ΠΡΟΕΞΑΡΧΟΝΤΟΣ ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ Η ΚΗΔΕΙΑ ΤΟΥ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑΣ ΜΑΞΙΜΟΥ

Σόφια, ρεπορτάζ-φωτογραφίες του Νίκου Μαγγίνα, επιμέλεια: Νίκος Παπαχρήστου 

Σε κλίμα βαθιάς συγκίνησης Προκαθήμενοι και αντιπρόσωποι Ορθοδόξων Εκκλησιών, η Πολιτειακή και πολιτική ηγεσία της Βουλγαρίας, εκπρόσωποι άλλων χριστιανικών εκκλησιών και θρησκευτικών κοινοτήτων, άνθρωποι των γραμμάτων και των τεχνών, ο κλήρος και ο λαός της γειτονικής χώρας αποχαιρέτησαν σήμερα Παρασκευή 9 Νοεμβρίου τον μακαριστό Πατριάρχη Βουλγαρίας κυρό Μάξιμο.
Της εξοδίου Ακολουθίας προεξήρχε ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, συμπαραστατούμενος από τον Πατριάρχη Σερβίας Ειρηναίο, τους Αρχιεπισκόπους Αθηνών Ιερώνυμο και Τιράνων Αναστάσιο, Ιεράρχες άλλων Ορθοδόξων Εκκλησιών και σύσσωμη την Ιεραρχία της Εκκλησίας της Βουλγαρίας. Ο Πατριάρχης Μάξιμος, τόνισε ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, «ήρθη εις το ύψος των περιστάσεων» και «ανταπεξήλθε γενναίως εις τας δυσχερείας με αποστολικόν θάρρος, επιμονήν και υπομονήν, με κόππους και δάκρυα, και κυρίως με πολλήν προσευχήν».

Αμέσως μετά την εξόδιο Ακολουθία ο Οικουμενικός Πατριάρχης διάβασε τη συγχωρητική ευχή στον μακαριστό Πατριάρχη Μάξιμο, το πρόσωπο του οποίου είχε καλυφθεί με επιτραχήλιο και προσκύνησε γι’ άλλη μια φορά τον κεκοιμημένο. 

Στην ομιλία του αναφέρθηκε στην προσωπικότητα, στους αγώνες και τις αγωνίες, τις δυσκολίες και την προσφορά του μακαριστού Πατριάρχου καθώς και στους ακατάλυτους δεσμούς της Εκκλησίας της Βουλγαρίας με την Μητέρα Εκκλησία της Κωνσταντινουπόλεως. Ευχήθηκε δε η Ιερά Σύνοδος να εκλέξει διάδοχο του μακαριστού Μαξίμου, «ο οποίος θα εργασθή με σύνεσιν, ζήλον, αποστολικόν φρόνημα, αυταπάρνησιν και αγάπην δια την πνευματικήν ανόρθωσιν του λαού και διά την ενότητα της Εκκλησίας».

Συγκινητικοί λόγοι του Οικουμενικού Πατριάρχου

«Μετ’ αισθημάτων ανθρωπίνης θλίψεως και συνοχής καρδίας προπέμπομεν σήμερον εις την αιωνιότητα πανδημεί τον μακαριστόν εν Πατριάρχαις Μάξιμον, εν μια καρδία σύνολος ο κλήρος και ο λαός. ‘Όμως, η εξόδιος εν προσευχαίς προπομπή του αποιχομένου αδελφού πλησίον του Δικαίου Κριτού, του καταβάντος εκ του ουρανού ίνα ποιήση το θέλημα του πέμψαντος Αυτόν Πατρός και τελειώση Αυτού το έργον, έχει σταυροαναστάσιμον όψιν. Είναι έξοδος και συγχρόνως είσοδος. Έξοδος εκ του φθαρτού και παρερχομένου και είσοδος εις το αιώνιον και άληκτον», είπε στην ομιλία του ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος και πρόσθεσε: «Την στιγμήν ταύτην του ύστατου επί της γης αποχαιρετισμού, τον οποίον ο Μέγας Βασίλειος χαρακτηρίζει κρίσιν, φρονούμεν ότι το κενόν το οποίον καταλείπει ο μακαριστόν είναι δυσαναπλήρωτον».

«Ο προκείμενος διά τελευταίαν φοράν ενώπιον ημών μακαριστός Πατριάρχης κατηύθυνε τους οίακας της Εκκλησίας Βουλγαρίας εις μίαν ιδιαιτέρως δυσχερή δι’αυτήν χρονικήν περίοδον. Διήλθε πολλάς περιπετείας και δοκιμασίας κατά την παρελθούσαν τεσσαρακονταετίαν της Πρωθιεραρχικής διακονίας του. Όμως, ανταπεξήλθε γενναίως εις τας δυσχερείας με αποστολικόν θάρρος, επιμονήν και υπομονήν, με κόππους και δάκρυα, και κυρίως με πολλήν προσευχήν. Ήρθη εις το ύψος των περιστάσεων και διά της διακρινούσης αυτόν συνέσεως, σοφίας, γνώσεως καλής της ασταθείας της ανθρώπινης φύσεως και της ματαιότητος των εγκοσμίων πραγμάτων – «μεταβληταί γαρ αι καταστάσεις του παρόντος βίου», «ύδατα και θάλασσα» (Μεγάλου Βασιλείου, Περί του μη προσηλώσθαι τοις βιοτικοίς, και Εις την αρχήν των Παροιμιών )-, και μειλιχιότητος, λέγομεν, ηγωνίσθη ο μακαριστός Πατριάρχης ως καλός κυβερνήτης του εκκλησιαστικού σκάφους, προκειμένου να διέλθη τούτο ηνωμένον και αλώβητον την «λαίλαπα του χειμώνος και τον κλύδωνα των κυμάτων», ως θα έλεγε προσφυώς και ο εν Αγίοις προκάτοχος ημών Γρηγόριος ο Θεολόγος, και να οδηγηθή εις τα γαλήνια ύδατα της ειρήνης του Κυρίου, προς το ανέσπερον φως της Βασιλείας του Θεού, εις κοινήν χαράν και αγαλλίασιν πάντων ημών των Ορθοδόξων», είπε ο Οικουμενικός Πατριάρχης και επισήμανε: «Ο Πατριάρχης Μάξιμος είχε πάντοτε ενώπιον αυτού, κατά τας πολλάς διακυμάνσεις της Πατριαρχίας του, το παράδειγμα των Αγίων και το εβίωνεν εν τη καθημερινή δραστηριότητα αυτού».

Η συμπαράσταση του Οικουμενικού Πατριαρχείου

«Το Οικουμενικόν Πατριαρχείον, το κέντρον ενότητος και συντονισμού του Ορθοδόξου κόσμου, έπραξε παν το επ’ αυτώ κατά την περίοδον της πατριαρχίας του κεκοιμημένου Αδελφού, δια να συμπαρασταθή αυτόν εις τας προσπαθείας του δια την ενότητα της Εκκλησίας και την θεραπείαν του ταλανίσαντος αυτήν προ δεκαετίας και πλέον σχίσματος, δια να συνεχίση ούτος απροσκόπτως την ευθύνην της πνευματικής διακονίας των της λαχούσης αυτώ Εκκλησίας πραγμάτων. Η Μήτηρ Εκκλησία της Κωνσταντινουπόλεως, άλλωστε, απέδωκεν εν έτει 1945ω την αυτοκεφαλίαν εις την ευλογημένην και ανθούσαν σήμερον ταύτην Εκκλησίαν και εν έτει 1961ω ανύψωσεν εις την τιμήν της Πατριαρχικής αξίας τον εκάστοτε Προκαθήμενον αυτής, διά των οποίων κανονικών πράξεων ήρχισε μια φωτεινή πορεία ειρήνης, ενότητος, καταλλαγής, αγάπης. Αυτήν την πορεία εσυνεχίσαμεν και ημείς, εργασθέντες από κοινού αδελφικώς μετά του μεταστάντος, λογιζόμενοι τούτου δίκαιον, πρόσφορον και πολλαχώς λυσιτελές διά τον Ορθόδοξον Βουλγαρικόν Λαόν, ο οποίος από ημέρας εις ημέραν εμφανίζει μείζονα προκοπήν και επάνθησιν εις την πίστιν και την ευσέβειαν», τόνισε ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος.

Και ο Προκαθήμενος της Ορθοδοξίας συνέχισε: «Αλλά η Εκκλησία Βουλγαρίας πάντοτε μετ’ ευγνωμοσύνης, σεβασμού και τιμής απέβλεπε προς την γεννήσασαν αυτήν δυνάμει της εν Χριστώ Ορθοδόξου πίστεως προ χιλίων και πλέον ετών Μητέρα Εκκλησίαν της Κωνσταντινουπόλεως, ως εσέμνύνετο καυχώμενος να ομολογή ο εκλιπών Πρωθιεράρχης, ότι «η Βουλγαρική Εκκλησία είναι η πρωτότοκος θυγάτηρ του Οικουμενικού Πατριαρχείου». Και σήμερον το Οικουμενικόν Πατριαρχείον, ως πνευματική μήτηρ και αδελφή της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Βουλγαρίας, «εν τη χαρά και ταις λύπαις», συμμετέχει εις την θλίψην αυτής διά την απώλειαν του αρχιποιμένος της, και εκφράζει διά της ημετέρας Μετριότητος τας θερμάς συλλυπητηρίους αυτού ευχάς προς την σεβασμίαν Ιεραρχίαν, τον κλήρον και τον λαόν, προς την πολιτικήν ηγεσίαν, και πάντες «συμπάσχομεν εαυτοίς και αλλήλοις» επί τω χωρισμώ. Αποτίοντες τον ύστατον φορον τιμής και αναγνωρίσεως εις τον Πατριάρχην Μάξιμον, ενούμεν τας προσευχάς ημών υπέρ αναπαύσεως της ψυχής αυτού, ειρήνης δε και ευημερίας του Βουλγαρικού Λαού και πνευματικής αυξήσεως και προόδου αυτού. Ιδιαιτέρως δεόμεθα όπως ο «εν Ιερουσαλήμ επουρανίω και μυριάσιν αγγέλων»(Εβρ.ιβ’,22) υμνούμενος άγιος Θεός ημών φωτίση τα μέλη της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Βουλγαρίας όπως αναδείξωσιν άξιον διάδοχον του μακαριστού Πατριάρχου, ο οποίος θα εργασθή με σύνεσιν, ζήλον, αποστολικόν φρόνημα, αυταπάρνησιν και αγάπην δια την πνευματικήν ανόρθωσιν του λαού και διά την ενότητα της Εκκλησίας».

Νωρίτερα είχε πραγματοποιηθεί θεία λειτουργία με την συμμετοχή των μελών της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Βουλγαρίας στην οποία παρέστησαν συμπροσευχόμενοι ο Οικουμενικός Πατριάρχης και οι υπόλοιποι προκαθήμενοι και αντιπρόσωποι των Ορθοδόξων Εκκλησιών. 

Μετά την εξόδιο Ακολουθία ιερείς της Μητροπόλεως Σόφιας σήκωσαν στους ώμους τους το φέρετρο με το λείψανο του μακαριστού Πατριάρχη και το περιέφεραν εντός του Ιερού Βήματος. Στη συνέχεια η σορός μεταφέρθηκε σε Μοναστήρι κοντά στον τόπο καταγωγής του μακαριστού Πατριάρχη όπου και ενταφιάστηκε.