ΟΙ ΟΜΙΛΙΕΣ ΤΟΥ ΠΑΤΡΙΑΧΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΕΣΠΕΡΙΝΟ ΤΗΣ 30ης ΙΟΥΝΙΟΥ

Ρεπορτάζ-φωτογραφίες: Νικόλαος Μαγγίνας

Μετά την υποδοχή του Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου στην πλατεία Ομονοίας της Καστοριάς το Σάββατο 30 Ιουνίου, σχηματίστηκε πομπή η οποία κατέληξε στον Μητροπολιτικό Ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου, όπου ο Πατριάρχης χοροστάτησε στον Εσπερινό, παρουσία του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιερωνύμου, πλειάδος Μητροπολιτών και πλήθους κόσμου.

Στο τέλος του Εσπερινού τον Πατριάρχη προσφώνησε με θερμούς λόγους ο Περιφερειάρχης Δυτικής Μακεδονίας Γεώργιος Δάκης, και ακολούθησε η προσφώνηση του Μητροπολίτου Καστορίας Σεραφείμ και η αντιφώνηση του Πατριάρχου.

Τα σχετικά κείμενα παραθέτουμε ολόκληρα στη συνέχεια.

            Ἐπισκόπου Σεραφείμ Παπακώστα

Μητροπολίτου Καστορίας

Ὁμιλία

κατά τήν ὑποδοχήν τῆς Α.Θ.Π. τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου εἰς Καστορίαν καί τόν Ἑσπερινόν ἐπί τῇ ἁγιοκατατάξει τῆς Ὁσίας μητρός ἡμῶν Σοφίας τῆς ἐν τῇ Ἱερᾷ Μονῇ Γενεθλίου τῆς Θεοτόκου Κλεισούρας ἀσκησάσης

Μητροπολιτικός Ναός 30 Ἰουνίου 2012

Παναγιώτατε Πάτερ καί Δέσποτα,

Σεπτέ καί τετιμημένε Προθιεράρχα καί ἅγιε πηδαλιοῦχε τοῦ σκάφους τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μας,

    

 Ἐκ μέρους τοῦ Ἱεροῦ Κλήρου, τῶν εὐσεβῶν ἀρχόντων, ἀλλά καί τοῦ εὐλογημένου λαοῦ τοῦ Θεοῦ τῆς ἀκριτικῆς αὐτῆς ἐπαρχίας, κομμάτι ἔνδοξο καί τιμημένο τῆς Ἁγίας τοῦ Χριστοῦ Μεγάλης Ἐκκλησίας, Σᾶς ἀπευθύνω τό: «ὡς εὖ παρέστητε».

Καλῶς ἤλθατε, Παναγιώτατε Πάτερ, ἀπό τήν βασιλίδα πόλη «τήν μεγάλιν πόλιν, τήν πρώτην μετά τήν πρώτην» κατά τόν Ἅγιο Γρηγόριο τόν Θεολόγο, ἀπό «τῆς οἰκουμένης τό ἄγαλμα, τῆς καλλονῆς τήν ἐστίαν, τοῦ ἡμετέρου γένους τό ἔδαφος, τό τῶν ἀγαθῶν πρυτανεῖον, ὁμόροις τό θέλγητρον καί ἀλλογενέσιν ἠδύτατον λάλημα».[1]

Καλῶς ἤλθατε, ὁμοῦ μετά τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καί πάσης Ἑλλάδος κ. Ἱερωνύμου μετά τῶν τιμίων συνοδειῶν Σας, ἀλλά καί πλειάδος Ἐπισκόπων τῆς Ἁγίας μας Ἐκκλησίας, στήν θρυλική Ὀρεστίδα, τήν Βυζαντινή Καστοριά, «ὅπου πύργοι καί μεσοπύργια ὠκοδόμηνται» κατά τήν Ἄννα τήν Κομνηνή, «κάστρου δίκην», γιά νά προστεῖτε τῶν Ἱερῶν Ἀκολουθιῶν καί αὔριο, σύν Θεῷ Ἁγίῳ, τῆς Θείας Λειτουργίας γιά τήν ἀναγραφή στό Ἁγιολόγιο τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μας ἀπό τήν Πρωτόθρονη Μητέρα μας Ἐκκλησία τῆς Κων/λεως, τῆς Ὁσίας Σοφίας τῆς Ποντίας, πού ἀσκήτεψε πάνω ἀπό σαράντα (40) χρόνια καί ἔζησε ὁσιακά καί μαρτυρικά στό Μοναστῆρι τῆς Παναγίας τῆς Κλεισούρας.

Καί αἰσθάνομαι ἐπιτακτική τήν ἀνάγκη τήν ὥρα αὐτή «ἐν αὐχένος καί γονάτων κλίσεσιν» νά εὐχαριστήσω τό ὑπερύμνητο ὄνομα τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ, ὄχι μόνο γιά τίς πολλές φανερές καί ἀφανεῖς εὐεργεσίες, πού χάρισε στόν ἐλάχιστο μειρακίσκο αὐτῆς τῆς τοπικῆς Ἐκκλησίας, ἀλλά συγχρόνως, καί γι’ αὐτό τό μεγάλο γεγονός τῆς ἁγιοκατατάξεως τῆς Ὁσίας Σοφίας καί τῆς εὐλογημένης παρουσίας Σας στό μετερίζι αὐτό τῆς Ὀρθοδοξίας καί τοῦ Ἑλληνισμοῦ.

Γι’ αὐτό καί ἀπό καρδίας ἀναφωνῶ: «Εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίου».

Ἔρχεσθε, Παναγιώτατε Πάτερ καί σεπτέ Καθηγούμενε τοῦ Γένους τῶν Ὀρθοδόξων, ἀπό τήν  «πόλιν τήν ἁγίαν καί τήν μητρόπολιν τήν πιστήν», ἀπό τήν Νέα Ρώμη πού εἶναι κατά τόν Ἰωσήφ τόν Βρυέννιο ἡ Νέα Ἱερουσαλήμ, ἀπό τήν Χριστούπολη, τήν Θεοτοκούπολη καί Ἁγιούπολη στήν πόλη αὐτή, πού φιλοξενεῖ αἰῶνες τώρα, παναγιοσκέπαστους τόπους καί ἱερά θεομητορικά ἐκτυπώματα καί πού οἱ κάτοικοί της διακρίνονται γιά τήν εὐλάβειά τους, τόν σεβασμό τους στήν Μητέρα Ἐκκλησία καί στήν πατρίδα.

Ἐδῶ ἡ ἀκαταμάχητος Καστριώτισσα, ἡ Γοργοϋπήκοος τοῦ Ἁγίου Στεφάνου, ἡ Πορταΐτισσα καί ἡ Ὁδηγήτρια, ὁδηγοῦν καί ἀνοίγουν τήν πύλη τῆς θεϊκῆς εὐσπλαχνίας. Ἡ Πορφύρα καί ἡ Βλαχέρνα, ἡ Φανερωμένη καί ἡ Κλεισουριώτισσα, μαζί μέ τήν Κυρά τῆς λίμνης, τήν Μαυριώτισσα, σκεπάζουν προστατευτικά τήν ἱερά κληρουχία, δροσίζουν τά φλογισμένα ἀπό τόν καύσωνα τῆς ἁμαρτίας μέτωπα καί παρέχουν «πᾶν δώρημα τέλειον πρός τό συμφέρον τῆς αἰτήσεως».

Ἔρχεσθε, Παναγιώτατε, ἀπό τήν κλεινή καθέδρα τοῦ Κωνσταντίνου τοῦ Μεγάλου, πού τόσο ξεπερνᾶ τίς πόλεις, ὅσο τήν γῆ ὁ ἀστροστολισμένος οὐρανός, ὅπως γράφει ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος·

    ἀπό τόν Πρῶτο Θρόνο, τόν «ἄνωθεν καθηγιασμένον», τόν περιβεβλημμένο μέ τήν λαμπρότητα καί τό κύρος Ἁγίων Οἰκουμενικῶν Συνόδων·

    ἀπό τό Θυσιαστήριο ἐκεῖνο, τό ὁποῖο «ἔπηξεν Ἀνδρέας ὁ Πρωτόκλητος», τό στόλισαν μεγάλες οἰκουμενικές μορφές Ἁγίων Ἐπισκόπων καί Μαρτύρων τῆς ἀμωμήτου πίστεώς μας·

    ἀπό «τήν σπιθαμή ἐκείνη τῆς γῆς, πού βρίσκεται στό ἀκρότατο σημεῖο τοῦ Κερατίου Κόλπου, ὅπου τό διπλοφάναρο, τό Φανάριον τοῦ Γένους μας, πού ἐγκολπώνει τά Ἱερά καί τά Ὅσια τῆς Ὀρθοδόξου πίστεώς μας, πού εἶναι Ἱερά Καθέδρα τοῦ Γένους τῶν Ὀρθοδόξων».[2]

Σᾶς βλέπουμε, ἀπόψε, νά φέρετε στούς ὤμους Σας τά στίγματα τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ καί Σᾶς ἀκοῦμε νά ἐπαναλαμβάνετε τήν μαρτυρία τοῦ θεηγόρου Ἀποστόλου τῶν Ἐθνῶν Παύλου «Χριστῷ συνεσταύρωμαι».[3] Καί ὄχι μόνο μία φορά, ἀλλ’ ὅπως ἔγραφε ὁ σεπτός Γέροντας τῆς Χαλκηδόνος κυρός Μελίτων, σέ ποικίλες περιστάσεις καί καταστάσεις, «διά δυσφημίας καί εὐφημίας, διά δόξης καί ἀτιμίας» εἰς ἔνδειξιν ὅτι «ἡ δύναμίς μου ἐν ἀσθενείᾳ τελειοῦται».[4]

Γι’ αὐτό καί ὁ Οἰκουμενικός μαρτυρικός Θρόνος, τόν ὁποῖον θεοφιλῶς διακονεῖτε, «ἐν τῇ ἐσχάτῃ ἀναλύσει αὐτοῦ, εἶναι σταυρός, εἶναι εὐθύνη καί χρέος, εἶναι συγκατάβασις, εἶναι καταλλαγή, εἶναι ἀγάπη καί εἰρήνη, εἶναι τόπος θεώσεως . . . ἔξοδος εἰς τήν ἀνάστασιν», «προσδοκία τῆς τελείας δικαιώσεως ἐν τοῖς ἐσχάτοις».[5] Ἄλλωστε, τό μεγάλο ἐπίτευγμα τοῦ Πατριαρχείου ὑπῆρξε, κατά τόν σπουδαῖο ἱστορικό Ράνσιμαν, τό ὅτι «παρ’ ὅλη τήν ταπείνωση, τή φτώχεια καί τήν περιφρόνηση, ἡ Ἐκκλησία ἄνθεξε, καί διατηρεῖται μία μεγάλη πνευματική δύναμη . . . Τό φῶς ἐξακολουθεῖ νά καίει καί καίει λαμπρότερα. Καί πύλαι ἄδου οὐ κατισχύσουσιν αὐτῆς».[6]

  Καί συνεχίζετε, Παναγιώτατε, ὡς γνήσιος φορέας αὐτῆς τῆς μακραίωνης παραδόσεως, συνεχίζετε μαρτυρικά, ἀγαπητικά καί ἀθόρυβα ἀπέναντι σέ κείνους τούς ἐπωνύμους καί ἀνωνύμους, πού καθημερινά σταυρώνουν τό πάντιμο σῶμα τῆς Ἁγίας τοῦ Χριστοῦ Μεγάλης Ἐκκλησίας, μέ θαυμαστό καί παράδοξο τρόπο «νά ἀνανεώνετε τό λάδι στήν κανδῆλα τοῦ Ἱεροῦ Θυσιαστηρίου, τό νάμα στό Ἅγιο Ποτήριο καί τό προφητικό ἄλευρο τοῦ πυρφόρου Ἠλία,

    γιά νά ζυμώνετε μέ τούς περί Ὑμᾶς, τόν ἄρτο τῆς Προθέσεως,

    γιά νά τελεῖται ἡ Θεία Λειτουργία στόν ἴδιο τόπο καί στό ἴδιο Θυσιαστήριο,

    γιά νά κτυπᾶτε τήν καμπάνα στό πρωτομονάστηρο τοῦ Φαναρίου,

    γιά τήν συνέχιση τῆς Ἀκολουθίας τῶν Ἀκοιμήτων».[7]

«Σκηνίτις ἡ Ἐκκλησία τῆς Κωνσταντινουπόλεως», Σᾶς ἄκουσα νά μᾶς λέτε σέ μία ἐπίσκεψή μας στό ταπεινό Φανάρι, «ἐνδημοῦσα καί παρεπιδημοῦσα, σέ διάφορα σκηνώματα ταπεινά, πάντοτε ὅμως Μεγάλη,

καί σ’ αὐτή τήν ταπείνωση, Μεγάλη. Καί αὐτή ἡ Ἐκκλησία, ἡ μαρτυρική Ἐκκλησία, σέ δύκολους καιρούς καί χρόνια δύσεκτα σκέπασε τόν λαό της καί τά παιδιά της, ὅπως καί σ’ αὐτή τήν ἐπαρχία, αἵροντας τόν σταυρό τῆς δοκιμασίας, σκουπίζοντας τά δάκρυα, ἀπαλύνοντας τόν πόνο καί στέλνοντας φωτισμένες ἱεραρχικές μορφές γιά τόν στηριγμό τους καί τήν κατά Θεόν πρόοδό τους.

            Γι’ αὐτό καί ἀπόψε, μπροστά ἀπό τό Θρόνο Σας, τόν ὁποῖον κοσμεῖτε μέ τήν ἁγία παρουσία Σας, περνοῦν πνεύματα καί ψυχές δικαίων, μαρτύρων καί ἡρώων τῆς πίστεώς μας, πού ἔδωσαν γιά τήν οἰκουμενική καθέδρα τήν μαρτυρία τοῦ σεβασμοῦ καί τῆς υἱϊκῆς ἀφοσιώσεως,

    Ἱεράρχες σάν τόν Ἐθνεγέρτη Γερμανό Καραβαγγέλη, πού σάν βιγλάτορας στέκεται πίσω ἀπό τό Ἱερό Βῆμα αὐτοῦ τοῦ Μητροπολιτικοῦ Ναοῦ,

    ἥρωες σάν τόν πρωτομάρτυρα τοῦ Μακεδονικοῦ Ἀγῶνος Παύλου Μελᾶ, μαζί μέ ὅλη ἐκείνη τή χορεία τῶν Μακεδονομάχων,

    ἡγεμόνες, πρόκριτοι καί λογάδες τοῦ Γένους,

    καθώς καί τό «εὐλογημένο ρουφέτιον τῶν γουναράδων» τοῦ Γένους, πού μνημονεύεται καθημερινά στίς Δεήσεις τῆς Πατριαρχικῆς Καθέδρας.

Ὅλοι αὐτοί, μέ πρῶτο τόν Μανωλάκη τόν Καστοριανό, Σᾶς εὐγνωμονοῦν γιά τήν ἐδῶ παρουσία Σας, καθὠς αὔριο θά τούς θυμηθεῖτε στήν Ἁγία Ἀναφορά μετά τῶν ἀπ’ αἰῶνος κοιμηθέντων. Καί μαζί μ’ αὐτούς, Σᾶς εὐχαριστοῦν καί ὅλοι ἐκεῖνοι πού, στήν ἁγιοτόκο καί ἁγιοτρόφο μαρτυρική γῆ τοῦ Πόντου καί τῶν Ἐκκλησιῶν τῆς Ἀποκαλύψεως, ἔπλυναν τά ἰμάτιά τους στό αἷμα τοῦ Ἀρνίου καί σφαγιάσθηκαν «ὥσπερ ἄρνες» καί Σᾶς εὐγνωμονοῦν γιά τήν ἀναγραφή στό Ἁγιολόγιο τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας τῆς μαρτυρικῆς συντοπίτισσάς τους Ὁσίας Σοφίας ἀπό τήν Ἄρδασσα τοῦ Πόντου. Στό πρόσωπο τῆς Ἁγίας Σοφίας δικαιώθηκαν οἱ ἀγῶνες τους, τό αἷμα τους, ἡ θυσία τους καί ἀναπαύθηκαν τά πνεύματά τους «ἐν χειρί Θεοῦ».

Ἡ ἐπίσκεψή Σας αὐτή, Παναγιώτατε, μαζί μέ τόν Μακαριώτατο Ἀρχιεπίσκοπο Ἀθηνῶν κ. Ἱερώνυμο, τόν ὁποῖον ἀπό καρδίας εὐχαριστῶ, καθώς καί τά τίμια μέλη τῆς συνοδείας Σας καί τήν χορεία τῶν ἁγίων Ἀρχιερέων,

 ἡ ἐπίσκεψή Σας αὐτή, ἐπαναλαμβάνω, ἀποτελεῖ σταθμό γιά τήν πόλη τῆς Καστοριᾶς, ἱερό μνημόσυνο, γι’ αὐτούς πού ἔμειναν πιστοί στό χρέος τους ἀπέναντι στήν πατρίδα, στό γένος γενικότερα, καί στόν καθαγιασμένο θεσμό τοῦ Οἰκουμενικοῦ μας Πατριαρχείου, ἀλλά καί ἀνεφοδιασμό, συγχρόνως, καί πηγή εὐλογίας καί δυνάμεως, στηριγμοῦ καί ἐνισχύσεως γιά τόν δοκιμαζόμενο λαό μας, τήν δύσκολη αὐτή περίοδο.

Στό πρόσωπό Σας βλέπουμε τόν Πατριάρχη τῆς εἰρήνης, τῆς ἀγάπης, τῆς προσφορᾶς καί τῆς θυσίας, τόν ἄνθρωπο πού ἀγωνιᾶ γιά τήν ἀνθρωπότητα, πού δοκιμάζεται, τόν οἰκολόγο καί ὑποστηρικτή τῆς προστασίας τοῦ φυσικοῦ περιβάλλοντος καί τῆς ἀκεραιότητας τῆς δημιουργίας τοῦ Θεοῦ. Γι’ αὐτό καί μυστικά ἀφουγκραζόμαστε ἀπό τά τίμια χείλη Σας: «Μή θροεῖσθε»[8], «καταρτίζεσθε, παρακαλεῖσθε, τό αὐτό φρονεῖτε, εἰρηνεύετε»[9], «εἰρήνη πᾶσι».

Παναγιώτατε Πάτερ καί Δέσποτα,

Θέλησα ἀπόψε νά πιῶ ὄχι ὅλο τό Βόσπορο, παρά μόνο λίγες σταγόνες. Γι’ αὐτό καί ἐμάκρυνα τόν λόγο καί Σᾶς ζητῶ συγγνώμη. Θέλησα κι ἐγώ, μαζί μέ τόν Γέροντα Δοσίθεο, νά μετρήσω πόσα κόκκαλα μαρτύρων πόσα βασανισμένα σώματα Ρωμηῶν κρύβει ζηλότυπα στήν ὑγρή καί σκοτεινή ἀγκαλιά του.

Θέλησα ἐκ μέρους αὐτοῦ τοῦ λαοῦ νά Σᾶς ἐκφράσω τόν σεβασμό μας καί τήν υἱϊκή μας ἀφοσίωση στή Μητέρα Ἐκκλησία, στόν θεσμό τοῦ Οἰκουμενικοῦ μας Πατριαρχείου καί στό σεπτό πρόσωπό Σας. Ἀφοσίωση υἱϊκή, γιατί ὁ σύνδεσμος αὐτῆς τῆς ἐκκλησιαστικῆς ἐπαρχίας καί αὐτοῦ τοῦ λαοῦ μέ τή Μητέρα Ἐκκλησία εἶναι σύνδεσμος αἵματος. Εἶναι σύνδεσμος αἵματος, πού ἐπικυρώθηκε, ὄχι «διά μέλανος καί χάρτου», ἀλλά μέ αἷμα, μέ ἱδρῶτα καί θυσίες καί ἄρα ἀκατάλυτος εἰς τόν αἰῶνα τόν ἅπαντα.

Γι’ αὐτό Σᾶς παρακαλῶ θερμά, αὐτόν τόν Ἱερό Κλῆρο καί αὐτόν τόν πονεμένο λαό νά τόν εὐλογήσετε καί νά τοῦ χαρίσετε τήν πατριαρχική Σας εὐχή καί εὐλογία.Σᾶς ἀγαπᾶ, Σᾶς σέβεται, Σᾶς θυμᾶται, Σᾶς μνημονεύει. Προσεύχεται γιά Σᾶς καθημερινά στή Θεία Λειτουργία.

Καί ὡς ἐλάχιστό ἀντίδωρο καί ἐνθύμιο τῆς ἐδῶ ἐπισκέψεώς Σας δεχθεῖτε αὐτή τήν ἀργυρά Λειψανοθήκη, πού περιέχει ἀπότμημα τῶν μαρτυρικῶν καί ἀσκητικῶν Λειψάνων τῆς Ἀσκητρίας τῆς Κλεισούρας Σοφίας. Αὐτή, ἀπό σήμερα, θά ὑψώνει χεῖρας ἱκέτιδας στόν Θρόνο τῆς Θείας Μεγαλωσύνης γιά τό σεπτό πρόσωπό Σας, γιά νά ἔχετε ἀκλόνητη ὑγεία καί νά συνεχίσετε γιά πολλά ἀκόμη χρόνια τήν διακονία Σας στό πηδάλιο τῆς κατ’ Ἀνατολάς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας.

Καλῶς ἤλθατε, Παναγιώτατε, στό σπίτι Σας!

---

[1] Ἰωσήφ Βρυέννιος.

[2] Ἰωάννου Σιδηρᾶ, Μία σπιθαμή γῆς καθέδρα τῆς Ὀρθοδοξίας, www.romfea.gr

[3] Γαλ. 2,20.

[4] Β’ Κορ. 12,9.

[5] Μητροπ. Χαλκηδόνος Μελίτωνος, Χριστῷ συνεσταύρωμαι, Χαλκηδόνια, Μνήμη Μελίτωνος Χατζῆ Μητροπολίτου Γέροντος Χαλκηδόνος (1913-1989), ἐκδ. Σύνδεσμος τῶν ἐν Ἀθήναις Μεγαλοσχολιτῶν, Ἀθήνα 1999, σελ. 466.

[6] Στῆβεν Ράνσιμαν, Ἡ Μεγάλη Ἐκκλησία ἐν αἰχμαλωσίᾳ, τομ. Β΄,  ἐκδ. Μπεργαδῆ, Ἀθήνα 1979, σελ. 698.

[7] Μητροπ. Χαλκηδόνος Μελίτωνος, Προσφώνησις πρός τόν Οἰκουμενικόν Πατριάρχην Δημήτριον Α’ ἐπί τῷ νέῳ ἔτει 1982, ἔνθ’ ἀνωτ. σελ. 203.

[8] Ματθ. 24,6.

[9] Β’ Κορ. 13,11.

Ο Μ Ι Λ Ι Α

ΤΗΣ Α. Θ. ΠΑΝΑΓΙΟΤΗΤΟΣ

ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ

κ. κ. Β Α Ρ Θ Ο Λ Ο Μ Α Ι Ο Υ

ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΠΑΝΗΓΥΡΙΚΟΝ ΕΣΠΕΡΙΝΟΝ

(30Ἰουνίου 2012)

Μακαριώτατε Ἀρχιεπίσκοπε Ἀθηνῶν καί πάσης Ἑλλάδος κύριε Ἱερώνυμε,

Ἱερώτατε Μητροπολῖτα Καστορίας κύριε Σεραφείμ,

Ἱερώτατε καί Θεοφιλέστατοι ἅγιοι ἀδελφοί,

          Ἐξοχώτατοι Ἄρχοντες τοῦ Τόπου,

          Τέκνα ἡμῶν ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά,

Ἐκφράζοντες τάς βαθείας εὐχαριστίας τῆς ἡμετέρας Μετριότητος διά τούς φιλόφρονας καί εὐγενεῖς λόγους σας, ἀδελφέ ἅγιε Καστορίας, χρέος θεωροῦμεν νά ἐκφράσωμεν καί πάλιν τήν πολλήν χαράν διά τήν πραγματοποίησιν τῆς ἐπισκέψεώςμας ταύτης εἰς τήν πόλιν τῆς Καστορίας, μέ ἀφορμήν τήν ἁγιοκατάταξιν τῆς πλησίον αὐτῆς, ἐν τῇ Ἱερᾷ Μονῇ Κλεισούρας, ἀσκητικῶς βιωσάσης Ὁσίας Σοφίας Χοτοκουρίδου.

Μετά τήν τέλεσιν τοῦ πανηγυρικοῦ ἑσπερινοῦ, δοξάζομεν ἐκ ψυχῆς τόν Κύριον καί τήν Πάναγνον Μητέρα Αὐτοῦ διά τήν δοθεῖσαν εὐλογίαν τῆς κατατάξεως εἰς τάς ἁγιολογικάς δέλτους τῆς Ἐκκλησίας μας τῆς μακαρίας ταύτης γυναικός, ἡ ὁποία μετά οἰκειότητος καί ἁπλότητος συνωμίλει μετά τῆς Θεοτόκου. Χαίρομεν διότι διά τῶν ἀρξαμένων ἐπισήμων τούτων τελετῶν, αἱ ὁποῖαι κορυφοῦνται αὔριον καί ἐπιστεγάζονται μέ το προσκύνημα εἰς τόν τάφον τῆς Ὁσίας καί εἰς τόν τόπον τῆς ἀσκήσεως αὐτῆς, γίνεται ἡ ἁγία καί πανελληνίως πλέον γνωστή, καί διαδίδεται εὐρύτερον ἡ τιμή προς αὐτήν. Τοιουτοτρόπως, ὄχι μόνον ἡ πόλις καί ἡ εὐρυτέρα περιοχή τῆς Καστορίας ἔχουν τήν ἁγίαν προστάτιδα καί πρέσβειραν πρός Κύριον, ἀλλά καί κάθε πιστός χριστιανός δύναται πλέον εὐχερέστερον ἤ πρότερον νά τήν ἐπικαλῆται εἰς βοήθειαν καί μεσιτείαν. Διότι οἱ ἅγιοι εἶναι φίλοι καί προστάται τῶν ἀνθρώπων καί διά τῶν προσευχῶν και μεσιτειῶν τους εὐεργετοῦν αὐτούς. Δέν εἶναι ἐξωπραγματικά ὄντα, διαβιοῦντα ἐκτός τόπου καί χρόνου,ἀλλά μέλη τῆς κοινωνίας μας, καίμάλιστα ἐνεργῶς ἐνδιαφερόμενα διά τούς συνανθρώπους των. Ἡ Ἐκκλησία μας συνιστᾷ καθημερινῶς νά ζῶμεν σύν πᾶσι τοῖς Ἁγίοις καί νά ἐπικαλούμεθα τήν βοήθειάν των εἰς ὅλας τάς δυσκολίας καί τάς περιπτώσεις τῆς ζωῆς μας.

Συγχρόνως, ἡ ἁγία τοῦ τόπου σας γίνεται καί κτῆμα τῆς οἰκουμένης, διότι κάθε ἅγιος τῆς Ἐκκλησίας μας εἶναι οἰκουμενικός καί καθολικός, ἡ ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ τόν συνδέει μέ ὅλους τούς ἀνθρώπους, τούς ὁποίους ἀνακεφαλαιώνει ἡ ἀνθρωπίνη φύσις τοῦ Κυρίου, την ὁποίαν προσέλαβε διά τήν σωτηρίαν ἡμῶν. Οὕτω καί ἡ ὁσία Σοφία εἶναι πλέον ἕνας οἰκουμενικός θησαυρός, ἀφοῦ ἤδη ἀπό αὐτήν τήν ζωήν μέ σκληρούς ἀγῶνας καί κόπους ἀπέδειξεν ὅτι ὁ ἀπρόσιτος Θεός «μετέχεται κατά χάριν» καί ἥνωσεν εἰς τόν ἑαυτόν της τά παρόντα μέ τά ἔσχατα.

Δέν ἦτο λοιπόν δυνατόν ἡ ἡμετέρα Μετριότης νά ἀρνηθῇ τήν πρόσκλησιν τοῦ ἀγαπητοῦ ἀδελφοῦ καί συλλειτουργοῦ κυρίου Σεραφείμ νά προστῇ τῶν πανηγυρικῶν τελετῶν, καθ’ ὅτι τό Πατριαρχεῖον Κωνσταντινουπόλεως ἀποτελεῖ σήμερον τόν ἐκφραστήν τῆς οἰκουμενικῆς διαστάσεως τῆς Ἐκκλησίας μας, ὡς σῶμα κρατοῦν τήν ἀλήθειαν τοῦ σώματος τοῦ ζῶντος Χριστοῦ, ὡς μία κοινότης ἀγωνιζομένη διά τήν ἐπί γῆς πραγμάτωσιν τοῦ «ἐλθέτω ἡ βασιλεία σου», συνάγουσα ἐπί τό αὐτό πλῆθος ἀνθρώπων ἐκ παντοδαπῶν ἐθνῶν, γλωσσῶν καί γενῶν διά νά ποιήσῃ αὐτούς μετόχους ξενίας δεσποτικῆς.

Συγχαίρομεν φιλαδέλφως τόν Ποιμενάρχην τῆς Μητροπόλεως ταύτης, διότι τοσαύτην ἔμπρακτον ἀγάπην ἔδειξε διά τήν ἀνάδειξιν τῆς τιμῆς καί τῆς προβολῆς τῆς ἁγίας, συνεχίζων καλλικάρπως τό πνευματικόν ἔργον τοῦ μακαριστοῦ προκατόχου αὐτοῦ κυροῦ Γρηγορίου, ὁ ὁποῖος ἐμερίμνησε διά τήν ἐπάνδρωσιν καί ἐπαναλειτουργίαν ὡς γυναικείου κοινοβίου τοῦ ἱεροῦ σεμνείου τῆς Θεοτόκου ἐν Κλεισούρᾳ, ὅπου ἔζησεν ἡ ἁγία, διά συνοδείας σεμνῶν μοναζουσῶν ἐκ τοῦ ἐν Ἕβρῳ Ἰβηριτικοῦ Μετοχίου Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου.

Ἡ τιμωμένη ἁγία Σοφία, ἀδελφοί και τέκνα ἐν Χριστῷ, μᾶς διδάσκει τήν τέχνην νά ἀνοιγώμεθα ὅλον καί περισσότερον εἰς τήν θείαν ἀγάπην. Καί ἡ τέχνη αὕτη δέν ἠμπορεῖ νά εἶναι ἄλλον τι, εἰ μή ἡ διαρκής θυσία τοῦ ἑαυτοῦ μας. Ἄς μήν ἀπατώμεθα: ἀγάπη ἄνευ θυσίας δέν ὑπάρχει. Οὕτω καί πρόοοδος εἰς τήν πνευματικήν ζωήν δέν ἠμπορεῖ νά ὑπάρξῃ, ἐάν ὁ ἄνθρωπος δέν ὑποβάλῃ τόν ἑαυτόν του ἑκουσίως εἰς συνεχεῖς θυσίας, χάριν τῆς ἀγάπης τοῦ πλησίον και τοῦ Χριστοῦ, ὅπως ὑπέβαλεν ἑαυτήν ἡ μακαρία ἀσκήτρια Σοφία. Ἡ μακαρία Σοφία, καίτοι ἔζη ἐν πλήρει ἀφανείᾳ καί ταπεινώσει, ἦτο λύχνος φαίνων ἐν τῇ σκοτίᾳ καί ὁδηγῶν ὡς νεφέλη τούς συνανθρώπους αὐτῆς εἰς τήν πηγήν τῆς ζωῆς. Εἶχεν ἀσκήσει εἰς τό ἔπακρον τάς τρεῖς θεμελιώδεις ἀρετάς τῆς μοναχικῆς ζωῆς: τήν παρθενίαν, τήν ταπείνωσιν καί τήν ἀκτημοσύνην.

Εἰς τήν ταπείνωσιν ἐμιμεῖτο τήν προστάτιδα αὐτῆς Παναγίαν. Εἰς τήν ἐργασίαν ἐκείνην τοῦ σκυτοτόμου τῆς Ἀλεξανδρείας, τόν ὁποῖον ἐπεσκέφθη ὁ ὅσιος Ἀντώνιος ὁ Μέγας, ὅστις ἔλεγε: «ὅλοι σώζονται, μόνον ἐγώ ἀπόλλυμαι», ὡς μαρτυρεῖ τό περιστατικόν ἐκεῖνο τοῦ βίου της, κατά τό ὁποῖον ἔσωσε τό πλοῖον τό ὁποῖον μετέφερεν αὐτήν μετά τῶν ἄλλων προσφύγων εἰς Ἑλλάδα ἀπό τόν καταποντισμόν, εἰποῦσα εἰς τήν ἐμφανισθεῖσαν εἰς αὐτήν Θεοτόκον: «Παναγία μου, ἐγώ νά ἀπολεσθῶ, διότι εἶμαι ἡ ἁμαρτωλή, ἵνα σωθῇ ὁ κόσμος».

Τοσαύτη ἦτο ἡ ἁγιότης τοῦ βίου αὐτῆς, ὥστε δέν ἦτο ἀπαραίτητος εἰς αὐτήν ἕνας ἄνθρωπος διά νά ὑπακούῃ εἰς αὐτόν, ἀλλά ὑπήκουεν ἀπ’ εὐθείας εἰς τήν Παναγίαν, οὖσα ἑτοίμη νά ἐκτελέσῃ ὅ,τι θά τῆς ἐζήτει, ὑποβάλλουσα ἑαυτήν εἰς κάθε θυσίαν καί ἀγῶνα, χαρακτηριστικόν ἀσφαλῶς τελειότητος. Ἡ ὑπακοή, ἡ ὁποία ἐχαρακτήριζε τήν μακαρίαν Σοφίαν ἦτο ἡ ὑπακοή τήν ὁποίαν διδάσκει ἡ ὀρθόδοξος Ἐκκλησία μας, ἤτοι ἡ ἀναζήτησις καί ὑπακοή εἰς τό θέλημα τοῦ Θεοῦ. Ἡ ὑπακοή ἐν τῇ Ἐκκλησίᾳ δέν συνίσταται εἰς μίαν πειθαρχίαν, βασιζομένην εἰς τήν ὑποταγήν τοῦ κατωτέρου ἱεραρχικῶς εἰς τόν ἀνώτερον, ἤ τοῦ νεωτέρου εἰς τόν πρεσβύτερον ἤ τῆς μειονότητος εἰς τήν πλειονότητα, ὡς συμβαίνει εἰς τάς συγχρόνους δημοκρατικάς κοινωνίας. Ἡ ὑποταγή αὕτη, καίτοι συχνάκις ἀπαραίτητος διά τήν διατήρησιν τῆς ἀνθρωπίνης κοινωνίας, ἔχει μέσα της τόν ἐξαναγκασμόν καί εἶναι ὑποταγή εἰς μίαν ἀνθρωπίνην βούλησιν. Ἡ ὑπακοή ὅμως ἐν τῇ Ἐκκλησίᾳ ἡμῶν εἶναι ἐλευθέρα ὑποταγή εἰς ἕνα ἄνθρωπον, τόν πνευματικόν ὁδηγόν, διά τήν ἐκπλήρωσιν τοῦ θελήματος τοῦ Θεοῦ, Ὅστις καί ἀποτελεῖ τόν μόνον τελικόν σκοπόν της. Αὐτήν τήν ἀναζήτησιν καί ἐκπλήρωσιν τοῦ θείου θελήματος εἶχεν ἡ μακαρία Σοφία ὡς μόνιμον χαρακτηριστικόν τοῦ βίου της.

Ἡ δέ ἀκτημοσύνη ἦτο ἡ ἀρετή, ἡ ὁποία κατ’ ἐξοχήν τήν ἐστόλιζεν. Ἐμιμήθη τόν Κύριον ἡμῶν, Ὅστις ἐζήτει τόσον ὀλίγον τά ἀγαθά τοῦ κόσμου τούτου, ὥστε «οὐκ εἶχε ποῦ τήν κεφαλήν κλίνῃ» (Ματθ. 8, 20). Διά τῆς ἀδιαλείπτου ἀπαρνήσεως καί ἀποταγῆς τῶν πάντων ἐκέρδισε μίαν ἐλευθερίαν ἀληθινῶς βασιλικήν: τήν ἐλευθερίαν τῆς δόξης τῶν τέκνων τοῦ Θεοῦ.

Δέν πρέπει νά λησμονῶμεν, ὅμως, ὅτι ἡ ἀληθινή ἀκτημοσύνη δέν ἔγκειται μόνον εἰς τήν ἀπάρνησιν τῶν ὑλικῶν κτήσεων, ἀλλά καί τῶν διανοητικῶν. Σήμερον, δυστυχῶς, οἱ ἄνθρωποι βλέπουν εἰς τάς ἐπιστημονικάς γνώσεις των ἕνα πνευματικόν πλοῦτον, καί δέν ὑποπτεύονται τήν ὕπαρξιν μιᾶς ὑψηλοτέρας γνώσεως, ἑνός πλούτου ἀπαραμίλλου καί ἀδαπανήτου. «Ὁ γευσάμενος τῶν ἄνω, εὐχερῶς τῶν κάτω καταφρονεῖ», λέγει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος. Τόν πλοῦτον αὐτόν τόν εἰρηνόδωρον καί εἰρηνοποιόν, κατεῖχεν ἡ ἁγία, ἀπαρνηθεῖσα διά τῆς μακαρίας ἁπλότητος καί κάθε διανοητικήν «ἰδιοκτησίαν», ἡ ὁποία δύναται νά ἐξορίσῃ τήν ἀγάπην τοῦ Θεοῦ καί τοῦ πλησίον.

Μέ τήν τελείαν ἀκτημοσύνην αὐτῆς ἡ ἁγία μᾶς δεικνύει τήν ὁδόν καί σήμερον, ἐν μέσῳ οἰκονομικῆς κρίσεως καί δυσπραγίας. Διότι οἱ ἄνθρωποι δέν ἐπιθυμοῦν νά ἐννοήσουν ὅτι πηγή τῶν ἀναριθμήτων συμφορῶν τῆς ἀνθρωπότητος εἶναι πάντοτε οἱ ἀθέμιτοι πόθοι των. Ὡς πρό πολλῶν αἰώνων λίαν εὐστόχως εἶπεν ὁ ὅσιος Ἰωάννης ὁ ἐν Σιναίῳ τῷ Ὄρει ἀσκησάμενος, ἡ φιλοχρηματία εἶναι ἡ μήτηρ πάντων τῶν κακῶν. Αὐτή εἶναι καί σήμερον ἡ πηγή τῶν χωρισμῶν, τῆς ἔχθρας, τοῦ μίσους, τῆς σκληρότητος, τῶν φόνων, τῶν πολέμων.

Ἀξιωθεῖσα, λοιπόν, παρὰ Κυρίου νά αἴρῃ καθημερινῶς τόν σταυρόν τῆς μοναχικῆς ζωῆς, ὡς «κῆρυξ τῆς ἐρχομένης Βασιλείας» κατά τόν ἅγιον Γρηγόριον Παλαμᾶν, ἔζη ἐντεῦθεν, διά τῶν οὐρανίων καὶ ἀγγελοειδῶν ἀρετῶν τούτων τήν πληρότητα τῆς μοναχικῆς ἀφιερώσεως, καί ἀνεδείχθη στύλος πνευματικός διά τήν τοπικήν Ἐκκλησίαν Καστορίας, ἀλλά καί διά σύμπαντατόν κόσμον.

Ἡ πνευματική ζωή, ἀδελφοί καί τέκνα, ἔχει τούς νόμους αὐτῆς. Καί μόνον ὅταν τούς γνωρίζωμεν, ὅπως τούς ἐγνώριζεν ἡ Ὁσία Σοφία, μόνον ὅταν τούς τηρῶμεν, ὅπως τούς ἐτήρει αὕτη μετά ἀκριβείας, δυνάμεθα ἀληθῶς νά ἀντιμετωπίσωμεν τάς παγίδας τοῦ πονηροῦ, νά ὑπερνικήσωμεν τά πάθη μας, νά ἑνοποιήσωμεν τόν ἑαυτόν μας, νά ἀνακαλύψωμεν τό πραγματικόν πρόσωπόν μας καί νά προσφέρωμεν θυσίαν ἀγάπης καί εὐχαριστίας εἰς τόν πλησίον καί εἰς τόν Θεόν.

Εὐχαριστοῦμεν καί πάλιν πάντας τούς κοπιάσαντας διά τήν ὀργάνωσιν τῶν πανηγυρισμῶν ὑπό τήν ἄγρυπνον ἐπίβλεψιν τοῦ πρωτοστατήσαντος καί πλέον πάντων μοχθήσαντος Μητροπολίτου Καστορίας, ὡς καί τόν πιστόν λαόν τῆς πόλεως, ὅστις προσῆλθε διά νά τιμήσῃ μέ τήν παρουσίαν του τήν ἁγίαν, ἀλλά καί ὅλους τούς ἐκ δυσμῶν καί βορρᾶ καί θαλάσσης καί ἑῴας προστρέξαντας ἐνταῦθα, ἁπλοῦς πιστούς καί ποιμένας, μέ προεξάρχοντα τόν Μακαριώτατον ἀδελφόν καί συλλειτουργόν ἡμῶν Ἀρχιεπίσκοπον Ἀθηνῶν καί πάσης Ἑλλάδος κύριον Ἱερώνυμον.

Ἡ χάρις καί προστασία καί σκέπη τῆς ἁγίας Σοφίας εἴησαν πάντοτε μαζί μας, καί ἰδιαιτέρως μετά τοῦ ἀγαπητοῦ λαοῦ τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Καστορίας.

Ο Περιφερειάρχης Δυτικής Μακεδονίας προσφωνών τον Πατριάρχη

Η ΥΠΟΔΟΧΗ ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ ΣΤΗΝ ΚΑΣΤΟΡΙΑ

Ρεπορτάζ-φωτογραφίες: Νικόλαος Μαγγίνας

Σε πνευματική συστράτευση για την υπέρβαση της πολυδιάστατης κρίσης που δοκιμάζει τον λαό κάλεσε ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, στην ομιλία του, κατά την υποδοχή του στην κεντρική πλατεία Ομονοίας της Καστοριάς. 
Ο Πατριάρχης επισκέπτεται την Καστοριά με την ευκαιρία της κατατάξεως στις αγιολογικές δέλτους της εκκλησίας της γεννημένης στην περιοχή της Τραπεζούντας, Οσίας Σοφίας, που ήρθε στην περιοχή ως πρόσφυγας από τον Πόντο και ασκήτεψε στην Ι. Μονή της Παναγίας Κλεισούρας στην Καστοριά, ως την κοίμησή της στις 6 Μαίου 1974.
  

Τον Προκαθήμενο της Ορθοδοξίας, που συνόδευε ο επιχώριος Μητροπολίτης Καστορίας Σεραφείμ, υποδέχθηκαν στις 7:00 το απόγευμα του Σαββάτου 30 Ιουνίου ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιερώνυμος, ο δήμαρχος της πόλης Εμμανουήλ Χατζησυμεωνίδης, Μητροπολίτες, ο πρώην πρόεδρος της Βουλής Φίλιππος Πετσάλνικος, ο Περιφερειάρχης Δυτικής Μακεδονίας Γεώργιος Δακής, Στρατιωτικές Αρχές και πλήθος πιστού λαού. 

Μικρά παιδιά έραιναν τον Πατριάρχη του Γένους με άνθη ενώ οι πιστοί του φιλούσαν το χέρι και ζητούσαν την ευλογία του. Στα μπαλκόνια είχαν αναρτηθεί φωτογραφίες του Πατριάρχη ενώ κυμάτιζαν παντού ελληνικές σημαίες και εκείνες με τον δικέφαλο. 

Ο Δήμαρχος Καστοριάς καλωσόρισε τον Πατριάρχη του Γένους και αναφέρθηκε στους στενούς και ακατάλυτους δεσμούς της Καστοριάς με το Οικουμενικό Πατριαρχείο. «Είναι μεγάλη ευλογία για εμάς, η επίσκεψη του Πατριάρχη του Γένους στην πόλη μας», είπε ο δήμαρχος και τόνισε: «Στο πρόσωπο σας Παναγιώτατε, που το στολίζει η σεμνότητα, το διακρίνει η σοφία και το χαρακτηρίζει η αγάπη, ασπαζόμαστε την πιο ένδοξη και ζωογόνο παράδοση μας». 

Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος εμφανώς συγκινημένος από την υποδοχή των πιστών και του κλήρου κατέκλεισε την αντιφώνησή του απευθυνόμενος στους κατοίκους της Καστοριάς:
Σεῖς, οἱ Καστοριεῖς, ἔχετε πρὸ ὀφθαλμῶν σας τὸν τρόπον ὑπερβάσεως τῆς κρίσεως: τὴν φιλαλληλίαν καὶ τὸν ἀλτρουϊσμόν, τὰς δύο ταύτας ἀρετὰς τῶν εὐπατρίδων προγόνων σας, τὰς τεθεμελιωμένας εἰς τὰς εὐαγγελικὰς ἐπιταγὰς τῆς πρὸς τὸν πλησίον ἀγάπης καὶ τῆς ἐξόδου ἐκ τοῦ φιλαύτου ἐγωϊσμοῦ πρὸς τὴν κοινωνίαν τῶν πολλῶν. Αἱ ἀρεταὶ αὗται ἐλλείπουν ἐκ τῆς σημερινῆς κοινωνίας τοῦ προσωπικοῦ εὐδαιμονισμοῦ καὶ τοῦ ὑπερκαταναλωτισμοῦ. Ὅταν ἐνθυμηθῶμεν καὶ πάλιν τὰς ἀρετὰς ταύτας τῶν προγόνων μας καὶ ἐφαρμόσωμεν αὐτὰς, τότε θὰ ὑπερβῶμεν τὴν κρίσιν. Διὰ τῶν σκέψεων τούτων, κύριε Δήμαρχε καὶ φίλτατοι Καστοριεῖς, προσκαλοῦμεν ὅλους ἐσᾶς εἰς συστράτευσιν πνευματικῶν δυνάμεων πρὸς ὑπέρβασιν τῆς κρίσεως.
Εἴθε ἡ Ὁσία Σοφία, ἡ ὑπάρξασα ὑπόδειγμα ὀλιγαρκείας καὶ προσευχητικῆς θυσίας διὰ τὸν συνάνθρωπον, νὰ καθοδηγῇ ὅλους μας εἰς τὴν ἀνανέωσιν τοῦ ἤθους μας διὰ τῆς ἀναβαπτίσεώς μας εἰς τὸ ἑλληνορθόδοξον ἦθος τῆς ἐγκρατείας καὶ τῆς ὀλιγαρκείας καὶ τοῦ πνεύματος τῆς θυσίας.

Η ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΚΑΙ Η ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ ΣΤΗΝ ΔΕΗ ΚΟΖΑΝΗΣ

Ρεπορτάζ-φωτογραφίες: Νικόλαος Μαγγίνας

Την μεγαλύτερη Μονάδα Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας της ΔΕΗ, «Άγιος Δημήτριος», στην Κοζάνη, επισκέφθηκε σήμερα το πρωί, τελευταία μέρα της επίσκεψής του στον νομό Κοζάνης, ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος. 

Τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο υποδέχθηκε ο Πρόεδρος της ΔΕΗ Αρθούρος Ζερβός, ο οποίος σε σύντομο χαιρετισμό του αναφέρθηκε στα σχέδια ανάπτυξης της Δημόσιας Επιχείρησης Ηλεκτρισμού και στην παράλληλη χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας. 

Ο Πατριάρχης ξεναγήθηκε σε χώρους της Μονάδας Παραγωγής, όπως στην Αίθουσα Ελέγχου, ενημερώθηκε αναλυτικά για τα επιμέρους προγράμματα και τέλεσε Αγιασμό στο παρεκκλήσιο που βρίσκεται στη Μονάδα, το οποίο είναι αφιερωμένο στον Άγιο Δημήτριο. 

Οι εργαζόμενοι προσέφεραν στον Πατριάρχη του Γένους μια εικόνα που αγιογραφήθηκε πάνω σε ένα κομμάτι άνθρακα που εξορύχτηκε στην περιοχή και εκτιμάται ότι είναι πολύ παλαιό. 

Στην ομιλία που πραγματοποίησε κατά τη διάρκεια της επίσκέψής του στη ΔΕΗ, ο Πατριάρχης τόνισε ότι η οικολογική κρίση οφείλεται στην απληστία και την έλλειψη ευαισθησίας για οποιονδήποτε ον εκτός του υπερτροφικού «εγώ». Ταυτόχρονα σημείωσε ότι στην καταστροφή του περιβάλλοντος συμβάλει καθοριστικά η σπατάλη των φυσικών πόρων – και η μη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας- καθώς και η γενικότερη ρύπανση που μπορεί να οφείλεται στη βιομηχανική παραγωγή. Ιδιαίτερη αναφορά έκανε και στην αλόγιστη χρήση ηλεκτρικής ενέργειας ενώ αναφέρθηκε και στην σημασία της λειτουργίας της συγκεκριμένης Μονάδας Παραγωγής για τη ζωή των κατοίκων. 

Στη συνέχεια παραθέτουμε ολόκληρη την ομιλία του Πατριάρχη. 

Ο Μ Ι Λ Ι Α 

ΤΗΣ Α. Θ. ΠΑΝΑΓΙΟΤΗΤΟΣ 

ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ 

κ. κ. Β Α Ρ Θ Ο Λ Ο Μ Α Ι Ο Υ 

ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΠΙΣΚΕΨΙΝ ΑΥΤΟΥ ΕΙΣ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟΝ ΤΗΣ ΔΕΗ 

 (30 Ἰουνίου 2012) 

Ἱερώτατε Μητροπολῖτα Σερβίων καὶ Κοζάνης κύριε Παῦλε, 

Ἱερώτατοι καὶ Θεοφιλέστατοι ἅγιοι ἀδελφοί, 

Ἐντιμότατε Διευθυντὰ τοῦ Ἀτμοηλεκτρικοῦ Σταθμοῦ Ἁγίου Δημητρίου κύριε Νικόλαε Ἀποστολίδη καὶ λοιποὶ ἐργαζόμενοι ἐν αὐτῷ, 

Τέκνα ἡμῶν ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά, 

Κατ᾿ ἀρχὴν ἐπιθυμοῦμεν νὰ σᾶς εὐχαριστήσωμεν διὰ τοὺς εὐγενεῖς σας λόγους καλωσορισμοῦ καὶ ἐνημερώσεως περὶ τῆς λειτουργίας τῆς σημαντικωτάτης ταύτης ἐργοστασιακῆς μονάδος, ἡ ὁποία ἔχει ὅλως ἰδιαιτέραν θέσιν εἰς τὴν ζωὴν τῶν κατοίκων τῆς περιοχῆς, προσφέρουσα ἐργασίαν εἰς πολλοὺς ἐξ αὐτῶν καὶ ἐξασφαλίζουσα εἰς μεγάλας ἐκτάσεις τῆς xώρας τὸ ἀπαραίτητον διὰ τὴν ἐποχήν μας ἀγαθὸν τῆς ἠλεκτρικῆς ἐνεργείας. 

Κατ᾿ αὐτὸν τὸν τρόπον, ἡ μεγάλη αὕτη μονὰς παραγωγῆς ἠλεκτρικοῦ ρεύματος, ἡ μεγαλυτέρα, ὡς πληροφορούμεθα, τῆς χώρας, συμβάλλει οὐσιαστικῶς εἰς τὴν οἰκονομικὴν καὶ τὴν ἐν γένει ἀνάπτυξιν τῆς περιφερείας τῆς Κοζάνης, διότι ἀφ᾿ ἑνὸς μὲν ἡ δημιουργία θέσεων ἐργασίας ἀποτελεῖ ἀντίδοτον εἰς τὴν ἀνεργίαν καὶ ἐνθαρρύνει τοὺς κατοίκους νὰ παραμείνουν εἰς τὸν τόπον των, ἀφ᾿ ἑτέρου δὲ ἡ παραγωγὴ ἠλεκτρικοῦ ρεύματος συντελεῖ εἰς τὴν δημιουργίαν προϋποθέσεων διὰ τὴν οἰκονομικὴν αὐτάρκειαν τῆς χώρας. 

 Ἡ ἐργασία εἶναι ὄντως μέγα ἀγαθόν, ὄχι μόνον διὰ τὴν ἐξασφάλισιν τοῦ βιοπορισμοῦ, ἀλλὰ καὶ διότι διὰ τῆς δημιουργικῆς ἐνασχολήσεως ὁ ἄνθρωπος ἀποφεύγει τὴν νωθρότητα καὶ τὰ σύμφυτα μὲ αὐτὴν πάθη, ἐφ᾿ ὅσον, ὅπως ἤδη ἀπ᾿ ἀρχαιοτάτων χρόνων διεπιστώθη, «ἀργία μήτηρ πάσης κακίας». Εἶναι δὲ τόσον σημαντικὴ ἡ ἐργασία διὰ τὴν πνευματικὴν ὑπόστασιν τοῦ ἀνθρώπου, ὥστε ὁ Ἀπόστολος Παῦλος νὰ λέγῃ κατηγορηματικῶς: «εἴ τις οὐ θέλει ἐργάζεσθαι, μηδὲ ἐσθιέτω» (Β΄ Θεσσ. γ΄ 10). 

Δυστυχῶς ὅμως, κατὰ τὰς ἡμέρας μας παρατηρεῖται ἐκτροπὴ ἀπὸ τῆς ὑγιοῦς περὶ ἐργασίας ἀντιλήψεως καὶ ἐπιδιώκεται δι᾿ αὐτῆς ἡ μὲ κάθε τρόπον αὔξησις τοῦ εἰσοδήματος, προκειμένου νὰ ὑπάρχῃ ἡ δυνατότης τῆς ἀποκτήσεως πληθώρας καταναλωτικῶν ἀγαθῶν συμφώνως πρὸς τὰς ἐπιταγὰς ἑνὸς ὑλόφρονος πνεύματος, ξένου ὄχι μόνον πρὸς τὴν χριστιανικὴν διδασκαλίαν, ἀλλὰ καὶ γενικώτερον πρὸς τὰς παραδόσεις τοῦ Γένους μας. Ἡ τοιαύτη στάσις ἐπιφέρει τὴν ἐρήμωσιν τῆς ψυχῆς τοῦ καταναλωτοῦ ἐκ τῶν εὐγενῶν αἰσθημάτων συμπαραστάσεως πρὸς τοὺς οἰκονομικῶς ἀσθενεστέρους συνανθρώπους καί, κατ᾿ οὐσίαν, πνευματικὴν πτώχευσιν. Οὕτως, ἐν ἐποχῇ ἀφθονίας ἀγαθῶν, ἐμφανίζεται τὸ παράδοξον τῆς ηὐξημένης δυστυχίας, εἰς ἐπιβεβαίωσιν τοῦ λόγου τοῦ οὐρανοβάμονος Μεγάλου Βασιλείου: «Πένης ἐστὶν ὁ πολλῶν ἐνδεής. Πολλῶν δὲ ἡμᾶς ἐνδεεῖς ποιεῖ τὸ τῆς ἐπιθυμίας ἀκόρεστον» (πρβλ. Ὁμιλία πρὸς τοὺς πλουτοῦντας, PG 31, 292). 

Εἰς τὴν ἀπληστίαν ἄλλωστε καὶ τὴν ἔλλειψιν εὐαισθησίας διὰ ὁποιονδήποτε ὂν ἐκτὸς τοῦ ὑπερτροφικοῦ «ἐγώ» ὀφείλεται οὐσιαστικῶς καὶ ἡ οἰκολογικὴ κρίσις, διότι ὁ ἄπληστος ἄνθρωπος δὲν ἐνδιαφέρεται παρὰ μόνον διὰ τὴν ἱκανοποίησιν τοῦ πάθους του καὶ οὕτω καταληστεύει τὴν φύσιν ἀγωνιζόμενος νὰ λάβῃ ἐξ αὐτῆς τὸ μέγιστον δυνατὸν κέρδος. Ἐπὶ παραδείγματι, ἐπιδίδεται εἰς τὴν ἀλόγιστον ξύλευσιν τῶν δασῶν, χωρὶς νὰ φροντίζῃ διὰ τὴν ἀντικατάστασιν τῶν κοπτομένων δένδρων, παραβλέπων τὸ γεγονὸς ὅτι αἱ πέραν τοῦ μέτρου παρεμβάσεις εἰς τὸ περιβάλλον θίγουν τὰς εὐαισθήτους ἰσορροπίας τοῦ οἰκοσυστήματος μὲ ἀλγεινὰ ἀποτελέσματα δι᾿ ὁλοκλήρους λαοὺς καὶ κατ᾿ ἐπέκτασιν δι᾿ ὅλην τὴν γῆν. Ἄλλο παράδειγμα ἀπληστίας ὑπευθύνου διὰ τὸ οἰκολογικὸν πρόβλημα ἀποτελοῦν τὰ ἐργοστάσια τὰ ὁποῖα διὰ λόγους κακῶς ἐννοουμένης οἰκονομίας δὲν λαμβάνουν τὰ δέοντα μέτρα βιολογικοῦ καθαρισμοῦ τῶν ἀποβλήτων των καὶ κατ᾿ αὐτὸν τὸν τρόπον καθίστανται πηγαὶ ρυπάνσεως τοῦ περιβάλλοντος. 

Περαιτέρω, εἰς τὰς αἰτίας ἐπιβαρύνσεως τοῦ περιβάλλοντος συγκαταλέγεται καὶ ἡ ὑπερβολικὴ κατανάλωσις ἠλεκτρικοῦ ρεύματος, προκαλοῦσα τὴν ἀνάγκην ἀντιστοίχου αὐξήσεως τῆς παραγωγῆς, ἰδίως ὅταν δι᾿ αὐτὴν χρησιμοποιοῦνται ἀναλώσιμοι φυσικοὶ πόροι, ὡς ὁ λιγνίτης, τὸ πετρέλαιον κ.λπ., εἰς ἀντίθεσιν πρὸς τοὺς ἀνανεουμένους ὡς ἡ ἡλιακὴ ἐνέργεια. Ἡ ἀνεπαρκὴς συντήρησις τῶν ἠλεκτρικῶν συσκευῶν, συχνάκις δὲ καὶ ἡ ὑπέρμετρος χρῆσις των, ὡς ἐπὶ παραδείγματι ὅταν διὰ τὰς καθημερινὰς οἰκιακὰς ἀνάγκας μεταχειρίζεται κάποιος ἠλεκτρικὸν μαχαίριον, ἀποτελοῦν παράγοντας σπατάλης τοῦ ἠλεκτρισμοῦ. Τὰ παραδείγματα δύνανται δυστυχῶς νὰ πολλαπλασιασθοῦν, δὲν θὰ ἠθέλομεν ὅμως νὰ σᾶς κουράσωμεν. Σκοπός μας ἐξ ἄλλου δὲν ἦτο νὰ ἐξαντλήσωμεν τὸ θέμα τοῦτο, ἀλλὰ ἁπλῶς νὰ τὸ θέσωμεν καὶ νὰ προβληματίσωμεν τοὺς συμπολίτας σας οἱ ὁποῖοι ἐνδεχομένως δὲν ἔχουν ἀναλογισθῆ κάποιας πλευρὰς τοῦ ζητήματος. 

Πιστεύομεν βεβαίως ὅτι καὶ ἀπὸ μέρους σας καταβάλλετε κάθε δυνατὴν προσπάθειαν νὰ διαφωτίσητε τὸ κοινὸν καὶ ὅτι δίδετε ἀξιομίμητον παράδειγμα λαμβάνοντες πᾶσαν δυνατὴν μέριμναν, ὥστε ἡ χρησιμοποίησις τοῦ ἐνταῦθα κοιτάσματος τοῦ λιγνίτου διὰ τοὺς σκοποὺς τῆς ἠλεκτροδοτήσεως νὰ μὴ ἐπιβαρύνῃ κατὰ τὸ δυνατὸν τὸ περιβάλλον καὶ ὑποβαθμίζῃ οἰκολογικῶς τὴν περιοχήν. 

Ἡμεῖς ἀνεφέρθημεν εἰς τὴν οἰκολογικὴν κρίσιν, διότι ἐκ θεολογικῆς ἐπόψεως παρουσιάζεται ἀλληλένδετος πρὸς τὴν καθημερινότητα τοῦ ἀνθρωπίνου βίου τὴν ὁποίαν ἀντιπροσωπεύει ἡ ἐργασία, ἐφ᾿ ὅσον, εἰς τοὺς πρωτοπλάστους ἤδη, αἱ ἐντολαὶ τῆς ἐργασίας καὶ τῆς φυλάξεως τοῦ Παραδείσου ἐδόθησαν ἐκ παραλλήλου. Κατὰ συνέπειαν, καὶ ἡμεῖς ὀφείλομεν νὰ μεριμνῶμεν ὥστε ὁ λίαν καλὸς κόσμος τὸν ὁποῖον παρελάβομεν ἀπὸ τὰς χεῖρας τοῦ Παναγάθου Δημιουργοῦ νὰ διατηρῆται εἰς τὴν ἁρμόζουσαν κατάστασιν, δεικνύοντες οὕτω τὴν εὐγνωμοσύνην μας πρὸς τὸν Δωρεοδότην Θεὸν ἀλλὰ καὶ καλλιέργειαν καὶ λεπτότητα πνεύματος ἀνάλογον πρὸς τὴν χριστιανικήν μας ἰδιότητα. 

Ἀποχωροῦντες δὲ μετ᾿ ὀλίγον ἐκ τοῦ ζωτικοῦ τούτου κυττάρου τοῦ κοινωνικοῦ καὶ οἰκονομικοῦ βίου τῆς Κοζάνης, εὐχόμεθα εἰς ἐσᾶς προσωπικῶς, κύριε Διευθυντά, εἰς τὸ προσωπικὸν τοῦ ἐργοστασίου τούτου καὶ εἰς ὅλον τὸν ἀγαπητὸν λαὸν τῆς περιοχῆς πᾶσαν ἀπὸ Θεοῦ εὐλογίαν καὶ ἐνίσχυσιν, ὥστε νὰ προοδεύητε εἰς τὴν ἐργασίαν καὶ τὴν προσωπικήν σας ζωήν, ἀπολαμβάνοντες λελογισμένως τὰς δωρεὰς τῆς πολυπαθοῦς γῆς καὶ καρπούμενοι τὴν ὄντως χαρὰν καὶ εὐτυχίαν.

Ο ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΣΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΚΑΙ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΚΟΖΑΝΗΣ

φωτογραφίες του Νικολάου Μαγγίνα

Επίσκεψη στο Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο Κοζάνης πραγματοποίησε χθες ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος όπου σε σύντομο χαιρετισμό του αναφέρθηκε στη σημασία διαφύλαξης της πολιτιστικής κληρονομιάς μας. Κατά την ξενάγησή του στις αίθουσες του Μουσείου επισκέφθηκε και την συλλογή του τμήματος φυσικής ιστορίας με πετρώματα και απολιθώματα. 

Ο Μ Ι Λ Ι Α 

ΤΗΣ Α. Θ. ΠΑΝΑΓΙΟΤΗΤΟΣ 

ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ 

κ. κ. Β Α Ρ Θ Ο Λ Ο Μ Α Ι Ο Υ 

ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΔΕΞΙΩΣΙΝ 

ΕΙΣ ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟΝ - ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟΝ ΜΟΥΣΕΙΟΝ ΚΟΖΑΝΗΣ 

(29 Ἰουνίου 2012) 

Ἱερώτατε Μητροπολῖτα Σερβίων καὶ Κοζάνης κύριε Παῦλε, 

Ἱερώτατοι καὶ Θεοφιλέστατοι ἅγιοι Ἀδελφοί, 

Ἐντιμότατοι ἐκπρόσωποι τῶν πολιτικῶν καὶ στρατιωτικῶν Ἀρχῶν τοῦ τόπου, Ἐλλογιμωτάτη κυρία Πολυνείκη Ἀγγέλη, Πρόεδρε τοῦ Συνδέσμου Γραμμάτων καὶ Τεχνῶν Νομοῦ Κοζάνης, 

Τέκνα ἡμῶν ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά, 

Μετ᾽ ἰδιαιτέρας χαρᾶς ἐπισκεπτόμεθα τὸ Ἱστορικὸν καὶ Λαογραφικὸν Μουσεῖον τῆς Κοζάνης καὶ τὴν ἐν αὐτῷ ἔκθεσιν κειμηλίων καὶ χρηστικῶν ἀντικειμένων. Τὰ ἐκθέματα ταῦτα ἀποτελοῦν μίαν πρόσκλησιν πρὸς ἡμᾶς νὰ παρακολουθήσωμεν ὅλην τὴν ἱστορικὴν διαδρομὴν τῆς Κοζάνης καὶ τὴν ζωὴν τῶν κατοίκων της ἀπὸ τῶν ἀρχαιοτάτων χρόνων μέχρι τῆς σήμερον καὶ νὰ θαυμάσωμεν τὴν μακρὰν αὐτὴν καὶ πλουσίαν εἰς ἐμπειρίας καὶ ἐπιτεύγματα διαδρομὴν ἀπεικονιζομένην ἐναργῶς ὄχι μόνον διὰ τῶν κειμηλίων καὶ ἀντικειμένων τὰ ὁποῖα παρουσιάζονται εἰς τὴν ἔκθεσιν ἀλλὰ καὶ διὰ τοῦ παραστατικοῦ τρόπου διὰ τοῦ ὁποίου ἐκτίθενται καὶ ὁ ὁποῖος μεταφέρει τὸν ἐπισκέπτην εἰς ἐποχὰς παλαιοτέρας καὶ εἰς τοὺς φυσικοὺς χώρους ὅπου εὑρίσκοντο τὰ ἐκθέματα. 

Μεγίστην εἰς τοῦτο συμβολὴν ἔχει καὶ τὸ ἐντυπωσιακὸν κτήριον τοῦ Μουσείου συνδυάζον τὴν παραδοσιακὴν μακεδονικὴν ἀρχιτεκτονικὴν εἰς τὸ ἐξωτερικὸν μετὰ τῆς συγχρόνου τοιαύτης εἰς τὸ ἐσωτερικόν, ὥστε νὰ προσφέρῃ εἰς τὸν ἐπισκέπτην ὁπουδήποτε καὶ ἐὰν ἵσταται οὗτος πανοραμικὴν θέαν ὅλων τῶν ὀρόφων καὶ τῶν ἐκθεμάτων καὶ νὰ ἀναδεικνύηται τοιουτοτρόπως ὁ ἐν αὐτῷ φυλασσόμενος πλοῦτος. 

Ἀποτελοῦν δὲ ὄντως πλοῦτον ἀνεκτίμητον πάντα τὰ ἐκθέματα τοῦ Ἱστορικοῦ καὶ Λαογραφικοῦ Μουσείου τῆς Κοζάνης, διότι ἀποτυποῦν τὴν ζωὴν καὶ τὴν δρᾶσιν τῶν ἀνθρώπων. Καὶ ἡ ζωὴ εἶναι ἀφ᾽ ἑαυτῆς πλοῦτος καὶ δωρεὰ τοῦ Θεοῦ ἀνεκτίμητος εἰς τὸν ἄνθρωπον, ὁ ὁποῖος ἀξιοποιῶν τὰ φυσικὰ αὐτοῦ χαρίσματα ἐπέτυχε νὰ ἐξελιχθῇ, νὰ βελτιώσῃ τὰς συνθήκας τῆς ζωῆς του καὶ νὰ δημιουγήσῃ ἐξαίσια δείγματα πολιτισμοῦ. Πάντα ταῦτα ὀφείλομεν νὰ τὰ ἀντιμετωπίζωμεν μετὰ τοῦ προσήκοντος σεβασμοῦ καὶ διότι ἀποτελοῦν κειμήλια τῶν προγόνων καὶ τῶν πατέρων μας, ἀλλὰ καὶ διότι μᾶς διδάσκουν εὐγλώττως τὴν ἱστορίαν τοῦ ἐνδόξου αὐτοῦ τόπου εἰς τὸν ὁποῖον εὑρισκόμεθα. Ἰδιαιτέρως σημαντικὴν θεωροῦμεν τὴν προβολὴν τῆς δράσεως κατὰ τὸ παρελθὸν διαφόρων σωματείων καθὼς καὶ τῆς προσφορᾶς τῆς Ἐκκλησίας. 

Διὰ πάντα ταῦτα εἶναι ἄξιος συγχαρητηρίων ὁ Σύνδεσμος Γραμμάτων καὶ Τεχνῶν τοῦ Νoμοῦ Κοζάνης διὰ τὴν δημιουργίαν καὶ ὀργάνωσιν τοῦ λαμπροῦ αὐτοῦ Μουσείου, τὸ ὁποῖον προβάλλει τὴν ἱστορίαν, τὸν πολιτισμὸν καὶ τὰς δραστηριότητας τῶν κατοίκων τῆς πόλεως καὶ τῆς περιοχῆς τῆς Κοζάνης καὶ ἐντυπωσιάζει δι᾽ αὐτῶν κάθε ἐπισκέπτην. Εὐχαριστοῦμεν τὴν διοίκησιν τοῦ σπουδαίου τούτου Μουσείου, διὰ τὴν εὐκαιρίαν τὴν ὁποίαν προσέφερεν εἰς ἡμᾶς νὰ τὸ ἐπισκεφθῶμεν καὶ νὰ γνωρίσωμεν τοὺς θησαυροὺς τοῦ παρελθόντος αὐτῆς τῆς πόλεως τὴν ὁποίαν καὶ σεῖς συνεχίζετε πλουτίζοντες διὰ τῶν δραστηριότητων καὶ τῶν προσπαθειῶν σας. 

Συγχαίρομεν καὶ ὑμᾶς προσωπικῶς καὶ ἅπαντας τοὺς συνεργάτας σας καὶ εὐχόμεθα πατρικῶς τὰ ἐκθέματα τοῦ Μουσείου νὰ ἀποτελοῦν πάντοτε πηγὴν γνώσεως καὶ ἐμπνεύσεως διὰ τοὺς ἐπισκέπτας του, ὥστε νὰ δικαιώνωνται καὶ αἱ ἰδικαί σας προσπάθειαι καὶ τὸ ὅραμα τοῦ ἐμπνευστοῦ καὶ δημιουργοῦ τοῦ Ἱστορικοῦ καὶ Λαογραφικοῦ Μουσείου τοῦ Νομοῦ Κοζάνης, ἀειμνήστου διδασκάλου Κωνσταντίνου Σιαμπανοπούλου, τοῦ ἀφιερώσαντος τὴν ζωήν του εἰς τὴν διάσωσιν καὶ προβολὴν τοῦ πλούτου τῆς παραδόσεως καὶ τοῦ πολιτισμοῦ τοῦ εὐλογημένου αὐτοῦ τόπου.

ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ: "Η Εκκλησία ενδιαφέρεται δι' όλην την ζωήν του ανθρώπου"

Ρεπορτάζ-φωτογραφίες: Νικόλαος Μαγγίνας

Κατά τη σημερινή Πατριαρχική Θ. Λειτουργία στον Ι. Ναό Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης Κοζάνης, τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο προσφώνησε ο Μητροπολίτης Σερβίων και Κοζάνης Παύλος. Αντιφώνησε ο Πατριάρχης, ο οποίος αναφέρθηκε καίρια και στην οικονομική και πνευματική κρίση του καιρού μας.

Παραθέτουμε στη συνέχεια την ομιλία του Μητροπολίτη Κοζάνης και χαρακτηριστικά αποσπάσματα από την ομιλία του Οικουμενικού Πατριάρχου.

Η ομιλία του Μητροπολίτη Σερβίων και Κοζάνης Παύλου 

Παναγιώτατε, Πάτερ και Δέσποτα, 

Ημέρα ευφροσύνης σήμερον, διότι σύμπασα η Ορθόδοξος Εκκλησία απανταχού της γης υμνεί, ψάλλει, δοξολογεί και γεραίρει τους δύο μεγάλους, τους κορυφαίους των Αποστόλων, τους στύλους της Εκκλησίας μας, τον Απόστολο Πέτρο και τον Απόστολο Παύλο. 

Ο Πέτρος; Ιουδαίος. Και στην πίστη εντός της Παλαιάς Διαθήκης αναζητώντας τον Μεσσία. Στο επάγγελμα; Ψαράς. Στην γνώση; Ολιγογράμματος. Και στον χαρακτήρα; Αυθόρμητος, αισθηματίας και ειλικρινής. 

Ο Παύλος; Στο θρήσκευμα ζηλωτής Φαρισαίος, όπως ο ίδιος σημειώνει στην προς Φιλιππισίους επιστολή του: «Την ογδόην ημέραν περιτμήθηκα. Κατάγομαι από το Ισραηλιτικόν γένος, από την φυλήν του Βενιαμίν. Είμαι Εβραίος από Εβραίους. Ως προς τον νόμον Φαρισαίος. Ως προς τον ζήλον διώκτης της Εκκλησίας. Ως προς την δικαιοσύνην του νόμου εζούσα άμεμπτος» (Φιλιππησίους, 3, 5-7). 

Στην γνώση; Μαθητής του μεγάλου Νομοδιδασκάλου Γαμαλιήλ και σπουδαίο στέλεχος και διακεκριμένος στο Ιεροκρατικό κατεστημένο του Εβραϊκού Συνεδρίου. Και επιπλέον Ρωμαίος πολίτης. Δύο διαφορετικοί κόσμοι, στην γνώση, την καταγωγή και το επάγγελμα. Το μόνον κοινόν πιστοί στον Μωσαϊκόν Νόμον! Εντούτοις είναι διαφορετικοί στην έκφραση της πίστεως και στην συμπεριφορά. 

Ο Πέτρος θρησκευόμενος, περιμένει τον Χριστό, τον γνωρίζει, τον αποδέχεται στην πρόσκληση και ελεύθερα και αβίαστα γίνεται μαθητής Του και Απόστολος. Στο πάθος του Σωτήρος φόβος τον καταλαμβάνει και τον απαρνήται τρεις (3), όμως μετανοεί μετά δακρύων και αποκαθίσταται από τον φιλάνθρωπο Θεό.

Ο Παύλος ζηλωτής και τυπολάτρης, θρησκόληπτος περί τον Μωσαϊκόν Νόμον, με αποτέλεσμα να γίνη όργανον και εργαλείον στον φθόνον και στις συμπεριφορές των Γραμματέων και των Φαρισαίων εναντίον του Θεολέκτου Στρατού του Σταυρωθέντος και αναστάντος Σωτήρος του κόσμου Ιησού Χριστού: «ος ουκ ειμί ικανός καλείσθαι απόστολος, διότι εδίωξα την Εκκλησίαν του Θεού» (Α Κορ. 15, 9-10), καθώς ο ίδιος σημειώνει. Και όμως αυτός ο διώκτης προσκαλείται από τον Θεόν να γίνη μαθητής του, «σκεύος εκλογής του» και εκείνος ελευθέρως και αβιάστως αποδέχεται την πρόσκληση, αποτάσσει «τον παλαιόν άνθρωπον» και δια της μετανοίας, γίνεται κήρυξ της αληθείας καθίσταται και ανακηρύσσεται Απόστολος των εθνών. 

Ποίον το συμπέρασμα και ποίοι λόγοι κατέστησαν τους δύο αυτούς διαφορετικούς κόσμους «εν» η όπως ψάλλη η Εκκλησία μας «...τους διηρημένους τοις σώμασι, και ηνωμένους τω Πνεύματι...» (Ιδιόμελο Στιχηρό του Εσπερινού της 29ης Ιουνίου) και τους επέβαλαν στο μάτι του Θεού ως στύλους της Εκκλησίας; α) Η ελευθέρα αποδοχή της προσκλήσεως εκ μέρους του Θεού, ώστε να καταστούν κήρυκες του Ευαγγελίου του και β) Η μετάνοια, η ειλικρινής και καρδιακή μετάνοια ως η απόταξη του παλαιού ανθρώπου. 

Παναγιώτατε, Πάτερ και Δέσποτα, 

χαιρόμεθα και αγαλλόμεθα διότι σ’ αυτήν την πανεπίσημον ημέραν και λαμπράν εορτήν, έχομεν την μεγάλην και ιδιαιτέραν τιμήν και ευλογίαν κλήρος, άρχοντες και ο θεοφιλής λαός της Κοζάνης να απολαμβάνομεν πνευματικά την τέλεσιν και προσφοράν του Μυστηρίου της Ζωής και Σωτηρίας από τας ιδικάς Σας τιμίας χείρας. Να συνεορτάζωμεν τους Μεγάλους Αποστόλους αλλά και διδασκάλους, οι οποίοι μας διδάσκουν ότι ουδείς σώζεται άνευ μετανοίας και εξομολογήσεως. 

Παναγιώτατε, ως αντίδωρον της ιδικής Σας πνευματικής δωρεάς, οι πατέρες αυτού του πανίερου και περικαλλούς Ιερού Ναού των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης, ο Πρωτοπρεσβύτερος π. Κυριακός, οι πρεσβύτεροι π. Κωνσταντίνος και π. Ιωάννης, Σας προσφέρουν εγκόλπιον αρχιερατικόν, και την ταπεινήν παράκλησιν να τους ενθυμήσθε στας Πατριαρχικάς ευχάς και προσευχάς. ΑΜΗΝ.

Βαρθολομαίος: Η εργασία είναι ευλογία! Αναφορά στην ανάγκη προσήλωσης στις πνευματικές επιταγές της Εκκλησίας ως την "οδό" υπέρβασης της κρίσης 

Στην ομιλία του ο Οικουμενικός Πατριάρχης επισήμανε την αξία της εργασίας ενώ έστειλε προς κάθε κατεύθυνση ποικίλα μηνύματα για την υπέρβαση της πολυδιάστασης κρίσης με την οποία βρίσκεται αντιμέτωπη η κοινωνία. 

"Είναι εκ των πλέον επικαίρων συμβουλών του Αποστόλου Παύλου, ο οποίος διήλθε και εκ της Μακεδονίας, της ευλογημένης ταύτης ευρυτέρας περιοχής, η προτροπή αυτού προς απόκτησιν της αυταρκείας δια της εργασίας. Η εργασία είναι ευλογία του Θεού, αφ' ου κατά την εντολήν Του, οι πρωτόπλαστοι έπρεπε να εργάζωνται ακόμη και εις τον Παράδεισον. Είναι χαρακτηριστικόν, ότι ο Κύριος και Θεός ημών Ιησούς Χριστός λέγει "ο Πατήρ μου έως άρτι εργάζεται, καγώ εργάζομαι" (Ιωάν. ε 18). Ποία απόδειξις χρειάζεται περί της ωφελείας της ε ρ γ α σ ι α ς, όταν Αυτός ο Θεός και Αυτός ο Λογος Αυτού, ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός εργάζεται προς πραγμάτωσιν του σκοπού της Δημιουργίας και προνοεί περί πάντων;" διερωτήθηκε ο Προκαθήμενος της Ορθοδοξίας και πρόσθεσε:
"Αι υπέρ της εργασίας προτροπαί του Αποστόλου Παύλου κυρίως, αλλά και όλων των Αγίων Αποστόλων, ως καταφαίνεται εκ του κηρύγματος, της μαρτυρίας και της διδασκαλίας αυτών, είναι ιδιαιτέρως επίκαιροι πάντοτε μεν ανά τούς αιώνας του ανθρωπίνου βίου, ιδιαιτέρως όμως κατά την περίοδον αυτήν της παγκοσμίου οικονομικής και ηθικής κρίσεως. Τα αίτια αυτής δύνανται να ανευρεθούν και εις το γεγονός ότι μέγα μέρος της ανθρωπότητος είχεν αγνοήσει τας προτροπάς αυτάς του Αποστόλου των Εθνών, είχεν αγνοήσει, λέγομεν, τας βιωματικάς ταύτας αποστολικάς παραινέσεις και είχε προβή εις κατανάλωσιν προϊόντος εργασίας μη προσφερθείσης, επί τη ελπίδι ότι αύτη θα προσφερθή και θα προσπορίση τα αναγκαία έσοδα, δια την εξόφλησιν των ευχερώς προσφερομένων δανείων.Αλλ' ως συνήθως συμβαίνει εις τοιαύτας περιπτώσεις αι υπεραισιόδοξοι προβλέψεις δεν επαληθεύθησαν δια σύνολον σχεδόν την ανθρωπότητα με αποτέλεσμα να έλθη η ώρα της πληρωμής των εν αναπαύσει προκαταναλωθέντων χωρίς να υπάρχουν τα προς τούτο διαθέσιμα".

Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος αναφέρθηκε ιδιαιτέρως στις καταστροφικές συνέπειες από τον υπερβολικό δανεισμό. 

"Οι κανόνες, βεβαίως, της οικονομίας δεν είναι αντίθετοι προς ένα λογικόν δανεισμόν, περί του οποίου υπάρχει βάσιμος ανθρωπίνη πρόβλεψις ότι θα υπάρχουν τα αναγκαία έσοδα δια την εξόφλησίν του. Αλλ΄ αι καταστροφικαί συνέπειαι του δανεισμού επέρχονται όταν ούτος υπερβαίνη τα ό ρ ι α, τα κάθε είδους όρια αναπαύσεως, αλλά και απληστίας και αδικίας και έχθρας, και τας δυνατότητας του δανειζομένου όχι μόνον υλικά, αλλά και πνευματικά αγαθά, προς εξυπηρέτησιν του κάθε είδους δ α ν ε ί ο υ", είπε και συνέχισε: 

"Συναφώς και ο Μέγας Βασίλειος εις σχετικήν ομιλίαν του επιπλήττει τούς ευκόλως και ακρίτως δανειζομένους και επιγραμματικώς συμβουλεύει: "Πλούσιος ει; Μη δανείζου, διότι έχεις πλούτον αρκετόν δια τας ανάγκας σου. Πτωχός ει; Μη δανείζου, διότι δεν θα έχης τα αναγκαία προς επιστροφήν του δανείου και θα πωληθής ως δούλος συ και τα μέλη της οικογενείας σου". Ίσως μερικοί διερωτηθούν ποίαν σημασίαν έχει δια την πνευματικήν μας ζωήν ως χριστιανών το οικονομικόν τούτο εν πολλοίς κήρυγμα; Η απάντησις είναι, ότι η Εκκλησία ενδιαφέρεται δι' ό λ η ν την ζωήν του ανθρώπου, την υλικήν και την πνευματικήν, την επίγειον και την επουράνιον, και ότι αμφότεραι αι πλευραί της ανθρωπίνης ζωής αλληλοεπηρεάζονται. Ο Απόστολος Παύλος και πάλιν εις άλλο σημείον συνιστά "γύμναζε δε σεαυτόν προς ευσέβειαν∙ η γαρ σωματική γυμνασία προς ολίγον εστίν ωφέλιμος, η δε ευσέβεια προς πάντα ωφέλιμός εστιν, επαγγελίας έχουσα ζωής της νυν και της μελλούσης" (Α Τιμ. δ 8)". 

O Οικουμενικός Πατριάρχης έκανε ιδιαίτερη αναφορά και σε εκείνους τους συνανθρώπους μας που δεν αντέχουν την πίεση από τις οικονομικές υποχρεώσεις και οδηγούνται να βάλουν ένα τέλος στη ζωή τους. 

"Ο λόγος του Θεού δι όλων των προλεχθέντων μας γυμνάζει πνευματικώς, ώστε να κερδίσωμεν και την νυν και την μέλλουσαν ζωήν. Είναι γνωστόν, ότι κατά την περίοδον αυτήν της κ ρ ί σ ε ω ς πολλοί των συνανθρώπων μας, μη δυνάμενοι να ανθέξουν τας δυσκολίας και τας καταπιέσεις της ζωής, θέτουν εκουσίως τέρμα εις την φυσικήν ζωήν αυτών, ως μετά λύπης πληροφορούμεθα εκ των μέσων γενικής ενημερώσεως, και ούτω χάνουν και την παρούσαν και την μέλλουσαν ζωήν. Η Εκκλησία, ως στοργική μήτηρ όλων των ανθρώπων, και ημείς οι κληρικοί, και μάλιστα ημείς οι ποιμένες σας, συμβουλεύομεν τα δέοντα δια την αντιμετώπισιν της κρίσεως και δια την αποφυγήν νέας κρίσεως εις το μέλλον", σημείωσε ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος και πρόσθεσε: "Ατυχώς, πολλοί των συνανθρώπων μας παρασύρονται από το δόλωμα της αναπαύσεως, το οποίον προσφέρει ο εχθρός του ανθρώπου, δια να οδηγήση αυτόν εις την υποδούλωσιν του οφειλέτου, και τοιουτοτρόπως το πρόβλημα από ατομικόν   καθίσταται κοινωνικόν.

Δια τούτο πρέπει όλοι να συνειδητοποιήσωμεν την ανάγκην ορθής αντιμετωπίσεως της καταστάσεως, ώστε και η ζωή των ευαισθητοτέρων συνανθρώπων μας να διασωθή και ο ρυθμός εργασίας, παραγωγής και καταναλώσεως να αποκατασταθή και τελικώς η α ν ά γ κ η να είναι κίνητρον δραστηριοποιήσεως και παραγωγής αγαθών και όχι αιτία καταθλίψεως και απελπισίας. Η Μήτηρ Εκκλησία μας, η οποία καθημερινώς εύχεται υπέρ ευφορίας των καρπών της γης, υπέρ ευκρασίας αέρων και υπέρ ευοδώσεως των ανθρωπίνων έργων, συμβουλεύει ημάς δια του Αποστόλου Παύλου, πάντων των Αγίων Αποστόλων και των λοιπών Αγίων αυτής και μας υποδεικνύει τον τρόπον, δια του οποίου θα εξέλθωμεν και της παρούσης κρίσεως και θα αποφύγωμεν νέαν τοιαύτην".