὸν εἰκοστὸν αἰῶνα καὶ τὰς ἀρχὰς τοῦ εἰκοστοῦ πρώτου, ἔλαμψεν εἰς τὸ στερέωμα ἕνας ἀστὴρ πνευματικός, ὁ ὁποῖος θὰ λάμπῃ αἰωνίως εἰς τὰς καρδίας ὅλων ὅσων, εὐηργετήθησαν –εὐηργετήθημεν- πνευματικῶς καὶ οἱ ὁποῖοι εἶναι ἀνώνυμοι καὶ ἄπειροι. Ὅπως ἀνώνυμος καὶ συγχρόνως γνωστὸς ὑπῆρξεν ὁ π. Ἀμβρόσιος. "Ὥσπερ Πελεκὰν τετρωμένος τὴν πλευράν σου", Γέροντα ἐπέσταξας ἡμῖν "ζωτικοὺς κρουνούς". Αὐτὴ ἡ προσφορά σου στεφανώνει τὴν σταυροανάστασιμον πορείαν σου καὶ τὸ τίμιον γῆρας σου τὸ πολυχρόνιον "ἀριθμῷ ἐτῶν μὴ μεμετρημένον", διότι παραμένει ἡ προσφορά σου παραμόνιμος ἀποκάλυψις ζωῆς. 

Εἴη ἡ μνήμη σου αἰωνία καὶ ἄληστος!