Ο ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΑΥΣΤΡΑΛΙΑΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ ΓΙΑ ΤΟ ΝΟΗΜΑ ΤΗΣ ΝΗΣΤΕΙΑΣ

Ἀρχιεπίσκοπος Αὐστραλίας Στυλιανός 

Τὶ νόημα ἔχει ἡ νηστεία; 

Ἡ νηστεία δέν εἶναι σκοπός, ἀλλά μέσο. Μέσο γιά τήν ἐπιτυχία τοῦ σκοποῦ. Σ' αὐτήν ἀκριβῶς τήν διάκριση σκοποῦ καί μέσου βρίσκεται ἡ σωστή διδασκαλία τῆς Ἐκκλησίας μας γιά τήν νηστεία. Σκοπός μοναδικός, πού καλύπτει ὁλόκληρη τήν παροῦσα ζωή καί τή μέλλουσα, εἶναι ἡ σωτηρία μας.

Ὅλες οἱ προσπάθειές μας σέ τοῦτο τόν κόσμο, ἀπό τίς ἁπλούστερες καί αὐθόρμητες ὡς τίς πιό περίπλοκες καί προγραμματισμένες, σ' αὐτό τόν μοναδικό σκοπό πρέπει νά κατατείνουν. Ὅλες ὅμως αὐτές οἱ προσπάθειες εἶναι μέσα. Λέγονται δέ μέσα γιατί βρίσκονται ἀνάμεσα στόν ἄνθρωπο καί στόν σκοπό πού ἔχει βάλει. Ὁδηγοῦν σάν γέφυρες στό φτάσιμο τοῦ σκοποῦ. Μέσα εἶναι ἡ μετάνοια, ἡ προσευχή, ἡ ἐξομολόγηση, ἡ ἐλεημοσύνη, ἡ νηστεία, ἡ εὐποιία, μέσο ἡ ὁποιαδήποτε σωματική ἤ πνευματική ἄσκηση. Ὅλα αὐτά τά μέσα παίρνουν τήν ἀξία τους ἀπό τό βαθμό πού μᾶς ὁδηγοῦν πιό κοντά στό στόχο. Καί ὁ μοναδικός στόχος εἶναι ἡ σωτηρία. 

Ἄν δέν κάνουμε αὐτή τή μοναδική διάκριση, ἄν δέν μάθουμε νά ξεχωρίζουμε τά μέσα ἀπό τό σκοπό, ὑπάρχει ὁ κίνδυνος νά εἰδωλοποιήσουμε πράγματα μικρά καί φθαρτά. Ἡ ἀξία τῆς νηστείας ὡς μέσου γιά τή σωτηρία μας εἶναι ὅτι ἀποτελεῖ ἄσκηση τῆς θελήσεώς μας. Ἀποτελεῖ ἕνα εἶδος ἀγρύπνιας, γιατί δέν ἐπιτρέπει στίς σάρκες νά φουντώσουν καί νά μᾶς πνίξουν. Χαλινάρι εἶναι ἡ νηστεία, μέ τό ὁποῖο θά ἀναχαιτίσουμε ὁρμές ἄλογες κι ἐπιθυμίες ἁμαρτωλές. Ἀλλά δημιουργεῖ καί μία ξεχωριστή ἀτμόσφαιρα εὐγενείας καί κατανύξεως στήν ψυχή μας ἡ νηστεία. Ἤδη οἱ ἀρχαῖοι ἔλεγαν ὅτι "παχεία γαστήρ λεπτόν οὐ τίκτει νόα", πού σημαίνει ὅτι μέ περιττά πάχη δέν μπορεῖς νά περιμένεις ἰδιαίτερη πνευματικότητα. 

Παρά ταῦτα ὅμως, ἡ νηστεία ὡς ἔργο ἀνθρώπινο καί φθαρτό, πρέπει νά γίνεται μέ φρόνημα ταπεινώσεως καί δίχως τυμπανοκρουσίες. Διαφορετικά χάνουμε καί τόν κόπο μας καί τήν ψυχή μας. Γι' αὐτό μᾶς προειδοποιεῖ ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ: Ὅποιος τρώγει ἄς μήν σκανδαλίζει ἐκεῖνον πού νηστεύει. Κι ὅποιος νηστεύει, ἄς μήν κατακρίνει ἐκεῖνον πού τρώγει. Ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ μάλιστα προχωρεῖ ἀκόμη περισσότερο: "Σύ δέ νηστεύων ἄλειψαί σου τήν κεφαλήν καί τό πρόσωπόν σου νίψαι, ὅπως μή φανῇς τοῖς ἀνθρώποις νηστεύων, ἀλλά τῷ πατρί σου τῷ ἐν κρυπτῷ, καί ὁ πατήρ σου ὁ βλέπων ἐν τῷ κρυπτῷ ἀποδώσει σοι ἐν τῷ φανερῷ". (Ματθ. 6,17-18).

Ἐνσαρκώσεις τοῦ Δόγματος, ἐκδόσεις Δόμος, 1996