ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΧΑΛΚΗΔΟΝΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ: ΠΕΡΙ ΝΕΟΦΟΒΙΑΣ

ὑπὸ Γέροντος Χαλκηδόνος Ἀθανασίου 

"Ὁ θέλων ἡ γῆ νὰ παραμείνει ὡς εἶναι, 

δὲν ἐπιθυμεῖ νὰ μένει οὕτως". 

(E. Fried) 

Ὡς γνωστὸν τὰ διάφορα προβλήματα καὶ πράγματα ὡς πρὸς τὴν χρονικήν των προέλευσιν, τὸ περιεχόμενον, τὴν δομήν, τὴν μορφὴν κ.ἄ., ἠμποροῦν νὰ διακριθοῦν εἰς παλαιὰ καὶ νέα. Ἄνευ ἀμφιβολίας δέ –τοῦθ' ὅπερ μαρτυρεῖται καὶ ἐκ τῆς ἱστορίας– τὸ νέον, ἀκόμη καὶ εἰς ἀσκοὺς παλαιούς, δημιουργεῖ ἀντίδρασιν εἰς πολλούς. Παράδειγμα θὰ ἠδύνατό τις νὰ ἀναφέρει ἐκ τῆς ἱστορίας τῆς τέχνης τὴν περίπτωσιν τῶν Γάλλων Ἐμπρεσιονιστῶν τοῦ 19ου αἰῶνος (Monet, Manet, Signac κ.ἄ.), τῶν Ντιβιντιονιστῶν (Seurat, Sisley, Pissarro κ.ἄ.), τῶν Συμβολιστῶν (Van Gogh, Gaugin κ.ἄ.), τοῦ Courbet μὲ τὸν διαβόητον πίνακά του "L'Origine du monde" κ.ἄ., οἱ ὁποῖοι ἐδέχθησαν σφοδρὰν κριτικήν, ἔστω καὶ ἂν ἢνοιξαν νέας ὁδούς, δικαιωθέντες ἀργότερον, τὰ δὲ ἔργα των σήμερον ἀπέκτησαν ἀξίαν ἑκατομμυρίων. Τί καὶ ἂν οὐχὶ ὀλίγοι συνήθως ἀπέθανον εἰς τήν "ψάθαν"

Παρατηροῦμεν λοιπὸν καὶ ἐνταῦθα τὴν ἀλλαγήν, ἡ ὁποία εἶναί τι περισσότερον ἀπὸ τὸ παλαιὸν εἰς νέον ἔνδυμα, διότι αὕτη εἶναι ἡ γοητεία, ἡ ζωογονοῦσα τὴν φαντασίαν διὰ τὴν ἀνανέωσιν, ἔστω καὶ ἂν συχνάκις περιχωρεῖ καὶ πολύτιμά τινα στοιχεῖα ἐκ τοῦ παρελθόντος, πρᾶγμα σημαντικὸν ἐφ' ὅσον δημιουργεῖ τι νέον. Ἀλλέως θὰ ὁδηγηθῶμεν εἰς τὴν καταστροφήν, ὄντες οἱ ἴδιοι ὑπεύθυνοι διὰ τὴν πνευματικὴν νωθρότητα καὶ στειρότητα ἡμῶν. 

Τί βλέπομεν ὅμως περὶ ἡμᾶς σήμερον; Πυρκαϊάς, χέρσον γῆν μὲ κατεστραμμένας ἐσοδείας, ἀπείρους πνιγμοὺς εἰς τὴν Μεσόγειον, πολέμους ἀκόμη καὶ ἐκκλησιαστικοὺς κ.ἄ. Καὶ τὰ προβλήματα αὐτὰ αὐξάνουν, ἐκεῖνοι δὲ οἱ ὁποῖοι ἀντιτίθενται εἰς αὐτά, ἀντιμετωπίζονται περιέργως ὑπὸ τινῶν μὲ μῖσος! ὡς ἡ B. von Storch, ἡ ὁποία ὕβριζεν τοὺς ὑπερασπιστὰς τῆς προστασίας τοῦ κλίματος ὡς "Ναζιστὰς τοῦ κλίματος", ἐνῶ τὴν βοήθειαν πρὸς τοὺς πρόσφυγας καὶ μετανάστας ἐθώρουν ὡς "ἀντι-ἀποβλήτων βιομηχανίαν" (A. Dobrindt). Βεβαίως ἴσως ταῦτα συνιστοῦν "ἀράχνας τοῦ πνεύματος". Ὅμως ἂς μὴ λησμονῶμεν, ὅτι τοιαῦται ἰδέαι καὶ ἐκφράσεις ὑφίστανται καὶ ἐντὸς τῆς κοινωνίας.

Εἶναι δὲ ἐντυπωσιακόν, ὅτι τὸ μῖσος τῶν δεξιῶν στοχεύει δύο θέματα. Τοὺς πρόσφυγας-μετανάστας –πρᾶγμα οὐχὶ πρωτόγνωρον, ἀλλὰ παλαιόν– καὶ τὸ κλῖμα, ἐνῶ ἡ κοινωνικὴ ἀνισότης δὲν ἐνοχλεῖ! Διατί ὅμως ταῦτα; Διότι εἰς πολλοὺς δημιουργοῦν τὴν ἐντύπωσιν ὅτι ἠμποροῦν νὰ ἀλλάξουν τὴν ζωήν των. Διότι ὅταν ζῶσιν εἰς τὴν κοινωνίαν οἱ ξένοι ἢ οἰκολόγοι καὶ φυτοφάγοι, οἱ κατὰ τῆς χρήσεως αὐτοκινήτων καὶ τῶν ἀεροπορικῶν ταξιδίων κατὰ τὰς διακοπάς, ταῦτα προκαλοῦν φόβους ἀλλαγῆς καὶ ἰσχυρὰν ἀντίστασιν, ὅπως ἀκριβῶς τὰ ζῶα ἐπιτίθενται κατὰ ἑτέρων, ἐπιβουλευόντων τὴν τροφήν των. Βεβαίως δύναταί τις νὰ ἀντιτάξει, ὅτι αἱ ἀλλαγαὶ αὐταὶ εἶναι εἰσέτι "ἀόρατοι", καὶ ἂν ἀκόμη οἱ μετανάσται σέβονται τὸν πολιτισμόν, τὴν θρησκείαν καὶ τὰ ἤθη καὶ ἔθιμα τῶν κρατῶν τὰ ὁποῖα τοὺς φιλοξενοῦν. 

Οὐδεὶς ἄλλωστε ἔχει ἓν Εὐρὼ ὀλιγότερον λόγῳ τῶν προσφύγων καὶ τῶν μεταναστῶν. Ὁ H. Seehofer ὑποστηρίζει μάλιστα, ὅτι ὑπεχώρησεν ἡ ἐγκληματικότης. 

Ἡ κρίσις τοῦ κλίματος μαρτυρεῖται καὶ διὰ τῶν ἀκραίων καιρικῶν φαινομένων, δὲν ἀλλάσσει ὅμως μέχρι σήμερον ριζικῶς τὴν ζωήν, καίτοι ἀργότερον ἡ διακίνησις τῶν μεταναστῶν καὶ ἡ προϊοῦσα ὑπερθέρμανσις τοῦ πλανήτου θὰ ἔχουν τρομερὰς συνεπείας διὰ τὸν κόσμον. 

Καμμία πάντως πολιτικὴ ἐκδιώξεως πληθυσμῶν καί "ἐλέγχου" τῶν συνόρων δὲν θὰ ἠμπορέσει νὰ σταματήσει τὴν φυγὴν τῶν ἀνθρώπων ἀπὸ τοὺς πολέμους καὶ τὴν ἀθλιότητα καὶ οὐχὶ μόνον. Διὸ καὶ πρὸς ἁπάλυνσιν τοὐλάχιστόν τινων ἐκ τῶν προβλημάτων τούτων, δέον ἐκτὸς τῶν διαφόρων συντόνων μέτρων προστασίας τοῦ περιβάλλοντος, πρῶτον, ἡ γεωργία νὰ ἐφεύρει καὶ χρησιμοποιήσει νέας μεθόδους συμμόρφους πρὸς τὰ κλιματικὰς ἀλλαγάς, τὰ ταξίδια τῶν ἀνθρώπων, τὴν διατροφήν, τὴν θέρμανσίν των κλπ., καὶ δεύτερον, νὰ γίνει προσπάθεια ἐπικρατήσεως ἐπὶ τέλους, ἀπὸ μέρους κυρίως τῶν πολιτικῶν φορέων, τῶν ἀπὸ μακρὸν ᾀδομένων ἀρχῶν τῆς κοινωνικῆς δικαιοσύνης, τῆς εἰρήνης, τῆς συνεργασίας, συναλληλίας καὶ ἀλληλοβοηθείας μεταξὺ τῶν ἀνθρώπων ἀνεξαρτήτως φυλῆς καὶ θρησκεύματος1. Ἄλλη διέξοδος δὲν ὑπάρχει, –ἢ ἂν γνωρίζετε, εἴπατε αὐτήν– καὶ ὁ Θεὸς βοηθός. 

 ______________________________________ 

1- W. Kessler, Die Angst vor dem Neuen, Publik-Forum ἀρ. 15 (2018) 10.