ΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΤΟΥ ΜΟΝΑΧΟΥ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ ΚΑΙ ΣΤΗ ΧΑΛΚΗ

Από το Τμήμα Ορθόδοξης Θεολογίας 

Το Πανεπιστήμιο του Μονάχου στην Πόλη και στη Χάλκη 
Σεμινάριο του Κέντρου Οικουμενικής Έρευνας για το Οικουμενικό Πατριαρχείο 

Από 13 έως 20 Σεπτεμβρίου 2014 το Κέντρο Οικουμενικής Έρευνας (Zentrum für ökumenische Forschung) του Λουδοβίκειου-Μαξιμιλιάνειου Πανεπιστημίου του Μονάχου πραγματοποίησε εκπαιδευτικό ταξίδι και ακαδημαϊκό σεμινάριο στην Κωνσταντινούπολη και στη Χάλκη με θέμα «Το Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως: Η Πανορθοδοξία και η Οικουμένη». 

Έλαβαν μέρος σαράντα τέσσερεις καθηγητές, διδάσκοντες, προπτυχιακοί και μεταπτυχιακοί φοιτητές από τις τρεις Θεολογικές Σχολές (Ορθόδοξη, Ρωμαιοκαθολική και Ευαγγελική) του Πανεπιστημίου της βαυαρικής πρωτεύουσας, όπως επίσης και επιστήμονες άλλων ειδικοτήτων. 

Την Κυριακή 14 Σεπτεμβρίου, εορτή της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού, η ομάδα εκκλησιάστηκε στον Πάνσεπτο Πατριαρχικό Ναό του Αγίου Γεωργίου στο Φανάρι, όπου χοροστάτησε η Α.Θ.Π., ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος. Μετά το πέρας της Θείας Λειτουργίας ο Παναγιώτατος υποδέχθηκε εγκάρδια τους συμμετέχοντες του σεμιναρίου στην Αίθουσα του θρόνου. Απευθυνόμενος προς αυτούς αναφέρθηκε στους υπαρξιακούς δεσμούς του με το Μόναχο, όπου πραγματοποίησε σπουδές, στην πρόσφατη επίσκεψή του στη βαυαρική πρωτεύουσα, όπου αναγορεύτηκε επίτιμος διδάκτωρ του Τμήματος Καθολικής Θεολογίας του Πανεπιστημίου της, στις προετοιμασίες για τη σύγκληση της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου της Ορθοδόξου Εκκλησίας, η οποία θα συγκληθεί στην Κωνσταντινούπολη το 2016, αλλά και στους διαλόγους του Οικουμενικού Πατριαρχείου με τις λοιπές χριστιανικές Εκκλησίες. Εκ μέρους της ομάδας ο Πρόεδρος του Τμήματος Ορθόδοξης Θεολογίας του Πανεπιστημίου του Μονάχου καθηγητής κ. Αθανάσιος Βλέτσης ενημέρωσε τον Παναγιώτατο για τις δραστηριότητες του Κέντρου Οικουμενικής Έρευνας και για τη θεματική του σεμιναρίου. Επίσης, μίλησε για τα ίχνη που άφησε η προ μηνών επίσκεψη του κ. Βαρθολομαίου στο Μόναχο, εξέφρασε την ευγνωμοσύνη των συμμετεχόντων στο σεμινάριο για την τιμή της πατριαρχικής ακρόασης και πρόσφερε στον Προκαθήμενο της Ορθοδοξίας συμβολικά δώρα.

Η ομάδα ξεναγήθηκε στα εντυπωσιακά βυζαντινά και οθωμανικά μνημεία της Κωνσταντινούπολης, ενώ επισκέφθηκε και πολλούς Ελληνορθόδοξους ναούς. Μεταξύ άλλων, πραγματοποίησε επίσκεψη στην Ι. Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Μονή Ζωοδόχου Πηγής Βαλουκλή• στον Ι. Ν. Παναγίας Κουμαριωτίσσης Νεοχωρίου την ομάδα υποδέχθηκε ο πανοσιολογιώτατος αρχιμανδρίτης π. Αγαθάγγελος Σίσκος, ο οποίος και μίλησε για την ιστορία του Νεοχωρίου και της εκεί παρουσίας των Ελλήνων της Κωνσταντινουπόλεως. 

Επίσης, η ομάδα επισκέφθηκε τη γερμανόφωνη ρωμαιοκαθολική ενορία Αγίου Παύλου Κωνσταντινουπόλεως και συζήτησε με τον ιερέα π. Christian Rolke C.M. για τις δραστηριότητες και τις προκλήσεις της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας στην Πόλη και στην Τουρκία εν γένει. 

Την Τρίτη 16 Σεπτεμβρίου η Α.Θ.Π., ο Πατριάρχης, παρέθεσε δείπνο στη γερμανική ομάδα στην αίθουσα του Ι.Ν. Ταξιαρχών Μεγάλου Ρεύματος. Παρόντες ήσαν επίσης οι Σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες Μιλήτου Απόστολος, Ικονίου Θεόληπτος και ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Αμορίου Νικηφόρος. Στη συζήτηση που ακολούθησε οι συμμετέχοντες στο σεμινάριο είχαν την ευκαιρία να ενημερωθούν αναλυτικά για ποικίλες πτυχές της ιστορίας του Οικουμενικού Πατριαρχείου και για τα προβλήματα των χριστιανών της Τουρκίας. 

Την Τετάρτη οι σύνεδροι επισκέφθηκαν την Ι.Μ. Αγίας Τριάδος Χάλκης. Ξεναγήθηκαν στην Ι. Μονή και στους χώρους της Θεολογικής Σχολής από τον Ιερολογιώτατο Διάκονο π. Καισάριο Χρόνη και συμμετείχαν στην ακολουθία του εσπερινού, χοροστατούντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Προύσης κ. Ελπιδοφόρου, ηγουμένου της Ι. Μονής. 

Ο Σεβ. καθηγούμενος μίλησε στην ομάδα για την ιστορία της Θεολογικής Σχολής, για το πρόβλημα της επαναλειτουργίας της, όπως και για τις προοπτικές που διαγράφονται για το Ίδρυμα, εντυπωσιάζοντας μάλιστα τη γερμανική ομάδα με την από μέρους του παρουσίαση των δραστηριοτήτων που προετοιμάζει η αδελφότητα. 

Την επομένη η ομάδα πραγματοποίησε στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης το κύριο μέρος του σεμιναρίου της, εξετάζοντας τα ακόλουθα θέματα: «Βυζάντιο-Κωνσταντινούπολη-Ισταμπούλ: Μια κοσμόπολη στο πέρασμα της ιστορίας»• «Το Οικουμενικό Πατριαρχείο: Ο θρόνος της Κωνσταντινουπόλεως υπό το πρίσμα της κανονικής και ιστορικοδογματικής εξέλιξης στην Ανατολή και της αντιπαράθεσης με τη Δύση κατά τη βυζαντινή εποχή»• «Πενταρχία και / ή Αυτοκεφαλία; Το σύστημα και η δομή των Αυτοκεφάλων Εκκλησιών και το ζήτημα του „εθνοφυλετισμού“»• «Η δικαιοδοσία του Οικουμενικού Πατριαρχείου και η Ορθόδοξη διασπορά»• «Ο αγώνας για την πανορθόδοξη ενότητα και ο ρόλος του Οικουμενικού Πατριαρχείου»• «Η Αγία και Μεγάλη Σύνοδος της Ορθόδοξης Εκκλησίας»• «Οι οικουμενικοί διάλογοι του Οικουμενικού Πατριαρχείου (ΠΣΕ, Ρωμαιοκαθολική και Ευαγγελική Εκκλησία)»• «Ο διάλογος της Ορθοδοξίας με τον Ιουδαϊσμό»• «Ο ορθοδοξο-ισλαμικός διάλογος»• «Ο πράσινος Πατριάρχης. Οι οικολογικές πρωτοβουλίες του Βαρθολομαίου Α´». 

Το σεμινάριο της ομάδας ολοκληρώθηκε με επίσκεψη την Παρασκευή 19 Σεπτεμβρίου στην Ι.Μ. αγίου Γεωργίου του Κουδουνά Πριγκήπου. 

Το πολυήμερο εκπαιδευτικό ταξίδι στην Κωνσταντινούπολη και στη Χάλκη έδωσε την ευκαιρία στη γερμανόφωνη ομάδα να μελετήσει συστηματικά την ιστορία του Οικουμενικού Πατριαρχείου και να εξετάσει τις προκλήσεις που αυτό αντιμετωπίζει σε αναφορά προς τον λοιπό Ορθόδοξο κόσμο, τη χριστιανική οικουμένη, αλλά και ως προς τη συνύπαρξή του με το Ισλάμ στο πλαίσιο της Τουρκικής Δημοκρατίας. 

Η επικοινωνία με την Α.Θ. Π., τον Οικουμενικό Πατριάρχη, με ιεράρχες και λοιπούς κληρικούς του Πατριαρχείου, εκπροσώπους άλλων ομολογιών και θρησκειών, αλλά και η εν γένει αναστροφή με την εντυπωσιακή ιστορία της Κωνσταντινούπολης πρόσφεραν στους συμμετέχοντες του σεμιναρίου αλησμόνητες βιωματικές εμπειρίες. 

Το Κέντρο Οικουμενικών Ερευνών του Πανεπιστημίου του Μονάχου ιδρύθηκε το 2001. Είναι αφιερωμένο στην προώθηση της ακαδημαϊκής έρευνας στο χώρο της οικουμενικής θεολογίας και στην εν γένει διακονία του διαχριστιανικού διαλόγου. Στις ποικίλες δραστηριότητές του συγκαταλέγονται η πραγματοποίηση κοινών σεμιναρίων ανάμεσα στις τρεις Θεολογικές Σχολές του Μονάχου, η διοργάνωση διαλέξεων, η έκδοση μελετών αφιερωμένων στην οικουμενική θεολογία, κ.ά. Το Κέντρο αυτό αξιοποιεί με ακαδημαϊκά γόνιμο τρόπο το ιδιαίτερο δυναμικό που προκύπτει από την αρμονική συνύπαρξη της Ορθόδοξης, Ρωμαιοκαθολικής και Ευαγγελικής παράδοσης στην πρωτεύουσα της Βαυαρίας. Υπεύθυνοι για τη λειτουργία του είναι οι καθηγητές Συστηματικής Θεολογίας κ.κ. Αθανάσιος Βλέτσης (Ορθόδοξος), Bertram Stubenrauch (Ρωμαιοκαθολικός) και Gunther Wenz (Ευαγγελικός).