Η ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΙΕΡΑΤΙΚΗ ΣΥΝΑΞΗ ΣΤΗΝ ΚΟΖΑΝΗ

Ρεπορτάζ-φωτογραφίες: Νικόλαος Μαγγίνας

Δεύτερη μέρα σήμερα της επίσημης επίσκεψης του Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου στην Κοζάνη, και ο Πατριάρχης μίλησε στην Ιερατική Σύναξη των κληρικών της Μητροπόλεως Σερβίων και Κοζάνης, η οποία πραγματοποιήθηκε στον Ι. Ναό Παναγίας Φανερωμένης.

Τον Οικουμενικό Πατριάρχη προσφώνησε ο Πρωτοσύγκελλος της Ιεράς Μητροπόλεως, Αρχιμ. Δωρόθεος Χαρτοματζίδης.

Στην ομιλία του ο Πατριάρχης συμβούλευσε πατρικά τους κληρικούς να έχουν πνεύμα διακρίσεως, να κατηχούν το λαό με τη ζωή τους και τα λόγια τους, ενώ δεν παρέλειψε να αναφερθεί και στην πνευματική διάσταση της οικονομικής κρίσης.  

Ο Πατριάρχης για άλλη μια φορά κήρυξε την καταλλαγή προτρέποντας τους κληρικούς να δείχνουν αγάπη και ανοχή στον πλησίον, τονίζοντας ότι: "Αι ανέξοδοι κρίσεις γενικώτερον είναι ευχερείς. Η υπεύθυνος όμως στάσις και η αποδοχή του ετέρου απαιτούν κόπον και θυσίαν".

Στη συνέχεια παραθέτουμε ολόκληρη την ομιλία του Πατριάρχου.

Ο Μ Ι Λ Ι Α

ΤΗΣ Α. Θ. ΠΑΝΑΓΙΟΤΗΤΟΣ

ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ

κ. κ. Β Α Ρ Θ Ο Λ Ο Μ Α Ι Ο Υ

ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΙΕΡΑΤΙΚΗΝ ΣΥΝΑΞΙΝ

ΕΙΣ ΤΟΝ ΙΕΡΟΝ ΝΑΟΝ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΦΑΝΕΡΩΜΕΝΗΣ ΚΟΖΑΝΗΣ

(28 Ἰουνίου 2012)

Ἱερώτατε Μητροπολῖτα Σερβίων καὶ Κοζάνης κύριε Παῦλε,

Ποιμενάρχα τῆς θεοσώστου ταύτης ἐπαρχίας,

Ὁσιολογιώτατε ἅγιε Πρωτοσύγκελλε,

Εὐλαβεῖς διάκονοι τῶν μυστηρίων τοῦ Θεοῦ,

            

Ὁπόσην χαρὰν πνευματικὴν αἰσθανόμεθα βλέποντες συνηγμένους ἐπὶ τὸ αὐτὸ τοὺς εὐλαβεῖς κληρικούς, ἱερεῖς καὶ διακόνους τῆς θεοσώστου ταύτης Ἱερᾶς Μητροπόλεως, ὑπὸ τὸν ἀγαπητὸν ποιμενάρχην αὐτῆς κύριον Παῦλον. Εἴμεθα ὄντως ὅλοι εὐλογημένοι παρὰ τοῦ οὐρανίου Πατρὸς διότι ἠξιώθημεν νὰ διακονῶμεν τὴν Ἐκκλησίαν τοῦ Χριστοῦ, τὰ μέλη τοῦ μυστικοῦ Σώματος Αὐτοῦ, καὶ νὰ ἔχωμεν τὴν δυνατότητα νὰ γίνωμεν συνεργοὶ εἰς τὸ ἔργον τῆς προσωπικῆς θεώσεώς των, μὲ τὰς ψυχοσωτηρίους εὐκαιρίας τὰς ὁποίας παρέχει ἡ Ἐκκλησία μας· εὐκαιρίας διδομένας δωρεὰν παρὰ τοῦ φιλανθρώπου Σωτῆρος, τοῦ ἀρχηγοῦ καὶ θεμελιωτοῦ τῆς πίστεώς μας, ὁ Ὁποῖος καὶ μᾶς ἠξίωσε νὰ φθάσωμεν κατ’ αὐτὰς εἰς τὸ πέρας τῆς νηστείας τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων, τῶν ὁποίων ἡ μνήμη αὔριον ἑορτάζεται καὶ τῶν ὁποίων τὸν ἑσπερινὸν θὰ τελέσωμεν σήμερον, μετὰ τοῦ ἑορτάζοντος Μητροπολίτου σας.

Οἱ ἅγιοι Ἀπόστολοι μᾶς παρέχουν τὸ τέλειον ἀρχέτυπον τῆς ἀρετῆς καὶ μᾶς προσκαλοῦν εἰς μίμησιν τοῦ Χριστοῦ, κατὰ τὸ «μιμηταί μου γίνεσθε, καθὼς κἀγὼ Χριστοῦ» (Α΄ Κορ. δ΄,16). Αὐτοὶ οἱ Ἀπόστολοι μᾶς καλοῦν, ὅλους βεβαίως τοὺς χριστιανούς, ἀλλὰ ἰδιαιτέρως ἡμᾶς τοὺς ἐργάτας τοῦ Ἀμπελῶνος τοῦ Κυρίου, νὰ ἀπαρνηθῶμεν τὸν ἑαυτόν μας καὶ νὰ ἄρωμεν τὸν σταυρόν μας, συμμορφούμενοι πρὸς τὰς εὐαγγελικὰς ἐπιταγάς, ὥστε νὰ μορφωθῇ καὶ νὰ κυριαρχήσῃ εἰς τὴν ζωήν μας ὁ νοῦς Χριστοῦ, δηλαδὴ ἡ χριστοείδεια τῶν σκέψεων καὶ τῶν ἔργων μας, διὰ τῶν ὁποίων ὁμοιούμεθα πρὸς τὸ αἰώνιον πρότυπόν μας, τὸν Κύριον Ἰησοῦν Χριστόν.

Ὁ Κύριος ἡμῶν μᾶς προτρέπει εἰς συνεχῆ ἐπαγρύπνησιν: «ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν βιάζεται, καὶ βιασταὶ ἁρπάζουσιν αὐτήν» (Ματθ. ια΄, 12). Ὀφείλομεν νὰ ἀγωνιζώμεθα νὰ πράττωμεν τὸ καλόν, ἔστω καὶ ἐὰν δὲν θέλωμεν. Ὡς χαρακτηριστικῶς λέγει εἷς ἀσκητὴς τῆς ἐρήμου, πρέπει νὰ ἀσκῶμεν βίαν εἰς τὸν ἑαυτόν μας διὰ τὰς ἀρετάς, ἔστω καὶ ἐὰν αἰσθανώμεθα ὅτι οὐδεμίαν αὐτῶν ἔχομεν ἢ ὅτι δὲν δυνάμεθα νὰ τὰς κατορθώσωμεν.

Ὁ σκοπὸς ὅλων τῶν νόμων καὶ τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦ εἶναι ἡ καθαρότης τῆς καρδίας. Ὁ Κύριος ἐσαρκώθη διὰ νὰ καθαρίσῃ τὴν ψυχὴν ἐκ τῆς κακίας καὶ νὰ τὴν ἐπαναφέρῃ εἰς τὴν ἀρχαίαν κατάστασιν αὐτῆς, τὴν πρὸ τῆς πτώσεως. Ἡ καθαρότης τῆς καρδίας ἀποκτᾶται διὰ τῆς ἀπονεκρώσεως τῶν κοσμικῶν συνηθειῶν τῆς ψυχῆς. Ὁ δὲ τελικὸς σκοπὸς αὐτοῦ τοῦ ἀγῶνος διὰ τὴν καρδιακὴν καθαρότητα ἐπιτυγχάνεται, ὅταν ὁ ἄνθρωπος «πάντας ἀνθρώπους καλοὺς θεωρῇ, καὶ οὐ φαίνηταί τις αὐτῷ ἀκάθαρτος καὶ βέβηλος».

Ἡ δὲ καθαρότης τῆς καρδίας, ἀγαπητοὶ ἀδελφοί μου, ἀποκτᾶται διὰ τοῦ ἀγῶνος καὶ τῆς ἀσκήσεως. «Ἡ ἄσκησις μήτηρ τοῦ ἁγιασμοῦ ἐστιν». Ὁ νοῦς δὲν ἠμπορεῖ νὰ καθαρισθῇ καὶ νὰ συνδοξασθῇ μετὰ τοῦ Χριστοῦ, ἐὰν τὸ σῶμα δὲν συμπάσχῃ ὑπὲρ τοῦ Χριστοῦ. Τὸ κάλλος τῆς σωφροσύνης ἀποκτᾷ ὁ ἄνθρωπος μὲ νηστείας, ὡς αὕτη τὴνὁποίαν σήμερον περατοῦμεν, μὲ προσευχήν, μὲ μετάνοιαν. Ὅταν δὲ ὁ ἄνθρωπος βλέπῃ τὸ κάλλος τοῦ Θεοῦ ἐν καθαρότητι καρδίας, τότε καταπαύουν αἱ ἐνέργειαι τοῦ κακοῦ,διότι ὁ ἀγών μας ἀποβλέπει εἰς τὴν ἕνωσίν μας μετὰ τοῦ Θεοῦ.

Προσπαθήσατε λοιπόν, ἀδελφοί μου, ἰδιαιτέρως κατὰ τὴν δυσχερῆ περίοδον τὴν ὁποίαν διέρχεται εἰς τὰς ἡμέρας μας ὁ λαὸς τοῦ Θεοῦ, νὰ μὴ παραμελῆτε τὸ ἔργον τῆς διδασκαλίας τοῦ λόγου Αὐτοῦ, ὁ ὁποῖος εἶναι ὁ μόνος ποὺ δύναται νὰ τὸν λυτρώσῃ ἀπὸ ὅλα τὰ ἀδιέξοδα τοῦ συγχρόνου βίου καὶ τῆς σημερινῆς ἀποστασίας. Ὡς ὁ Κύριος εἶχεν ὡς κύριον ἔργον τὴν διδασκαλίαν τοῦ λαοῦ, ὅπως ἀναφέρεται εἰς τὰ Εὐαγγέλια, καὶ οἱ λόγοι Του ἦσαν «ὥσπερ πῦρ φλέγον καὶ ὡς πέλεκυς κόπτων πέτραν» (Ἱερ. 23,29), οὕτω καὶ ἡμεῖς εἶναι ἀπαραίτητον νὰ καταρτιζώμεθα διαρκῶς, διὰ νὰ εἴμεθα εἰς θέσιν ἐν συνεχείᾳ νὰ καταρτίζωμεν καὶ τὸν λαόν, διὰ βίου καὶ λόγων, διὰ πράξεως καὶ θεωρίας.

Ἂς σταθῶμεν μετὰ κατανοήσεως καὶ εἰλικρινείας, μετὰ ἀγάπης καὶ ἀνοχῆς ἔναντι τοῦ πλησίον μας, διότι οὕτως ἐφαρμόζομεν τὸ Εὐαγγέλιον. Αἱ ἀνέξοδοι κρίσεις γενικώτερον εἶναι εὐχερεῖς. Ἡ ὑπεύθυνος ὅμως στάσις καὶ ἡ ἀποδοχὴ τοῦ ἑτέρου ἀπαιτοῦν κόπον καὶ θυσίαν. Προσέχετε, ἀδελφοί μου, κατὰ τὴν ἄσκησιν τῆς ἱερατικῆς σας διακονίας. Ἡ  ἄκριτος  καὶ αὐστηρὰ ἐπίπληξις τοῦ ἁμαρτωλοῦ καὶ τοῦ πεπτωκότος εἶναι εὔκολος καὶ ἀσφαλής, ἰδίως ὅταν βασίζηται εἰς τὸ γράμμα καὶ τὴν ἀκρίβειαν τοῦ νόμου, ἐνδέχεται ὅμως νὰ ἔχῃ ὀλέθρια ἀποτελέσματα διὰ τὴν σωτηρίαν τοῦ ἁμαρτωλοῦ διότι ἠμπορεῖ νὰ ἀπογοητεύσῃ, νὰ σκανδαλίσῃ καὶ νὰ ἀπομακρύνῃ αὐτὸν ὁριστικῶςἀπὸ τὴν Ἐκκλησίαν. Διὸ καὶ πρέπει οἱ κληρικοὶ νὰ ἔχωμεν πνεῦμα διακρίσεως ὥστε νὰ δυνάμεθα νὰ ἀσκῶμεν οἰκονομίαν κατὰ περίστασιν, μὲ σκοπὸν τὴν προσέλευσιν τοῦ ἀδυνάμου εἰς τὴν Ἐκκλησίαν. Καὶ ἡ διάκρισις ἀποκτᾶται μόνον διὰ προσευχῆς, νηστείας καὶ μελέτης τοῦ Λόγου τοῦ Θεοῦ.

Δυστυχῶς, ὀφείλομεν νὰ ὁμολογήσωμεν, ὁ σημερινὸς ἄνθρωπος μανθάνει ἐξ ὅλης τῆς περιρρεούσης ἀτμοσφαίρας, τῶν μέσων ἐνημερώσεως, τῶν πολιτικῶν ταγῶν του, τῶν ποικίλων μηνυμάτων τὰ ὁποῖα δέχεται, νὰ ἔχῃ τὸ βλέμμα του ἐστραμμένον μόνον εἰς τὴν γῆν καὶ τὰ ὑλικὰ ἀγαθά, λησμονῶν τὸν ἀληθινόν του προορισμόν, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ πάσχῃ ὡς ἡ συγκύπτουσα τοῦΕὐαγγελίου. «Συγκύπτει γὰρ ἡ ψυχή, ὅταν ἐπὶ τὰς γηΐνας μόνας φροντίδας νεύῃ, καὶ μηδὲν οὐράνιον ἢ θεῖον φαντάζηται», λέγει εὐστόχως ὁ ἱερὸς Θεοφύλακτος. Ἡ εὐτυχία αὐτοῦ ἔχει ταυτισθῆ μὲ τὴν ἐπάρκειαν ὑλικῶν ἀγαθῶν. Ἡ πενία θεωρεῖται ἔσχατον κακόν.

Ἡ σημερινὴ κρίσις συνδέεται ἀσφαλῶς στενῶς μὲ τὴν ἀπομάκρυνσιν ἀπὸ τοῦ Κυρίου, οὐχὶ ἐν τῇ ἐννοίᾳ ὅτι ἀποτελεῖ μίαν τιμωρίαν τοῦ Θεοῦ, ἀλλά, κυρίως, ὅτι ἡ ἀποστασία ἡ ὁποία ἐβασίλευσεν εἰς τὴν σύγχρονον κοινωνίαν ἐδημιούργησε μίαν νοσηρὰν κατάστασινμὲ τὰς σημερινὰς ὁρατὰς συνεπείας αὐτῆς. Καὶ ἐφ’ ὅσον ἡ σκληροκαρδία μας δὲν μαλάσσεται εὐχερῶς, ἔρχεται ἡ δοκιμασία, ὡς συνέπεια τῶν ἐπιλογῶν μας,  μὲ τὴν ἀνοχὴν τοῦ Κυρίου,ἡ ὁποία, δοκιμασία, ὡς τὸ πῦρ, διαλύει τὸν πάγον τῆς ψυχῆς καὶ τῆς ἀναισθησίας μας. Ἐπιτρέπει ἄλλωστε ὁ Κύριος τὴν δοκιμασίαν εἴτε διὰ νὰ ἐξέλθωμεν ἰσχυρότεροι καὶ καθαρώτεροι, ὡς χρυσὸς ἐν χωνευτηρίῳ, εἴτε διὰ νὰ ἀποκαλυφθῇ, διὰ τῆς ἰδικῆς μας στάσεως, ἡ πίστις μας εἰς Αὐτὸν καὶ ἡ δόξα καὶ ἡ κατὰ Θεὸν ἄνεσις καὶ ἀνάπαυσις, τὴν ὁποίαν χαρίζει εἰς τὰ γνήσια τέκνα Του.

Διὰ τοῦτο, ὀφείλομεν ἡμεῖς «οἱ πνευματικοί» νὰ καταρτίζωμεν τὸν λαὸν ἵνα «τὰ ἄνω φρονῇ, μὴ τὰ ἐπὶ τῆς γῆς», καὶ νὰ τὸν διδάσκωμεν νὰ ζῇ τὴν ζωὴν ἐκείνην, ἥτις «κέκρυπται σὺν τῷ Χριστῷ ἐν τῷ Θεῷ». Εἰς αὐτὴν τὴν περίπτωσιν ἡ διαχείρισις τῶν ὑλικῶν ἀγαθῶν θὰ εἶναι πιὸ συνετή, ἡ διαχείρισις τῆς ἐλλείψεως θὰ εἶναι πιὸ ἀποτελεσματική, ἡ δὲ διαπίστωσις τῆς ἐνδείας δὲν θὰ ἀπελπίζῃ καὶ δὲν θὰ ἀπογοητεύῃ.

Ἀδελφοὶ ἐν Κυρίῳ ἠγαπημένοι καὶ τέκνα θεόκλητα,

Εἰς τὴν ἀνηφορικὴν πορείαν τοῦ πολυπλάγκτου βίου μας δὲν εἴμεθα μόνοι, ἀλλά «συμπολῖται τῶν Ἁγίων καὶ οἰκεῖοι τοῦ Θεοῦ», ὡς λέγει ὁ Ἀπόστολος (Ἐφ. β', 19). Αὐτοὺς ἔχομεν ὡς πρότυπα, βοηθούς, ὑπερασπιστάς, παρηγορητάς. Ἂς μὴ γίνωμεν ἡμεῖς, ἐξ ἀπροσεξίας, αἰτία νὰ μειωθῇ ἡ δόξα τοῦ Θεοῦ ἢ νὰ σκανδαλισθῇ εἷς ἐκ τῶν ἐλαχίστων ἀδελφῶν μας, ὑπὲρ ὧν Χριστὸς ἀπέθανεν.

Ἡ Ἐκκλησία μας εἶναι ἁγία καὶ τελεία, ὡς τέλειος καὶ ἅγιος εἶναι ὁ Ἀρχηγὸς καὶ Κεφαλὴ Αὐτῆς, ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός. Ἡ ἀσθένεια ἡμῶν μᾶς ἐμποδίζει νὰ βλέπωμεν τὴν Ἐκκλησίαν εἰς ἅπασαν τὴν λαμπρότητα καὶ τὸ μεγαλεῖον αὐτῆς. Πρὸ πάντων εἶναι ἀνάγκη νὰ ἀγαπήσωμεν τὴν Ἐκκλησίαν μὲ ὅλην τὴν δύναμιν τῆς ψυχῆς μας καὶ νὰ διδάσκωμεν πρωτίστως μὲ τὴν ζωήν μας, μὲ τὸ παράδειγμά μας, ἀποτελοῦντες ζῶσαν διδασκαλίαν, ἐμπνεόμενοι ἀπὸ τὸ Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ καὶ ἐργαζόμενοι μετὰ φόβου καὶ τρόμου τὴν ἀνατεθεῖσαν διακονίαν μας, ἐν ἑνότητι καὶ ὁμονοίᾳ, ὑπὸ τὴν πατρικὴν μέριμναν καὶ καθοδήγησιν τοῦ Ἐπισκόπου.

Ἐὰν ζῶμεν οὕτως, εὐαγγελικῶς καὶ θυσιαστικῶς, ὁσονδήποτε ἄσημον θέσιν καὶ ἂν κατέχωμεν ἐν τῇ Ἐκκλησίᾳ, ὁσονδήποτε πτωχοὶ καὶ ἂν εἴμεθα ἐξ ἀπόψεως φυσικῶν χαρισμάτων, ὁσονδήποτε μικρὸν μέρος καὶ ἂν καλούμεθα νὰ λάβωμεν εἰς τὰς ἐκκλησιαστικὰς δραστηριότητας, ἡ ζωή μας  θὰ εἶναι μία ζωντανὴ μαρτυρία τοῦ σταυρωθέντος Λόγου τοῦ Θεοῦ καὶ ἡ ὕπαρξίς μας μέσον διὰ τοῦ ὁποίου τὸ Πανάγιον Πνεῦμα θὰ ἐπιτελῇ θαυμάσια ἐπὶ γῆς.

Μὲ τὰς τοιαύτας σκέψεις περαίνομεν τὴν παροῦσαν προσλαλιάν μας καὶ εὐχόμεθα ἐκ καρδίας ἡ χάρις καὶ ἡ δύναμις τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων νὰ συνοδεύῃ τὸν ἑορτάζοντα ἐκλεκτὸν ἀδελφὸν καὶ συλλειτουργὸν ἡμῶν κύριον Παῦλον καὶ ὅλους ἐσᾶς τοὺς διακονοῦντας εἰς τὸ ποιμαντικὸν καὶ ἐκκλησιαστικὸν ἔργον τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως, καὶ νὰ ἀποτελῇ πηγὴν ἐμπνεύσεως καὶ δημιουργίας, ὥστε νὰ συνεχίζητε καρποφόρως καὶ ἀγλαοκάρπως τὴν διακονίαν σας εἰς δόξαν Θεοῦ, καύχησιν τῆς Ἐκκλησίας, στήριγμα δὲ καὶ σωτηρίαν τῶν καταπονημένων ἀδελφῶν μας.

Ο πρωτοσύγκελλος της Ι. Μητροπόλεως Σερβίων και Κοζάνης Αρχιμ. Δωρόθεος προσφωνεί τον Πατριάρχη