ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΣΟΥΗΔΙΑΣ ΚΛΕΟΠΑΣ: Επισκοπική Εγκύκλιος Κυριακής των Βαΐων 2021

Σεβαστοί Πατέρες, Εξοχώτατοι και Εντιμότατοι Άρχοντες, Περιούσιε του Θεού λαέ, Φίλοι, ευεργέτες και υποστηρικτές της Ι. Μητροπόλεως Σουηδίας, 

Αιώνες πέρασαν, Αδελφοί μου, από τότε που ο Κύριος της δόξης εισήλθε στα Ιεροσόλυμα θριαμβευτικά, “ἐπί πώλου ὂνου καθήμενος”, όπου Τον υποδέχτηκε ο λαός με το “Ωσαννά”, για να ακολουθήσει, λίγες ημέρες μετά, μια άλλη ιαχή, το “Σταυρωθήτω”! 

Οι απλοί άνθρωποι της εποχής εκείνης Τον υποδέχτηκαν με θριαμβευτικό τρόπο, ο δόλος όμως, το μίσος κι οι μεθοδεύσεις των Ιουδαίων και των Ρωμαίων τον μετάλλαξαν σε όχλο και άκριτη μάζα. Επευφήμησε την Κυριακή των Βαΐων ο λαός Εκείνον, που λίγες ημέρες μετά εγκαταλείφθηκε ακόμα κι από τους μαθητές Του κι έμεινε μόνος και σιωπηλός απέναντι στον Πιλάτο. Τις κρίσιμες ώρες της καταδικαστικής απόφασης για τη σταυρική Του θυσία έμεινε αβοήθητος κι ανυπεράσπιστος. 

Το ίδιο συμβαίνει και σήμερα, σε πολλές εκφάνσεις της εκκλησιαστικής και κοινωνικής μας ζωής. Από το «Ωσαννά» στο “Σταυρωθήτω” απέχουμε λίγες μόλις μέρες ή και ώρες κάποιες φορές, όταν επιτρέπουμε στον πειρασμό να διαστρεβλώσει τη σκέψη μας και την αλήθεια των όσων συμβαίνουν γύρω μας. Σήμερα, εχθροί του Χριστού δεν είναι μόνον οι Ιουδαίοι κι οι Ρωμαίοι της εποχής εκείνης, αλλά και πολλοί σύγχρονοί μας, που Τον πολεμούν, Τον προδίδουν, Τον χρησιμοποιούν για το δικό τους συμφέρον. Αυτοί που συνειδητά ή ασυνείδητα έχουν απομακρυνθεί από την αληθινή χριστιανική βιωτή και δε συγχωρούν “πάντα τῆ Ἀναστάσει”. 

Eύστοχα ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Φθιώτιδος κ. Συμεών, αναφερόμενος στο μαρτύριο του Αγίου Γρηγορίου του Ε΄, με την ευκαιρία των 200 ετών από αυτό, σε πρόσφατη ομιλία του ανέφερε τα εξής: “Συμπληρώνονται 200 χρόνια από την Επανάσταση του 1821 και είναι ένα έτος που δίνει την ευκαιρία σε όλους εμάς τους Έλληνες τους Ορθόδοξους, τους Ρωμιούς, σε όλο το Γένος, να κάνουμε με την αναδρομή μας την ιστορική, να κάνουμε την αυτοκριτική μας και κυρίως να θέσουμε τις σωστές βάσεις για την από δω και πέρα πορεία μας. Και μάλιστα εμείς οι χριστιανοί και οι υποτιθέμενοι ευσεβείς χριστιανοί, που κατά κανόνα θεωρούμε ότι είμαστε και πιο καλοί πατριώτες και πιο γνήσιοι πατριώτες, είναι μία ευκαιρία να σταθούμε ενώπιον του σκηνώματος του αγίου Γρηγορίου Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως του Ε΄ και ενώπιον της αγίας μορφής του και να αναρωτηθούμε με τιμιότητα και με ειλικρίνεια: Αν ζούσαμε στην εποχή του αγίου Γρηγορίου, θα ήμασταν από αυτούς που θα είχαν κατανοήσει τη στάση, την πολιτική και την ποιμαντική του αγίου Γρηγορίου; Ή μήπως θα ήμασταν από αυτούς τους υποτιθέμενους γνήσιους και αυθεντικούς χριστιανούς, που θα τον βομβαρδίζαμε, ότι είναι προδότης της πίστεως και της πατρίδας, ότι είναι μειοδότης, θα γεμίζαμε με ψευδώνυμα και ανώνυμα σχόλια το διαδίκτυο, το facebook, με κριτική, με αναθέματα, με αφορισμούς, με παράπονα, με διαμαρτυρίες, ότι o άγιος Γρηγόριος είναι “πουλημένος”, ότι ο άγιος Γρηγόριος είναι “μέρος του συστήματος”;” 

Ο Άγιος Γρηγόριος ο Ε´ εμπνεόταν από τη σταυρική θυσία του Χριστού, όπως χιλιάδες άγιοι και ομολογητές της πίστης μας. Οι μάρτυρες της Εκκλησίας πέθαναν για το Χριστό, γιατί πίστευαν στην Ανάσταση. Τα Πάθη κι η Ανάσταση του Χριστού λειτούργησαν ως υπόδειγμα γι’ αυτούς. Δέχτηκαν τα βασανιστήρια, όπως τα δέχτηκε κι “ὁ αἲρων τήν ἀμαρτίαν τοῦ κόσμου”. Τέτοια οφείλουμε να είναι και η δική μας ζωή, Αδελφοί μου, μαρτυρική, κυρίως συνειδησιακά, να μοιάζει μ᾽ αυτή του Χριστού, να Τον ακολουθούμε στο Σταυρό και την Ανάσταση και όχι να γινόμαστε οι σταυρωτές και αρνητές Του.

Μήπως το ίδιο δεν έπραξαν, παρασυρόμενοι από τους λογισμούς τους, κι οι Απόστολοι Λουκάς και Κλεόπας στην πορεία προς Εμμαούς; Ο Αναστημένος Χριστός τους μιλούσε κι εκείνοι δεν είχαν αντιληφθεί ότι ήταν ο ίδιος ο Διδάσκαλος και Σωτήρας. “ἡμεῖς δὲ ἠλπίζομεν ὅτι αὐτός ἐστιν ὁ μέλλων λυτροῦσθαι τὸν Ἰσραήλ· ἀλλά γε σὺν πᾶσι τούτοις τρίτην ταύτην ἡμέραν ἄγει σήμερον ἀφ' οὗ ταῦτα ἐγένετο.” (Λουκ. 24,21) “Ελπίζαμε”, είπαν, όταν συνομίλησαν με το Χριστό στους Εμμαούς, όχι “ελπίζουμε”, παρελθοντικός χρόνος κι όχι ενεστωτικός. Τόσο γρήγορα κι αυτοί άλλαξαν το νου τους κι όταν κατάλαβαν πλέον τι είχε συμβεί και μετανόησαν, Εκείνος “ἂφαντος ἐγένετο ἀπ’ αὐτῶν”. (Λουκ. 24,31) 

Ζούμε, Αδελφοί μου, δυστυχώς, σε τέτοιες εποχές, της ανέξοδης κριτικής, της διαστρέβλωσης της αντίθετης γνώμης και της αλήθειας, του «θανάτου» όποιου είναι απέναντί μας, όποιου δεν είναι με το μέρος μας, όποιου θεωρούμε διαφορετικό από μάς και δεν εγκλωβίζεται στα δικά μας στενότατα πλαίσια αντίληψης και όχι συναντίληψης. Κατακρίνουμε πρόσωπα, συνειδήσεις, σταυρώνουμε τους αδελφούς μας, αντί να γινόμαστε συγκυρηναίοι στο σταυρό τους. 

Στις μέρες μας, όπου η πανδημία του κορωνοϊού ήρθε στον ταλαιπωρημένο μας πλανήτη, αντί να ευχηθούμε για τη γρήγορη αντιμετώπιση του, αντί να δούμε κατάματα το θάνατο που έσπειρε, αντιθέτως, μέσω της παραπληροφόρησης κάποιων μέσων κοινωνικής, κατά τ’ άλλα, δικτύωσης, κρίνουμε δικαίους και αδίκους, αναζητώντας εχθρούς. 

Το μήνυμα της θυσίας του Χριστού και η νίκη Του έναντι του θανάτου, οφείλει να είναι και νίκη έναντι του εγώ μας, της αδικίας, του ψέματος γύρω μας ή εντός μας, η απαρχή μιας νέας βιωτής, της αληθινής βιωτής που ενσαρκώνει ο Χριστός, η σταύρωση του εγώ μας, η αληθινή ανάστασή μας, η συνανάσταση με τους αδελφούς μας. Μόνον έτσι, «εὐλογοῦμεν, Χριστὸν ἀναστάντα εἰς τοὺς αἰῶνας». 

Με πολλές εγκάρδιες πατρικές ευχές για καλό Πάσχα, 

+ Ο Μητροπολίτης Σουηδίας και πάσης Σκανδιναυΐας Κλεόπας

Episcopal Encyclical for Palm Sunday 2021

Reverend Fathers, Honorable Ambassadors, Consuls, Community Leaders, and Archons, Chosen people of God, Friends, benefactors, and supporters of the Holy Metropolis of Sweden,

My dear brethren, centuries have gone by since the Lord of glory triumphantly entered Jerusalem “on a donkey’s colt,” where He was greeted by the people with cries of “Hosanna,” only to be followed days later with another cry – “Crucify Him!”

The everyday people of that era welcomed Him triumphantly, however, the malice, hatred, and machinations of the Jews and Romans turned them into a crowd; a mindless mob. On Palm Sunday, the people hailed Him Who would be abandoned even by His disciples just days later, and left to stand silently before Pilate all alone. During the crucial hours leading up to the verdict condemning Him to be crucified, he was helpless, left without anyone to defend him.

The same thing occurs today as well, in many aspects of our ecclesiastical and community life. It only takes days for the cheers of “Hosanna” to turn into shouts of “Crucify Him,” and sometimes just hours; particularly when we allow temptation to twist our thoughts and the truth of the events taking place around us. Today, it is not just the Jews and Romans of that era who stand as enemies of Christ, but many of our contemporaries, who oppose Him, betray Him, and use Him for their own purposes. These individuals have consciously or unconsciously strayed from the true Christian life and refuse to forgive “all things for the sake of the Resurrection.”

During a recent sermon, His Eminence Metropolitan Symeon of Phthiotis makes a pointed reference to the martyrdom of St. Gregory V on the occasion of the 200^th anniversary of his death, noting: “This year marks 200 years from the Revolution of 1821 and it is a year that gives all of us Greeks, Orthodox Christians, Romioi (note: Greeks of the Roman Empire), and the entire Nation the opportunity to look back at our history and exercise some self-criticism; and most of all, to lay the correct foundations for the path we shall take from hereon in. We Christians in particular – and the supposedly devout Christians – who, as a general rule believe ourselves to be better patriots and more true patriots, have an opportunity to stand before the relic of St. Gregory V, Patriarch of Constantinople, come face to face with his saintly figure, and ask ourselves honorably and sincerely: If we were St. Gregory’s contemporaries, would we side with those who understood the political and pastoral position he adopted? Or might we perhaps be among those supposed genuine and authentic Christians who would bombard him with accusations of being a traitor to the faith and the homeland, and of being a sellout? Would we fill the internet and Facebook with fake accounts and anonymous comments rife with criticism, anathema, curses, complaints, and protests that St. Gregory is a ‘traitor’ or that he is ‘a part of the system’?”

St. Gregory V drew inspiration from Christ’s sacrifice on the Cross, like thousands of saints and confessors of our faith. The martyrs of the Church died for Christ because they believed in the Resurrection. The Passion and Resurrection of Christ served as a paradigm for them. They endured torture, as did He “who takes away the sin of the world.” Our life ought to be like this as well, my Brethren; sacrificial – primarily through the conscious choices that we make – and resemble Christ’s. We ought to follow Him on the Cross and in the Resurrection, and not become His crucifiers and deniers.

Did not the Apostles Luke and Cleopas do the same on the journey to Emmaus as they were misled by their thoughts? The Risen Christ was speaking to them and they did not realize that He was their very same Teacher and Savior. “But we were hoping that it was He who was going to redeem Israel. Indeed, besides all this, today is the third day since these things happened.” (Luke 24:21) They spoke in the past tense, saying “we were hoping,” when they were speaking with Christ on the way to Emmaus; not in the present tense – “we are hoping.” They too were so quick to be swayed, and when they finally realized what had happened and repented, He “vanished from their sight.” (Luke 24:31)

My brothers and sisters, unfortunately, we live in an era where criticism, misrepresenting an opposing view or even the truth, “assassinating” anyone who is against us, who doesn’t side with us, whom we consider different and who cannot be contained within the confines of our narrow-minded viewpoint (instead of outstretched arms of our empathy) doesn’t cost a thing. We condemn people, scandalize consciences, and crucify our brethren instead of helping them bear their cross.

In this era, when the coronavirus pandemic is running its course all across our hampered planet, instead of praying for its quick containment, instead of coming face to face with the death that it has caused, we pass judgment on the righteous and wicked alike through misinformation being spread by certain so-called “social” media, in search of enemies.

The message of Christ’s sacrifice and His victory over death needs to also become a victory over our ego, over injustice, over the lies surrounding us or within us, and the start of a new life, the true life embodied by Christ, the crucifixion of our ego, our true resurrection, our common resurrection together with our brothers and sisters. Only in this way will we “praise the Risen Christ unto the ages.

With many heartfelt paternal wishes for a blessed Easter,

+ Metropolitan Cleopas of Sweden and All Scandinavia